KINEZYTERAPIA WYKŁAD 22.04.2008
PNF
Metoda terapeutyczna w fizjoterapii, opracowana w latach 40 i 50-tych przez Konott,
Podstawę teoretyczną PNF stanowią 3 obszary:
- proprioreceptywny- zajmuje się układem receptorów dostarczające informacje o pozycji
ciała w przestrzeni
- nerwowo-mięśniowy
- ułatwienie
Metoda kinezyterapeutyczna, której istotą jest torowanie sprawności ikładu nerwowo-mięśniowego poprzez stymulowanie proprioreceptorów i eksteroreceptorów ciała.
Filozofia pracy z pacjentem:
* pozytywne nastawienie do pacjenta i jego problemu
* globalna obserwacja pacjenta
* intensywny trening (sumowanie bodźców, irradiacja)
* mobilizacja rezerw (zmiany pozycji wyjściowych, zmiana kolejności)
Wykorzystanie metody:
- ortopedii
- pediatrii
- w chorobach nerwowo-mięśniowych
- w wadach postawy i skoliozy
Wykorzystanie techniki:
- uczące ruchu i koordynacji
- stabilizujące
- mobilizujące
- przeciwbólowe
- inne, typowe dla metody
- także ćwiczenia funkcjonalne na materacu
- nauka chodzenia
- poprawa funkcji wegetatywnych (m. twarzy, języka, funkcji oddychania, połykania i
artykulacji)
- pośrednio do regulacji pracy
PNF- teoretyczne postawy metody:
Prawidłowość funkcji ruchu człowieka- cefalokaudalny:
- od części proksymalnych do dystalnych
- uwzględniając poszczególne fazy kontroli motorycznej
- nierozerwalnie związane z osiągnięciem nowych pozycji możliwości poruszania suę w nich.
Cel osiąga się:
- zastosowanie tzw. wzorców ruchu
- wykonywanie wzorców ruchu zawsze w płaszczyźnie
Wyróżniamy 9 procedur:
- kontakt manualny (1)
- odp. opór (2)
- pozycja terapeuty (3)
- stymulacja wzrokiem (4)
- komenda słowna (5)
- trakcja i zbliżanie (6)
- rozciąganie (7)
- synchronizacja i koordynacja (8)
- wzorce ruchowe (9)
1. Stymulacja receptorów ma znaczący wpływ na siłę i kierunek wykonywanego ruchu.
Odpowiedni kontakt/ dotyk zwiększa siłę, wyznacza kierunek i ułatwia pożądany ruch.
* dotykać należy powierzchnię skóry odpowiednim kierunkiem ruchu (stymulacja pośrednia i
bezpośrednia)
* stymulacja pośrednia polega na dotyku w kierunku ruchu, ale nie bezpośrednio kurczącego
się mięśnia
* stymulacja bezpośrednia to dotyk bezpośredni powodujący ruch
2. odpowiedni opór wywołuje pożądany efekt. Odpowiedni opór pozwala na stymulację
napięcia m. izotoniczny i izometryczny
3. pozycja terapeuty powinna być skierowana w kierunku wykonywanego ruchu, a jeśli jest to możliwe to przedramiona muszą być w kierunku danego ruchu. Terapeuta pokazuje ruch- lustrzane odbicie (pacjent)
4. kontakt wzrokowy jest bardzo ważny, wpływa na poprawę koordynacji, zakresu i siły ruchu oraz na parametry ruchu
5. komenda musi być zrozumiała i jasna.
Może składać się z 3 elementów:
- przygotowanie (określenie zadania dla pacjenta)
- jej wydania
- korekcji
6. są to siły dodatkowo aplikowane przez terapeutę i oscylują przyłożeniem oporowi
TRAKCJA- dodatkowa siła od punktu obrotu w kierunku „wydłużania” k. lub tułowia. Wspomaga ruch, ułatwia stabilizację.
Trakcja przez cały zakres ruchu jest zawsze skierowana od osi obrotu do łuku ruchu
ZBLIŻANIE- dodatkowa siła do punktu obrotu „skracająca” k. lub tułowia. Wspomaga stabilizację w stawie. Szybkie zbliżanie jest wywołaniem odruchu. Powolne zbliżenie ma szczególne zastosowanie podczas stabilizacji nadmiernie ruchliwego stawu.
7. rozciągnięcie
8. określają normalną sekwencję ruchu. Ruch wymaga pewnej płynnej i ściśle określonej, skoordynowanej pracy mięśni. Zachowanie pozycji stojącej następuje dzięki małym ruchem postępującym od stóp do tułowia.
Gdy zaburzona jest sekwencja ruchu, jej odtworzenie jest celem fizjoterapeuty:
* przez selektywne wykonywanie ruchu, ma ulec poprawie
* operowanie/ niedopuszczenie do ruchu najsilniejszych elementów danego ruchu, a dopuszczenie- tylko słabszych elementów danego ruchu
9. KABAT- zaobserwował, że organizm ludzki porusza się dzięki określonym i skoordynowanym ruchem konczyn i tułowia
Założenia PNF:
1. skutecznośc leczenia zależy od terapeuty i pacjenta (współpraca)
2. pacjent jest zawsze widziany pozytywnie, oceniany według jego możliwości
3. główny cel to poprawa ruchu
4.
5. problem ortopedyczny, neurologiczny terapeuta ma postrzegać jako zaburzenia całego
organizmu pacjenta
Metoda PNF przyjazna dla pacjenta:
- pozytywne rozpoczęcie terapii, budujemy wiarę w pacjencie we własne siły i powodzenie,
mobilizujemy pacjenta do pracy
- jasno określone osiągnięcia jakie pacjent może uzyskać
- pomaga w funkcjonowaniu, w dniu codziennym pacjenta
- chroni pacjenta przed samoistną, patologiczną kompensację
- uczy poruszania się w obrębie łóżka, przesiadanie się z wózka na toaletę
Korzyści z metody PNF:
- jest to bezbolesna praca dla pacjenta
- nie wymaga drogiego strzępu
- daje wspaniałe rezultaty (osiągi pacjenta)
- pacjent może sam ćw w domu po odpowiedniej edukacji (prace domowe dla pacjenta)