Temat: Choroby tkanki łącznej. Choroby przenoszone drogą płciową.
KOLAGENOZY - są to choroby tkanki łącznej o podłożu autoimmunologicznym, które obejmują nieprawidłowości w obrębie tkanki łącznej skóry. Zaliczamy tu: toczeń rumieniowaty, twardzinę, zapalenie skórno-mięśniowe.
TOCZEŃ RUMIENIOWATY:
SLE - toczeń rumieniowaty układowy
Jest autoimmunologiczną chorobą tkanki łącznej o różnym nasileniu zmian układowych: od postaci ograniczonych, skórnych do układowych. Wykwitem pierwotnym jest rumień o kształcie motyla, początkowo zlokalizowany w centralnej części twarzy, następnie szerzący się na policzki. Zmiany rumieniowe, rumieniowo-obrzękowe, wysiękowe. Nadżerki i powierzchowne owrzodzenia w obrębie błon śluzowych jamy ustnej.
SLE najczęściej dotyczy kobiet w młodym i średnim wieku. Choroba jest przewlekła, a stan chorych zależy od stopnia zajęcia narządów wewnętrznych. Czynnikami nasilającymi są niektóre leki oraz ekspozycja na słońce.
Profilaktyka:
Bezwzględnie należy unikać ekspozycji na światło słoneczne (kremy z filtrem, przebywać w cieniu, nosić kapelusze, nosić odzież z długim rękawem, itp.).
DLE - ogniskowa postać tocznia rumieniowatego.
Objawy:
ogniska rumieniowo-naciekowe z rogowaceniem przymieszkowym na powierzchni
bliznowacenie w obrębie zmian
zaostrzenie zmian pod wpływem nasłonecznienia
zmiany zlokalizowane w okolicach eksponowanych na słońce i na owłosionej skórze głowy
narządy wewnętrzne nie są zajęte
Profilaktyka:
Należy unikać ekspozycji na światło słoneczne, stosować kremy z filtrem, nosić odzież ochronną.
Choroby z kręgu tocznia sa bezwzględnym przeciwwskazaniem do korzystania ze słońca i solarium. Osoby prowadzące solaria powinny o tym pamiętać.
TWARDZINA
Twardzina jest chorobą o podłożu autoimmunologicznym o nie w pełni poznanej etiologii. W chorobie tej dochodzi do nadmiernej produkcji kolagenu i zaburzeń naczyniowych.
Twardzina układowa
Objawy:
stwardnienie skóry i tkanki podskórnej
ograniczenie ruchomości stawów, zwłaszcza małych
zaburzenia w przełykaniu
zmiany degeneracyjne nerek - niewydolność, cukromocz, białkomocz
zaburzenia rytmu serca
zanik płytek paznokciowych
charakterystyczny wygląd twarzy: skóra wygładzona, stwardniała, brak zmarszczek mimicznych, zanik skrzydełek nos, zacieśnienie czerwieni wargowej, na twarzy liczne teleangiektazje
Aby zapobiec rozwijającemu się upośledzeniu ruchomości stawów, niezbędna jest właściwie prowadzona rehabilitacja
CHOROBY PRZENOSZONE DROGĄ PŁCIOWĄ
KIŁA
Wywoływana jest przez krętek blady. Do zakażenia dochodzi najczęściej podczas stosunku płciowego, przez krew, droga wertykalną (matka-płód). Kiłę ze względu na drogę zakażenia dzieli się na wrodzoną i nabytą.
Kiła nabyta
Kiła pierwszego okresu.
Objaw pierwotny - w miejscu wniknięcia krętków po 3-4 tyg. powstaje charakterystyczny twardy naciek, który szybko przekształca się w owrzodzenie. Jest ono płaskie, pojedyncze, równe, o owalnym kształcie, ma gładkie brzegi. Nie daje dolegliwości bólowych. Goi się samoistnie i nie pozostawia śladu. Najczęstsza lokalizacja wykwitu pierwotnego to skóra napletka i żołędzi u mężczyzn i wargi sromowe większe i mniejsze u kobiet. Może tez być na czerwieni wargowej, na palcach, w okolicy odbytu.
Inne objawy: powiększenie regionalnych węzłów chłonnych, dodatnie odczyny kiłowe w surowicy krwi.
