BILANS
jest dwustronnym zestawieniem środków gospodarczych (aktywa) oraz źródeł ich finansowania (pasywa)
W strukturze AKTYWÓW wyróżnia się majątek trwały i obrotowy.
SKŁADNIKI MAJĄTEJ TRWAŁY
zachowuje swą postać prze dłuższy okres czasu 1 - rzeczowy (środki trwałe i inwestycje rozpoczęte 2- wartości niematerialne i prawne 3 - finansowy (udziały) długoterminowe papiery wartościowe i pożyczki 4 - należności długoterminowe .
SKŁADNIKI MAJĄTKU OBROTOWEGO
zmieniają swoja postać w ciągu roku 1- zapasy, półprodukty, produkty, towary gotowe 2- środki pieniężne (gotówki rachunki bankowe czeki obce inne środki pieniężne 3 - papiery wartościowe przeznaczone do obrotu (krótkoterminowe akcje i obligacje) 4- należności i roszczenia ( należności od odbiorców, budżetu, pracowników, pozostałe należności i roszczenia sporne.
Zasadniczo majątek trwały stanowi obciążenie dla przedsiębiorstwa ponieważ charakteryzuje go niski poziom płynności (możliwości zbytu zamiany)
W przedsiębiorstwie turystycznym majątek obrotowy z reguły nie jest kosztotwórczy, nie ma też potrzeby utrzymania zapasów np.: zapasu usług turystycznych nie można zmagazynować i sprzedać później.
Ze względu na konieczność podejmowania decyzji o charakterze inwestycyjnym konieczna jest weryfikacja relacji majątku trwałego i obrotowego.
Ogólna zasada mówi że im wyższy jest udział majątku trwałego w ogólnej strukturze środków gospodarczych tym mniejsza zdolność wypracowania dochodów posiada przedsiębiorstwo.
Istotne jest więc utrzymanie w przedsiębiorstwie odpowiedniego poziomu środków obrotowych by móc regulować bieżące zadania.
BILANS POWINIEN być sporządzany w myśl następujących zasad 1- zasada ciągłości bilansowej (bilans zamknięcia danego roku obrotowego jest jednocześnie bilansem otwarcia kolejnego roku działalności przedsiębiorstwa 2- zasada równowagi bilansowej (aktywa = pasywa) 3- zasada ostrożnej wyceny (wartości składników nie powinny być ani zawyżone ani zaniżone) 4- zasada rzetelnej wyceny (zgoda ze stanem faktycznym).
MIERNIKI OCENY EFEKTYWNOŚCI EKSPLOATACJI MAJATKU TRWAŁEGO
1. Wykorzystanie techniczne i eksploatacyjne zdolności usługowej obiektów turystycznych Wzt = Ln / Zt * 100 oraz Wze = Ln/Ze * 100
2. Wykorzystanie obiektów noclegowych Ws = Lp/365
3. Wykorzystanie zdolności usługowej środka transportu Wzśt = Lwm/Pt*100
4. Ogólny wskaźnik wykorzystanie środka transportu Wt=Ldp/Ld*100
5. Wskaźnik rentowności środków trwałych składających się na dany obiekt i urządzeń jak też na całą bazę materialną przedsiębiorstwa Wrśt=Z/Mo
Gdzie Ln- rozmiar świadczonych usług noclegowych w danym czasie, Zt - wskaźnik technicznej zdolności obiektu noclegowego (jest on iloczynem maxymalnego czasu eksploatacji obiektów w dniach w danym czasie razy liczba łóżek, Ze- liczba łóżek, faktyczny czas eksploatacji obiektu wyrażany w dniach
Lwm - liczba wykorzystanie zdolności usługowej środka transportu, Pt - jednorazowa pojemność środka transportu wyrażona liczba miejsc siedzących, Ldp -liczba dni pracy środka transportu, Ld - liczba dni posiadania autokaru
Z - zysk osiągnięty przy sprzedaży usług, Mo - wartość brutto lub netto środków trwałych stanowiących urządzenie lub obiekt turystyczny
DO POMIARU EFEKTYWNOŚCI BAZY ŻYWIENIOWEJ WYKORZYTUJE SIĘ
