Odpowiedzialność wspólników za zobowiązania w spółce partnerskiej

Wszyscy partnerzy ponoszą osobiście, solidarnie ze sobą i ze spółką odpowiedzialność za zaciągnięte przez spółkę zobowiązania związane z jej zwykłym funkcjonowaniem tj.: spłatę kredytów, realizację umów leasingowych, zobowiązania podatkowe itd. Naturalnie jest to odpowiedzialność subsydiarna, co oznacza, że wierzyciele spółki mogą żądać zaspokojenia swoich roszczeń przez partnera dopiero wtedy, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna.

Odpowiedzialność za „błąd w sztuce”

Przepisy kodeksu spółek handlowych ograniczają odpowiedzialność partnera spółki za zobowiązania, powstałe w wyniku „błędu w sztuce” popełnionego przez innego z partnerów w związku z wykonywaniem wolnego zawodu w spółce. Ograniczenie to dotyczy również zobowiązań, będących następstwem działań lub zaniechań osób zatrudnionych przez spółkę na podstawie umowy o pracę lub innego stosunku prawnego, które podlegały kierownictwu innego partnera przy świadczeniu usług związanych z przedmiotem działalności spółki.

Do osób znajdujących się pod kierownictwem partnera zalicza się bezpośrednio podległych pracowników, personel pomocniczy i techniczny (sekretarki, tłumaczy), ale też inne osoby wykonujące wolny zawód poza spółką, a współpracujące z konkretnym partnerem przy realizacji zlecenia.
Problem z ustaleniem odpowiedzialności za błąd w sztuce może pojawić się w sytuacjach, w których kilku z partnerów wspólnie pracuje nad realizacją zlecenia.

Przepisy k.s.h. nie rozstrzygają wprost, jak kształtuje się odpowiedzialność partnerów przy pracach zbiorowych. Przyjąć jednak należy, iż i przy wspólnych projektach za szkodę będzie odpowiadał ten partner, który popełnił przy sporządzaniu swojej części błąd, choćby wpływający na rezultat całego projektu.
Decydując się na zawarcie umowy spółki partnerskiej nie wyeliminuje się całkowicie konsekwencji błędów wspólników i osób znajdujących się pod ich kierownictwem. Zobowiązania za błędy w sztuce stanowią bowiem zobowiązania spółki i jako takie wpływają na negatywny odbiór spółki u klientów. Niemniej jednak można wyeliminować swą finansową odpowiedzialność za błędy wspólników, co znacznie poprawia bezpieczeństwo i komfort wykonywania zawodu.

Odpowiedzialność wspólników w spółce jawnej

Spółka jawna to spółka osobowa prowadząca przedsiębiorstwo pod własną firmą. Wspólnicy spółki jawnej za zobowiązania odpowiadają solidarnie i subsydiarnie.
Subsydiarnie
Wspólnicy spółki jawnej odpowiadają za zobowiązania subsydiarnie, czyli wierzyciel może prowadzić egzekucję z majątku wspólnika, w chwili, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna, chociaż nie ma przeszkód prawnych do wniesienia powództwa przeciwko wspólnikowi zanim egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna.
Jeśli zobowiązania spółki powstały przed jej wpisaniem do rejestru, wierzyciel może nie czekać na "efekt" postępowania egzekucyjnego, tylko od razu kierować egzekucję do majątku wspólników, gdyż subsydiarna odpowiedzialność wspólnika nie dotyczy zobowiązań spółki powstałych przed jej wpisem do rejestru.
Majątkiem spółki jawnej jest wszelkie mienie wniesione jako wkład lub też nabyte w trakcie jej istnienia.
Solidarnie
Każdy wspólnik takiej spółki za jej zobowiązania odpowiada bez ograniczenia solidarnie całym swoim majątkiem, czyli wierzyciel może dochodzić swoich roszczeń w całości lub w części od wszystkich wspólników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna. Zaspokojenie wierzyciela przez jednego ze wspólników zwalnia pozostałych ze spłaty zobowiązania.
Osoba przystępująca do spółki odpowiada za zobowiązania spółki powstałe nie tylko po jej przystąpieniu do niej ale także przed dniem jej przystąpienia. Oczywiście nowy wspólnik odpowiada tylko za zobowiązania powstałe w wyniku prowadzenia działalności tej spółki. Wspólnik pozwany z tytułu odpowiedzialności za zobowiązania spółki, może przedstawić wierzycielowi zarzuty przysługujące spółce wobec wierzyciela. Gdy zarzut wspólnika wymaga złożenia oświadczenia woli przez spółkę, wspólnik może odmówić zaspokojenia wierzyciela, dopóki spółka nie złoży takiego oświadczenia. Jednak wówczas wierzyciel może wyznaczyć spółce dwutygodniowy termin do złożenia oświadczenia woli, po którego bezskutecznym upływie wierzyciel może wykonać służące mu uprawnienie.

