Ekonomika przedsiębiorstw- nauka o zależnościach ekonomicznych zachodzących między poszczególnymi czynnikami potrzebnymi do wytwarzania dóbr i świadczenia usług oraz o zasadach organizacji pracy i zarządzaniach w przedsiębiorstwach.

Potrzeba- to stan osoby doznającej poczucie niespełnienia działającej jako czynnik motywujący skłaniający zatem jednostkę do aktywności, które mogą tą potrzebę zaspokoić.

Potrzeba- odczuwalny brak czegoś który powoduje, że podejmuję się działania zmierzające do zapełniania tego braku.

Hierarchia potrzeb:

1. Potrzeby fizjologiczne( jedzenia, odpoczynek,)

2. Potrzeby bezpieczeństwa( wyrażają się wnikając tego co może przynieść śmierć lub cierpienie)

3. Potrzeba afiliacji (ich zaspokojenie rzutuje na sposób widzenia świata, potrzeba miłości i przynależności)

4. Potrzeba szacunku i uznania

5. Potrzeba samorealizacji

6. Potrzeba poznawcza

7. Potrzeba estetyczna

Dobro- to wszystkie środki które mogą być wykorzystane bezpośrednio lub pośrednio do zaspokojenia potrzeb ludzkich.

Produkt- to każdy obiekt rynkowej wymiany oraz wszystko co może być oferowane na rynku, produktem może być dobro materialne, usługa miejsce, idea.

Cykl gospodarczy- inaczej koniunkturalny- wahania produkcji i zatrudnienia wokół krótko okresowego trendów w procesie wzrostu gospodarczego, aktywność gospodarcza ulega na przemian nasileniom i załamaniom. CG to inaczej okres pomiędzy jednym a drugim załamaniem.

4 fazy Cyklu Gospodarczego:

1. Kryzysu (recesji)-ceny i produkcja spadają

2. Depresji (dna) - stabilizacja produkcji i cen na niskim poziomie

3. Ożywienie - wzrost produkcji i cen, spadek bezrobocia

4. Rozkwitu (szczytu) - stabilizacja produkcji i cen na niskim poziomie

Produkcja - to wytwarzanie w sposób zorganizowany, systematyczny i ciagły dóbr zaspokajających potrzeby ludzkie>

• Przemysłową

• Budowlaną

• Rolną

• Leśnictwo

Konsumpcja - czyli spożycie - prowadzi do zaspokojenia określonych potrzeb pojedyńczego człowieka lub grupy ludzi. Spożycie może nasąpić jednorazowo lub stopniowo.

Wymiana bezpośrednia handlu(barter) - wymiana towaru na towar, dokonane bez pośrednictwa pieniądza.

Wymiana ekwiwalentna - wymiana dóbr o podobnej wartości, partnerzy są równorzędni i odnoszą w jej wyniku takie same korzyści

Wymiana nie ekwiwalentna - wymiana dóbr o róznej wartości, jeden z partnerów ma pozycję uprzywilejowaną i odnosi większe korzyści.

Spółka jawna - zawiązuje się ją na podstawie umowy zawartej na piśmie. Nie wymaga formy aktu notarialnego. Nie posiada osobowości prawnej. Umowa powinna zawierać jaką jest firmą, siedziba spółki, czas trwania. Podlega do zgłoszenia do sądu rejestrowego. Firma spółki powinna zawierać nazwiska wszystkich wspólników. Wszyscy wspólnicy odpowiadają swoim majątkiem solidarnie i bez ograniczeń. Każdy ma prawo reprezentować spółkę.

Spółka partnerska - jest spółką osobową, utworzona przez wspólników (partnerów) w celu wykonywania wolnego zawodu. Partnerami mogą być osoby fizyczne uprawnione do wykonywania następujących zawodów: adwokat, aptekarz, architekt, księgowy. Spółka musi być zgłoszona do rejestru przedsiębiorców. Umowa powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.

Spółka komandytowa - wyróżniamy dwa rodzaje wspólników: komplementariuszy i komandytariuszy. Komplementariuszy odpowiadają za zobowiązania sp. W sposób nieograniczony, czyli całym swoim majątkiem. Komandytariusze odpowiadają za zobowiązania tylko do wysokości sumy komandytowej. Musi być przynajmniej 1 komplement. I 1 komandyt. Umowa w formie aktu notarialnego.

Spółka komandytowo-akcyjna - co najmniej 1 wspólnik komplementariuszy odpowiada bez ograniczenia za zobowiązania spółki a także 1 wspólnik jest akcjonariuszem. Kapitał zakładowy wynosi co najmniej 50tyś zł. Tworzy się ją na podst statutu. Firma spółki zawiera co najmniej 1 nazwisko wspólnika.

Strukturą organizacyjną jednostki gosp nazywamy układ i system wzajemnych powiązań i zależności zachodzących między komórkami organizacyjnymi. 3 zasadnicze systemy str. Org: liniowy, funkcjonalny i sztabowo-liniowy.

System liniowy - oznacza się tym, że na czele każdej komórki org. Stoi tylko 1 kierownik, który kieruje całą komórką i ponosi odpowiedzialność za całą prace, w tym systemie każda komórka otrzymuje polecenia od kierownika szczebla wyższego i tylko przed nim jest odpowiedzialna za wykonanie swoich zadań

System funkcjonalny - nie ma 1 kierownika, komórka niższego szczebla możę otrzymywać jednocześnie polecenia od kilku zwierzchników i odpowiada przed nimi z zakresu wykonywania poleceń wynikających z pełnionych przez zwierzchników funkcji, każdy zaś pracownik podlega jednocześnie kilku zwierzchnikom. Wadą są trudności w ustaleniu zakresu kompetencji odpowiedzialności.

