Reakcje charakterystyczne kationów IV grupy analitycznej wg Freseniusa

kation Ca²⁺

Położenie wapnia w szeregu napięciowym: Sr, Ca, Na,...... H

Roztwarzanie wapnia metalicznego:

Ca^o + 2H⁺ → Ca²⁺ + H₂

Ca^o + 2H₂O → Ca²⁺ + 2OH^- + H₂

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Reakcje charakterystyczne:

1) Ca²⁺ + CO₃^2- ⇔ CaCO₃

(Ca²⁺ + S^2- ⇔ ×)

2) Ca²⁺ + 2OH^- ⇔ ×

(Ca²⁺ + CO₃^2- ⇔ CaCO₃) reagują jony węglanowe z pochłoniętego w alkaliach CO₂

Ca²⁺ + NH₃^.H₂O ⇔ ×

(Ca²⁺ + CO₃^2- ⇔ CaCO₃) reagują jony węglanowe z pochłoniętego w amoniaku CO₂

3) Ca²⁺ + SO₄^2- ⇔ CaSO₄ tworzą się roztwory przesycone - osad wytrąca się b.wolno

Ca²⁺ + 2SO₄^2- ⇔ [Ca(SO₄)₂]^2- w nasyconym (NH₄)₂SO₄ powstaje rozp.kompleks

4) Ca²⁺ + C₂O₄^2- ⇔ CaC₂O₄ nierozpuszczalny w kw. octowym

5) Ca²⁺ + 2NH₄⁺ + [Fe(CN)₆]^4- ⇔ Ca(NH₄)₂[Fe(CN)₆] osad wytrąca się najłatwiej na gorąco (podobne osady daje Mg²⁺ i w większych stężeniach Ba²⁺ i Sr²⁺)

6) Ca²⁺ + CrO₄^2- ⇔ ×

7) Sole wapnia barwią płomień palnika Bunsena na kolor ceglasto pomarańczowy

(efekt trudny do zaobserwowania bez filtra)

Reakcje charakterystyczne kationów IV grupy analitycznej wg Freseniusa

kation Sr²⁺

Położenie strontu w szeregu napięciowym: Ba, Sr, Ca, .... H

Roztwarzanie strontu metalicznego:

Sr^o + 2H⁺ → Sr²⁺ + H₂

Sr^o + 2H₂O → Sr²⁺ + 2OH^- + H₂

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Reakcje charakterystyczne:

1) Sr²⁺ + CO₃^2- ⇔ SrCO₃

(Sr²⁺ + S^2- ⇔ ×)

2) Sr²⁺ + 2OH^- ⇔ ×

(Sr²⁺ + CO₃^2- ⇔ SrCO₃) reagują jony węglanowe z pochłoniętego w alkaliach CO₂

Sr²⁺ + NH₃^.H₂O ⇔ ×

(Sr²⁺ + CO₃^2- ⇔ SrCO₃) reagują jony węglanowe z pochłoniętego w amoniaku CO₂

3) Sr²⁺ + SO₄^2- ⇔ SrSO₄

nawet rozcieńczone roztwory SO₄^2- wytrącają osad (np.woda gipsowa)

4) Sr²⁺ + C₂O₄^2- ⇔ SrC₂O₄ częściowo rozpuszczalny w CH₃COOH

5) Sr²⁺ + CrO₄^2- ⇔ SrCrO₄ (rozp w CH₃COOH)

z roztworów rozcieńczonych osad nie wytrąca się

6) Sole strontu barwią płomień palnika Bunsena na kolor karminowy

Reakcje charakterystyczne kationów IV grupy analitycznej wg Freseniusa

kationy Ba²⁺

Położenie baru w szeregu napięciowym: K, Ba, Sr… H

Roztwarzanie baru metalicznego:

Ba^o + 2H⁺ → Ba²⁺ + H₂

Ba^o + 2H₂O → Ba²⁺ + 2OH^- + H₂

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Reakcje charakterystyczne :

1) Ba²⁺ + CO₃^2- ⇔ BaCO₃

(Ba²⁺ + S^2- ⇔ ×)

2) Ba²⁺ + 2OH^- ⇔ ×

(Ba²⁺ + CO₃^2- ⇔ BaCO₃) reagują jony węglanowe z pochłoniętego w alkaliach CO₂

Ba²⁺ + NH₃^.H₂O ⇔ ×

(Ba²⁺ + CO₃^2- ⇔ BaCO₃) reagują jony węglanowe z pochłoniętego w amoniaku CO₂

3) Ba²⁺ + SO₄^2- ⇔ BaSO₄

nawet rozcieńczone roztwory SO₄^2- wytrącają osad (np.woda gipsowa)

4) Ba²⁺ + C₂O₄^2- ⇔ BaC₂O₄ częściowo rozpuszczalny w CH₃COOH

5) Ba²⁺ + CrO₄^2- ⇔ BaCrO₄ (nierozp w CH₃COOH)

2Ba²⁺ + Cr₂O₇^2- + H₂O ⇔ 2BaCrO₄ + 2H⁺ tylko część jonów baru wytrąca się

2Ba²⁺ + Cr₂O₇^2- + H₂O + 2CH₃COO^- ⇔ 2BaCrO₄ + 2CH₃COOH

w obecności np. octanu sodu wiązane są jony H⁺ - reakcja przebiega całkowicie

6) Sole baru barwią płomień palnika Bunsena na kolor zielony

---