ZAMKNIĘTE OBRAŻENIA

TKANEK MIĘKKICH

NARZĄDU RUCHU

PODSTAWOWE OBJAWY TOWARZYSZĄCE OBRAŻENIOM TKANEK MIĘKKICH

→ ból

→ wrażliwość na dotyk i ucisk

→ zwiększone napięcie mięśni

→ ograniczony zakres ruchów

→ osłabienie siły mięśniowej

→ zmniejszenie sprawności czynnościowej

BADANIE LEKARSKIE W PRZYPADKU OBRAŻEŃ TKANEK MIĘKKICH NARZĄDU RUCHU

OBEJMUJE :

→ wielokierunkowy wywiad lekarski

→ badanie palpacyjne ( dotykiem )

→ badanie zakresu ruchów czynnych i biernych

→ ocenę siły mięśniowej

→ ocenę sprawności czynnościowej

OBRAŻENIA TKANEK MIĘKKICH NARZĄDU RUCHU

→ stłuczenie

→ zamkniete uszkodzenia mięśni

→ krwiak

→ zapalenie

→ skrecenie

STŁUCZENIE

podskórne uszkodzenie tkanek z rozerwaniem naczyń i wylewem krwawym

→ miejscowa bolesność ( samoistna i uciskowa )

→ ruchy w stawach zachowane , bolesne

→ wzmożone ucieplenie skóry

→ zaczerwienienie

→ obrzęk

→ często otarcia naskórka i zasinienie

→ krwiak ( przy uszkodzeniu większego naczynia )

KRWIAK

W wyniku zadziałania urazu w większości przypadków dochodzi do uszkodzenia naczyń krwionośnych i powstania krwiaka.

POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU KRWIAKA

→ zapobieganie dalszemu wynaczynianiu krwi poprzez ochładzanie ( okłady z lodu ) oraz opatrunek uciskowy i unieruchomienie - PRICE

→ lekarz może wykonać punkcję krwiaka

→ ułatwienie resorpcji krwiaka za pomocą środków farmakologicznych i zabiegów fizykoterapii

Arnica

CH 15 , 30 , 200 , 1000

PRICEMM

P PROTECTION - odciążenie, ochrona

bezwzględne lub względne unieruchomienie

( laska, kula, szyna, orteza, bandaż, taśma )

R REST - odpoczynek

( ograniczenie aktywności ruchowej - ogólnej i lokalnej )

I ICE - lód, schładzanie

( zastosowanie zimna, krioterapia )

C COMPRESSION - ucisk

( bandaż, specjalne rękawy uciskowe )

E ELEVATION - uniesienie

( pozycja leżąca, klin, temblak itp. )

M MEDICIATION - farmakoterapia

( NLPZ i inne środki )

M MODALITIES - fizykoterapia

( laser, ultradźwięki, stymulacja elektryczna itp. )

!!! W ostrym stanie zawsze chłodzimy , w przewlekłym grzejemy.

Przed treningiem grzejemy , po treningu chłodzimy !!!

MIEJSCOWE EFEKTY DZIAŁANIA ZIMNA

→ skurcz naczyń krwionośnych

→ zmniejszanie się obrzęku

→ zmniejszenie odczuwania bólu

→ zmniejszenie napięcia mięśniowego

→ obniżenie tempa procesów metabolizmu komórkowego

SCHEMAT APLIKACJI LODU

Temperatura lodu		Temperatura lodu
-18 - (-12)o C		-10 - (-4 ) - Oo C
10 - 15 min.	lód	20 - 30 min.
5 - 10 min.	przerwa	10 min.
10 - 15 min.	lód	20 - 30 min.
5 - 10 min.	przerwa	10 min.
10 - 15 min.	lód	20 - 30 min.
przerwa 30 min.
10 - 15 min.	lód	20 - 30 min.
5 - 10 min.	przerwa	10 min.
10 - 15 min.	lód	20 - 30 min.
5 - 10 min.	przerwa	10 min.
10 - 15 min.	lód	20 - 30 min.
przerwa 30 min.

!!! Po wystąpieniu obrażenia najszybciej jak tylko to jest możliwe chłodzimy , tak często jak to tylko możliwe. C

hłodzenie kontynuujemy przez następne dwie doby !!!