1. stosunek obrotów w przeliczeniu na jedno miejsce konsumenckie do nakładów ponoszonych na jego utworzenie i utrzymanie w danym czasie, obrót = ilość sprzedaży * ceny
2. Wskaźnik średniego wykorzystania zdolności usługowej sal konsumenckich w danym czasie do możliwego uzyskania i wykorzystania
DANE PIERWOTNE
W celu minimalizowania ryzyka działań podejmowanych na rynku turystycznym stosuje się różne metody badawcze część z nich opiera się o dane pierwotne (badania ankietowe wywiady) które są skuteczne ale kosztowne. Źródła pierwotne to oryginalne informacje pozyskiwane wg określonej procedury przy zastosowaniu specjalnych metod i urządzeń badawczych
DANE WTÓRNE
Ich pozyskiwanie jest niedrogie łatwe bowiem pochodzą one ze źródeł zewnętrznych danych podmiotów turystycznych jak i ze źródeł zewnętrznych krajowych i zagranicznych zostały one zebrane i opracowane w innym celu i są dostępne np. w rocznikach statystycznych biuletynach itp.
METODY SZACOWANIA POPYTU NA USŁUGI TURYSTYCZNE
1. prognozowanie pobytu na podstawie modeli czasowych (podstawą źródeł tej metody są szeregi czasowe dot. Np. : liczby klientów częstotliwości zakupów kierunków podróży itp.. Zebrane informacje na temat wielkości ruchu turystycznego pozwala oszacować odpowiedniej postaci model tendencji rozwojowej 2. prognozowanie popytu na podstawie modeli przyczynowo skutkowych (na jej podstawie dąży się do ustalenia czynników które wpływają na popyt turystyczny następnie zbierane są odpowiednie materiały statystyczne i szacowane parametry modeli. Dają one możliwość określenia siły oddziaływania danego czynnika na poziom popytu 3. prognozowanie popytu z wykorzystaniem metod komparatywnych (metody porównawcze gromadzi się informacje o zmianach popytu na usługi turystyczne w jednym lub kilku regionach polski lub europy i na tej podstawie prognozuje się popyt na usługi turystyczne w danym miejscu ważne jest aby te regiony były do siebie podobne pod względem jak największej ilości cech 4. prognozowanie popytu na podstawie pozostałych informacji rynkowych.
WYDATKI NA TURYSTYKĘ
Podróże, wakacje, wycieczki zorganizowane, noclegi, wyżywienie, transport, rekreacja, sport, zakupy inne.
Z grupy wydatków na turystykę WYKLUCZ SIĘ
zakupy w celach handlowych, odsprzedania, dokonywane w czasie podróżny służbowej na rzecz pracodawcy , inwestycje kapitałowe i transakcje przez gości, gotówka od krewnych lub przyjaciół .
Wydatek turystyczny obejmuje całkowite wydatki konsumpcyjne poniesione przez odwiedzającego lub na jego rzecz w związku z podróżą podczas jej trwania oraz podczas pobytu w miejscu docelowym.
BADANIA JAKOŚCIOWE
wywiad zogniskowany prowadzony w grupie 6 - 12 osób - często są to goście hotelowi lub klienci restauracji prowadzona jest poprzez modelatora który ukierunkowywuje ten wywiad wg wcześniej ustalonego scenariusza.
Indywidualne badania pogłębinowe (IDI) prowadzona w cztery oczy dotyczy problemu trudnego w szczególnych wypadkach w oddalonym miejscu.
Metoda Servqal - składa się z 2 etapów z wykorzystaniem kwestionariuszy ankietowych 1- badanie oczekiwań konsumentów co do określonych usług 2- konsument ocenia jaka była rzeczywista jakość świadczonych usług po ich zakończeniu.
