Toaleta drzewa oskrzelowego
Toaleta drzewa oskrzelowego- wykonujemy z zachowaniem zasad aseptyki i antyseptyki polega na usuwaniu mechanicznym śluzu, wydzieliny, krwi z tchawicy i oskrzeli rzez jamę ustną, rurkę intubacyjną lub tracheotomijną za pomocą ssaka elektrycznego, zapewnie utrzymanie drożności dróg oddechowych oraz optymalnych warunków wymiany gazowej. Najczęściej stosowana jest u pacjentów nieprzytomnych, z założoną rurką intubacyjną lub tracheotomijną, przy trudnościach z ewakuowaniem zalegającej wydzieliny z dróg oddechowych
Cele wykonywania toalety drzewa oskrzelowego:
Utrzymanie drożności dróg oddechowych
Zapewnienie optymalnych warunków wymiany gazowej
Przeciwdziałanie powstawaniu infekcji i ognisk niedodmy
Wskazania do wykonania zabiegu:
Zaleganie wydzieliny na drzewie oskrzelowym
Duszność z towarzyszącym zaleganiem
Niedrożność dróg oddechowych
Niebezpieczeństwa
Wprowadzenie i rozprzestrzenianie zakażenia
Uszkodzenie dróg oddechowych
Ogniska niedodmy
Zasady obowiązujące podczas toalety drzewa oskrzelowego
Przestrzeganie zasad aseptyki i antyseptyki przy zabiegu
Cykl jednorazowego odsysania nie powinien przekraczać 15-20s
Cewnik do odsysania wydzieliny z drzewa oskrzelowego wprowadzamy przy włączonym ssaniu aby zapobiec niedodmie i urazowi, w przypadku wystąpienia bratykardjii , desaturacji przerywa się zabieg
Cewnik podczas odsysania wydzieliny wyjmuje się ruchem jednostajnym, w górę z jednoczesna rotacja wokół własnej osi. Nie należy poruszać cewnikiem poruszać w dół i w górę.
Siła ssania regulowana jest ręcznie za pomocą łącznika Y lub T i nie powinna przekraczać 40cmH2O
Bardzo lepką wydzielinę można upłynnić, podając przed odsysaniem jałowy roztwór soli fizjologicznej w ilości 10ml.
Przed i po wykonaniu czynności należy pacjenta wentylować 100procentowym tlenem przez 1-2 minuty - zapobiega to desaturacji- obniżeniu wysycenia tlenem hemoglobiny w krwi tętniczej
U pacjenta wykonuje się kilka wdechów z tlenem przez aparat Ambu, w celu rozprężenia pęcherzyków płucnych . Pacjent przytomny wykonuje kilka oddechów torem brzusznym
Przed, w trakcie i po zabiegu pielęgniarka wykonuje oceny pracy uk. Krążenia i oddychania(tętno,ciśnienie,saturacja, zabarwienie pow.skórnych)
Struktura czynności
I. Czynności przygotowawcze
A)przygotowanie pielęgniarki
1. Higieniczne mycie rąk
B) przygotowanie przez pielęgniarkę materiałów sprzętu otoczenia
1.Przygotowanie zestawu:
Cewnik jałowy typu Negaton do odsysania o średnicy mniejszej niż 0,5mm od średnicy rurki, ślepo zakończonej z otworami bocznymi
Cewnik do odsysania wydzieliny z górnych dróg oddechowych
Łacznik w kształcie litery Y lub T
Rękawiczki zwykłe
Rękawiczki sterylne
Maska na twarz okulary ochronne
Jałowe gaziki
Strzykawka 10ml z 0,9 procent NaCl lub z przygotowanym na zlecenie lekarskie lekiem rozrzedzającym wydzielinę np: Mistabron
Pojemnik z 0,9 procent NaCl do płukania cewników
Płatki ligniny
Miska nerkowata
Ssak elektryczny lub centralne źródło próżni
Worek Ambu do rozprężania płuc
Zestaw do inhalacji
Zestaw do toalety jamy ustnej
2.Ustawienie parawanu
3.Sprawdzenie siły ssania ssaka elektrycznego i ewentualne jej ustawienie
C) Przygotowanie pacjenta:
Nawiązanie kontaktu słownego z chorym, poinformowanie o celu , przebiegu czynności .
Uzyskanie akceptacji i współpracy z pacjentem jeśli jest przytomny
Wykonanie inhalacji oklepywania
Wykonanie toalety jamy ustnej przeciwdziałanie rozprzestrzenianiu się zakażeniu
Podanie leków rozrzedzających wydzielinę według zlecenia lekarza
Podanie tlenu hiperwentylacja, 100procentowym tlenem przez 2 minuty, przepływ tlenu 5-6litrów/minutę
II. Czynności właściwe
Założenie rękawiczek
Odessanie wydzieliny z ust i nosa
Odrzucenie cewnika do miski nerkowej
Założenie przez pielęgniarkę maski i jałowych rękawiczek
Założenie jałowego cewnika na końcówkę ssaka elektrycznego
Sprawdzenie drożności cewnika jałowego przez przepłukanie go 0,9 procentowym NaCl
Wprowadzenie cewnika do dróg oddechowych:
A)Jama ustno-gardłowa (przy odsysaniu z niej wydzieliny pacjent jest przytomny może mieć założoną rurkę ustno-gardłową przy włączonym ssaku na głębokości 10-12cm)
B)Do drzewa oskrzelowego przy odsysaniu wydzieliny z rurki intubacyjnej/ tracheotomijnej, przy włączonym ssaku i do momentu uczucia oporo na głębokość około 30cm
Włączenie ssaka i ruchem obrotowym wokół własnej osi cewnika wyciągniecie go w rurki w ciagu10-12sek.
Wykonanie pomiaru tętna lub obserwowanie pomiaru EKG
Przepłukanie cewnika
Wykonanie ponownego odsysania po uprzednio wykonanej rotacji w stronę lewa i prawą
Powtórzenie czynności do momentu poprawienia wentylacji mechanicznej
Wentylowanie chorego czystym tlenem przez 1 minutę
Poinstruowanie chorego o konieczności wykonania głębokiego wdechu
Osłuchanie szczytów i podstaw obu płuc pacjenta
III.Czynności końcowe
A)Postępowanie z pacjentem
1.Ułozenie chorego w pozycji zapewniającej relaks odpoczynek
2. Podanie miski nerkowatej i ligniny
3. Wykonanie toalety J.ustnej
B) Uporządkowanie sprzętu materiału otoczenia
1. Uporządkowanie łóżka pacjenta
2. Odstawienie parawanu
3. Zdekompletowaniu zestawu wyrzucenie sprzętu jednorazowego użytku lub materiału zakaźnego
4.Namoczenie sprzętu wielokrotnego uzytku np: aparatu Ambu w płynach dezynfekująco-myjących
5. Pośrednie wietrzenie Sali
c)Czynności końcowe wykonywane przez pielęgniarkę
1.Wyrzucenie rękawiczek
2. Higieniczne mycie rąk
3. Udokumentowanie wykonanej czynności:
Godzina odsysania
Wygląd wydzieliny
Ilość wydzieliny\
Zapach
Kolor wydzieliny odessanej
Wykorzystanie środków rozrzedzających wydzielinę
Reakcje pacjenta podczas i po wykonaniu zabiegu
Parametry tętna i ciśnienia tętniczego krwi