SPÓŁKA CYWILNA
Spółka cywilna to umowa cywilnoprawna, uregulowana w art. 860-875 kodeksu cywilnego.
Spółka cywilna jest formą prowadzenia działalności gospodarczej specyficzną dla prawa polskiego i nie występuje w żadnym innym państwie w Europie.
Spółka cywilna rodzi umowny stosunek zobowiązaniowy i sama w sobie nie stanowi bytu prawnego - nie ma osobowości ani nawet podmiotowości prawnej( spółka cywilna nie jest osobą fizyczną ani osobą prawną ).
Ani definicja przedsiębiorcy zawarta w kodeksie cywilnym, ani definicja z ustawy o swobodzie działalności gospodarczej nie pozwala na zaliczenie spółki cywilnej do katalogu przedsiębiorców. Przedsiębiorcą nie jest w tym przypadku spółka cywilna, ale wspólnicy spółki cywilnej.
Umowa spółki cywilnej.
Podstawą prawną rozpoczęcia działalności gospodarczej na podstawie umowy spółki cywilnej jest zawarcie umowy spółki.
Źródłem powstania spółki cywilnej może być tylko umowa. Zgodnie z art. 860 § 2 KC umowa spółki powinna być stwierdzona pismem, przy czym chodzi tu jedynie o formę pisemną zastrzeżoną do celów dowodowych (ad probationem - argument z art. 73 § 1 KC w zw. z art. 74 § 1 KC).
Z uwagi na umowny charakter spółki cywilnej konieczne jest, aby była ona zawarta przez co najmniej dwóch wspólników. Oznacza to, że spółka cywilna ani pierwotnie, ani wtórnie nie może mieć charakteru jednoosobowego
Wśród elementów przedmiotowo istotnych umowy spółki cywilnej nie występuje obowiązek określenia nazwy utworzonej spółki. Praktyka obrotu prawnego wskazuje jednak na powszechne posługiwanie się przez wspólników nazwą spółki cywilnej.
Essentiale negotii spółki cywilnej.
Przedmiotowo istotne elementy umowy spółki cywilnej(essentiale negotii) to : zgodne określenie przez wspólników celu gospodarczego oraz sposobu działania dla jego osiągnięcia
Cel gospodarczy - wiąże się z dążeniem do uzyskania korzyści majątkowej, mającej wartość wymierną w pieniądzu, lecz nie oznacza to koniecznie działania nastawionego na osiągnięcie zysku, w związku z czym nie musi to być jednocześnie cel zarobkowy.
Sposób działania - może polegać w szczególności na wniesieniu wkładów. Z art. 861 § 1 KC wynika, że wkład wspólnika może polegać na świadczeniu usług albo na wniesieniu do spółki własności lub innych praw. W tym ostatnim wypadku przedmiotem wkładu mogą być wszelkie prawa majątkowe o charakterze zbywalnym, zarówno bezwzględnie (np. własność ruchomości lub nieruchomości), jak i względnie (najem, dzierżawa, wierzytelności itp.).
Wspólnicy.
Wspólnikami spółki cywilnej mogą być zarówno osoby fizyczne, jak i prawne (np. spółka z o.o. czy spółka akcyjna) i jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej (np. spółki osobowe prawa handlowego, czyli spółka jawna, partnerska, komandytowa i komandytowo-akcyjna). Wspólnikiem spółki cywilnej nie może być inna spółka cywilna.
Większość stanowią jednak spółki cywilne, których wspólnikami są osoby fizyczne obowiązane zgłosić prowadzenie działalności gospodarczej (w formie umowy spółki cywilnej) do rejestru ewidencji działalności gospodarczej prowadzonej przez gminę.
W spółce cywilnej zgodnie z art. 865 K.C. każdy ze wspólników uprawniony i zobowiązany jest do prowadzenia spraw spółki nie przekraczających zakresu zwykłych czynności. Każdy ze wspólników uprawniony jest również do reprezentowania spółki (o ile umowa spółki nie stanowi inaczej.)
Na mocy art. 867 K.C. każdy ze wspólników spółki cywilnej jest uprawniony do równego udziału w zyskach bez względu na rodzaj i wartość wkładu (odmiennie niż w spółkach kapitałowych, gdzie udział w zysku uzależniony jest od wartości wkładu).
Podziału i wypłaty zysków każdy ze wspólników może żądać z końcem każdego roku obrachunkowego (o ile umowa została zawarta na czas dłuższy, w przeciwnym razie podział zysków możliwy będzie dopiero po rozwiązaniu spółki).
Zalety spółki cywilnej.
Niskie koszty rozpoczęcia i prowadzenia działalności(od zawarcia umowy spółki cywilnej -podatek od czynności cywilnoprawnych w wysokości określonej 0,5 proc. wartości wkładów wniesionych do spółki -art. 7 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych)
Proste zasady księgowości,
Możliwość korzystania z uproszczonych, zryczałtowanych form opodatkowania,
Nieskomplikowany sposób likwidacji. (Art. 874. § 1 - Z ważnych powodów każdy wspólnik może żądać rozwiązania spółki przez sąd. § 2. Spółka ulega rozwiązaniu z dniem ogłoszenia upadłości wspólnika)
Wady spółki cywilnej.
Za zobowiązania spółki wspólnicy ponoszą odpowiedzialność całym majątkiem osobistym.
Konieczność rejestrowania się każdego wspólnika osobno i ujawniania w nazwie firmy nazwisk wszystkich wspólników.