Odpowiedzialność wspólników w spółce cywilnej

Wszyscy wspólnicy spółki cywilnej odpowiadają za zobowiązania zaciągnięte w ramach działalności spółki solidarnie.
W przypadku zaciągnięcia zobowiązań związanych z działalnością spółki przez jednego lub kilku wspólników, odpowiadają wszyscy wspólnicy nie tylko majątkiem wspólnym ale także majątkiem osobistym. Wierzyciel spółki cywilnej może (w/g własnego uznania) dochodzić swoich roszczeń od wszystkich wspólników łącznie, może dochodzić od tylko kilku wspólników lub też od każdego z osobna.

Odpowiedzialność wspólników w spółce komandytowej

Spółką komandytową jest spółką osobową mającą na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki odpowiada co najmniej jeden wspólnik bez ograniczenia (komplementariusz),a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona.
Spółka komandytowa powstaje z chwilą wpisu do rejestru, a osoby, które działały w imieniu spółki po jej związaniu a przed jej wpisem do rejestru odpowiadają solidarnie. Komandytariusz odpowiada za zobowiązania spółki wobec jej wierzycieli tylko do wysokości sumy komandytowej, a jest wolny od odpowiedzialności do wysokości wkładu wniesionego do spółki.
Wspólnicy spółki komandytowej mogą obniżać sumę komandytową poprzez wpisanie jej do rejestru, jednak takie obniżenie nie ma żadnego skutku prawnego wobec tych wierzycieli, których roszczenia powstały przed wpisaniem obniżenia sumy komandytowej do rejestru.
Osoby przystępując do spółki komandytowej, w charakterze komandytariusza, odpowiadają za zobowiązania tej spółki, które powstały z chwilą wpisania go do rejestru. Dotychczasowy komandytariusz może stać się komplementariuszem, gdy umowa spółki dopuszcza przyjęcie nowego komplementariusza. Spółkę reprezentują komplementariusze, a komandytariusz może reprezentować spółkę jako pełnomocnik.
Gdy komandytariusz dokona w imieniu spółki czynności prawnej, nie ujawniając swojego pełnomocnictwa, odpowiada za skutki tej czynności wobec osób trzecich bez ograniczenia, podobnie jest także w przypadku reprezentowania spółki przez komandytariusza, który nie ma umocowania albo przekroczy jego zakres. W sprawach przekraczających zakres zwykłych czynności spółki wymagana jest zgoda komandytariusza, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.
Jeśli dojdzie do zawarcia umowy pomiędzy spółką komandytową a przedsiębiorcą prowadzącym zakład we własnym imieniu i na własny rachunek, za zobowiązania powstałe przy prowadzeniu tego przedsiębiorstwa odpowiada również komandytariusz.