MIEJSCOWE EFEKTY DZIAŁANIA CIEPŁA

→ zwiększenie dopływu krwi poprzez rozszerzenie naczyń krwionośnych

→ zwiększenie elastyczności tkanek w efekcie podwyższenia temperatury miejscowej

→ zwiększenie drenażu żylnego i limfatycznego

→ zwiększenie tempa metabolizmu komórkowego

ZAMKNIĘTE USZKODZENIA MIĘŚNI

nie zawsze są wynikiem stłuczenia , w wyniku silnego skurczu mięśnia może dojść do jego samouszkodzenia w postaci :

→ przerwania włókien mięśnia

→ oderwania ścięgna z przyczepek kostnym lub bez

→ rozerwanie omięsnej lub powięzi ( przepukliny mięśniowe )

Obecnie mówi się nie o izolowanych uszkodzeniach mięśni lecz o uszkodzeniach jednostki mięśniowo-ścięgnistej - obrażenia w obrębie przyczepu ścięgna , ścięgna , brzuśca mięśnia.

PODZIAŁ USZKODZEŃ JEDNOSTKI MIĘŚNIOWO-ŚCIĘGNISTEJ

I^O naciągnięcie - lekka bolesność , utrudniająca ale nie uniemożliwiająca wykonywanie czynności uzależnionych od danej jednostki mięśniowo-ścięgnistej.

Nie stwierdza się ograniczenia siły mięśniowej ani zakresu ruchów

II^O naderwanie - żywa bolesność tkanek , wzmożone ucieplenie.

Wyraźne upośledzenie sprawności i siły kończyny.

III^O zerwanie - ból, któremu towarzyszy skurcz mięśni , wylew krwi.

Znaczne ograniczenie czynności kończyny , wyczuwalne przerwanie ciągłości mięśnia , ścięgna.

ZAPALENIE

Jest to odpowiedź ustroju na zadziałanie bodźca zapaleniotwórczego.

W zapaleniu mamy do czynienia z procesami lokalnymi w miejscu zadziałania bodźca zapaleniotwórczego oraz towarzyszącymi im odczynowymi zaburzeniami dotyczącymi całego ustroju.

PRZYCZYNY ZAPALEŃ

→ czynniki biologiczne ( bakterie , wirusy , pasożyty , grzyby , zmienione tkanki ustroju itp. )

→ czynniki chemiczne egzo- i endogenne ( kwasy , zasady , jady )

→ czynniki fizyczne ( ciepło , promieniowanie ultrafioletowe itp. )

→ urazy mechaniczne

→ ciała obce

OBJAWY ZAPALENIA

→ zwiększone ucieplenie - calor

→ bolesność - dolor

→ zaczerwienienie - rubor

→ obrzęk - tumor

→ upośledzenie czynności narządu - functio laesa

W ognisku zapalnym dochodzi do zaburzeń w krążeniu , zmian wstecznych i rozplemowych. Powstaje naciek zapalny złożony z komórek krwi i niektórych komórek pochodzenia miejscowego.

ZMIANY W KRĄŻENIU MIEJSCOWYM

→ zastój krwi w naczyniach włosowatych , wzrost ciśnienia hydrostatycznego

→ zwiększenie przepuszczalności śródbłonków naczyń

→ wzrost ciśnienia osmotycznego w tkankach otaczających ognisko zapalne

ZMIANY WSTECZNE

→ jako efekt niedotlenienia pojawiają się zmiany wodniczkowe , martwicze i stłuszczenie komórek

ZMIANY ROZPLEMOWE

→ rozrost tkanki łącznej ( szczególnie w zapaleniach przewlekłych )

ZAPALENIE ŚCIĘGNA ACHILLESA

PRZYCZYNY ZAPALENIA ŚCIĘGNA ACHILLESA

→ przeciążenia treningowe ( wzrost obciążeń , trening w terenie górskim , twarde podłoże i zmiana podłoża )

→ nieodpowiednie obuwie

→ czynniki biomechaniczne ( wady w budowie stóp , szpotawość goleni )

OBJAWY ZAPALENIA ŚCIĘGNA ACHILLESA

→ ból oraz obrzęk tkanek otaczających ścięgno

→ badaniem stwierdza się bolesność ścięgna kilka centymetrów powyżej guza piętowego