METODY ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ
1- analiza Conjoint wykorzystywana przy tworzeniu nowych produktów określa preferencje klientów i to co jest dla nich najważniejsze w usłudze turystycznej. 2- Wykresz Ishikawy (rybich ości) celem jest poszukiwanie przyczyny poniesionych lub potencjalnych nie powodzeń przedsięwzięcia kategorie przyczyn człowiek maszyny materiały stosowane metody kierownictwo otoczenie 3- Benchmarking odmiany: wewnętrzne konkurencyjny funkconalny i ogólny to metoda porównywania własnych rozwiązań z najlepszymi oraz ich udoskonalania poprzez uczenia się od innych i wykorzystanie ich doświadczenia, etapy: analiza swot firmy, określenie głównych luk w działalności, ustalenie najlepszych, badanie przyczyn studiowania metod, wdrożenie we własnych przedsiębiorstwach, poszukiwanie nowych benchmarkingów, źródła informacji bezpośrednie (własna baza danych raporty wewnętrzne salony wystawowe itp.) pośrednie(sektorowe banki danych czasopisma profesjonalne itp.) 4- metoda delficka zwaną ekspercką wykorzystuje opinię ekspertów z danej dziedziny - wykorzystuje ankiety kwestionariuszowe 5- idea kół jakości zakłada że każdy z uczestników procesu produkcji czy świadczenia usługi ma wpływ na jakość dlatego podnosi się kwalifikacje zawodowe, dokształca się, tworzy w śród nich grupy które poszukiwały by polepszenia jakości.
METODA CIT:
Metoda zdaniem krytycznych ,która opiera się na wydarzeniach zmniejszających zamierzony efekt. Metoda ta pozwala umiejscowić w miejscu i czasie ewentualne braki, problemy dotyczące jakości. Badanie polega na pytaniu o przebieg świadczenia usługi i wrażenia. Autorzy tej metody przepowiedzieli również badania satysfakcji klienta z punktu widzenia personelu firmy usługowej.
ZNACZENIE T. W GOSPODARCE NARODOWEJ Z UWZGLĘDNIENIEM T. MIĘDZYNARODOWEJ:
Gospodarka turystyczna to sfera produkcji i konsumpcji będąca istotnym czynnikiem wpływającym na kształtowanie się takich mierników jak: dochód narodowy , zatrudnienie, saldo bilansu płatniczego.
Efekty czyli dochody z działalności turystycznej decydują o znaczeniu turystyki w gospodarce kraju. Dlatego konieczne jest dokonanie tych pomiarów czemu służą PKB, PNB, czy DN (dochód narodowy), PKB- całkowita produkcja , PNB - całkowity dochód
Oprócz wymienionych mierników także kategoria dochodów netto z tytułów własności czynników wytwórczych zagranicą różnicującą PNB od PKB związana jest z działalnością w sferze turystyki.
Dochody netto z tytułu czynników wytwórczych za granicą = dochody cudzoziemców z tytułu świadczonych usług - dochody otrzymane przez obywateli danego kraju posiadające czynniki wytwórcze za granicą
W dalszym ciągu istnieje problem braku odpowiednich metodologii pomiaru efektów ekonomicznych turystyki. Okazuje się że turystyka jest pomijana w międzynarodowych standardach klasyfikacyjnych (SCEA) w zakresie pomiaru działalności gospodarczej.
RACHUNEK SATELITARNY T.:
Z dotychczas opracowanych najdoskonalszym narzędziem pomiaru efektów ekonomicznych gospodarki turystycznej jest tzw. rachunek satelitarny turystyki.
Punktami wyjścia było oszacowanie standardowi statystycznych ułatwiających poszukiwanie odpowiedzi na pytania:
1. która dobra i usługi tworzą produkt turystyczny 2. kto je dostarcza na rynek 3. jaki współzależności występują między popytem a podażą turystyczną 4. jakie nakłady czynnika pracy są niezbędne są niezbędne do wytwarzania dóbr i usług turystycznych 5. jaki jest wkład turystyki w tworzeniu PKB.
