1.Charakterystyka poszczególnych grup roślin
Rośliny upraw polowych ze wzg na sposób i cel uprawy można podzielić na gr:
1 zboża (pszenica, jęczmień, owies, żyto, pszenżyto,proso, kukurydza proso)
2 okopowe bulwiaste (ziemniak, topinambur), korzeniowe (burak, cykoria, brukiew, rzepa)
3motylkowe grubonasienne (strączkowe) groch, bobik, wyka, lędźwian, soja, soczewica
4 motylkowe drobnonasienne (pastewne) koniczyna, lucerna, seradela, nostrzyk
5 oleiste rzepak, słonecznik, soja,len
6 włókniste len, konopia
7 specjalne tytoń, chmiel, wiklina, zioła
8 pastewne różne gr- motylkowate, okopowe
9 międzyplony i plony wtóre
ZBOŻA
najważniejsza gr roślin, rodzina traw; gryka- rdestowate
cel uprawy uzyskanie ziarna, które w swoim składzie zawiera:
60-70% węglowodany
9-16% białka
1,5-6% tłuszcze
2-5% błonnik
1,5-3,5% sole mineralne
Ziarno zbóż użytkowane jest w różny sposób w zależności od przydatności spożywczej lub pastewnej:
-zboże chlebowe- pszenica, żyto
-zboże pastewne- owies, pszenżyto, jęczmień, kukurydza
-kasze- jęczmień, proso, gryka, pszenica
-płatki- owies, żyto, pszenica, kukurydza
-wyrób piwa- jęczmień
W Polsce powierzchnia uprawy zbóż wynosi 8 mln 400 tys ha
-największe pszenica 2 mln 100 tys ha
-żyto 1 mln
-pszenżyto, jęczmień ponad 1mln 200 tys
-owies 583 tys ha
-mieszanki powyżej 1mln 500 tys ha
-gryka i proso powyżej 800 tys
-kukurydza 560 tys ha
Plony zbóż
- pszenica 33 dt ha
-kukurydza 37,5
-pszenżyto 27,8
-jęczmień 27
-mieszanki 23
-żyto 21
-owies 20,1
-gryka 7,2
Wymagania glebowe
-pszenica jara i ozima gleby średniozwięzłe, zasobne w skł pokarm i próchnicę, odczyn obojętny; kompleksy 1,2,3,4,10
-jęczmień, pszenżyto, kukurydza prawie na wszystkich glebach, prócz kwaśnych i podmokłych i lekkich piasków; kompleksy: 2,3,4,5,11; 6
-owies, gryka, proso 4,5,6
owies- prawie wszystkie gleby prócz dużego uwilgotnienia; 8,9,11,12,13
żyto gleby suche piaszczyste, kwaśne 5,6,7
Wymagania przedplonowe
-dla większości rośl strączkowe na nasione lub zieloną masę; motylkowate drobnonasienne; okopowe na oborniku; rzepak i inne pastewne
-źle znoszą uprawę po sobie lub innych zbożach
-ze zbóż najlepszy jest owies-owsa nie można uprawiać po sobie, bo prowadzi to do namnażania się w glebie nicieni
Wymagania cieplne
-zboża jare- w okresie wschodów znoszą spadek do -7C (prócz kukurydzy, prosa, gryki)
-w późniejszych fazach rozwoju są bardziej wrażliwe
-zboża ozime- żyto -25C; pszenica -18- (-20); jęczmień, pszenżyto -15C
Wymagania wodne
współczynnik transpiracji ilość zużytej wody na produkcję 1 kg suchej masy
250-300 kukurydza, proso
300-450 jęczmień, pszenica
500-600 owies
Terminy siewu
-jare (owies, pszenica, pszenżyto) III/IV
-jęczmień początek IV
-kukurydza IV/V
-gryka połowa V
-OZIME
-jęczmień Ipołowa IX
-żyto 15-30 IX
-pszenica do 15 X
STRĄCZKOWE
motylkowe grubonasienne
jednoroczne, uprawiane na nasiona, bogate w białko lub na zielonkę
do tej gr zaliczamy
-łubiny- żółty, biały wąskolistny, groch(siewny, polny), wyka (jara ozima), bobik, soja
-największe znacznie bobik, groch, soja
-Duże znaczenie w żywieniu ludzi i zw