System sztabowo-liniowy - zachowuje zasade bezpośredniego podporządkowania 1 kierownikowi. Kierownikowi dodaje się jednak komórki sztabowe, których zadaniem jest opracowanie materiałów potrzebnych mu do podejmowania decyzji. Komórki funkcjonalne zatrudniają specjalistów z określonych dziedziń. Komórki te nie mają jednak prawa wydawania poleceń wykonawczych kierownikom lub pracownikom niższych szczebli.

Za surowce uważa się te czynniki rzeczowe, które przeszły uprzednio przez jedną fazę produkcyjną polegającą odłączeniu od złoża naturalnego lub przez bardzo niewiele faz produkcyjnych.

Materiały - są to produkty utrzymane z surowcu w wyniku podkreślonego procesu technologicznego i przeznaczone do dalszego przerobu (blachy, deski, tkaniny)

Gospodarka materiałowa zajmuję się zagadnieniami dotyczącymi materiałów potrzebnych do działalności gospodarczej przedsiębiorstwa. Zadania gosp:

1. Okreslenie potrzeb materiałowych

2. Czynności związane z nabywaniem materiałów

3. Nadzór nad zagospodarowaniem materiałów toku działalności gosp przedsięb

4. Normowanie zużycia materiałów

5. Gospodarką zapasami materiałowymi

6. Zagospodarowanie odpadów i surowców wtórnych

7. Ewidencję, sprawozdawczość i analizą z zakresu gospodarowania materiałami

Służba zaopatrzenia przedsięb. Nazywa się zespół komórek org którego celem jest zaspokojenie potrzeb materiałowych przedsięb. Zadania służby:

1. Ustalenie ilości i wartości materiałów potrzebnych do wykonywania zadań gosp

2. Organizowanie dostaw materiałów do przedsięb przez ich zamówienie i zakup

3. Prowadzenie gospodarki zapasami materiałów oraz ich przechowywanie i wydawanie.

4. Sporządzanie sprawozdań z dostaw i rozchodu materiałów

Organizacja funkcjonalna - oznacza wewnętrzny podział działu zaopatrzenia na komórki organizacyjne wg pełnionych przez te służbe funkcji. Można przeprowadzić podział na komórki zajmujące się ustalanie potrzeb materiałowych, zamawianiem i dostawą materiału, magazynowanie zapasów materiałowych.

Organizacja przedmiotowa - polega na podzieleniu działu zaopatrzenia na komórki organizacyjne wg gałęzi lub branż materiału stosowanych w przedsięb. Każda komórka spełnia wszystkie zadania służby zaopatrzenia w stosunku do danej gałęzi lub branży materiału, określa więc zapotrzebowanie, dokonuje zakupu i prowadzi gospodarowanie zapasami w odniesieniu do danej grupy materiałów.

Norma zużycia materiału - określa dopuszczalną wielkość zużycia danego materiału na wykonanie określonego zadania

Normami technicznymi zużycia materiałów są normy wyznaczone metodami techniczno-obliczeniowymi. Oparta jest na obliczeniach przeprowadzonych na podstawie receptury rysunków technicznych wyrobów chemicznych oraz na próbach doświadczalnych.

Norm tech zuż mater = zużycie teoretyczne + straty materialne

Gospodarką magazynowa nazywamy działalność związaną z przyjmowaniem materiału do magazynu ich rozmieszczeniem, przechowywaniem i konserwacją, wydawaniem oraz ewidencją obrotu materiałami.

Przyjmowaniem materiału do magazynu polega na ilościowym i jakościowym sprawdzeniem materiału ujawnieniu braków lub wad materiału, ujeciu spostrzeżeń w protokole, zarejestrowaniu dostawy i wystawienie dowodu przyjęcia materiałów (PZ).

Racjonalne przechowywanie materiałów powinno zapewniać jak najlepsze wykorzystanie powierzchni magazynowej a jednocześnie łatwy dostęp do materiału. Pozwala to na własciwą konserwacje materiału, utrzymanie porządku i czystości w magazynie oraz zabezpiecza materiały przed zniszczeniem lub uszkodzeniem

Wydawanie materiałów z magazynu - może nastapić na podstawie ścisle określonego i należycie wypełnionego dokumentu. Materiały wydaje się z magazynu na podstawie dowodu rozchodu materiałów (RW)

Czynnik techniczny - obejmuje metody i technologie produkcji oraz podział wyposażenia technicznego. Metoda produkcji przesądza o jej materiałochłonności od technologii zależy oszczędność materiałów i energii potrzebnych w danym procesie produkcji.

Czynnik ekonomiczny - wyraża się w poziomie i wzajemnych relacjach cen stosowanych materiałów. Zmiany cen materiałów mogą poważnie wpływać na warunki zastępowania materiałów innymi czynnikami wytwórczymi

Czynnik organizacyjny - odzwierciedlający właściwą organizację zarządzania produkcją, organizacją procesu produkcyjnego oraz utrzymanie i przypływu zapasów w dużej mierze przyczynia się do oszczędnej gospodarki materiałami.

Surowce wtórne - to odpady produkcyjne i poza produkcyjne które mogą być jeszcze wykorzystane.

---