Wł. Tatarkiewicz, „Historia estetyki” t. 3., s. 211 - 212.

Lodovico Castelvetro - (1505 - 1571) jego poglądy nie były typowe dla epoki. Wypowiedział je w „Popularnym wykładzie poetyki Arystotelesa” z 1570 r. był człowiekiem wszechstronnie wykształconym. Był ostrym polemistą, przez co miał wielu wrogów. Oskarżono go jako „wroga Boga i ludzi” przez co musiał uciekać z kraju.

Podawał się za zwolennika Arystotelesa, ale w istocie nim nie był, gdyż nie posługiwał się pojęciem „naśladowania”; w sposób osobisty rozumiał filozofa, zrobił z Arystotelesa hedonistę, co było niesłuszne.

Tym, co odróżniało właściwości poetyki Castelvetra od innych mu współczesnych twórców były m.in.: postulat liczenia się poezji z odbiorcą i to na najniższym poziomie, negowanie inspiracji w poezji, pomijanie imitacji, ograniczenie poezji, zbliżenie poezji do historii, przeciwstawienie poezji malarstwu.

Poglądy:

1. Odchylenie w kierunku całkowitego hedonizmu:

Uważał, że pożytek z poezji, jeśli w ogóle jest, to przypadkowy. Istotą jest tutaj przyjemność. Poezja może służyć też do przeżywania „katharsis”, ale ona też przecież daje przyjemność.

2. Poezja powstała dla przyjemności mas:

Poezja powstała dla niewykształconego ogółu, który korzysta z poezji ale jej nie rozumie. Dlatego poezja jest dla tłumu, a poetyka dla wykształconych, bo oni rozumieją zasady, reguły, rozróżnienia i dowody.

3. Odróżnienie celów i funkcji poezji:

Cele: jedynym celem jest przyjemność.

Funkcje (są środkami, które muszą liczyć się z celem): układać fabułę, kształtować charaktery, dobierać słowa.

Poezja sprawia przyjemność gdy kształci, pozwala opisywane wydarzenia odnieść do swojego życia, pozwala na utożsamianie się z bohaterami.

Treść utworów poetyckich musi być wiarygodna, bo inaczej ludzie w nią nie uwierzą i nie doznają przyjemności.

4. Poezja jest rzeczą ludzką i naturalną:

Twórca podczas aktu stwarzania dzieła nie jest pod wpływem natchnienia bądź „boskiego szału”. Poeci przyjmują jednak taki swój wizerunek, gdyż podwyższa on ich prestiż, jest pochlebny i wygodny.

Możliwości poezji są ograniczone a inwencja poetów nie sięga daleko.

5. Podział sztuk:

Sztuki:

1. wytwarzające rzeczy niezbędne i pożyteczne:

1. architektura

2. wymowa

2. utrwalające rzeczy i zdarzenia w pamięci:

1. malarstwo

2. rzeźba

3. poezja

4. „wszelkie pisanie”

6. Różnice między poezją a malarstwem:

MALARSTWO: przedstawia rzeczy prawdziwe, wymaga wierności;

POEZJA: przedstawia rzeczy prawdopodobne, dopuszcza upiększenia.

1