1.

Metodologia badań pedagogicznych jako nauka:

Metodologia badań pedagogicznych jest nauką o zasadach i sposobach postępowania badawczego zalecanych i stosowanych w pedagogice. Przez zasady, czyli reguły lub normy takiego postępowania, rozumie się pewne najogólniejsze dyrektywy (zalecenia), mające na celu ułatwienie w miarę skutecznego przeprowadzania badań. Natomiast sposobami postępowania badawczego nazywa się procedury (strategie) gromadzenia i opracowania interesujących badacza wyników (materiału badawczego). Sposoby te noszą zazwyczaj nazwę metod lub technik badawczych.

Klasyfikacja dyscyplin naukowych według STANISŁAWA KAMIŃSKIEGO:

Nauki

teologia nauki przyrodnicze

opiera się na wszystko to co nie jest teologią

objawieniu, a tamte nie

filozofia nauki szczegółowe

nauki formalne nauki realne

(aprioryczne, dedukcyjne) (aposterioryczne,

matematyka, logika indukcyjne,

empiryczne)

nauki przyrodnicze nauki społeczne

nauki fizykochemiczne nauki biologiczne

psychologia, nauki językoznawstwo nauki nauki

socjologia, polityczne ekonomiczne prawnicze

nauki

pedagogiczne

aprioryczne i aposterioryczne - terminy z filozofii Kanta

aprioryczne - zależne od doświadczenia

aposterioryczne - niezależne od doświadczenia (poznawanie przy pomocy zmysłów, postrzeganie zmysłowe)

prawdziwość - zgodność wiedzy z rzeczywistością

nauki - ścisły rodzaj dociekania, nauki dają nam pewność

twierdzenia naukowe - nie koniecznie są prawdziwe

teorie naukowe - nie koniecznie opisują prawdziwy świat

uzasadnić twierdzenie w nauce - uzasadnić jego wartość, wiarygodność, że zasługuje na akceptację

2.

Typy wnioskowania (podział rozumowań):

1. tradycyjnie:

• dedukcyjne - od ogólnych przesłanek do szczegółowych wniosków

• indukcyjne - od szczegółowych przesłanek do ogólnych wniosków

Dedukcja i indukcja - to wnioskowanie. Tworzymy nową wiedzę na podstawie istniejącej już wiedzy. Podział ten jest niedoskonały - nie uwzględnia niektórych rozumowań, wiec:

2. obecnie:

• dedukcyjne - za pomocą racji logicznej uzasadnia się następstwo logiczne (kierunek uzasadniania zgodny jest z kierunkiem wynikania logicznego - zdanie stanowiące rację logiczną jest już uznane za prawdziwe i na tej podstawie uzasadnia się następstwo

• redukcyjne - za pomocą następstwa logicznego uzasadnia się częściowo rację logiczną kierunek uzasadniania jest przeciwny do kierunku wynikania, następstwo uznane jest za prawdziwe i na jego podstawie próbuje się uznać za prawdopodobną rację logiczną.

W obydwu przypadkach (redukcji i dedukcji) można rozumować progresywnie - wychodzić od racji logicznej i dobierać następstwo logiczne (np. wnioskowanie dedukcyjne - dedukcja progresywna, sprawdzanie - weryfikacja - redukcja progresywna), lub regresywnie - wychodzić od następstwa logicznego i dobierać dla niego rację logiczną (np. dowodzenie - dedukcja regresywna, wyjaśnianie - redukcja regresywna).

Dedukcja jest to rozumowanie, którego kierunek jest zgodny z kierunkiem rozumowania logicznego. Polega na tym że gdy dana jest racja jako zdanie uznane za prawdziwe, to na jej podstawie uznaje się następstwo.

Indukcja to uogólnienie wyników obserwacji, na podstawie faktów już wcześniej zaobserwowanych. Zasada ta pozwala na przejście od przypadków zaobserwowanych do twierdzeń ogólnych obejmujących także przypadki nie zaobserwowane. W wyniku indukcji powstaje hipoteza.

Redukcja polega na dobieraniu do zdania uznanego za prawdziwe (czyli do następstwa), takiego zdania (czyli do racji) z którego to pierwsze logicznie wynika. Odwrotnie niż w dedukcji najpierw jest zdanie prawdziwe

Dedukcja:

dedukcja - wnioskowanie, w którym z przesłanek wynika logicznie wniosek

dedukcja nie jest - gdy nie wynika logicznie wniosek

dedukcja - opiera się na logice

P₁ P₁ - przesłanka

P₂ W - wniosek

P_n → - implikacja

W

(P₁ ^ P₂ ^ ... ^ P_n) → W

jeżeli schemat ten okaże się prawdą logiczną to z przesłanej wynika wniosek

prawda logiczna - każde zdanie, którego szczegółowy schemat jest prawem logiki

p → q

będziesz się uczy → zdasz egzamin

~ p → ~ q

nie będziesz się uczyć → nie zdasz egzaminu

(p → q) → ( ~ p → ~ q) - to nie jest prawo logiki

jestem → jestem → nie jestem → nie jestem

kobietą człowiekiem kobietą człowiekiem

logika formułuje prawa logiki, dedukcji

(p → q) → ( ~ q → ~ p) - to jest prawo logiki

jestem → jestem → nie jestem → nie jestem

kobietą człowiekiem człowiekiem kobietą

każde X jest Y

niektóre X są Z

1. niektóre Z są Y

2. niektóre Z nie są Y

XaY XaY 1

XiZ XiZ 1

a) ZiY a) ZiY 0

b) ZaY

1 - prawda

0 - fałsz

każde dziecko jest człowiekiem

niektóre dziecko są małomówne

a) niektóre małomówne są człowiekiem

b) niektóre małomówne nie są człowiekiem

Indukcja:

