ŻYWIENIE-OSÓB-STARSZYCH, Dietetyka CM UMK, Podstawy dietetyki


- ŻYWIENIE OSÓB STARSZYCH -

Osoba w wieku starszym:

- wiek kalendarzowy (chronologiczny):

- wiek biologiczny:

określa ogólną sprawność i żywotność organizmu zmniejszającą się w II połowie życia równolegle do postępu wieku kalendarzowego

Wiek biologiczny zależy od:

- czynników genetycznych

- klimatu

- trybu życia

- sposobu odżywiania

Sposób żywienia- ma istotny wpływ na starzenie biologiczne tj. zmiany fizjologiczne i patologiczne w wieku podeszłym.

Zmiany fizjologiczne i patologiczne w wieku podeszłym:

Zmniejsza się:

- aktywność fizyczna

- siła mięśni

- praca narządów wewnętrznych

Konsekwencją tego jest:

- zmniejszenie przemiany materii

- zmniejszenie przewodzenia bodźców nerwowych (śr. o 10-15%)

- upośledzenie czynności nerek

- zmniejszenie pojemności oddechowej płuc

Zmiana składu ciała:

- wzrost tłuszczu ustrojowego z ok. 20% w wieku 25 lat do ok. 36% w wieku 70 lat

- spadek masy tkanki aktywnej, głównie mięśniowej

- spadek ilości składników mineralnych w ustroju z ok. 6% u ludzi młodych do ok. 4% u ludzi w wieku podeszłym (demineralizacja ukł. kostnego)

Zmiany w układzie pokarmowym:

- ograniczenia w odczuwaniu smaku i zapachu -> utrata apetytu

- ograniczenia w żuciu i rozdrabnianiu pokarmów -> zaburzenia w trawieniu i wchłanianiu, ograniczenie w spożyciu niektórych trudno rozdrabnianych wartościowych produktów spożywczych

- zmniejszenie wydzielania śliny (spadek enzymów trawiennych) przez gruczoły ślinowe

- zmiany zanikowe błon śluzowych, gruczołów wydzielniczych oraz mięśniówki przewodu pokarmowego

- ograniczenie czynności motorycznej przewodu pokarmowego

- zwolnienie ruchów perystaltycznych (zaleganie treści żołądka i zaparcia)

- zmiany w wątrobie i ukł. żółciowym oraz w trzustce (ograniczenie wydzielania m.in. żółci, insuliny)

Specyficzne problemy żywieniowe w starszym wieku:

- wzrost w stosunku do zaleceń spożycia energii z tłuszczów, głównie pochodzenia zwierzęcego oraz z cukrów prostych

- wzrost spożycia mięsa i jego przetworów

- spadek spożycia produktów skrobiowych oraz zawierających większe ilości błonnika

- spadek spożycia warzyw i owoców

- brak pełnej sprawności fizycznej

- samotność, częste depresje i zaburzenia ukł. nerwowego

- nadmierne w stosunku do potrzeb stosowanie leków

- długotrwałe stosowanie specjalnych diet leczniczych

- palenie papierosów i picie alkoholu

- ograniczenia środków finansowych przeznaczonych na żywność

Zapotrzebowanie na energię i skł. odżywcze:

Energia:

Ok. 1,5 x PPM (BMI)= 20- 25

Udział energii z:

Węglowodanów: 55- 60%

Tłuszczów: 15- 30%

Białek: 12- 15%

Białko:

- nie mniej niż 0,75g./kg. m.c./ dobę

- do 1,5g./ kg. m.c./ dobę

- min. 1g./ kg. m.c./ dobę w tym 50% białka pełnowartościowego

Tłuszcze:

- spożycie NNKT min. 4% energii

- stosunek NNKT n-6 do n-3 powinien wynosić 5:1

- ograniczają nadmierną zawartość lipidów w surowicy krwi

- ograniczają agregację płytek krwi

- ułatwiają przepływ przez naczynia krwionośne

- obniżają ciśnienie tętnicze

Węglowodany:

- powinny być spożywane głównie w formie cukrów złożonych, ograniczenie do 10% energii z cukrów prostych- błonnik w ilości ok. 25- 30g./ dobę

Witaminy:

- regulacja procesami metabolicznymi

- wzrost zapotrzebowania na wit. D (spożycie produktów wzbogaconych w wit. D

tj. niektórych rodzajów mleka i margaryn, jak również suplementacja)

- wzrost zapotrzebowania na wit. B6 (udział w przemianach NNKT i białek oraz hamowania tej witaminy przez wiele leków)

