SPÓŁKA PARTNERSKA

Ogólna charakterystyka

Spółka partnerska po raz pierwszy pojawiła się w USA w stanie Teksas. Działa również w wielu innych krajach Europy (min. we Francji od 01.01.1999 r., Niemczech wprowadzona ustawą z 25.07.1994 r., w Polsce od 01.01.2001r.) Została utworzona jako odrębny typ spółki osobowej. Powstała jako odpowiedź na potrzebę rozdzielenia odpowiedzialności wspólników w stosunkach wewnętrznych, ale nie ze względu na wnoszony kapitał, lecz z powodu przyjęcia odpowiedzialności za podejmowanie czynności w ramach tzw. wolnych zawodów.

Regulacja normatywna nie ma charakteru wyczerpującego. Uregulowane zostały tylko te elementy jej konstrukcji, które odróżniają ją od innych spółek osobowych. W kwestiach nieuregulowanych zastosowanie znajdują przepisy o spółce jawnej.

Istota spółki partnerskiej

Spółką partnerską jest spółka osobowa, utworzona przez wspólników (partnerów) w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą (art. 86. § 1 k.s.h.). Jako, że jest spółką osobową ma do niej zastosowanie atr.8 k.s.h.

Spółka partnerska:

• nie posiada osobowości prawnej

• jako spółka osobowa posiada status „ułomnej osoby prawnej” (ma zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych, może występować w obrocie, nabywać prawa i zaciągać zobowiązania)

• jest przedsiębiorcą zarówno w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (art. 4 u.s.d.g), jak i w rozumieniu kodeksu cywilnego (atr.431 k.c.)

Kto tworzy spółkę partnerską?

Partnerami w spółce mogą być wyłącznie osoby fizyczne, uprawnione do wykonywania wolnych zawodów, określonych w art. 88 k.s.h. lub w odrębnej ustawie (art. 87. § 1).

Spółka może zostać zawiązana przez co najmniej dwóch partnerów. W przypadku, gdy ze spółki wystąpią poszczególni partnerzy, albo utracą oni prawo do wykonywania wolnego zawodu nie powoduje to natychmiastowego rozwiązania spółki. W sytuacji, gdy w spółce pozostanie jeden partner lub gdy tylko jeden będzie uprawniony do wykonywania zawodu rozwiązanie spółki następuje z upływem roku od zaistnienia takiego zdarzenia.

Partnerami w spółce mogą być osoby uprawnione do wykonywania następujących zawodów: adwokata, aptekarza, architekta, inżyniera budownictwa, biegłego rewidenta, brokera ubezpieczeniowego, doradcy podatkowego, maklera papierów wartościowych, doradcy inwestycyjnego, księgowego, lekarza, lekarza dentysty, lekarza weterynarii, notariusza, pielęgniarki, położnej, radcy prawnego, rzecznika patentowego, rzeczoznawcy majątkowego i tłumacza przysięgłego (art. 88 k.s.h.)

Spółka może być zawiązana w celu wykonywania więcej niż jednego wolnego zawodu, chyba że odrębna ustawa stanowi inaczej (art. 86. § 2 k.s.h.).

Reguła tworzenia spółki do wykonywania nie tylko jednego wolnego zawodu jest ograniczania min. przez:

• Prawo o adwokaturze (Dz.U. z 2002r. Nr 123, poz. 1058) przewiduje, że adwokat może wykonywać swój zawód jedynie wspólnie z innymi adwokatami lub radcami prawnymi.

• Prawo o notariacie (Dz.U. z 2002r. Nr 42, poz. 369)

• Ustawa o doradztwie podatkowym (Dz.U. z 2002r. Nr 9, poz. 86) przewiduje dopuszczalność wykonywania zawodu tylko z udziałem doradców podatkowych, adwokatów, radców prawnych lub biegłych rewidentów. W spółkach tych doradcy podatkowi powinni stanowić większość wspólników.

Utworzenie spółki

Spółka partnerska może powstać

• pierwotnie, wtedy, gdy jest ona zakładana jako spółka tego typu

• następczo , gdy jest ona efektem transformacji podmiotowych. Z uwagi na specyfikę spółki partnerskiej, wyrażającą się w szczególnym statusie prawnym jej wspólników (mogą nimi być wyłącznie osoby fizyczne uprawnione do wykonywania wskazanych w ustawie wolnych zawodów) o powstaniu spółki w trybie przekształcenia możemy mówić jedynie w odniesieniu do spółek osobowych, np. spółki jawnej.

Kroki powstania spółki partnerskiej

• Podpisanie umowy

• Wpis do rejestru przedsiębiorców

w ramach KRS - spółka powstaje w chwili wpisu do rejestru

Umowa.

