Wykład 6

Złamania C2

Złamanie jednego łuku jak i obu łuków drugiego kręgu szyjnego intrygowało anatomów i lekarzy od ponad 1000 lat.

Po raz pierwszy problem został opisany przez Rev. S. Houghton'a, jako przemieszczenie powstałe w wyniku egzekucji wieszania skazańców.

Uszkodzenie to określane jest przeróżnie, od złamania łuków obrotnika, poprzez urazowy kręgozmyk obrotnika, do złamania typu „wisielczego”.

Historycznie rzecz ujmując, sztuka wieszania leżała w kręgu zainteresowania, od czasu wprowadzenia tego typu egzekucji do krajów europy zachodniej około10 wieku naszej ery.

Wieszanie było nieprecyzyjne, a jego efektem była śmierć w wyniku zadzieżgnięcia, uduszenia, a czasami nawet dekapitacji, szczególnie w 18 wieku, gdy używano zbyt długich lin.

Dopiero na początku 20 wieku opracowano matematyczny model i ulepszeno techniki wieszania.

Wymieniony na wstępie Houghston opracował tabelę zależności długości liny od ciężaru ciała, opierając się na obliczeniach, że 1260 ft/lb jest siłą wystarczającą do złamania kręgu, urazowego przerwania rdzenia kręgowego i w następstwie zgonu.

W 1888 roku Marshall jako pierwszy odkrył, że mechanizmem urazu jest przeprost.

Dystrakcja ( rozciągnięcie) niezbędne jest do przerwania ciągłości rdzenia kręgowego.

Jako pierwszy rozróżnił dwa mechanizmy śmierci wisielca, poprzez uduszenie, drugi, istotniejszy, z przerwania rdzenia kręgowego.

W 1913 roku, brytyjski anatom z Londynu, Frederick Wood-Jones, badał uszkodzenia kostne powstałe w wyniku wieszania skazańców.

Porównywał dwie grupy badane. Jedną stanowiły nubijskie wykopaliska z czasów rzymskich, drugą z kolekcji kapitana C. Fraziera, superintendenta z Rangoon Central Jail.

Odkrył, że przyczyną zgonu wisielców z pierwszej grupy, były złamania podstawy czaszki, poprzez węzeł.

Dopiero współczesne, podżuchwowe, niskie zakładanie pętli i węzła powodowało charakterystyczne dla wisielczego złamania uszkodzenia obrotnika.

Mechanizm urazu.

Najczęstszą przyczynę urazu wśród populacji młodej, w wieku od 16 do 34 lat, stanowią wypadki komunikacyjne.

W wieku późniejszym, powyżej 55 roku życia są to najczęściej upadki na głowę.

Uraz ten przedstawia się identycznie radiologicznie, z tym opisywanym u wisielców, jednak mechanizm tego urazu jest zupełnie inny.

Aktualne określenie tego złamania jako urazowy kręgozmyk kręgu obrotowego, wydaje się bardziej adekwatny do określenia złamanie wisielcze.

Po raz pierwszy określenie to zostało użyte przez Garbera w 1964 roku, w jego artykule. Jednak inni autorzy, tacy jak np. Schneider i wsp. w 1965 r. i póżniej, ciągle używają określenia, „złamanie typu wisielczego”, dla złamań komunikacyjnych, tak, że nazwa się przyjęła i stała pospolitą.

Leczenie.

Typ I

Uszkodzenie izolowane → Kołnierz ortopedyczny

Współistniejące z oderwaniem więzadeł szyjno-potylicznych→ Natychmiastowa stabilizacja szyjno-potyliczna

Typ II

Złamanie niestabilne

Przemieszczenie >4mm lub zag. kątowe >100

Diagnoza opóźniona po 2 tyg

Pacjent nie toleruje halo:

starszy, ograniczony umysłowo

uraz wielonarządowy

uraz głowy lub rdzenia kręgowego

Kyfoza piersiowa i sztywność odc.C kręg.

Brak zrostu

Nie odprowadzalne przemieszczenie C1-C2

↓

Pierwotna stabilizacja operacyjna

Złamanie stabilne

Złamanie nie przemieszczone

<4mm, <100

Pacjent młody40 r.ż.

Wczesne rozpoznanie

↓

Halo

↓

Utrata ciągłości zęba

↓

Pierwotna stabilizacja operacyjna

Pierwotna stabilizacja operacyjna

↓

Zmiażdżenie stawów C1-C2

Złamanie patologiczne

Nietypowe złamanie skośne

Nienastawialne przemieszczenie C1-2

Nienastawialne złamanie zęba obrotnika

↓

Stabilizacja tylna C1-C2

↓

Zespolenie Gallie/Brooks Niestabilne zł. Jeffersona

Halo Zła tolerancja halo

Uraz wielonarządowy

Starszy, ograniczony umysłowo

Pierwotna stabilizacja operacyjna

↓

Ostre złamanie poprzeczne

bez zmiażdżenia

brak nietypowego zł. skośnego

Złamania, które można nastawić metodą zamkniętą

Zachowane proporcje szyi i karku

Wartość kości

gęstość wystarczająca do implantacji śrub

Średnica kości wystarczająca dla 2 śrub 3,5mm

Opanowanie techniki operacyjnej

↓

Stabilizacja zęba na śruby

---