- wzrost zapotrzebowania na wit. B2 i B12

- wzrost zapotrzebowania na wit. C, E, A i beta- karoten (chronią przed nadmiarem wolnych rodników)

Składniki mineralne:

- spożycie ich jest zbliżone do zaleceń dla osób w średnim wieku, wyj. stanowi Fe u kobiet, na które zapotrzebowanie po okresie przekwitania znacznie maleje

- zaleca się ograniczyć spożywanie większych ilości tłuszczu i cukru, które zawierają bardzo mało lub wcale składników mineralnych

- zaleca się uzupełnianie składników mineralnych poprzez stosowanie dużych ilości środków farmaceutycznych pod kontrolą specjalisty

Płyny:

- zaleca się spożycie dodatkowych ilości płynów- nawet wówczas, gdy nie odczuwają pragnienia

Ogólne zasady żywienia:

1/ Urozmaicać dietę poprzez spożywanie różnorodnych produktów, szczególnie o dużej wartości odżywczej, np. przetworów mlecznych z odtłuszczonego mleka, chudego mięsa, drobiu, wędlin, ryb i jeśli nie ma przeciwwskazań przetworów zbożowych z pełnego ziarna, ciemnego pieczywa pszennego.

2/ Ograniczać spożycie cukru oraz tłuszczów pochodzenia zwierzęcego (masło, smalec).

Do smarowania pieczywa używać miękkich margaryn, zawierających dużo NNKT, a do krótkiego smażenia- olejów roślinnych.

3/ Unikać spożywania potraw i produktów trudnostrawnych np. potraw długo smażonych, bigosu, grzybów.

4/ Codziennie spożywać warzywa i owoce w miarę możliwości w stanie surowym.

5/ Unikać spożywania większej ilości soli i ostrych przypraw.

6/ Spożywać regularnie posiłki o mniejszej objętości, ale częściej oraz unikać przejadania się i nie dopuszczać do nadwagi.

7/ Ograniczać spożywanie alkoholu.

8/ Pić płyny niegazowane.

9/ Prowadzić aktywny tryb życia.

10/ Znajdować przyjemność w jedzeniu.

Produkty spożywcze powinny uwzględniać takie cechy jak:

- ograniczona ilość tłuszczów i cukrów prostych np. odtłuszczone mleko, sery chude

- zwiększona gęstość odżywcza w odniesieniu do białka, Ca, Fe, wit. D i C np. przetwory mleczne z dodatkiem owoców, przetwory mięsne, drobiowe, rybne z dodatkiem warzyw

- wyraźny smak, barwa, zapach



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
energetyczność pożywienia, Dietetyka CM UMK, Podstawy żywienia
ZYWIENIE OSOB STARSZYCH Z CUKRZYCA INSULINOZALEZNA I INSULINONIEZALEZNA, Dietetyka
Dietetyka wd8,9 ciąża i żywienie osób starszych 26 11 2009
Zasady zywienia osob starszych, Uniwersytet Medyczny, DIETETYKA
ZYWIENIE OSOB STARSZYCH Z CUKRZYCA INSULINOZALEZNA I INSULINONIEZALEZNA, Dietetyka
Dietetyka wd8,9 ciąża i żywienie osób starszych 26 11 2009
ZAGADNIENIA NA KOLOKWIUM Z NEUROLOGII(2), Fizjoterapia CM UMK, Podstawy fizjoterapii klinicznej, Neu
chirurgia, Fizjoterapia CM UMK, Podstawy fizjoterapii klinicznej, Chirurgia
Fizjologiczne podstawy stymulacji mięśni1, Fizjoterapia CM UMK, Podstawy fizjoterapii instrumentalne
elektolecznictwo, Fizjoterapia CM UMK, Podstawy fizjoterapii instrumentalnej
Elektrostymulacja mięśni spastycznych, Fizjoterapia CM UMK, Podstawy fizjoterapii instrumentalnej
004 005 Żywienie osób dorosłych, żywienie osób starszychid 2315
Zywienie osób starszych
żywienie osob starszych tjp
Elektrostymulacja, Fizjoterapia CM UMK, Podstawy fizjoterapii instrumentalnej
Elektrodiagnostyka, Fizjoterapia CM UMK, Podstawy fizjoterapii instrumentalnej
Prąd Traeberta, Fizjoterapia CM UMK, Podstawy fizjoterapii instrumentalnej
elektrolecznictwo-wykład czwarty, Fizjoterapia CM UMK, Podstawy fizjoterapii instrumentalnej

więcej podobnych podstron