Umowa spółki partnerskiej powinna zawierać (art. 91 k.s.h.):

1) określenie wolnego zawodu wykonywanego przez partnerów w ramach spółki,

2) przedmiot działalności spółki,

3) nazwiska i imiona partnerów, którzy ponoszą nieograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki, w przypadku przewidzianym w art. 95 § 2,

4) w przypadku gdy spółkę reprezentują tylko niektórzy partnerzy, nazwiska i imiona tych partnerów,

5) firmę i siedzibę spółki,

6) czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony,

7) określenie wkładów wnoszonych przez każdego partnera i ich wartość.

oraz dodatkowe postanowienia, które uzgodnili partnerzy.

Po nowelizacji kodeksu spółek handlowych z 08.01.2009r. umowa spółki partnerskiej nie musi być zawarta w formie aktu notarialnego, może być zawarta w zwykłej formie pisemnej, która jest zastrzeżona pod rygorem nieważności (art. 92 k.s.h.).

Wpis do rejestru przedsiębiorców.

Wniosek o wpis do rejestru składa się w odpowiednich formularzach, do których należy dołączyć:

• umowę spółki

• dokument o powołaniu zarządu spółki, jeśli umowa przewiduje, że to zarząd prowadzi sprawy spółki i reprezentuje ją

• notarialnie poświadczone wzory podpisów osób reprezentujących spółkę

• dokumenty, potwierdzające uprawnienia każdego partnera do wykonywania wolnego zawodu

• dowód wpłaty

Odpowiedzialność wspólników

• ograniczona - partner nie ponosi odpowiedzialności za:

- zobowiązania spółki powstałe w związku z wykonywaniem przez pozostałych partnerów wolnego zawodu w spółce

- zobowiązania spółki będące następstwem działań lub zaniechań osób zatrudnionych przez spółkę na podstawie umowy o pracę lub innego stosunku prawnego, które podlegały kierownictwu innego partnera (art. 95 § 1 k.s.h.)

• nieograniczona, osobista - partner ponosi odpowiedzialność swoim majątkiem osobistym, odrębnym od majątku spółki za:

- własne działania i zaniechania przy wykonywaniu wolnego zawodu

działania i zaniechania osób zatrudnionych przez spółkę na podstawie umów o pracę lub innego stosunku prawnego, które podlegały jego kierownictwu

- realizację zadań spółki, które nie są związane bezpośrednio z wykonywaniem wolnego zawodu (np. remont lokalu, rachunki za energię)

- Zobowiązania podatkowe spółki i wspólników, wynikające z działalności spółki (art. 115 ustawy z 29.8.1997r. - Ordynacja podatkowa)

Przykład: Lekarze będący wspólnikami spółki partnerskiej zaciągnęli kredyt na zakup aparatu rentgenowskiego. W razie problemów z jego spłatą odpowiadają wszyscy na takich samych zasadach jak w spółce jawnej, czyli całym swoim teraźniejszym i przyszłym majątkiem osobistym.

Jeśli natomiast dojdzie do sytuacji, w której partner popełni błąd przy w wykonywaniu wolnego zawodu w ramach spółki (np. źle zoperuje pacjenta), to za zobowiązania z tego tytułu odpowiada swoim majątkiem spółka. Dopiero w momencie, kiedy okaże się on niewystarczający, wierzyciel może sięgnąć do kieszeni partnera, który wyrządził szkodę. Nigdy zaś do pozostałych. (koniec przykładu, powrót do tematu)

2 art. 95 k.s.h. dopuszcza jednak zmianę generalnych zasad poprzez zapisanie w umowie, iż jeden lub kilku partnerów godzi się na ponoszenie odpowiedzialności, tak jak wspólnicy spółki jawnej.

Reprezentacja spółki przez partnera

Każdy partner ma prawo samodzielnie reprezentować spółkę.

Można jednak zastrzec w umowie, iż będą to tylko wybrane osoby, wówczas należy umieścić w niej imiona i nazwiska wszystkich reprezentantów.

Pozbawienie partnera prawa do reprezentacji spółki.

Może nastąpić tylko z ważnych powodów:

• uchwałą powziętą większością trzech czwartych głosów w obecności co najmniej dwóch trzecich ogólnej liczby partnerów (art. 96 § 2 k.s.h.) (umowa może zawierać ostrzejsze wymogi)

• prawomocnym orzeczeniem sądu

Prowadzenie spraw spółki

Art. 97 k.s.h. zezwala na zamieszczenie w umowie, iż prowadzenie spraw i reprezentowanie spółki powierza się zarządowi. Wówczas stosuje się przepisy regulujące tę problematykę w spółce z o. o.

Ponieważ nie został w ogóle wyodrębniony rozdział poświęcony stosunkom wewnętrznym w spółce partnerskiej zastosowanie mogą także mieć przepisy dotyczące spółki jawnej (art. 37 - 57 k.s.h.)