Odpowiedzialność wspólników w spółce komandytowo akcyjnej

Spółką komandytowo-akcyjną jest spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem. Jakie więc ryzyko ponosi komplementariusz? Czy akcjonariusz także ponosi ryzyko swoim majątkiem za zobowiązania spółki?

Spółka komandytowo- akcyjna, jako spółka osobowa może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana, dodatkowo posiada swój wyodrębniony majątek z którego mogą zaspokajać się wierzyciele spółki. Jednakże z punktu widzenia wierzyciela spółki sposób w jaki odpowiadają wspólnicy w razie bezskutecznej egzekucji z majątku spółki jest najbardziej istotny.

Odpowiedzialność komplementariusza

Komplementariusze odpowiadają za zobowiązania spółki subsydiarnie, a więc w sytuacji w której na zaspokojenie wierzycieli nie starczył majątek samej spółki. Wspólnik posiadający ten status odpowiada swoim majątkiem w sposób nieograniczony.

Jeżeli w spółce jest kliku komplementariuszy odpowiadają oni solidarnie. A więc wierzyciel może żądać spełnienia świadczenia zarówno od jednego z komplementariuszy, kilku z nich a także wszystkich. Dopóki cały dług nie jest spłacony wszyscy pozostają zobowiązani.

Jeżeli statut dopuszcza przyjęcie do spółki nowego komplementariusza, dotychczasowy akcjonariusz może uzyskać status komplementariusza, albo osoba trzecia może przystąpić do spółki w charakterze komplementariusza, za zgodą wszystkich dotychczasowych komplementariuszy.  Oświadczenie nowego komplementariusza, a także oznaczenie wartości jego wkładów oraz zgoda na brzmienie statutu wymaga formy aktu notarialnego.

Przystępujący do spółki komplementariusz odpowiada także za zobowiązania spółki istniejące w chwili wpisania go do rejestru.

Jednakże istnieje pewien wyjątek w zakresie odpowiedzialności komplementariusza. Otóż w sytuacji w której nastąpiło pozbawienie komplementariusza prawa reprezentowania spółki wbrew jego sprzeciwowi , które da facto może nastąpić jedynie z ważnych powodów na mocy prawomocnego orzeczenia sądu,  zmienia się zakres jego odpowiedzialności.

Skutkiem pozbawienia go tegoż prawa jest  zwolnienie go od odpowiedzialności osobistej za zobowiązania spółki powstałe od chwili dokonania odpowiedniego wpisu w rejestrze przedsiębiorców. Należy wskazać, iż pozbawienie prawa do prowadzenia spraw spółki nie skutkuje zmiany zakresu odpowiedzialności.

Odpowiedzialność akcjonariusza

Akcjonariusz w spółce komandytowo- akcyjnej nie ponosi odpowiedzialności osobistym majątkiem za zobowiązania spółki, tak jak i akcjonariusz w spółce akcyjnej. Jednakże jak od każdej zasady istnieją wyjątki. 

Gdy nazwisko albo firma (nazwa) akcjonariusza zostanie zamieszczone w firmie spółki akcjonariusz ten odpowiada wobec osób trzecich tak jak komplementariusz, a więc całym swoim majątkiem osobistym. Oczywiście takie umieszczenie nazwiska bądź firmy musi nastąpić za zgodą akcjonariusza. W przeciwnym wypadku nie można mówić o negatywnych konsekwencjach dla akcjonariusza.

Także w sytuacji w której akcjonariusz dokona czynności prawnej w imieniu spółki nie ujawniając swojego pełnomocnictwa, odpowiada za skutki tej czynności wobec osób trzecich bez ograniczenia. To sytuacja w której akcjonariusz niejako "podszywa się" pod osobę komplementariusza.

Takie konsekwencje dotyczą także reprezentowania spółki przez akcjonariusza, który nie ma umocowania albo przekroczy jego zakres. W tym przypadku akcjonariusz godzi w uzasadnione oczekiwania kontrahenta (przyszłego wierzycieli), który negocjuje i następnie zawiera umowę ze spółką komandytowo- akcyjną może ocenić spółkę po osobie jej reprezentanta, czyli zasadniczo komplementariusza, tj. osoby odpowiedzialnej majątkiem osobistym za zobowiązania spółki.