-podnoszą żyzność gleby, gdyż współżyją w symbiozie z bakteriami bulwiastymi, mają w korzeniach azot z powietrza
Powierzchnia w Polsce 137 tys ha
-jadalne 35 tys ha (fasola, bób, groch)
-pastewne 102 tys ha (łubin, bobik)
Sposób użytkowania
-na nasiona (użtykowanie knsumpcyjne, przemysłowe, pastewne)
-na zielonkę( surowiec na siano, skarmianie bezpośrednie)
-zielony nawóz na przyoranie
Przeciętny plon nasion
-białko 50%
-tłuszcz 18-22%
Mankamentem nasion i zielonki jest występowanie alkaloidów:
-łubin gorzki, wyka- wykorzystywane do rekultywacji terenów zdegradowanych
alkaloidy- sparteina, wiejalina, hydroksylupaina, lupaina
-w grochu, fasoli i soi- znikome ilości lub ich brak
duża wartość białkowa soczewicy
Plon zielonej masy w dobrych warunkach do 80 ton
wymagania glebowe
-bobik, groch siewny, , wyka jara soja- gleby żyzne, znajdujące się w wysokiej kulturze, o odczynie zasadowym lub obojętnym; kompleksy 2,3,4
-łubin biały, wąskolistny, groch polny-
kompl 4,5
-łubin żółty, wyka kosmata- gleby lekkie, kwaśne; kompl 5,6,7
Wymagania wodne
-bobik, wyka siewna -największe
-wyka ozima(kosmata lub piaskowa) najmniejsze
-susza w okresie kwitnienia tych roślin jest przyczyną słabego zawiązywania strąków
-nadmiar wilgotności- silny rozwój organów wegetatywnych i przedłuża okres wegetacji
Wymagania cieplne
-większość strączkowych ma małe wymagania w okresie wschodów
-kiełkują w temp 1-2C
-odporne na ujemne temp
-wyjątek soja- ma wysokie wymagania termiczne
-w czasie wschodów : bobik, łubiny- (-5C);
groch, wyka (-7C)
PASTEWNE
motylkowe drobnonasienne
wieloletnie, dające wysokie plony(bogatej w białko zielonej masy- do 60 t/ha)
do gr należą:
-koniczyny (czerwona, szwedzka, biała, perska i inkarnatka-jednoroczna)
-lucerny (mieszańcowe, chmielowe)
-koniczyna rożkowa, nostrzyk biały, esparceta, przelot seradela- jednoroczne
Tylko pastewne, których plony (zielonka, siano) stanowią ważne źródło białka, soli mienralnych, witamin
-białko 16-20%
-węglowodany 40%
-włókkna 27%
-popiół surowy 10%
Duże znaczenie struktórotwórcze mają zwłaszcza mieszanki z trawami, bo ich resztki pożniwne są obok obornika najważniejszczym źródłem próchnicy w glebie; masa resztek pożniwnych lucerny 10 t/ ha(ok 200kg azotu)
Powierzchnia uprawowa w Polsce 72 tys ha
Wymagania glebowe
-koniczyna czerwona, lucerna- gleba żyzna; odczyn obojętny lub zasadowy; kompleksy 1,2,4,10,11
- koniczyna szwedzka, perska, inkarnatka, lucerna chmielowa 4,5
-seradela, przelot,nostrzyk 5,6
-esparceta gleby płytkie, kamieniste powstałe z wietrzenia wapieni
Wymagania wodne
-k. szwedzka, czerwona, perska- bardzo duże
-inkarnatka, lucerna mieszańcowa, chmielowa, seradela -średnie wymagania
-esparceta, przelot, nostrzyk
Współczynnik transpiracji 600-800
Wytzymałość na niedobory wody
-rozwój systemu korzeniowego
-najbardziej wytrzymałe- lucerna mieszańcowa, komonica, nostrzyk, esparceta, przelot pospolity
-najmniej- komiczyna czerwona, perska, inkarnatka, seradela
Wymagania cieplne
kiełkują przy temp 2-3C
-po wschodach wytrzymują do (-5C)
-mogą być wcześnie wysiewane
-wieloletnie do -30C
