Alkoholizm

Stężenie etanolu we krwi organizmu (statystyczne objawy) godzinę po spożyciu:

0,3 - 0,5‰

• Upośledzenie koordynacji wzrokowo - ruchowej;

• Nieznaczne zaburzenia równowagi;

• Euforia;

• Obniżenie krytycyzmu.

0,5 - 0,7‰

• Zaburzenia sprawności ruchowej (niezauważalne obniżenie refleksu), nadmierna pobudliwość i gadatliwość;

• Obniżenie samokontroli;

• Błędna ocena własnych możliwości, która prowadzi do fałszywej oceny sytuacji;

• Podchmielenie.

0,7 - 2,0‰

• Zaburzenia równowagi, sprawności i koordynacji ruchowej;

• Obniżenie progu bólu;

• Pogłębiający się spadek sprawności intelektualnej (błędy w logice, wadliwe wyciąganie wniosków);

• Opóźnienie czasu reakcji, drażliwość;

• Obniżona tolerancja na innych - zachowania agresywne;

• Pobudzenie seksualne;

• Wzrost ciśnienia krwi;

• Powyżej 1,5‰ - upojenie właściwe.

2,0 - 3,0‰

• Bełkotliwa mowa;

• Spowolnienie i zaburzenie równowagi (chód na szerokiej podstawie, chwianie się);

• Wzmożona senność;

• Znacznie obniżona zdolność do kontroli własnych zachowań (brak samodzielnego działania i wykonywania skoordynowanych ruchów);

• Upojenie głębokie.

3,0 - 4,0‰

• Spadek ciśnienia krwi;

• Obniżenie temperatury ciała;

• Zanik odruchów fizjologicznych oraz głębokie zaburzenie świadomości prowadzące do śpiączki;

• Stan ciężkiego zatrucia.

Powyżej 4,0 ‰

• Głęboka śpiączka;

• Zaburzenia czynności ośrodka naczyniowo - ruchowego i oddechowego - możliwość porażenia tych ośrodków przez alkohol;

• Stan zagrożenia życia.

3 wzorce picia alkoholu:

1. picie ryzykowne;

2. nadużywanie alkoholu;

3. uzależnienie od alkoholu.

1.Picie ryzykowne:

• aktywność po spożyciu alkoholu (prowadzenie samochodu, praca);

• kiedy wypija się pierwszy łyk alkoholu mając świadomość aktywności po wypiciu;

• występuje przy nawet niewielkiej ilości spożytego alkoholu.

2. Nadużywanie alkoholu

Rozpoznanie - wystąpienie w ciągu 12 miesięcy przynajmniej jednego z wymienionych objawów (DSM - IV)

• powtarzające się picie prowadzące do zaniedbań i niewypełniania ról i obowiązków w pracy, szkole lub w domu;

• powtarzające się picie w sytuacjach, które stwarzają zagrożenie dla zdrowia fizycznego;

• powtarzające się konflikty z prawem wynikające z używania alkoholu;

• kontynuowanie picia mimo konfliktów interpersonalnych i problemów społecznych powstałych, bądź utrzymujących się w wyniku picia.

3. Uzależnienie od alkoholu

O nadużywaniu mówimy wówczas, kiedy mamy do czynienia z pewnym utrwalonym nawykiem wadliwego zachowania, który jednak nie spełnia kryteriów uzależnienia.

Diagnozy uzależnień

W klasyfikacji DSM-IV z uzależnieniem mamy do czynienia, jeżeli w przeciągu 12 miesięcy pojawią się trzy z siedmiu objawów:

1. Tolerancja mierzona dwojako:

• potrzeba znaczącego zwiększenia ilości substancji, aby doprowadzić do pożądanego efektu lub objętości zatrucia

• stałe przyjmowanie tej samej ilości substancji, po pewnym czasie powoduje zmniejszenie efektu jej działania.

2. Zespół abstynencyjny (odstawienia):

• złe samopoczucie powstałe po odstawieniu (np. bóle głowy, nudności, potliwość, przyspieszona akcja serca, drżenie rąk, nadwrażliwość sensoryczna)

• przyjmowanie substancji w celu zapobieżenia objawom abstynenckim lub złagodzenia ich (klin lub leki psychotropowe)

3. Przyjmowanie substancji w większych ilościach, częściej i dłużej niż jednostka początkowa zamierzała.

4. Nieskuteczne wysiłki przerwania picia, kontrolowania picia lub uwolnienia się od nałogu i mimo silnego pragnienia zapanowania nad nim.

5. Przeznaczenie większości czasu na zdobywanie substancji, przyjmowanie jej lub uwolnienie się od skutków jej działania.