Prokura

Prokura to specjalny rodzaj pełnomocnictwa dla osoby fizycznej posiadającej pełną zdolność do czynności prawnych (prokurenta), którego udzielić może każdy przedsiębiorca podlegający wpisowi do rejestru przedsiębiorców (w Krajowym Rejestrze Sądowym). Prokura upoważnia do dokonywania wszelkich czynności (sądowych i pozasądowych) związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Z czynności tych wyłączone jest zbywanie i obciążanie przedsiębiorstwa i nieruchomości, co do których konieczne jest pełnomocnictwo szczególne.

Prokury nie można przenieść na inną osobę, prokurent może natomiast udzielić innej osobie pełnomocnictwa szczególnego do poszczególnej czynności.

Podmioty uprawnione do udzielania prokury mogą także udzielać zwyczajnych pełnomocnictw.

Rodzaje prokury:

- prokura samodzielna (samoistna) - prokurent działa samodzielnie;

- prokura łączna - dla dokonania czynności prawnej konieczne jest współdziałanie wszystkich prokurentów. W praktyce funkcjonuje także, zaakceptowana przez Sąd Najwyższy, prokura łączna nieprawidłowa, która polega na tym, że dla dokonania czynności konieczne jest współdziałanie prokurenta z inną osobą, która prokurentem nie jest (np. z członkiem zarządu, wspólnikiem);

- prokura oddziałowa - zakres umocowania prokurenta ograniczony jest do zakresu spraw wpisanych do rejestru oddziału przedsiębiorstwa.

Powstanie, odwołanie i wygaśnięcie prokury

Prokura powstaje z chwilą jej udzielenia na piśmie pod rygorem nieważności, sam wpis do rejestru ma jedynie charakter potwierdzenia.

W spółkach osobowych dla ustanowienia prokury konieczna jest zgoda wszystkich wspólników mających prawo prowadzenia spraw spółki, a w spółkach kapitałowych - zgoda wszystkich członków zarządu.

Dla odwołania prokury wystarcza oświadczenie - odpowiednio - jednego wspólnika lub członka zarządu.

Prokura wygasa na skutek wykreślenia przedsiębiorcy z rejestru, a także ogłoszenia upadłości, otwarcia likwidacji oraz przekształcenia przedsiębiorcy oraz wraz ze śmiercią prokurenta. Częściowa lub całkowita utrata przez prokurenta zdolności do czynności prawnych również powoduje wygaśnięcie prokury.

Prokura uregulowana jest obecnie w art. 109¹ - 109⁹ kodeksu cywilnego.

Prawo regresu

Regres to roszczenie przysługujące temu ze współdłużników, który samodzielnie spłacił wierzycielowi cały wspólny dług lub zapłacił kwotę większą niż przypadała na niego, skierowane przeciwko pozostałym współdłużnikom o zwrot proporcjonalnych części zapłaconej kwoty.

Rodzajem regresu jest regres ubezpieczeniowy.

Prawo regresu w zobowiązaniach solidarnych

Dłużnik spełniający całe świadczenie mógł domagać się zwrotu od współdłużników części ich długu, tak samo współwierzyciele mogli domagać się swoich części od wierzyciela, który przejął całe świadczenie - prawo regresu.

Wynikało to z wewnętrznego stosunku prawnego łączącego współwierzycieli lub współdłużników. Istniała też możliwość roszczenia z tytułu prowadzenia cudzych spraw bez zlecenia.

Odpowiedzialność subsydiarna wspólników

Wierzyciel spółki może prowadzić egzekucję z majątku wspólnika w przypadku, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna. Powyższa reguła nie stanowi przeszkody do wniesienia powództwa przeciwko wspólnikowi zanim egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna. Subsydiarna odpowiedzialność wspólnika nie dotyczy zobowiązań powstałych przed wpisem do rejestru.