Największe znaczenie strukturotwórcze w rolnictwie ekologicznym, główny dostawca azotu dla roślin uprawianych po nich
OKOPOWE
obejmują niejednolitą botanicznie gr, którą łączy zbliżony sposób uprawy (nawożenie organiczne, siew lub sadzenie w szerokie rzędy i pielęgnacja)
Podział ze wzg na wł biolog
-bulwiaste
-korzeniowe
BULWIASTE
-rośliny, których plonem są bulwy (zakończenie pędów podziemnych)
-ziemniak z rodz psiankowatych 50-70 pow uprawy
-topinambur z rodz złożonych- uprawiany przez koła łowieckie (wabik na dziki i sarny)
-dostarczają węglowodanów
bulwy ziemniaka: skrobia do 22%, białko 2,1%; tłuszcz 0,1%; witaminy (gł C), skł popielne, alkaloid- solanina
topinambur- inulina
Przeciętne plony 20 t /ha
Użytkowanie
-pokarm dla ludzi
-pasza dla zwierząt
-surowiec do wyrobu alkoholu (wywar ziemniaczany) i krochmalu (wycierki ziemniaczane- produkty uboczne)
Odmiany ziemniaka mają swoiste cechy morfolog, fizjolog i użtkowe:
-dł okresu wegetacji, na podstawie której określa się odmiany bardzo wczasne (opłacalny plon po 85 dniach), wczesne 90; średniowczesne- 110-125; średniopóźne 125-130; późne po135; bardzo późne po 145
Cechy użytkowe
jadalne, paszowe, przemysłowe, ogólnoużytkowe
Pielęgnowanie ziemniaka
-walka z chwastami, zarazą, stonką
-opsypywanie (redlenie)
KORZENIOWE
-burak cukrowy i pastewny- rodz kosmowatych
-cykoria- rodz złożonych
-marchew pastewna rodz baldaszkowatych
-brukiew i rzepa z rodz kapustnych
Wymagania gleboe
-ziemniak- gleby lekko kwaśne,lekkie mady i czanre ziemie, piaski gliniaste, torfy; kompl 4,5,6
-burak cukrowy- gleby żyzne, zasobne w skł pokarm, odczyn obojętny lub zasadowy; czarnoziemy, czarne ziemie, gleby lessowe, głębokie rędziny, gleby brunatne z gliny; kompl 1,2,4
-burak pastewny 4,5,9
-marchew pastewna gleby lekkie i ciepłe; 4,5
-brukiew, rzepa małe wymagania glebowe, ale przy właściwym uwilgotnieniu gleby; piaszczysto-gliniaste
Zawsze stosowanie obornika
OLEISTE
-do 50% tłuszczu- oleje jadalne lub techniczne
-odpady: śruty poeksploatacyjne, makuchy (wysokobiałkowa pasza dla zw)
-w Polsce- rzepak i rzepik, gorczyca, lnianka, rzodkiew oleista- rodz krzyżowych
-słonecznik oleisty- rodz złożonych
-mak-makowate
-len oleisty- lnowate
-konopie, dynia, soja
800 tys ha rzepaka w Polsce
wymagają gleb żyznych, obfitego nawożenia minarelnego; kompl 1,2,3,4
WŁÓKNISTE
-włókna do wyrobu tkanin, nici, sznura
-len na powierzchni 3 tys ha
-w krajach południowych- bawełna
-włókna lnu wydobywa sięze słomy w procesie słania (chem, biolog)dalej jest trzepanie iczasanie;
-na teranie całego kraju
-najlepiej na wulgotnych glebach i po roślinach okopowych
MIĘDZYPLONY
cel zwiększenie plonowania rośl głónych, wzbogacają glebę w resztki pożniwne, co ulepsza żyzność gleby
Poplony wyrównują bilans pasz
-z motylkowatych- zawężenie stosunku białka do węglowodanów
-buraki i lucerna- w międzyplonie kukurydza, słonecznik
Funkcje
dostarczanie dodatkowego plonu zielonej masy w różnych porach roku
-ochrona gleb przed erozją wodną i powietrzną
-przeciwdziałanie wymywaniu azotu z gleby
3 rodzaje
-wsiewki sródplonowe
-międzyplony ścierniskowe