→ może pojawić się trzeszczenie w obrębie ścięgna przy ruchach stopą

POSTĘPOWANIE W ZAPALENIU ŚCIĘGNA ACHILLESA

→ ograniczenie aktywności ruchowej

→ ochładzanie

→ odciążenie poprzez odpowiednie ułożenie ( zgięcie podeszwowe stopy )

→ podpiętki

→ stosowanie maści p-zapalnych , zabiegów fizykoterapii

SKRĘCENIE

→ pourazowe uszkodzenie torebki stawowej , powstaje w wyniku działania mechanizmów pośrednich gdy siła urazu przekracza mechaniczną wytrzymałość torebki stawowej, a zakres wywołanego przez nią ruchu jest większy od fizjologicznego.

OBJAWY SKRĘCENIA

→ ostry, nagły ból związany ze skręceniem

→ stopniowe zmniejszanie się i ponowne nasilanie się samoistnego bólu

→ obrzęk okolicy stawu

→ objawy krwiaka śródstawowego ( rozdęcie obrysów stawu z wyraźnym napięciem torebki stawowej )

→ ograniczenie bólowe ruchów czynnych i silna bolesność przy ruchach biernych w uszkodzonym stawie

PODZIAŁ SKRĘCEŃ

klasyfikacja przyjęta dla urazów sportowych - wg American Medical Association - ze względu na stopień uszkodzenia więzadeł

I^O skręcenia lekkiego stopnia - niewielka tkliwość , minimalny krwiak i obrzęk , brak ruchów patologicznych i niewielkie upośledzenie czynności

uszkodzenie do 25% włókien

II^O skręcenia średniego stopnia - objawy jak wyżej bardziej nasilone , niewielkiego stopnia ruchy patologiczne

uszkodzenie od 25 do 75% włókien

III^O skręcenia ciężkiego stopnia - silny ból i obrzęk , duża niestabilność stawu

uszkodzenie powyżej 75% włókien

Mięśnie.

Trening stymuluje mięśnie do rozwoju lecz w trakcie treningu dochodzi do uszkadzania włókien mięśniowych ! ! !

Mięsień musi mieć czas na odbudowę ! ! !

Przez pierwsze 24 - 48 godz. po treningu obciążony mięsień usuwa zniszczoną tkankę mięśniową. Przez następne 48 - 72 godz. komórki mięśniowe odbudowują się.

Maksymalną siłę uzyskuje się po 5 - 6 dniach.

Każda forma treningu powoduje zesztywnienie mięśni. Najbardziej widoczne to jest w odniesieniu do intensywnego treningu wytrzymałościowego.

Natomiast wykonanie TYLKO jednego ćwiczenia siłowego ogranicza zakres ruchu w stawie o 15 - 30% na okres co najmniej 48 godzin !!!

Nadmierne napięcie spoczynkowe mięśni zwiększa ryzyko nie tylko ich naciągnięcia czy naderwania ale także zwyrodnienia stawów - nadmiernie napięte mięśnie kompresują powierzchnie stawowe doprowadzając do ich wcześniejszego zużycia.

Napięcie spoczynkowe musi być zachowane dla właściwej gry neuromionalnej.

Mięśnie skracane z powodu siedzącego trybu życia czy nieprawidłowych pozycji ułożeniowych ( np. okrągłe plecy ) również muszą zachować swój spoczynkowy tonus -nie osiągają przy ruchu swojej normy długości.

Odczuwamy to jako ograniczenie ruchomości w stawie lub bólu przy wykonywaniu ruchu.

Za wykonanie określonego ruchu odpowiada nie jeden mięsień czy grupa mięśni lecz znacznie większa ich ilość.

Często , przy badaniu pacjenta , powstaje wrażenie , że siła potrzebna do wykonania jakiegoś ruchu jest właściwa.

Okazuje się jednak iż prawidłowy wzorzec ruchu uległ znacznej zmianie.

Podczas wykonywania ruchów prostych utrzymują się nadspodziewanie stałe wzorce ruchowe.

Te same , określone mięśnie wykazują tendencję do obniżonej aktywności ( osłabienia ) i hipotonii , podczas gdy inne reagują nadaktywnością , zwiększonym napięciem , a nawet przykurczami.

Powstaje zjawisko braku równowagi motorycznej.

---