Art. 31 § 1 kodeksu spółek handlowych.

Koncesja

Koncesja - jest to akt administracyjny wydawany przez organ koncesyjny. Akt ten upoważnia koncesjonariusza do prowadzenia ściśle określonej działalności gospodarczej. Koncesjonowanie wprowadza się w przypadku działalności, które mają szczególne znaczenie ze względu na bezpieczeństwo państwa lub obywateli albo inny ważny interes publiczny.

Koncesja jest przejawem reglamentacji działalności gospodarczej dokonywanej przez państwo. Wyraża ona akt zgody władz publicznych na podjęcie i prowadzenie działalności przez określonego przedsiębiorcę. Zawiera w sobie cechy pozwolenia, a zarazem różni się od niego tym że jest udzielana w pewnym tylko zakresie działalności gospodarczej.

Rodzaje działalności koncesjonowanej wymienione są enumeratywnie w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej. W myśl art. 46 wspomnianej ustawy działalnością koncesjonowaną jest:

1. poszukiwanie lub rozpoznawanie złóż kopalin, wydobywanie kopalin ze złóż, bez zbiornikowe magazynowanie substancji oraz składowanie odpadów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych.

2. wytwarzanie i obrót materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym.

3. wytwarzanie, przetwarzanie, magazynowanie, przesyłanie, dystrybucja i obrót paliwami i energią.

4. ochrona osób i mienia.

5. rozpowszechnianie programów radiowych i telewizyjnych.

6. przewozy lotnicze,

7. prowadzenie kasyna gry.

Zezwolenia

Zezwolenie - uprawnienie do wykonywania oznaczonej działalności w sposób i na warunkach przewidzianych prawem. Organ zezwalający nie może odmówić wydania zezwolenia na podjecie i wykonywanie określonej działalności gospodarczej, jeśli przedsiębiorca spełnia wymogi określone przepisami prawa.

Firma

Firma - w ujęciu prawnym, jest to nazwa podmiotu gospodarczego ujętego w Kodeksie cywilnym. Natomiast w języku potocznym i ekonomii określenie "firma" jest synonimem przedsiębiorstwa. Zgodnie z definicją legalną zawartą w Kodeksie cywilnym firmą jest imię i nazwisko osoby fizycznej lub nazwa osoby prawnej czy ułomnej osoby prawnej.

Kodeks cywilny, w artykułach od 43² do 43¹⁰ , zawiera podstawowe informacje dotyczące firm. Wyrażają się one w kilku zasadach:

- działanie pod firmą

- ujawnienie firmy w rejestrze

- firma musi się odróżniać

- firma nie może wprowadzać w błąd

- pozostałe

Działanie pod firmą

Przedsiębiorca musi działać pod firmą - oznacza to w praktyce na przykład, że na umowach, innych dokumentach lub w jakichkolwiek innych formach komunikacji podmiotu z otoczeniem (np. w ofertach, reklamach, ogłoszeniach itp.), powinna widnieć pełna nazwa firmy. W praktyce, powinna to być przynajmniej skrótowa nazwa i jakiekolwiek inne dane, dzięki którym określony podmiot gospodarczy można zidentyfikować (adres, PESEL, numer NIP, REGON itd.).

Ujawnienie firmy w rejestrze

Firmę przedsiębiorcy ujawnia się we właściwym rejestrze - oznacza to, że firma jest jawna, tzn. każdy może ją poznać. Dzięki temu, osoby fizyczne wykonujące działalność gospodarczą i przedsiębiorstwa, nie są anonimowe. Można je odnaleźć w rejestrze, jeżeli będzie potrzebował tego np. organ administracji państwowej lub wierzyciel.

