ERA	OKRES	WYDARZENIA
Archaiczna Proteozoiczna	Prekamber	- kształtowanie się skorupy ziemskiej - powstanie atmosfery - powstanie mórz i wód - pierwsze formy życia w wodzie - powstanie pierwszych skał magmowych (gnejsy) - wielokrotne wybuchy - ruchy górotwórcze
Paleozoiczna	Kambr	- powstanie skał osadowych - powstanie skamieniałości w skałach osadowych - występowanie trylobitów
	Ordownik	- Ziemię cechuje łagodny klimat - morza pokrywają znaczną część powierzchni - trwa gromadzenie osadów - zachodzą ruchy górotwórcze - rozwijają się glony - powstają rafy koralowe
	Sylur	- ruchy kaledońskie w wyniku których utworzyły się m.in. Góry Kaledońskie i Skandynawskie (Europa) oraz Sajany i Jabłonowe (Azja) - ewolucja ryb - pierwsze rośliny lądowe
	Dewon	- procesy górotwórcze - pierwszy rośliny nasienne - pierwsze zwierzęta lądowe - płazy
	Karbon	- ruchy hercyńskie w wyniku których powstały m.in. Sudety, Łysogóry, Masyw Centralny, Wogezy, Rudawy, Harz, Ural, Ałtaj, Tien-Szan, Appalachy, Wielkie Góry Wododziałowe - porośnięte lasami mokradła znalazły się pod wodą dając początek podkładom węgla - zlodowacenie kontynentu półkuli południowej - rozwijają się owady i pierwsze gady
	Perm	- wyginięcie około 90% żyjących w wodzie gatunków -warunki pustynne przeważają na większości obszaru Pangei - pojawiają się rośliny iglaste
Mezozoiczna	Trias	- rozpad Pangei - występowanie drzew iglastych - okres różnicowania się gadów i pojawienia się pierwszych dinozaurów oraz gigantycznych gadów morskich - ewolucja prymitywnych ssaków
	Jura	- otwieranie się basenu Oceanu Atlantyckiego, towarzyszy temu intensywny wulkanizm - dinozaury opanowują lądy - latające gady i prymitywne ptaki konkurują w powietrzu - pierwsze ślady roślin okrytonasiennych
	Kreda	- tworzą się podkłady wapieni i kredy - kilkakrotne zalewy morskie - dominacja dinozaurów, aż do momentu gdy pod koniec okresu zaczynają wymierać z wieloma innymi gatunkami
Kenozoiczna	Trzeciorzęd	- alpejskie ruchy górotwórcze* - gwałtowny rozwój ssaków - rozwijanie się roślin okrytonasiennych i trawy - znaczne oziębienie klimatu i postępujące za tym zlodowacenie
	Czwartorzęd	- czterokrotne zlodowacenie, rozdzielane okresami ociepleń - rozwinięcie ssaków - ewolucja człowieka i jego dominacja na Ziemi

* w ich wyniku powstały m.in.: Andy i Kordyliery na półkuli zachodniej, Alpy, Pireneje, Karpaty, Apeniny i Góry Dynarskie w Europie, Atlas w Afryce, Kaukaz, Pamir i Himalaje w Azji.

---