III. METODY I ŚRODKI WYCHOWANIA

Metoda to sposób postępowania/działania powtarzany w określonych warunkach. Pozwala wychowawcom na przejście do praktycznego działania metodycznego.

Odnosić się może do 2 rodzajów aktywności wychowawczej:

• organizowania różnorodnych przedsięwzięć wymagających skoordynowania i zsynchronizowania w określonym czasie wielu podmiotów wychowujących, z zastosowaniem elementów materialnych

• wyboru najwłaściwszej decyzji spośród wielu możliwości w skomplikowanych sytuacjach wychowawczych, wymagających analizy dostępnych informacji i przewidzenie zjawisk oraz skutków wywołanych przez przyjęte rozwiązanie decyzyjne

H. Muszyński metoda to wyodrębniony sposób postępowania wychowawcy polegający na wywieraniu określonego wpływu na aktywność wychowanka

J. Górniewicz, metoda jest drogą w postępowaniu wychowawcy z wychowankiem, traktować ją można jako systematycznie stosowany sposób współbycia, współprzeżywanie w kontakcie bezpośrednim lub pośrednio za pomocą wartości sztuki, nauki czy wytworów własnych wychowanka.

Środek wychowania jest treścią metody, porusza drogę postępowania (dotyczy tylko metod indywidualnych)

Kontakt bezpośredni: słowa ujęte w emocjonalnym tle, polecenia dotyczące realizacji zadań o charakterze rozwojowym, tłumaczenie i wyjaśnianie

wypowiedź rusztowanie (J. Bruner)

zachowania/bycie w różnych sytuacjach społecznych

METODY

Indywidualne: wzmocnienia - pozytywne

- negatywne

desensybilizacja

prowokacja sytuacyjna

modelowanie

- kształtowanie zachowań według przykładu osobistego

- kształtowanie zachowań według wzoru

stawianie zadań do wykonania

perswazji (tłumaczenia zasad postępowania moralnego)

nadawanie znaczeń

Grupowe: kształtowanie norm i wartości grupowych

restrukturyzowanie powiązań interpersonalnych

kreowanie przywództwa grupowego

Trening interpersonalny- zainicjowanie wewnętrznych przemian samego siebie, które decydują o humanistycznym ustosunkowaniu się do innych, reorganizacja świadomości człowieka, postaw i zachowań.

Literatura:

J. Górniewicz, Teoria wychowania (wybrane problemy), Toruń-Olsztyn 1996, s. 67-73

---