-międzyplonu ozime
Międzyplony ozime
-wysiewa sie 15VIII-15IX, użytkuje następnej wiosny
-uprawa roli jak pod oziminy
-plon wtóry uprawia się po zbiorze międzyplonów ozimych- kukurydza, ziemniak, brukiew, gryka, kapusta pastewna
-najwcześniej użytkowany- rzepak i rzepik (zbiór pod kniec IV)
-najczęściej uprawia się żyto w siewie czystym lub z wyką ozimą
Międzyplony ścierniskowe
-wysiewane po zbiorze zbóż
-użytkuje się do późnej jesieni tego samego roku na paszę lub przyoruje na zielony nawóz
-uprawia się rośliny o krótkim okresie wegetacji
-najlepsze rezultaty gdy wysiewa się w mieszankach z 2-4 gatunków
-najlepszy wysiew w 3 dekadzie VII do 2 dekady VIII
-uprawa roli: orka razówka, bronowanie
Wsiewki śródplonowe
-sieje się wionsą, zbiór jesienią na paszę lub przyoranie na zielony nawóz
-może być wsiana w łąn rośliny ozimej
-w Polsce sieje się z rośliną ochronną(żyto ozime, jęczmień jary)
-w żyto wsiewa się seradelę
2. Płodozmiany
Zmianowanie racjonalne następstwo roślin uprawianych po sobie, uwzględniającewymagania przyrodnicze tych roślin i jest uzasadniona ekonomicznie
(buraki cukrowe, pszenica jara, groch siewny, pszenica ozima)
Człon zmianowania ukł roślin gdzie jedna wzbogaca glebę, a dgura zuboża
Człon dowolny gleby lekki, 2 rośliny wzbogacające, 1 zubażająca
Płodozmian zmianowanie zaplanowane na konkretne pola gospodarstwa i liczbę lat
Rotacja liczba lat potrzebna aby wszystkie rośliny przeszły przez wszystkie pola
Monokultura-uprawa tych samych roślin po sobie, degraduje glebę i obniża plony
Roślina przedplonowa roślina poprzedzająca aktualnie wysiewaną w zmianowaniu, a uprawiana po niej to następcza
plon główny stanowi podstawowy zasiew zajmujący pole przez główną część okresu wegetacyjnego
plon wtóry po zbiorze międzyplonów ozimych wysiewa się lub wysadza rośliny w plonie wtórym
element zmianowania roślina lub gr roślin o podobnych wymaganiach przedplonowych i pozostawiająca stanowisko o porównywalnej wartości dla roślin następczych
Typy płodozmianów
-polowy uprawia się ziemiopłody przeznaczone głónie na sprzedaż (zboża, rzepak, ziemniak, burak cukrowy, bobik, groch siewny)
przykł:
burak cukrowy20%
pszenica jara20
groch siewny20
pszenica ozima20
owies siewny20
lub
ziemniak 16,7
pszenżyto ozime 16,7
owies siewny 16,7
bobik 16,6
pszenica ozima 16,6
jęczmień jary 16,7
-okopowy udział ziemniaków, buraków cukrowych, marchwi stanowi w plonie 25% powierzchni zasiewów
np. ziemniak 20
pszenżyto ozime 20
mmarchew pastewna 20
pszenica ozima 20
owies siewny 20
-przemysłowy 25% zasiewów zajmują rośl oleiste i włókniste
np. ziemniak 16,7
pszenżyto ozime 16,7
len włóknisty 16,7
groch siewny 16,6
rzepak ozimy 16,6
pszenica ozima 16,7
-mieszany żadna z uprawianych roślin nie przeważa w strukurze zasiawów
np. burak cukrowy 25
jęczmień jary 25
koniczyna czerwona 25
pszenica ozima 25
lub
bobik 33,3
pszenica ozima 33,3
rzepak ozimy 33,3
-paszowy uprawiene rośliny w plonie głównym stanowią 50% powierzchni gruntów ornych
np. ziemniakówkapusta pastewna 25
koniczyna perska25
mieszanka zbożowo- strączkowa25
-przemienny pastwiskowo- łąkowy dominuje użytek kośny lub pastwisko
