Walka o „dominium Mundi” - odnowienie Cesarstwa przez Ottona I stworzyło drugą siłę obok Bizancjum; treść nowego cesarstwa była podobna do cesarstwa Karola: cesarz był władcą wielu ludów i książąt, bicz boży przeciw poganom, zderzał się też z uniwersalizmem papiestwa. Wymagały uzasadnienia teoretycznego - doktryna władzy cesarstwa ukształtowała się w pełni XII i XIII wieku, w ostrym sporze z papiestwem. Uniwersalizm cesarski to nie tylko wymierzenie przeciw papalizmowi, ale to również tytuł prawny, wyraz ideologiczny niemieckiej ekspansji, uniwersalizm służył walce przeciw państwom narodowym, uzasadniał niezależność od Bizancjum. Obóz cesarski korzystał z argumentów religijnych, historycznych i prawnych, zasada chrześcijanizmu cesarstwa, papieskiemu prawu kontrolowania i detronizacji władców przeciwstawiano tezę o królu - namiestniku Boga w całym chrześcijańskim świecie, podkreślano, że władza cesarza pochodzi wprost od Boga i tylko on może cesarza sądzić. Anonim z Jorku - cesarz, to obraz Boga Ojca, podczas, gdy kapłan to obraz tylko Chrystusa, król z natury reprezentuje Chrystusa - to, co jest i w Bogu Ojcu boską naturę, gdy kapłan tylko ludzką. Papiestwo coraz bardziej odchodzi od boskości władcy, gdy legaliści to eksponują. Od czasów Fryderyka Barbarossy cesarstwo było świętym imperium, jego misja była zatem historyczna i cywilizacyjna; znaczne oparcie cesarstwo znajdowało w prawie rzymskim, z kodyfikacji justyńskiej, że monarchia jest jedynym źródłem sprawiedliwości, nikt na ziemi nie ma prawa go kontrolować. Monarcha jest stróżem religii. XIII/XIV wiek - legaliści obozu cesarskiego głosili, że cesarz ma władzę nad każdym władcą świeckim, prawo nadawania korony, legitymowania nieślubnych dzieci, zakładania uniwersytetów, jest najwyższą instancją odwoławczą. Jednak spory nie sprzyjały jedności cesarstwa, zaczęło się rozproszenie władzy. „Dominium mundi” - kanclerz na dworze Barbarossy - von Dazel - Rzym Ottonów wychodzi poza Niemcy, efekt polityczny - krach idei uniwersalizmu cesarstwa, wzajemne wyniszczenie, rozwój doktryny narodowej.