BUDOWA ZDAŃ

Zdanie oznajmujące

Szyk zdania oznajmującego w języku włoskim nie różni się od zdania polskiego.
Na początku występuje podmiot, następnie orzeczenie, a po nim dopełnienie:

I libri sono interessanti. -  Książki są ciekawe.

Zdanie może też zawierać okoliczniki i przydawki:

I quattro gialli libri sulla tavola sono interessanti. - Cztery żółte książki na stole są interesujące.

Wtedy szyk zdania pozostaje nienaruszony, ponieważ przydawki są wstawione przed podmiot.

Zdanie może zawierać przydawkę również na końcu:

I libri sono sulla tavola. - Książki są na stole.

We włoskim istnieją też zdania rozpoczynające się od orzeczenia:

Potete comprarmi un chilo di pere - Możecie kupić mi kilogram gruszek

Tak więc w języku włoskim obowiązuje taki sam szyk zdania oznajmującego, jak w języku polskim w kolejności: podmiot + orzeczenie + dopełnienie

Zdanie przeczące

Niżej prezentujemy, w jaki sposób w języku włoskim tworzy się przeczenia. Oto przykładowe zdanie:

I libri sono gialli. - Książki są żółte.

Przed orzeczeniem w zdaniu głównym, dodajemy partykułę "non":

I libri non sono gialli. - Książki nie są żółte

Jeżeli chodzi o zdania złożone, reguła jest ta sama; przed każdym orzeczeniem, któremu chcemy zaprzeczyć, dodajemy "non":

Noi siamo a casa e loro non sono qui. - My jesteśmy w domu, a ich tu nie ma.

W języku włoskim istnieje jeszcze słówko "no", ale w żadnym wypadku nie stawiamy go przed orzeczeniem. Służy wyłącznie do wyrażania negatywnej odpowiedzi:

Sei stato in Italia? - Czy byłeś we Włoszech?
No. - Nie

Zdanie pytające

 

Tutaj sprawa jest stosunkowo prosta, ponieważ ten rodzaj zdania ma w języku włoskim taką samą strukturę jak zdanie oznajmujące (a więc: podmiot + orzeczenie + dopełnienie), z tą różnicą, że zamiast kropki, na końcu zdania stawiamy znak zapytania:

 

I libri sono gialli. - Książki są żółte. (zdanie oznajmujące)

 

I libri sono gialli? - Czy książki są żółte? (pytanie)

 

Istnieje jeszcze jeden sposób, w który można to pytanie zadać, a mianowicie: przestawiając orzeczenie przed podmiot (przez tzw. inwersję):

 

Sono gialli i libri? - Czy książki są żółte?

 

Ta forma jest nieco bardziej wygodna, jeśli chodzi o język mówiony, dlatego że wersja pytania bez inwersji wymaga odpowiedniej intonacji. Należy wiedzieć, że zdanie zakończone pytajnikiem trzeba odpowiednio zaintonować, aby nie zostało zrozumiane jako twierdzenie.

---