TRANSPORT MIEJSKI OSÓB
Elementy infrastruktury transportu miejskiego
drogi i ulice wraz z urządzeniami służącymi do organizacji ruch kołowego i pieszego,
torowiska metra, kolei i tramwajów,
sieć energetyczna zasilająca metro, koleje, tramwaje i trolejbusy,
podstacje energetyczne (transformatory),
przystanki, stacje i węzły przesiadkowe,
zajezdnie autobusowe, tramwajowe i trolejbusowe,
parkingi.
Klasyfikacja dróg
miejska droga ekspresowa (E) - przeznaczona wyłącznie do ruchu pojazdów samochodowych,
ulica główna ruch przyspieszonego (GP) - z bezkolizyjnymi jezdniami o ruchu jednokierunkowym,
ulica główna (G) - podstawowy element układu komunikacyjnego miasta,
ulica zbiorcza (Z) - obsługuje zespół osiedli mieszkaniowych lub dzielnicę przemysłową,
ulica lokalna (L) - obsługuje obszar, na którym występuje,
ulica dojazdowa (D) - obsługuje wyłącznie obiekty znajdujące się przy ulicy.
Funkcjonalna klasyfikacja środków transportu miejskiego
indywidualne (rower, motorower, motocykl, taksówka, samochód osobowy),
grupowe (mikrobus, taksówka, samochód osobowy),
zbiorowe (autobus, trolejbus, tramwaj, metro, kolej miejska).
Transport zbiorowy
funkcjonowanie współczesnych miast wiąże się z koniecznością zapewnienia sprawnego i efektywnego systemu transportu zbiorowego, zaspakajającego potrzeby mieszkańców oraz tworzącego dobre warunki rozwoju miast,
coraz więcej mieszkańców dużych miast korzysta z komunikacji zbiorowej, co przyczynia się do rewitalizacji śródmieść i odciążenia środowiska od ujemnych wpływów ruchu samochodowego,
transport zbiorowy zmniejsza poziom kongestii,
według Międzynarodowej Rady Transportu Publicznego transport miejski potrzebuje przy jednakowej zdolności przewozowej 20 razy mniej powierzchni sieci drogowej w porównaniu z potrzebami transportu indywidualnego,
współczesny autobus 5 razy mniej zanieczyszcza atmosferę i potrzebuje trzykrotnie mniej energii w przeliczeniu na jednego pasażera w porównaniu z transportem indywidualnym,
mniejsze zanieczyszczenie środowiska miejskiego i niższy poziom hałasu,
ogranicza ruch komunikacyjny, co ułatwia wdrażanie rozwoju zrównoważonego na obszarach miejskich.
Próby namówienia użytkowników miast do rezygnacji z przemieszczania się transportem indywidualnym
„Dzień bez samochodu” ( Unia Europejska obchodzi od 22 września 2002 r.)
w Polsce co roku włącza się ponad 100 miast,
w wielu miastach w tym dniu można za darmo podróżować komunikacją miejską ( za okazaniem rejestracji samochodu),
jednak niewiele miast decyduje się na zamknięcie choćby jednej ulicy,
w wielu miastach organizuje się rajdy rowerowe.
Rozwiązania usprawniające przepływy osób
należy prowadzić działania prowadzące do zmiany preferencji, przyzwyczajeń i mentalności osób zachęcające do korzystania z komunikacji miejskiej,
budowa, rozbudowa, modernizacja istniejącej i planowanej infrastruktury (liniowej i punktowej),
oferowanie pasażerom lepszą jakość, dostępność i nowoczesność komunikacji miejskiej (szybki tramwaj, metro, modernizacja taboru),
powiązania, kooperacja i współpraca pomiędzy komunikacją tramwajową i autobusową,
oferowanie wysokiej jakości usług za stosunkowo niską cenę,
budowa obwodnic wewnętrznych i zewnętrznych i miejskich dróg ekspresowych,
Zastosowanie Inteligentnych Systemów Transportowych (Telematyki).
