WYKŁAD III 15.04.2013
Ad.2 Lean Management
Odchudzanie przedsiębiorstwa poprzez szerokie zastosowanie systemów zarządzania opartych na nowych zasadach:
- związki z dostawcami oparte na zasadzie just in time,
- zespołowość i rotacja w pracy,
- nadawanie priorytetowego znaczenia interesom, klientom przedsiębiorstwa,
- pracownicy uprawnieni są w uprawnienia decyzyjne.
Ad.3 Reenginering
Jest zbiegiem restrukturyzacyjnym polegającym na radykalnym i całkowitym przeprojektowaniu procesów zachodzących w przedsiębiorstwie, celem osiągnięcia znacznych uprawnień w jego funkcjonowaniu przy wykorzystaniu technologii informacyjnej.
Ad.4 Outsourcing
Dwa podejścia do definiowania:
metoda polegająca na korzystaniu z usług podmiotów wewnętrznych w celu wsparcia procesów biznesowych.
przedsięwzięcie polegające na wydzieleniu ze struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa macierzystego realizowanego przez nie funkcji i przekazanie do realizacji innym podmiotom gospodarczym. Współcześnie stosuje się przez przedsiębiorstwa:
- zlecanie funkcji czy przekazanie innemu przedsiębiorstwu np. sprzątanie, usługi szkoleniowe.
Główne rodzaje Outsourcingu:
Zlecenie funkcji,
Outsourcing usług,
Incarcing,
Udział w korzyściach.
Outsarcing a Offshoring
Outsarcing- przesunięcie zamówień produkcji, usług lub procesów biznesowych oraz ich części do innego przedsiębiorstwa.
Offshoring- przesunięcie zamówień produkcji, usług lub procesów biznesowych oraz ich części poza granice kraju.
Zastosowanie outsourcingu/ offshoringu z podziałem na funkcje w przedsiębiorstwie:
IT- 56%,
Badania i rozwój- 50%,
Finanse i księgowość- 35%,
Call centem- 35%.
Przyczyny wykorzystania outsourcingu/ offshoringu przez przedsiębiorstwa:
- redukcja i większa kontrola kosztów operacyjnych,
- koncentracja na podstawowej działalności,
- uzyskanie zasobów, którymi przedsiębiorstwo dotychczas nie dysponowało,
- zwolnienie własnych zasobów do innych celów,
- inne( podział ryzyka, pozyskanie kapitału itp.)
NAUKA O PRZEDSIĘBIORSTWIE
Cykl Życia przedsiębiorstwa
Tworzenie przedsiębiorstwa,
Rozwój i dojrzałość przedsiębiorstwa,
Schyłek( likwidacja)
I Faza- Tworzenie przedsiębiorstwa.
Cechy charakterystyczne I Fazy cyklu życiowego:
- przedsiębiorstwo jest zarządzane przez przedsiębiorcę, najczęściej również właściciela,
- o sukcesie decyduje zachowanie przedsiębiorcze i kreatywne założyciela, który musi podjąć wiele wysiłków, urzeczywistnić swój pomysł i nadać mu charakter produktu rynkowego.
- w tej fazie określa się formę organizacyjno-prawną przedsiębiorstwa, gromadzi niezbędne zasoby, koniecznym też jest pokonanie wiele formalnych barier związanych z uruchomieniem działalności gospodarczej. Stąd tez liczy się inicjatywa założyciela, zaś faza założycielska determinuje zachowanie przedsiębiorstwa w przyszłości.
Niezbędne czynności związane z uruchomieniem działalności:
obowiązek ewidencyjny lub postępowanie rejestracyjne,
konieczność uzyskania koncesji i zezwoleń,
Koncesja oznacza zgodę wyrażoną przez Państwo( jego organ) na podjęcie i prowadzenie działalności gospodarczej zastrzeżonej na rzecz Państwa przez niepaństwowe podmioty gospodarcze.
Zezwolenie dotyczy natomiast działalności gospodarczej nie objętej monopolem państwa, wydawane są po sprawdzeniu czy zapewnione jest bezpieczeństwo i ochrona porządku publicznego, życia, zdrowia i zobowiązań międzynarodowych.
w procesie założycielskim niezbędny jest kontakt przedsiębiorcy z wieloma organizacjami takimi jak:
Urząd statystyczny,
Urząd skarbowy,
Zakład Ubezpieczeń Społecznych,
Bank,
Urząd Gminy,
Państwowa Inspekcja Pracy,
Straż Pożarna.
W niektórych przypadkach wymagany jest kontakt przedsiębiorcy z innymi instytucjami takimi jak; komitet normalizacji, Centrum badań i certyfikacji, czy Urząd ds. ochrony konsumentów i konkurencji.
II Faza- Rozwój i dojrzałość przedsiębiorstwa.
Cechy charakterystyczne fazy:
- wzrost podstawowych wielkości ekonomicznych przedsiębiorstwa,
- przedsiębiorstwo staje się coraz bardziej złożonym organizmem,
- muszą być zmienione zasady zarządzania.