RACHUNEK SATELITARNY OBEJMUJE:
1. rachunek majątku trwałego brutto wykorzystywanego do celów turystycznych 2. rachunek produkcji i wytwarzania 3. rachunek konsumpcji 4. rachunek nakładów czasu pracy związany z wytworzeniem dóbr i usług turystycznych.
Eksport, Import- turystyczny => Bilans turystyczny
BILANS T.
Jest zestawieniem wszystkich wpływów i wydatków w wyniku eksportu i importu produktu turystycznego sporządzonym w określonym przedziale czasowym.
Wpływ: 1. wpływ z tytułu przyjazdów odwiedzających z zagranicy 2. eksport towarów artykułów konsumpcyjnych, sprzętu urządzeń dla potrzeb turystyki 3. wpływ z tytułu usług komunikacyjnych świadczonym odwiedzającym z zagranicy. 4. zagraniczne inwestycje turystyczne 5. wpływ z tytułu inwestycji turystycznych za granicą. 6. wpływ z tytułu zatrudnienia własnych mieszkańców za granicą w sektorze turystycznym .
Wydatki: 1. wyjazdy z tytułu wyjazdów własnych mieszkańców za granicę 2. Import towarów, artykułów konsumpcyjnych, sprzętu, urządzeń dla potrzeb turystyki. 3. wydatki komunikacyjne własnych mieszkańców związane z zagranicznymi podróżami turystycznymi 4. inwestycje turystyczne za granicą 5. wydatki z tytułu odsetek od inwestycji zagranicznych i kryteriów 6. wydatki z tytułu zatrudniania cudzoziemców
Bilans turystyczny ze względu na swą strukturę spełnia co najmniej 4 funkcję : - jest niezbędnym elementem zagranicznej polityki turystycznej, - informuję o charakterze ruchu turystycznego państwa, - jest narzędziem ogólnej polityki gospodarczej państwa w stosunku do zagranicy, - jest elementem wpływającym na stan stosunków finansowych z zagranicą
GRUPA CZYNNIKÓW WPŁYWAJĄCYCH NA ROZWÓJ POLITYKI TURYSTYCZNEJ:
- I gr. -wzrost znaczenia turystyki w polityce ekonomicznej państwa, -wpływ turystyki na politykę zagraniczną państwa, - konieczność planowanej działalności w zakresie gospodarki gruntami i inwestycji oraz sprawy związane z ochroną środowiska przyrodniczego i kulturowego, -znaczenie turystyki dla kształtowania bilansu płatniczego, - rola turystyki jako sposobu aktywizacji zawodowej społeczeństwa oraz rozwoju gospodarczego regionów, - rola unormowań prawnych w rozwoju turystyki, które są zastrzeżone dla najważniejszych organów ustawodawczych.
- II gr. -interdyscyplinarny charakter turystyki oraz fakt, że o jej rozwoju i funkcjonowaniu decyduje współdziałanie wielu sektorów gospodarki, - duże znaczenie infrastruktury ogólnej kraju dla funkcjonowania branży t. oraz fakt, że jej rozwój najczęściej przekracza możliwości ekonomiczne i techniczne samego sektora t. - kapitałowo-chłonny i importowo-chłonny charakter inwestycji t. oraz wydłużony okres zwrotu zainwestowanych środków finansowych, - dążenie do tego aby państwo określiło priorytety w swojej polityce oraz oczekiwań wobec branży t.
POLITYKA TURYSTYCZNA:
Dotyczy kształtowania optymalnych rozmiarów i struktury ruchu t. przy zastosowaniu praw ekonomicznych w sferze gospodarki t. oraz koordynacji rozwoju t. z uwzględnieniem jej funkcji i różnorodności a także związków z innymi sferami funkcjonowania kraju.