Kiła drugiego okresu.
Okres wczesny (9-16 tyg.), okres nawrotowy (od 16 tyg.)
Na skórze bocznych powierzchni tułowia stronie zgięciowej kończyn górnych występują liczne, rozsiane, jednakowej wielkości owalne plamy koloru cielistoróżowego - tzw. osutki plamiste. Ustępują one samoistnie po 2-3 tyg. Na błonach śluzowych jamy ustnej, a także narządów płciowych występują zmiany w postaci plam, nadżerek, grudek wrzodziejących. Zmiany te nie dają dolegliwości, ale są wybitnie zakaźne. Łysienie kiowe pojawia się po 6 m-cach trwania choroby. Owłosienie głowy, pach, okolic płciowych, brwi i rzęsy stają się nierównomiernie przerzedzone. Bielactwo kiłowe pojawia się od 4 m-cy do 2 lat od zakażenia. Ogniska są drobne, okrągłe, zlokalizowane na szyi, karku, rzadziej na skórze ramion, brzucha, klatce piersiowej. Ponadto występuje uogólnione powiększenie węzłów chłonnych.
Kiła często przypomina obraz innych chorób dermatologicznych.
Kiła późna.
Dominują tu zmiany narządowe, rzadko skórne. Występują zmiany w układzie sercowo-naczyniowym, nerwowym, czaesm kostnym. Może dojść do zmian zwyrodnieniowych w mięśniu sercowym, paraliżu, zmian w psychice, zaburzeń czucia, napadów padaczkowych. Powstają charakterystyczne zmiany w miejscu gdzie skóra bezpośrednio przylega do kości (nos, czoło, mostek, podudzia), tzw. kilaki. Są to guzy .
Kiła wrodzona.
Jest wynikiem biernego przeniesienia przez łożysko krętków kiłowych. Po przebytym wrodzonym zakażeniu kiłowym pozostają pewne charakterystyczne cechy - blizny, trwałe zniekształcenia i zaburzenia rozwojowe.
Leczenie: antybiotykoterapia (penicyliny, cefalosporyny).
RZEŻĄCZKA
Chorobę wywołuje gram ujemna dwoinka Neisseria gonorrhoeae. Do zakażenia dochodzi na drodze kontaktów płciowych, rzadziej na drodze kontaktu z zakażona wydzieliną. Objawy zakażenia rzeżączką przebiegają nieco inaczej u kobiet niż u mężczyzn. U mężczyzn występuje zapalenie cewki moczowej, po 3-7 dniach od zakażenia pojawia się ropny wyciek z cewki moczowej. Objawom może towarzyszyć nieznaczny ból, pieczenie, bolesne parcie na mocz.
U kobiet zakażenie przebiega bardzo często bezobjawowo. Występuje zapalenie szyjki macicy, zapalenie cewki moczowej. Występują śluzowo-ropne upławy, zaburzenia miesiączkowania.
W wyniku przewlekłego zakażenia może dojąć do powikłań: niepłodności u obu płci, skłonność do poronień, do przeniesienia zakażenia na rodzące się dziecko (zapalenie płuc, zapalenie spojówek). Rutynowe zakraplanie oczu noworodkom 1% wodnym roztworem azotanu srebra tuż po urodzeniu jest sposobem zapobiegania obecności gronkowca w worku spojówkowym dziecka.
Leczenie: antybiotykoterapia (penicyliny, cefalosporyny).
RZĘSISTKOWICA
Rzęsistkowica wywoływana jest przez pierwotniaka - rzęsistka pochwowego.
Objawy:
u kobiet: obfite,pieniste upławy, zaczerwienienie i obrzęk śluzówki pochwy, świąd, pieczenie
u mężczyzn: ropny wyciek z cewki moczowej.
Bakteryjne zakażenie pochwy u kobiet rozwija się, gdy dochodzi do zaburzenia kwasowości środowiska, a więc obniży się liczba bytujących w tej okolicy pałeczek kwasu mlekowego. W codziennej pielęgnacji należy dbać, aby nie doprowadzić do sterylizacji środowiska pochwy używając preparatów zbyt agresywnych (mydła, roztwory alkoholu). Konieczne jest utrzymanie fizjologicznej równowagi pomiędzy wszystkimi zasiedlającymi pochwę organizmami.
1