FILOZOFIA NAUKI W XVII w.
Po wielkich odkryciach Arystotelesa, Kopernika nadszedł czas „pustki” Wielcy myśliciele XVII wieku zdawali sobie sprawę, że należy podjąć próby tworzenia Nowej Nauki. Najbardziej przysłużył się Galileusz (1564-1642) Bacon (1561-1626) Kartezjusz (1596-1650) i Newton (1642-1727).
I Galileusz
Był on jednym z twórców koncepcji naukowej. Zwolennik rewolucji Kopernikańskiej. Sam dokonał również pewnego rodzaju rewolucji – w sposobie myślenia. Dotąd obowiązywał pogląd, że nic nie krąży wokół planet a ciała takie jak Słońce uważane były za doskonałe. Tymczasem Galileusz skonstruował lunetę, dzięki której odkrył księżyce Jowisza i plamy na Słońcu. Kłóciło się to z przyjętymi poglądami stąd ludzie zaczęli wnioskować, że to luneta ma wady.
Nie zgadzał się on z teorią Arystotelesa jakoby świat był skończony a wszelki ruch był bezwzględny. Galileusz zaczął opisywać ruch w kartezjańskim układzie współrzędnych – ruch względny. Zaś naturalnym ruchem na niebie był ruch kołowy.
Uważał, że tworząc naukę, teorię należy się posługiwać metodą abstrakcji (polegała na zaniedbywaniu czynników zakłócających) i idealizacji – tworzenie modeli idealnych.
Wprowadził pojęcie przyspieszenia.
Badał także równię pochyłą – doświadczalnie pokazał, że droga zależy od kwadratu czasu.
Odkrył również – badając rzut ukośny – że maksymalny zasięg ma miejsce przy kącie wyrzutu równy .
Zauważył, że przypływy mają związek z ruchem Ziemi wokół Słońca i wokół własnej osi. O północy kiedy ruchy te się nakładają – mamy odpływ w południe przypływ.
II Bacon
Stworzył drabinę praw: {należy czytać z dołu do góry}:
-formy
-korelacje o szerszym zasięgu
-zależności niezmienne
-obserwacje
Był pierwszym nowożytnym empirystą – nawiązywał do Arystotelesa – choć wiedział, że on zbyt ogólnie mówił o roli zmysłów w procesie poznawania świata.
Wg Bacona:
Całą wiedza pochodzi ze zmysłów.
Formą nazywał to, co w danym przedmiocie istotne, niezbędne.
III Kartezjusz
Stworzył drabinę twierdzeń {czytać z góry na dół}:
-cogito ergo sum
-Bóg istnieje
-istnienie świata
-idee jasne i wyraźne
-cielesność i rozciągłość
-zachowanie ruchu
-ruch inercjalny
-ruch wirowy
Był racjonalistą
Opracował tezę o nieistnieniu próżni.
Twierdził, że należy szukać teorii ogólnych, które jawią się rozumowi jako oczywiste i dopiero z nich wyprowadzać inne.
Stworzył teorie dotyczące ruchu{wszystkie obalone},np
Jak krew krąży? wg Kartezjusza: krew paruje, unosi się, skrapla i wraca
Jak odbywa się ruch planet? skoro mamy eter i ruch wirowy to w te wiry są wciągane planety.
IV Newton
Zrealizował wszystko o czym tylko mówiono a nie wcielono w życie praktycznie.
Był on zwolennikiem próżni.
Znakomity matematyk (spór z Leibnizem o równania różniczkowe) i fizyk.
Był on filozofem religii – uważał, że Bóg sprawuje opiekę nad światem.
Jego pasją była optyka - za pomocą pryzmatu zauważył, że światło białe ulega rozszczepieniu.
Stworzył cztery reguły filozofii przyrody:
1. Należy przyjmować tylko te przyczyny wyjaśniające, które są konieczne.
2. Tym samym skutkom przypisywać te same przyczyny.
3. Jakości niezmienne i przypisywane wszystkim ciałom powinny być uznane za uniwersalne.
4. W filozofii eksperymentalnej dane sądy należy uznawać za prawdziwe dopóki nie pojawią się nowe zjawiska, które je potwierdzą lub obalą.