ziemniak 16,7
trawa z koniczyną 16,7
trawy koszone 16,7
pastwisko 16,6
pastwisko 16,6
kukurydza 16,7
-specjalny np. przeciwerozyjny, nasienny, doświadczalny
-nasienny 50% powierzchni pól zajmują rośliny uprawiane na nasiona
-warzywny nie uprawia się zbóż i rośl okopowych
-specjalistyczny liczba roślin ograniczona do 2-4 gatunków
-z polem wypadającym
pole zajęte przez roślinę wieloletnią, który jest wyłączone ze zmianowania na okres jej użytkowania
-dowolny uprawy rośl które przynoszą największe korzyści ekonomiczne
3.Uprawa roli
Rola powierzcniowa warstwa gleby, na którą działaj,a narzędzia i maszyny uprawowe; jej grubość odppowiada głębokości pracy pługa i pogłębiacza, jako narzędzi pracujących najgłębiej
Cel uprawy roli stworzenie możliwie najlepszych warunków rozwoju rośli przez zapewnienie im optymalnego ukł elem składowych roli. Uzyskuje się to stosując różne zabiegi uprawowe, kórych liczba i kolejność zależą od stanu roli przed rozpoczęciem uprawy, wymagań rośliny, zachwaszczenia, przebiegu pogody, rzeźby terenu itp. Zabiegi te mają na celu regulowanie stosunków wodno-powietrznych gleby, wymieszanie nawozów org i mineralnych
Podstawowe pojęcia
-zabieg uprawowy poj czynność wykonywana w glebie jakimkolwiek narzędziem lub maszyną
-zespół uprawowy szereg zabiegów wykonywanych w określonej kolejności i porze roku
-całokształt uprawy pod roślinę szereg zabiegów od zbioru przedplonu do siewu
-całokształt uprawy roślin szereg zabiegów od zbioru przedplonu do zbioru danej rośliny
Rodzaje zabiegów uprawowych
-odwracające rolę
-spulchniające i wyrównujące
-ugniatające i kruszące
-specjalne
Zabiegi odwracające rolę
-orki odcięcie, podniesienie i przeniesienie wyciętej skiby z równoczesnym jej odwróceniem. Wsyst płużnymorka jest czynnością zasadniczą. Wykonuje się ją pługiem lemieszowym lub bezlemieszowym, każdą orkę charakteryzują 2 parametry głębokość ( zależy od celu uprawy i miąższości roślin, na tej podstawie wyróżnia się orki płytkie 15cm, średnie 25 cm, głębokie do 35 cm i bardzxo głębokie powyżej 35 cm) i szerokość skiby (stosunek szerokości do głębi orki, wpływa na odwrócenie skiby; im większy tym bardziej skiba jest odwrócona, im mniejszy tym skiba jest bardziej wyskibiona)
-pługi lemieszowe odkładają skiby w prawą str
-orki w składy zaoranie pola wzdłuż dłuższego boku składów; szerokośc składów zależy od liczby korpusów licząc po 10m każdy korpus
-orka w zgon lub rozgon- od środka lub brzegu, wyznaczone składy można zaorac na 2 sposoby
Podczas wykonywania orek należy pamiętac, aby za każdym razem wykonac ją na inną głębokośc , zapobiega to powst podeszwy płużnej
W zależności od spełnianych funk orki dzielimy na 3 gr
-zasadnicze - służą do wykonania uprawy pods polegającej na przykryciu resztek pożniwnych i zaoraniu pod siew roślin ozimych i jarych (podorywka, orka siewna, ziębla)
-uzupełniające- wykonywane dodatkowo poza zasadniczymi (odwrotka, wiosenna)
-specjalne- mają do spełnienia ściśle określone zadaniia (razówka, orka po rośl wieloletnich, melioracyjna)
