SPÓŁKA KOMANDYTOWA
Przepisy ogólne.
Art. 102. Spółką komandytową jest spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona. Jeśli ustawa nie stanowi inaczej, w sprawach nieuregulowanych w rozdziale o spółce komandytowej stosuje się przepisy o spółce jawnej.
Cechy spółki osobowej:
jest ułomną osoba prawną
posiada zdolność prawną
zdolność do czynności prawnych
zdolność sądową
Zgodnie z ustawą o swobodzie działalność gospodarczej oraz kodeksem cywilnym posiada status przedsiębiorcy.
Firma spółki komandytowej powinna zawierać:
nazwisko jednego lub kilku komplementariuszy oraz dodatkowe oznaczenie "spółka komandytowa ("sp.k.”)
pełne brzmienie firmy (nazwy) osoby prawnej jeśli to ona jest komplementariuszem spółki oraz oznaczenie „Sp.k.” (nie wyklucza to umieszczenia nazwiska komplementariusza, który jest osobą fizyczną)
nazwisko komandytariusza nie może być zamieszczane w firmie spółki (w przeciwnym wypadku odpowiada on jak komplementariusz).
Powstanie spółki.
Umowa spółki komandytowej powinna być zawarta w formie aktu notarialnego i zawierać:
1)firmę i siedzibę spółki,
2)przedmiot działalności spółki,
3)czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony,
4)oznaczenie wnoszonych wkładów i ich wartość,
5)oznaczony kwotowo zakres odpowiedzialności każdego komandytariusza wobec wierzycieli (sumę komandytową).
Umowa spółki określa przedmiot świadczenia niepieniężnego (aport), jego wartość, jak również osobę wspólnika wnoszącego takie świadczenie niepieniężne (jako wkład). Zobowiązanie do wykonania usług, pracy na rzecz spółki oraz wynagrodzenie za usługi świadczone przy powstaniu spółki nie mogą stanowić wkładu komandytariusza do spółki, chyba że wartość innych jego wkładów do spółki nie jest niższa od wysokości sumy komandytowej. Jeżeli komplementariuszem jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółka akcyjna, zaś komandytariuszem jest wspólnik tej spółki, wkładu komandytariusza nie mogą stanowić jego udziały w tej spółce.
Spółka komandytowa powstaje z chwilą wpisu do rejestru. Osoby, które działały w imieniu spółki po jej zawiązaniu, a przed jej wpisem do rejestru, odpowiadają solidarnie. Zgłoszenie spółki komandytowej do sądu rejestrowego powinno zawierać:
1) firmę, siedzibę i adres spółki,
2) przedmiot działalności spółki,
3) nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) komplementariuszy oraz komandytariuszy, a także okoliczności dotyczące ograniczenia zdolności wspólnika do czynności prawnych, jeżeli takie istnieją,
4) nazwiska i imiona osób uprawnionych do reprezentowania spółki i sposób reprezentacji;
5) sumę komandytową.
Stosunek do osób trzecich.
Jeżeli umowa nie stanowi inaczej, wkład komandytariusza może być wniesiony w wartości niższej niż suma komandytowa. Postanowienie wspólników zwalniające komandytariusza z
obowiązku wniesienia wkładu jest nieważne.
Zgodnie z istotą spółek handlowych komplementariusze odpowiadają przed wierzycielami całym swym majątkiem.
Art. 111. Komandytariusz odpowiada za zobowiązania spółki wobec jej wierzycieli tylko do wysokości sumy komandytowej. Komandytariusz jest wolny od odpowiedzialności w granicach wartości wkładu wniesionego do spółki. W przypadku zwrotu odpowiedzialność zostaje przywrócona w wysokości równej wartości dokonanego zwrotu. W przypadku uszczuplenia majątku spółki przez stratę, uważa się za zwrot wkładu w stosunku do wierzycieli każdą wypłatę dokonaną przez spółkę na rzecz komandytariusza przed uzupełnieniem wkładu do pierwotnej wartości określonej w umowie spółki. Obniżenie sumy komandytowej nie ma skutku prawnego wobec wierzycieli, których wierzytelności powstały przed chwilą wpisania obniżenia do rejestru.
- przystępujący do spółki w charakterze komandytariusza, odpowiada także za zobowiązania spółki istniejące w chwili wpisania go do rejestru.
- jeżeli umowa spółki dopuszcza przyjęcie do spółki nowego komplementariusza
może nim zostać dotychczasowy komandytariusz bądź osoba trzecia.
- W przypadku zawarcia umowy spółki komandytowej z przedsiębiorcą komandytariusz odpowiada także za zobowiązania powstałe przy prowadzeniu tego przedsiębiorstwa, a istniejące w chwili wpisu spółki do rejestru.
- Spółkę reprezentują komplementariusze, których z mocy umowy spółki albo prawomocnego orzeczenia sądu nie pozbawiono prawa reprezentowania spółki. Komandytariusz może reprezentować spółkę jedynie jako pełnomocnik. Jeżeli komandytariusz dokona w imieniu spółki czynności prawnej bez umocowania, przekraczając jego granice bądź nie ujawniając swojego pełnomocnictwa, odpowiada za skutki tej czynności wobec osób trzecich bez ograniczenia;
Stosunki wewnętrzne spółki.
Komandytariusz (lub sąd rejestrowy na wniosek komandytariusza) ma prawo żądać odpisu sprawozdania finansowego za rok obrotowy oraz przeglądać księgi i dokumenty celem sprawdzenia jego rzetelności. Te uprawnienia nie mogą być wyłączone bądź ograniczone przez umowę spółki.
Komandytariusz nie ma prawa ani obowiązku prowadzenia spraw spółki. W sprawach przekraczających zakres zwykłych czynności spółki wymagana jest zgoda komandytariusza (chyba że umowa spółki stanowi inaczej).
Komandytariusz uczestniczy w zysku spółki proporcjonalnie do jego wkładu rzeczywiście wniesionego do spółki. Zysk przypadający komandytariuszowi za dany rok obrotowy jest przeznaczany w pierwszej kolejności na uzupełnienie jego wkładu rzeczywiście wniesionego do wartości umówionego wkładu.
Komandytariusz uczestniczy w stracie jedynie do wartości umówionego wkładu.
Rozwiązanie spółki.
W kwestii rozwiązania i likwidacji spółki należy stosować przepisy o spółce jawnej. Śmierć komandytariusza nie stanowi przyczyny rozwiązania spółki. Spadkobiercy komandytariusza powinni wskazać spółce jedną osobę do wykonywania ich praw. Podział udziału komandytariusza w majątku spółki między spadkobierców jest skuteczny wobec spółki jedynie za zgodą wszystkich wspólników (zapobieganie rozdrobnieniu udziałów spółki).