Budowa w węzłach przesiadkowych systemu Park&Ride (P&R - parkuj i jedź)bądź B&R (Bike &Ride), istota koncepcji opiera się na budowie w pobliżu infrastruktury punktowej (przystanki) systemu parkingów, na których podróżni mogliby pozostawiać swoje pojazdy i kontynuować podróż w środkach komunikacji miejskiej. Aby koncepcja była efektywna musi istnieć odpowiednia liczba parkingów oraz odpowiednia dostępność do komunikacji zbiorowej. Z tą koncepcją może być związana koncepcja elektronicznego biletu, który będąc jednocześnie biletem parkingowym na przystanku P&R, pozwala na korzystanie z komunikacji miejskiej bez dodatkowych opłat.
Metro
to potoczne określenie szybkiej kolei miejskiej z niezależnym, całkowicie lub częściowo podziemnym korytarzem,
jest koleją elektryczną zdolną do przewożenia dużych potoków pasażerów,
pierwsza prawdziwa linia podziemna, z podziemnymi stacjami została otwarta w Londynie 10 stycznia 1863 r.
obecnie na świecie metro funkcjonuje w 169 miastach,
największą długość linii ma metro londyńskie (408 km, 268 stacji),
metro warszawskie ma długość linii 22,6 km,
pierwsze plany metra warszawskiego powstały w 1903 r.
Koncepcja ograniczania możliwości korzystania z nieracjonalnych środków transportu
na wydzielonych fragmentach sieci transportowej
Podział miasta na strefy:
0 - o priorytecie ruchu pieszych,
A - o największej koncentracji celów podróży i ograniczonej powierzchni dróg i parkingów, strefa ta powinna być obsługiwana przez sprawną komunikację zbiorową przy ograniczonym ruchu samochodów osobowych,
B - o średniej koncentracji celów podróży (obszary zabudowy wielorodzinnej, tereny przemysłowe - składowe, tereny rekreacyjne); w strefie tej istnieje zarówno potrzeba, jak i możliwość współdziałania komunikacji zbiorowej i indywidualnej,
C - o małej koncentracji celów podróży (obszary rozległej zabudowy) w strefie tej istnieją warunki dominującej roli komunikacji indywidualnej.
Koordynacja transportu miejskiego
Przewozy osobowe nie są jedynymi w ramach aglomeracji miejskiej - poza przepływami osobowymi odnotowujemy przewozy wszelkiego rodzaju towarów. Zarówno przepływy osobowe, jak i towarowe są realizowane w ramach tej samej liniowej infrastruktury transportu.
Komunikacja kołowa dostawcza, zbiorowa i indywidualna powinny stanowić skoordynowany system komunikacyjny, optymalnie wykorzystujący przepustowość i minimalizujący możliwe zakłócenia.
Elementy polityki miejskiej w odniesieniu do infrastruktury transportowej
Specjalizacja ważniejszych ciągów komunikacyjnych w zakresie określonych rodzajów komunikacji (np. wydzielenie ciągów dla pieszych);
Równomierne i możliwie najpełniejsze wykorzystanie zdolności przelotowej sieci komunikacyjnej;
Podstawowa sieć komunikacyjna powinna być skonfigurowana w postaci obwodów zamkniętych;
Skrócenie czasu dojścia do przystanków (skupienie wokół nich zabudowy);
Zwiększenie częstotliwości ruchu pojazdów (koncentracja tzw. generatorów ruchu wzdłuż trasy - miejsca pracy, szkoły, uczelnie); przykład - linia 10 w Białymstoku;
Zwiększenie prędkości pojazdów (polepszenie stanu infrastruktury i organizacji ruchu)
Zróżnicowanie potrzeb przewozowych (tworzenie obszarów mieszkalnych czy dzielnic przemysłowych).
Dostosowanie transportu publicznego do wymogów osób niepełnosprawnych:
Wprowadzenie pojazdów niskopodłogowych, wyposażenia pojazdów starego typu w specjalne platformy
Zapewnić ludziom na wózkach dostęp do metra
Zapewnić czytelną i zrozumiałą informację na każdym etapie podróży