Równowaga na rynku pracy.
Funkcjonalne zależności między popytem na pracę, podażą pracy oraz poziomem płacy realnej.
Płaca realna jest to płaca nominalna (pieniężna) podzielona przez przeciętny poziom cen nabywanych dóbr i usług konsumpcyjnych.
Rynek konkurencyjny to taki, na którym ani indywidualny pracodawca, ani indywidualny pracownik nie ma wpływy na stawkę płac.
Wykres funkcji popytu na pracę DL wskazuje, że przedsiębiorstwa zaoferują tym większą liczbę miejsc pracy, im niższa jest płaca realna.
Z przebiegu krzywej LF wynika, że zasób siły roboczej (podaż pracy) zwiększa się w miarę wzrostu płacy realnej.
Krzywa AJ informuje o liczbie osób, które faktycznie podjęły pracę przy każdym poziomie płacy realnej.
Równowaga na rynku pracy istniej w punkcie E, w którym popyt przedsiębiorstw na pracę zrównuje się z podażą pracy.
Odległość pozioma między krzywymi AJ i LF obrazuje poziom bezrobocia dobrowolnego przy każdej płacy realnej. W przypadku płacy (W/P)0, przy której istnieje równowaga na rynku pracy, bezrobocie to wynosi EF, a jego stosunek do całego zasobu siły roboczej N2 jest nazywany naturalną stopą bezrobocia. Poziomy odcinek, który przedstawia odległość między krzywą skłonności do podjęcia pracy AJ i krzywą podaży pracy (siły roboczej) LF, obrazuje liczbę bezrobotnych, co prawda zarejestrowanych jako poszukujący pracy, lecz nie chcących jej podjąć przy danej płacy realnej. Część osób właśnie zmienia pracę. Będą one okresowo bezrobotne, co jest nieuniknione w świecie, w którym struktura zatrudnienia stale się zmienia.
Przy płacy realnej wyższej od (W/P)0 występuje bezrobocie przymusowe. Przymusowo bezrobotni są skłonni podjąć pracę, lecz nie mogą jej znaleźć. Przy płacy realnej (W/P)1, przymusowe bezrobocie wynosi AB, a bezrobocie dobrowolne - BC.
AJ
Stawka płac realnych
W/P
W miarę wzrostu płacy realnej krzywa AJ zbliża się do krzywej LF: przy danym poziomie zasiłku dla bezrobotnych udział osób skłonnych podjąć pracę w całym zasobie siły roboczej jest tym większy, im wyższa jest płaca w stosunku do zasiłku.
LF
B
A
(W/P)1
C
E
F
(W/P)0
DL ´
Ilość pracy
N2
N1
N0