Partner nie musi być zainteresowany prowadzeniem spraw spółki

Rozwiązanie i likwidacja spółki

Powody:

• przyczyny przewidziane w umowie spółki

• jednomyślna uchwała wszystkich partnerów

• ogłoszenie upadłości spółki

• utrata przez wszystkich partnerów prawa do wykonywania wolnego zawodu

• prawomocne orzeczenie sądu

W przypadku gdy w spółce pozostaje jeden partner lub gdy tylko jeden partner posiada uprawnienia do wykonywania wolnego zawodu związanego z przedmiotem działalności spółki, spółka ulega rozwiązaniu najpóźniej z upływem roku od dnia zaistnienia któregokolwiek z tych zdarzeń (art. 98 § 2 k.s.h.) - czyli jeszcze przez rok może istnieć jednoosobowa spółka partnerska.

W przypadku, gdy rozwiązanie spółki następuje z powodu:

• śmierci partnera

• ogłoszenia upadłości partnera

• wypowiedzenia umowy spółki przez partnera lub wierzyciela partnera

zastosowanie mają prawa dotyczące rozwiązania spółki jawnej, czyli:

• spółkę uważa się za przedłużoną na czas nieoznaczony w przypadku, gdy pomimo istnienia przyczyn rozwiązania, przewidzianych w umowie, prowadzi ona swoją działalność za zgodą wszystkich wspólników

• jeżeli umowa spółki stanowi, że prawa, jakie miał zmarły wspólnik, służą wszystkim spadkobiercom wspólnie, a nie zawiera w tym względzie szczególnych postanowień, wówczas do wykonywania tych praw spadkobiercy powinni wskazać spółce jedną osobę

• pomimo śmierci lub ogłoszenia upadłości wspólnika oraz pomimo wypowiedzenia umowy spółki przez wspólnika lub jego wierzyciela, spółka trwa nadal pomiędzy pozostałymi wspólnikami, jeżeli umowa spółki tak stanowi lub pozostali wspólnicy tak postanowią.

Wystąpienie partnera ze spółki

Następuje w przypadku utraty przez partnera uprawnień do wykonywania wolnego zawodu.

Powinien on wystąpić ze spółki najpóźniej z końcem roku obrotowego, w którym utracił prawo wykonywania wolnego zawodu.

Wystąpienie następuje przez pisemne oświadczenie skierowane do zarządu albo do partnera uprawnionego do reprezentowania spółki.

Po bezskutecznym upływie terminu uważa się, że partner wystąpił ze spółki w ostatnim dniu tego terminu.

Uprawnienia spadkobiercy.

Zasadą jest, że spadkobierca partnera nie wstępuje do spółki w miejsce zmarłego.

Umowa spółki może jednak dopuścić taką możliwość, jeżeli spadkobiercą jest osoba fizyczna, uprawniona do wykonywania wolnego zawodu, który był wykonywany w spółce zmarłego.

Spółka jawna a spółka partnerska

	Spółka jawna	Spółka partnerska
Charakter prawny	podmiotowość prawna - zdolność prawna i zdolność sądowa; tzw. ułomna osoba prawna ( art. 8 ust. 1. k.s.h.), osobowa spółka handlowa	podmiotowość prawna - zdolność prawna, zdolność do czynności prawnych, zdolność sądowa - ułomna osoba prawna (art. 8 k.s.h.)
Chwila powstania	wpis do Krajowego Rejestru Sądowego (art. 251 ust. 1 k.s.h.)	wpis do Krajowego Rejestru Sądowego (art. 94 k.s.h.)
Firma	Powinna zawierać nazwiska lub firmy (nazwy) wszystkich wspólników albo nazwiska lub firmę (nazwę) jednego albo kilku wspólników oraz oznaczenie np. w skrócie „sp. j”	Powinna zawierać nazwisko co najmniej jednego partnera, dodatkowe oznaczenie „i partner” albo „i partnerzy” albo „spółka partnerska” oraz określenie wolnego zawodu wykonywanego w spółce (art. 90 § 1 k.s.h.), Przykład: „Nazwisko & partnerzy. Radcy prawni.” „Nazwisko & Nazwisko. Spółka partnerska radców prawnych.” „Adwokaci Imię Nazwisko Imię Nazwisko - sp .p. ”
Odpowiedzialność prawna za zobowiązania spółki	Każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki jawnej bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką z uwzględnieniem art. 31 k.s.h.	Partner nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania spółki powstałe w związku z wykonywaniem przez pozostałych partnerów wolnego zawodu w spółce, jak również za zobowiązania spółki będące następstwem działań lub zaniechań osób zatrudnionych przez spółkę na podstawie umowy o pracę lub innego stosunku prawnego, które podlegały kierownictwu innego partnera przy świadczeniu usług związanych z przedmiotem działalności spółki. (Art. 95. § 1 k.s.h.)

---