Próbę przedstawienia rozwoju przedsiębiorstwa i możliwych zjawisk kryzysowych podejmowano w wielu modelach. Jedną z nich jest model L.Greinera.
5 Faz rozwoju przedsiębiorstwa:
1. wzrost przez kreatywność,
2. kierowanie i formalizacja,
3. wzrost przez decentralizację,
4. wzrost przez koordynację,
5. wzrost przez współpracę.
III Faza- schyłku( likwidacji)
Zmiana otoczenia bez odpowiedzi ze strony przedsiębiorstwa mogą prowadzić do zagrożenia jego egzystencji. Przedsiębiorstwu potrzebny jest impuls z letargu.
Przedsiębiorstwo może dokonać rewitalizacji swojego potencjału poprzez:
- ciągłe procesy adaptacyjne w ramach przyjętej strategii,
- systematyczne wprowadzanie innowacji,
- tworzenie aliansów i joint-venture z innymi partnerami.
Jeżeli przedsiębiorstwo chce przeżyć musi podlegać przebudowie. Etap schyłku nie musi oznaczać upadku przedsiębiorstwa, lecz nową jakość, rozpoczęcie nowego cyklu życia na wyższym poziomie. Przedsiębiorstwu potrzebny jest w tej fazie reformator, który jest otwarty na zmiany, jest zdecydowany i myślący strategicznie.
Kryteria wyznaczania optymalnej wielkości przedsiębiorstwa
Podział wielkościowy przedsiębiorstwa.
Kategoria przedsiębiorstwa |
Zatrudnienie |
Obrót/ rok |
Suma bilansowa/rok |
średnie |
< 250 |
≤ 50 mln euro |
≤ 43 mln euro |
małe |
< 50 |
≤ 10 mln euro |
≤ 10 mln euro |
mikro |
< 10 |
≤ 2 mln euro |
≤ 2 mln euro |
duże |
> 250 |
> 50 mln euro |
> 43 mln euro |
Kryteria, którymi należy się kierować wyznaczając optymalną wielkość przedsiębiorstwa:
wielkość popytu na produkty wytwarzane przez przedsiębiorstwa i świadczone przez nie usługi. Wielkość ta zależy od:
wielkości rynku dostępnego dla produktów i usług przedsiębiorstwa,
wielkość popytu na rynku niezaspokojonym przez konkurentów,
stopa akceptacji produktów przez obecnych i potencjalnych nabywców,
możliwości uzyskania korzyści kosztowych z dużej skali działalności produkcyjnej lub usługowej:
przy dużej skali działalności stosuje się bardziej racjonalne technologie,
możliwe zastosowanie wyspecjalizowanych maszyn i urządzeń oraz oprzyrządowanie podwyższających wydajność pracy,
stałe koszty zarządzania przy dużej liczbie produktów rozkładających się na dużą liczbę jednostek, dając tym samym obniżenie kosztów jednostkowych,
na większą liczbę jednostek rozkładają się koszty prac badawczo-rozwojowych,
wzrost wydajności pracy,
warunki umożliwiające produkcję seryjną i masową,
Kryterium to jest częściowo samodzielne a częściowo pochodne w stosunku do
poprzedniego. Praktyka przemysłowa wskazuje, iż możliwość zwiększenia seryjnego
produkcji jest możliwa tylko przez wzrost przedsiębiorstwa.
możliwość uzyskania korzyści rynkowych
Takie korzyści mogą uzyskać zarówno małe jak i duże przedsiębiorstwa. Małe firmy najczęściej związane są z rynkiem lokalnym,
siła ekonomiczna niezbędna do realizacji zadań przedsiębiorstwa,
Realizacja zadań przedsiębiorstwa jest możliwa jeśli przedsiębiorstwo ma potencjał ludzi, zasoby finansowe i materialne. Jest to szczególnie ważne w działalności badawczo-rozwojowej, internacjonalizacji przedsiębiorstwa. Realizacja tych zadań jest stosunkowo trudna w małych i średnich przedsiębiorstwach,
sprawność zarządzania przedsiębiorstwem.
Jeśli przedsiębiorstwo przekroczy pewną wielkości zaczynają się problemy z:
- przepływem informacji,
- z koordynacją działań poszczególnych komórek organizacyjnych,
- z dostosowaniem się do zmian zachodzących w otoczeniu.
problemy te zmniejszają efektywność funkcjonowania przedsiębiorstwa.
więź ekonomiczna i społeczna załogi przedsiębiorstwa, więź ta jest najsilniejsza w małych, jednozakładowych przedsiębiorstwach. Rozrost przedsiębiorstwa prowadzi do rozluźnienia więzi,
podatność na regulatory ekonomiczne
małe przedsiębiorstwa są bardziej podatne na regulatory ekonomiczne i reagują na nie szybciej niż duże przedsiębiorstwa. Optimum wielkości przedsiębiorstwa jest zmienne w czasie, krajach wysoko uprzemysłowionych coraz większe znaczenie odgrywają duże i bardzo duże przedsiębiorstwa.
W Polsce duże firmy decydują w eksporcie.