6. Ograniczenie lub zarzucenie aktywności zawodowej, społecznej lub rozrywkowej, którym zwykle jednostka poświęcała czas i uwagę.

7. Kontynuowanie używania substancji mimo świadomości stałych lub nawracających problemów fizycznych i psychicznych będących skutkiem picia.

Kryteria ICD -10, występowanie 3 objawów.

1. Głód alkoholu, kompulsywne picie.

2. Trudności kontrolowania zachowań związanych z piciem:

• Rozpoczęcia

• Długości trwania

• Ilości wypitego alkoholu

Zespół abstynencyjny po przerwaniu picia lub zmniejszeniu dawki przejawia się:

1. klasyczne objawy odstawienia lub

2. picie alkoholu lub substancji o podobnym działaniu w celu złagodzenia objawów odstawienia.

4. Tolerancja na alkohol wyrażająca się w potrzebie zwiększenia dawek (aż do zagrożenia życia) do wywołania tego samego efektu, do którego wystarczyły poprzednio mniejsze dawki.

5. Zaniedbywanie z powody picia alternatywnych przyjemności i zainteresować, poświęcanie coraz więcej czasu na zdobycie alkoholu lub powrót do równowagi po piciu.

6. Picie alkoholu mimo wiedzy o jego szkodliwości dla zdrowia fizycznego lub psychicznego.

Fazy picia:

I - picie towarzyskie

• Picie sprawia przyjemność

• Wzrost tolerancji i ochoty na alkohol

II - faza ostrzegawcza

• Szukanie okazji do picia

• Inicjowanie wypijania kolejek

• Po wypiciu lepsze samopoczucie

• Dusza towarzystwa

• Alkohol przynosi ulgę, uwalnia od napięć

• Rozpoczęte picie kończy się „urwaniem filmu”

• Próby picia ukrytego, w samotności, na kaca

III - faza krytyczna

• Wyrzuty sumienia - kac moralny

• „klin” przynosi ulgę

• Zaniedbywanie rodziny

• Konflikty w małżeństwie

• Nieobecności w pracy

• Usprawiedliwianie picia licznymi okazjami

• Wzrost agresywności, konflikty z prawem

• Nieregularne odżywianie się

• Zaniedbywanie wyglądu zewnętrznego

• Zaburzenia popędu seksualnego

• Picie ciągami na przemian z okresami całkowitej abstynencji, dla poprawy zdrowia, udowodnienia silnej woli

• Składanie przysiąg abstynencji

• Poczucie pustki, bezradności

IV - faza chroniczna

• Okresy długotrwałego pijaństwa

• Picie poranne - kac gigant

• Spadek tolerancji na alkohol

• Sięganie po alkohole niekonsumpcyjne - „wynalazki”

• Rozpad więzi rodzinnej

• Wynoszenie rzeczy, kradzieże - w celu zdobycia alkoholu

• Degradacja zawodowa i społeczna

• Otępienie alkoholowe - wtórny analfabetyzm

• Alkohol staje się jedynym celem w życiu

• Psychozy alkoholowe - delirium

• Padaczka alkoholowa

• Choroby somatyczne - marskość wątroby, polineuropatia

• Skrajne wyczerpanie organizmu

Leczenie alkoholików

• Detoksykacja, przerwanie ciągu, odtruwanie organizmu

• Leczenie farmakologiczne zaburzeń psychicznych i somatycznych

• Budowanie świadomości problemu uzależnienia od alkoholu

• Otwarcie się na informacje o chorobie alkoholowej i sposobach wychodzenia z nałogu (poznawanie mechanizmów uzależnienia)

• Wypracowanie motywacji do zachowania abstynencji

• Korzystanie z podpórek farmakologicznych - Anticol, Esporal

• Uznanie swojej bezsilności wobec alkoholu, poddanie się i dopuszczenie wizji życia trzeźwego (kluby AA)

• Tworzenie planu zmiany swoich zachowań i próby konsekwentnego realizowania go krok w krok

Rehabilitacja

• Korzystanie z indywidualnych i grupowych form pomocy psychologicznej w celu zrozumienia siebie, rozwiązywania swoich problemów

• Nawiązywanie kontaktu z rodziną i zachęcanie najbliższych do psychoterapii małżeńskich i rodzinnych

• Troska o swoje zdrowie i kondycje fizyczną

• Dbanie o higienę psychiczną, umiejętne rozładowywanie napięć psychicznych w sytuacjach stresowych

• Praca nad rozwojem osobistym w grupach samopomocowych

• Umacnianie się w dążeniu do trzeźwości przez korzystanie z ambulatoryjnych form wsparcia, np. porady indywidualne, maratony, obozy psychoterapeutyczne.

---