ZAGADNIENIA POLITYKI TURYSTYCZNEJ:
- planowanie przestrzenne ( plan zagospodarowania kraju, gminy itd., preferencje dotyczące regionów ),
- planowanie ekonomiczne ( próba określenia wielkości wydatków na t., jakie dochody wpłyną z t., miejsce t. w planach gospodarczych, przygotowanie strategii rozwoju t. krajowej)
- kształcenie zawodowe ( przygotowanie programów studiów, datowanie szkolnictwa w t.) marketing i promocja turystyki, interwencjonalizm państwowy w zakresie konsumpcji t., badania naukowe.
CYKL TURYSTYCZNY:
badanie rynku, - planowanie rozwoju t., - budowa infrastryktury t., - przygotowanie kadr, -model organizacyjny t., - rozwój gospodarki t., - propaganda t., badanie rynku (ocena polityki)
ZATRUDNIENIE W T.:
- bezpośrednie (ludzie pracujący w różnych sektorach przemysłu np. transporcie, gastronomii, bazie noclegowej, obiektach konferencyjnych, oboby zajmujące się promocją t., informacją)
- pośrednie ( odnosi się do miejsc pracy tych ludzi produkują i świadczą usługi nabywane przez firmy lub organizacje obsługujące bezpośrednio t. np. producenci mebli do hoteli, architekci projektujący hotel)
CECHY ZATRUDNIENIA W T.:
Praca zmianowa, - praca sezonowa, - obsługa ludzi z innych sektorów lub krajów, - obsługiwany klient oczekuje miłej atmosfery, rozrywki i przyjemności, - duże znaczenie kwalifikacji zawodowych i postaw zatrudnionych, - umiejętność postępowania z klientami, - sposób traktowania skargi, - umiejętność działania informacji, - znajomość języków obcych.
WYSOKI PRÓG ODCZUWALNOŚCI:
bardzo mała powierzchnia terytorium, - dogodne położenie w stosunku do głównych rynków wysyłających, - walory t. stanowią najczęściej jedyne bogactwo naturalne, - brak możliwości rozwoju innych gałęzi produkcji, - bardzo duże niekiedy całkowite uzależnienie funkcjonowania tych gospodarek od importu.
MONOKULTURA T.:
Uzależnienie gospodarek od eksportu produktu t., a progiem decydującym o tym, że zjawisku jest 25% udział eksportu produktu turystycznego w PKB. ( Mallediwy, Bahamy, Antiqua i Babradua)
ZAGROŻENIE WYNIKAJĄCE Z MONOKULTURY:
- radykalne zmiany w poziomie elastyczności popytu t., - częsty brak możliwości samodzielnego rozwoju podaży t., - uzależnienie od importu oraz polityki wysoko rozwiniętych państw emisyjnych, - niebezpieczeństwo odpływu części dochodów uzyskanych z tytułu eksportu t. na skutek mniejszego lub większego udziału kapitału obcego w procesie produkcji usług t., - brak jakichkolwiek możliwości zapewnienia środków na niezbędny import w przypadku załamania się eksportu t.
BILANS T (JAFARI):
EKONOMICZNE:
Korzyści: - napływ dewiz, - wykorzystanie istniejącej infrastruktury, - rozbudowa, - rozwój oparty na wykorzystaniu miejscowych zasobów i produktów, - komplementarny produkt pozostałej działalności gospodarczej, - zatrudnienie ( pełne, na część etatu, sezonowe, dla nie wykwalifikowanych)
Koszty: - inflacja, - przecieki dewiz, - sezonowość, - bezrobocie, - podatność na zmiany (polityczne, plotki, szerzenie się chorób), - niezrównoważony rozwój gospodarczy, - działalność na pokaz (demonstration effect), - zeszpecenie krajobrazu, - niszczenie zasobów.
SPOŁECZNE:
docenianie własnych i cudzych wartości społeczno - kulturowych, - wzbogacenie treści oświatowych, - międzynarodowy pokój i zrozumienie, - przełamywanie barier (językowych, społecznych i klasowych, religijnych i rasowych)
brak zrozumienia, - operowanie stereotypami, - ksenofobia, - skażenie środowiska społecznego, - komercjalizacja kultury, religii i sztuki, - działalność na pokaz (de), - konflikty, przestępczość, prostytucja.