PORÓD

• proces fizjologiczny, w wyniku którego dochodzi do wydalenia płodu z macicy

• dzieli się na 4 okresy - od pierwszych skurczów macicy do 2h po porodzie:

• I okres porodu:

• rozpoczyna się regularnymi skurczami macicy o odpowiedniej sile , pojawiającymi się co 10 minut lub częściej

• szyja macicy rozszerza się całkowicie, skraca się i zanika

• z pochwy mogą wydostawać się śluz i niewielka ilość krwi - znaczenie

• z chwilą uzyskania całkowitego rozwarcia szyjki macicy (10cm) rozpoczyna się II okres porodu

• II okres porodu

• płód przedostaje się do kanału rodnego

• jeśli w szparze sromu matki widoczna jest część przodująca, należy być przygotowanym do ukończenia porodu w krótkim czasie

• gdy część przodująca pojawia się w ujściu pochwy, rodząca odczuwa parcie na odbytnicę i krocze; pojawia się naturalny odruch parcia; należy wówczas zachęcić rodzącą do parcia (parcie powinno rozpoczynać się na szczycie skurczu macicy i trwać ok. 30-40 sekund)

• w przerwach między skurczami należy zalecić głębokie, niezbyt szybkie oddychanie

• po porodzie dziecka i ustaniu tętnienia pępowiny (2 min.), należy podwiązać pępowinę lub zacisnąć w dwóch miejscach i przeciąć ją

• III okres porodu

• rozpoczyna się po urodzeniu dziecka

• dochodzi do wydalenia popłodu (łożyska, błon płodowych)

• gdy sznur pępowinowy wysuwa się z pochwy, rodzącą należy zachęcić do parcia

• IV okres porodu

• obejmuje 2 pierwsze godziny po porodzie

• konieczna jest wnikliwa ocena krwawienia z dróg płciowych oraz ewentualnych objawów wstrząsu

• jak najszybszy transport matki, dziecka, łożyska do szpitala

Postępowanie ratownika podczas porodu:

Poród dziecka zwykle następuje samoistnie.

• w prawidłowo przebiegającym porodzie rolą ratownika jest zapewnienie rodzącej spokoju, dodanie otuchy, udzielenie podstawowej pomocy medycznej oraz jeśli to konieczne - resuscytacji noworodka

• ratownik powinien pomóc rodzącej w regulacji oddechu podczas skurczów macicy oraz okazać jej życzliwość i cierpliwość

• najlepiej niezwłocznie przewieźć rodzącą do szpitala, o ile poród nie jest spodziewany w przeciągu kolejnych 15-20 minut

• przed podjęciem decyzji o transporcie należy odpowiedzieć na 3 pytania:

• Czy odpłynęły wody płodowe lub występuje krwawienie?

• Czy obecne jest czucie parcia na stolec i uczucie parcia w okolicy ujścia pochwy?

• Na kiedy przypada obliczony termin porodu?

Jeśli pacjentka na 2 pierwsze pytania odpowie twierdząco należy sprawdzić czy główka ni ukazuje się w ujściu pochwy → jeżeli tak, to należy podjąć decyzję o porodzie na miejscu

• nie należy pozwalać rodzącej na udanie się do toalety , mimo że odczuwa taką potrzebę (należy wyjaśnić przyczynę parcia)

• nie wolno podejmować prób odwlekania porodu

• należy zorientować się czy nie mamy do czynienia z ciążą mnogą → wówczas należy natychmiast wezwać pomoc

Postępowanie z rodzącą:

• rodzącą należy ułożyć w taki sposób, aby zapewnić dostęp do niej z kilku stron

• rodząca leży na plecach z nogami zgiętymi w kolanach, przygiętymi do brzucha i szeroko rozchylonymi udami

• krocze należy zmyć ciepłą wodą

• pod pośladki rodzącej należy podłożyć poduszkę lub zwinięty koc oraz czyste tkaniny (ręczniki, prześcieradła)

• gdy pojawi się główka płodu w szparze sromu, należy położyć płasko dłoń w sterylnej rękawiczce na wierzchołku rodzącej się główki i delikatnie ucisnąć

• jeżeli błony płodowe nie pękły lub są opięte na główce, należy przebić je palcami, naciskając w kierunku główki płodu

• po urodzeniu główki ocenić czy sznur pępowinowy nie jest okręcony wokół szyi; jeśli tak → spróbować przełożyć go ponad główką; jeśli nie uda się, zmniejszyć nacisk na pępowinę „poluzowując ją”

• po porodzie główki 2-3x odessać usta i nos lub przetrzeć je jałową gazą

• gdy rodzi się klatka piersiowa i tułów należy podtrzymać dziecko oburącz; gdy poród zaczyna się od nóżek - nie należy ciągnąć za nie

• należy podtrzymywać poziomo rodzące się dziecko

• kiedy naczynia pępowinowe przestaną tętnić, pępowinę należy podwiązać (2 zaciski) i przeciąć; dziecko można umieścić na brzuchu

• sterylną gazą zetrzeć krew i śluz; odessać wydzielinę z okolic ust i nosa dziecka

• wytrzeć całego noworodka, owinąć go w ciepły koc, położyć na boku z główką nieco obniżoną w stosunku do tułowia

• w razie potrzeby masować stopy, grzbiet dziecka, by pobudzić oddychanie

• zapisać czas porodu

• wydalenie popłodu powinno nastąpić w przeciągu 30 minut od porodu noworodka

• po urodzeniu łożyska należy je owinąć w ręcznik wraz ze sznurem pępowinowym i błonami płodowymi i umieścić w plastikowym worku lub wiaderku

• przykryć sterylną serwetą przedsionek pochwy, obniżyć nogi i ułożyć je złączone

• w czasie porodu fizjologicznego utrata krwi wynosi do 500ml

• przy nadmiernym krwawieniu należy wykonać zewnętrzny masaż macicy

• gdy główka nie jest częścią przodującą → należy natychmiast wezwać pomoc lekarską

Opieka nad położnicą:

• należy troszczyć się o potrzeby fizyczne i psychiczne rodzącej/ położnicy

• kontrolować oddech i tętno

• monitorować stan położnicy pod kątem wstrząsu hipowolemicznego

• wymieniać przemoczone krwią ręczniki, prześcieradła - zależnie od potrzeb, także tuż przed transportem

Poronienie

→ przedwczesne zakończenie ciąży w okresie, w którym płód nie jest w stanie przeżyć poza organizmem matki

→ zakończenie ciąży przed 22 tygodniem, licząc od pierwszego dnia ostatniego krwawienia

Objawy:

• ból brzucha

• krwawienie

• wydalanie skrzepów krwi / elementów tkankowych