W Polsce funkcjonują dwa rejestry:

- Ewidencja Działalności Gospodarczej - dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą,

- Krajowy Rejestr Sądowy - dla osób prawnych i ułomnych osób prawnych.

Firma musi się odróżniać

Na tym samym rynku (w ujęciu przedmiotu obrotu i obszaru działalności - np. rynku sklepików spożywczych w określonym mieście czy rynku usług poczty elektronicznej), nie mogą istnieć dwie firmy o takiej samej lub łudząco podobnej nazwie.

Firma nie może wprowadzać w błąd

Nazwa firmy, pod którą przedsiębiorca działa, nie może zawierać informacji (zwrotów, słów, skrótów itp.), które mogłyby wprowadzić w błąd (w szczególności co do osoby przedsiębiorcy, przedmiotu i miejsca jego działalności czy źródeł zaopatrzenia).

Pozostałe

Firma składa się z:

- rdzenia będącego imieniem i nazwiskiem osoby fizycznej lub nazwą osoby prawnej

- dodatków (obligatoryjnych i fakultatywnych).

Firma nie może być zbyta, jednakże przedsiębiorca może upoważnić innego przedsiębiorcę do korzystania z jego firmy (ale pod warunkiem, że nie wprowadza to w błąd osób trzecich).

Z punktu widzenia prawa prywatnego międzynarodowego firma podlega prawu siedziby przedsiębiorstwa należącego do danego przedsiębiorcy.

Firma podlega ochronie za pomocą następujących środków ochrony:

- roszczenia o zaniechanie naruszeń (art. 43¹⁰ KC)

- ochrony dóbr osobistych osoby fizycznej (art. 23 i 24 KC)

- ochrony dóbr osobistych osoby prawnej (art. 23 i 24 w związku z artykułem 43 KC)

- ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji

- przepisy prawa karnego.

Działalność gospodarcza

Działalność gospodarcza - forma aktywności przedsiębiorców działających na rynku.

W prawie polskim możemy znaleźć następujące definicje legalne działalności gospodarczej:

- ustawa o swobodzie działalności gospodarczej: zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

- ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych: działalność zarobkową (wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową; lub: polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż; lub: polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych), prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

- ustawa o VAT: działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Odpowiedzialność solidarna

Odpowiedzialność solidarna polega na tym, że każdy ze współdłużników odpowiada za całość długu, a wierzyciel może dochodzić całości lub części długu od wszystkich dłużników łącznie, od jednego z nich albo od każdego z osobna. Zaspokojenie wierzyciela przez jednego lub niektórych współdłużników zwalnia z odpowiedzialności pozostałych. Ze względu na przedmiot stosunku zobowiązaniowego zobowiązania dzielą się na świadczenia podzielne, czyli takie, które mogą być spełniane częściowo bez istotnej zmiany przedmiotu lub wartości (art. 379 k.c.) oraz niepodzielne (art. 380-383 k.c.). Trzeci rodzaj to zobowiązania solidarne (art. 366-378 k.c.), całkowicie niezależne od podzielnego lub niepodzielnego charakteru świadczenia. Istota zobowiązania solidarnego polega na tym, że odpowiedzialność każdego z dłużników solidarnych, jak i uprawnienie każdego solidarnego wierzyciela mają za przedmiot cały dług i całą wierzytelność, innymi słowy spełnienie całego świadczenie należy się każdemu wierzycielowi od każdego z dłużników. Solidarny charakter zobowiązania może występować po stronie dłużników (solidarność bierna) po stronie wierzycieli (solidarność czynna) albo zarówno po stronie dłużników, jak i wierzycieli.