Podorywka wykonywana bezpośrenio po zbiorze rośl wcześnie schodzących z pola. Pokrycie ścierniska, zwalczanie chwastów i strat wodnych. Powinna buc płytsza, ale w przypadku likwidacji perzu głębsza (17cm). Powinna byc połączona z bronowaniem
Orka siewna na 3-4 tyg przed siewem ozimin (16-25 cm), powinna dobrze kruszyc i dosypywac skiby, co da się uzyskac tylko przy optymalnej wilgotności gleby; wykonaną we właściwym terminie należy połączyc z bronowaniem, opóźnioną z wałowaniem wałem wgłębnym
Ziębla najgłębsza pozostawiająca na zimę rolę w ostrej skibie (bez bronowania). Fakt wysztorcowania sprawia, że gleba głęboko przemarza i następuje kruszenie grud- warunek uzyskania sprawności na wiosnę. Należy wykonac na wszystkichpolach nieobsiewanych na jesieni
Odwrotka do przyorania obornika na glebach zwięzłych, umieszczenie obornika na średniej głębokości; po podorywce, na 2-3 tyg przed zięblą
Orka wiosenna płytka, silnie wysusza wierzcnią warstwę roli i powoduje zachwaszczenie
Razówka zastępuje podorywkę i orkę siewną, pod międzyplony ścierniskowe, na średnią głębokośc ; powinna dobrze odwracac i kruszyc glebę
Po roślinach wieloletnich powinna dobrze odwracac skiby, może byc orką siewną pod oziminy lub zięblą pod rośl jare
Zabiegi spulchniające i wyrównujące
-powodują rozluźnienie i mieszanie uprawianej warstwy
-rozdrobnienie brył
-wyrównanie powierzchmni
-pokruszenie wierzchniej warstwy
Drapaczowanie powoduje spulchnienie, kruszenie i mieszanie roli
-grubery- o łapach sztywnych, zakończone dłutem lub klinem
-kultywatory- o łapach sprężystych zakończone redliczką
-ekstrypatory- zakończone redliczką w kształcie gęstej stópki
-skaryfikatory- zakończone nożem(do pocięcia darli)
Bronowanie płytkie wzruszenie roli, które rozbija większe bryły i tworzy pulchną warstewkę powierzchniową; wyróżnia się brony bardzo cięzkie, ciężkie, średnie, lekkie
chwastownik- kształt siatki, usuwa wschodzące chwasty; przystosowuje się do kształtu ziemi
Włókowanie jest pierwszym zabiegiem na glebach ciężkich (na lekkich bronowanie broną ciężką), ma na celu ścięcie grzbietu skib na wiosnę po wykonaniu orki przedzimowej; wyrównuje pole, przyspiesza ogrzewanie gleby
Zabiegi ugniatające i kruszące rolę
-wały ugniatające i wyrównujące rolę (wały głębokie)
-kruszące (pierścieniowy, zębaty kolczasty)
-ugniatające głębsze warsty
-Zagęszczenie warstw roli, które były zanadto spulchnione
-Rozkruszenie brył
-Na glebach lekkich
-Dla drobnoziarnistych roślin
-Jest złem koniecznym, bo niszczy strukturę gleby
Zespoły uprawowe
Zespół pożniwny
rozpoczyna całokształt uprawy roli pod rośl ozime
-bezpośrednio po zbiorze wcześnie zbieranych ziemiopłodów
-wykonywanie: dla rośl ozimych- 2 połowa lata do początku jesieni; pod jare- do późnej jesieni
-podorywka bronowanie drapaczowanie
Zespół przedsiewny
-pod rośl ozime, międzyplony ścierniskowe
-orka siewna i bronowaniem-siew po 2-4 tyg
Zespół przedzimowy
-w okresie jesiennym pod rośl jare
-ziębla; na glebach zwięzłych- odwrotka i ziębla
Zespół wiosenny
-wiosną do przygotowania roli do siewu rośl jarych
-bronowanie lub włókowanie, drapaczowanie, bronowanie, siew, bronowanie posiewne