indukcja - gdy z przesłanek nie wynika logiczny wniosek

indukcja - wnioskowanie redukcyjne - jest takim przypadkiem wnioskowania nie dedukcyjnym, z którego wynikają logiczne przesłanki

P₁ W - P₁

W - P₂

P_n W - P_n

W

Redukcja:

redukcja - nie z przesłanek wynika wniosek, tylko z wniosku wynikają przesłanki, szczególnym przypadkiem wnioskowania redukcyjnego jest wnioskowanie przez indukcję enumeracyjną

enumeracja - wyliczanie

wnioskowanie przez enumeracyjną - wnioskowanie od szczegółu do ogółu

W(a₁) W - własność

W(a₂) a₁ - obiekt

- dla każdego x

W(a_n)

W(x)

wnioskowanie przed indukcje - uogólnienie

indukcja - zawodny sposób rozumowania, jest to redukcja bo z ogółu wynikają szczegóły, a ze szczegółów nie wynika ogół

wnioskowanie

dedukcyjne niededukcyjne

redukcja nieredukcyjne

indukcja wnioskowanie

enumeracyjna przez analogię

(przez podobieństwa)

wnioskowanie przez analogię

W(a₁)

W(a₂)

W(a_n)

W(a_n + 1)

inna postać

A(a), B(a), C(a), D(a), E(a), F(a) A, B, C, D - nazwy własności

A(b), B(b), C(b), D(b), E(b) a, b, c, d - dane osoby

F(b)

czyli przypisywanie cechy bo jeśli miała takie same cechy to cechę F (np. wiek) też będzie miała taką samą

Kanony indukcji eliminacyjnej według JOHNA STUARDA:

Wnioskowanie przez eliminacje

1. kanon jednej zgodności:

A, B, C, D, E, F Z

A, B, C, D, E Z

A, B, C, D, F Z

A, C, D, E, F Z

A jest przyczyną Z

eliminowała osoby, a osoby A zawsze była, więc to ona przyczyniła się do tego rozumowania

zawodna metoda rozumowania

W, S, P, K, B, V, T Z

S, P, K, B, V, T Z

W, P, K, B, V, T Z

W, S, P, K, B, T Z

T jest przyczyną Z

2. kanon jednej różnicy:

A, B, C, D, E, F Z

A, B, C, D, E, F Z

F jest przyczyną Z

zawodne rozumowanie

3. kanon zmian towarzyszących:

A, B, C, D, E, F Z

A, B, C, D, E, F Z

A, B, C, D, E, F Z

A, B, C, D, E, F Z

C jest przyczyną Z

Wnioskowanie statystyczne

wnioskowanie o populację z próbki, przypomina wnioskowanie przez indukcję enumeracyjną

3.

Ludzie są bardziej konserwatywni niż przesądni.

wszyscy ludzie

dla każdego id

K(x)

P(x)

[K(x) > P(x)]

	a	b	c	d	e	f
K	12	37	22	13	22	50
P	6	25	9	8	9	29
P	7	40	31	20	31	60

Wniosek: Ta teza nie ma dla nas sensu.

Zanim zaczniemy tezę weryfikować sprawdzamy czy ona ma sens. Nie czy jest prawdziwa, czy nie, ale czy ma sens.

Grubi ludzie są weselsi.

G(x)

W(x)

[G(x) ≥ W(x)]

Ten zapis oznacza: Ludzie są bardziej grubi niż weseli.

Bezsensu.

Powinno być: Ludzie im grubsi tym weselsi.

[G(x) ≥ G(y)] [W(x) ≥ W(y)]

	a	b	c	d	e	f
G	15	28	15	50	44	8
W	20	33	68	79	51	12

G(x) > G(y) W(x) > W(y)

G(a) > G(d) W(a) > W (d)

15 > 50 20 >79

Jeżeli 15 jest większe od 50 to 20 jest większe od 79.

Jeżeli żona nauczy się gotować to mąż kupi samochód

A B

1 1 = 1 - żona nauczyła się gotować i mąż kupił samochód

0 0 = 1 - żona nie nauczyła się gotować i mąż nie kupił samochód

1 0 = 0 - żona nauczyła się gotować ale mąż nie kupił samochód

0 1 = 1 - żona nie nauczyła się gotować, a mąż kupił samochód

G(x) > G(y) W(x) > W(y)

G(c) > G(e) W(c) > W (e)

15 > 44 68 >51

0 1

G(x) > G(y) W(x) > W(y)

G(e) > G(c) W(e) > W (c)

14 > 15 51 >68

1 0

1

---