Solidarność bierna

Solidarność bierna polega na tym, że każdy z dłużników solidarnych zobowiązany jest wobec wierzyciela do spełnienia całego świadczenia, tak jakby tylko on był jedynym dłużnikiem. Wierzyciel może natomiast, według swojego wyboru, żądać spełnienia całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna (art. 366 § 1 k.c.). Uprawnienie wierzyciela do wyboru dłużnika, który ma spełnić świadczenie w całości lub części, nie podlega ograniczeniom i nie może być kwestionowane przez żadnego z dłużników solidarnych. Wierzyciel może dokonać zmiany podjętego wcześniej wyboru osoby dłużnika, od którego chciał dochodzić swego roszczenia. Może to zrobić poprzez cofnięcie pozwu w stosunku do niektórych dłużników i wystąpienie przeciwko innym z odrębnym powództwem, albo dopozwanie dłużników, których wcześniej nie zapoznał (art. 194 § 3 k.p.c.). Całkowite zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników solidarnych zwalnia pozostałych ze zobowiązania. Jeżeli natomiast któryś z dłużników spełnił jedynie część świadczenia, zobowiązanie wygasa także w stosunku do pozostałych dłużników solidarnych, ale tylko do wysokości spełnionego przez tego dłużnika świadczenia.

Solidarność czynna

Solidarność czynna polega na tym, że każdy z wierzycieli osobno lub kilku z nich albo wszyscy razem, mogą żądać od dłużnika spełnienia świadczenia w całości lub w części, a spełnienie świadczenia do rąk któregokolwiek z wierzycieli powoduje, że zobowiązanie w całości lub w części wygasa w stosunku do wszystkich wierzycieli. Dłużnikowi (tak jak w przypadku solidarności biernej wierzycielowi) przysługuje prawo swobodnego wyboru co do tego, do rąk którego z wierzycieli ma spełnić świadczenie. Chwilą ograniczenia tego uprawnienia jest moment, w którym któryś z wierzycieli wytoczy powództwo przeciwko dłużnikowi. Wtedy dłużnik ma obowiązek spełnienia świadczenia tylko do rąk tego wierzyciela, który wytoczył przeciwko niemu powództwo. Przyjęcie przez wierzyciela świadczenia oznacza jego umorzenie wobec pozostałych wierzycieli solidarnych.

Suma komandytowa

Suma komandytowa - kwota, do wysokości której komandytariusz odpowiada za zobowiązania spółki komandytowej wobec jej wierzycieli. Suma komandytowa, wyrażona liczbowo, w walucie polskiej, powinna być wskazana w treści umowy spółki komandytowej (art. 105 pkt 5 Kodeksu spółek handlowych), podlega ona także ujawnieniu w dziale 1 rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, do którego wpisywane są spółki prawa handlowego, w tym spółki komandytowe. Suma komandytowa stanowi górną granicę odpowiedzialności wspólnika będącego w spółce komandytowej komandytariuszem za zobowiązania spółki. Komandytariusz nie odpowiada za zobowiązania spółki swoim majątkiem osobistym powyżej kwoty oznaczonej w umowie spółki komandytowej jako suma komandytowa.

Przedsiębiorca

Przedsiębiorca - podmiot gospodarczy wykonujący we własnym imieniu działalność gospodarczą.

Zgodnie z definicją legalną zawartą w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej:

- Przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna nie będąca osobą prawną (tzw. ułomna osoba prawna), której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą.

- Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.

Według Kodeksu cywilnego: Przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna, o której mowa w art. 33 § 1 (tzw. ułomna osoba prawna), prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową.

Komplementariusz

Komplementariusz jest to wspólnik spółki komandytowej lub komandytowo-akcyjnej, który za zobowiązania spółki odpowiada, subsydiarnie, co oznacza iż, jeżeli nie można pokryć długów wynikających ze zobowiązań z majątku spółki kapitałowej lub spółki komandytowo-akcyjnej, to w drugiej kolejności, nastąpi egzekucja długu z majątku komplementariusza. Egzekucja ta może przebiegać bez żadnych ograniczeń (czyli z całego majątku osobistego komplementariusza).

---