Zespół pielęgnowania
-po siewie zapewnienia najlepszych war wzrostu i rozwoju
-zabiegi mechaniczne i chem (środki ochrony roślin)
Uprawy pod różńe gr roślin
-rośłiny jare zesp pożniwny, przedzimowy, wiosenny, pielęgnacyjny; nawożenie fosforowe i azotowe
-okopowe
-korzeniowe i bulwiaste- spulchnianie i nawożenie org
-zesp pożniwny z odwrotką zaorywającą obornik i zięblą pogłębioną
-wiosenny z ewentualną orką
-pielęgnowany
-międzyplony ścierniskowe pożniwny, przedsiewny, razówka
-rośliny ozime przedsiewny, drapaczowanie, bronowanie
SYST UPRAWY ROŚLIN
Tradycyjny
podstawową uprawką jest orka wykonywana pługiem okładzinowym
ZALETY OREK
-długotrwałe działanie spulchniające
-dokładne przykrycie resztek pożniwnych i międzyplonów
-równomierne rozmieszczenie w warstwie ornej nawozów org, mineralnych i wapniowych
-zwiększenie strefy wzrostu korzeniach-niszczenie chwastów
WADY OREK
-sprzyjanie erozji wietrznej i wodnej
-niszczy struktury gleby
-powoduje szybki rozkład materii organicznej
-spadek zawartości próchnicy w glebie
-wyorywanie diaspor chwastów
-tworzy podeszwę płużną
duża energochłonnośc
Bezorkowy
płytka powierzchniowa uprawa roli z wykorzystaniemmulczowania, ma na celu ochronę gleby przed degradacją i zachowanie jej produktywności
KONSEKWENCJE
-zmniejszenie intensywności upraw , zmniejszenie głębokości ich działania
-ograniczenie liczby uprawek
-wzbogacenie gleby w materiale org
NALEŻY WYKONAC Z ZASADĄ
zabiegów uprawowych powinno się stosowac tak dużo, jak jest to konieczne, aby stworzyc uprawianej roślinie korzystne warunki wzrostu i rozwoju, a zarazem tak mało jak jest to możliwe
ZALECENIA zaleca się wysiew międzyplponów i pozostawienie ich na okres zimy w celu przemarznięcia. Technologia ta nazywa się siewu mulczu i odnosi się do roślin jarych uprawianych w szerokie rzędy (burak kukurydza); rośł te wysiewa się w rozdrobniony wiosną i wmieszany w rolę mulcz
ZALETY
-eliminacja orki przedsiewnej
-uproszczenie wiosennej uprawy
-skutecznie zabezpiecza glebę przed erozją, hamuje parowanie wody
-zwiększa zawartośc węgla org w wierzchniej warstwie gleby, przeciwdziała zachwaszczeniu
-zwiększa aktywnośc biolo gleby
Siew bezpośredni
w tym syst uprawy między zbiorem przedplonu a siewem rośl następczej nie wykonuje się żadnych uprawek mechanicznych, a jedynie stosuje się herbicydy o działaniu totalnym
SIEWNIKI
-rotacaster- spulchnia powierzchniowo całą pow roboczą; nasiona umieszcza się rzędowo, wstęgowo
-rotaseeder- spulchnia wąskie paski gleby przed zespołami wysiewającymi, wysiew rzędowy
-bettison- trójtalerzowy (przecina, rozchyla), nasiona w szczelinach
-na glebach narażonych na erozję
-w zagospodarowaniu pól odłogujących
-w płodozmianach o dużym udziale zbóż
- tylko na dużych polach
ZALETY
-plony porównywalne z siewem tradycyjnym
-zmniejszone nakłady finansowe i energetyczne
-zmniejszone nakłady na odchwaszczanie
-wzbogacenie gleby w skł organiczne
-przeciwdziałanie erozji
WADY
-wysoki koszt zakupu siewniku do siewu bezpośredniego
-nadają się gleby mocne, żyzne w wysokiej kulturze
-pola o dużej powierzchni