Katarzyna Wanasz i Marta Nieckarz życzą powodzenia

Typ/rodzaj	Domena Archaea
Euryarchaeota
Halobacterium	Halobacterium miejsce bytowania Morze Martwe Ekstremalny halofil; Chemoorganoheterotrof; Tlenowiec; Wymaga do wzrostu dużego stężenie NaCl w podłożu. Jonów sodu nie może zastąpić innymi jonami, gdyż ściana komórkowa archeona zbudowana jest z glikoproteiny stabilizowanej jonami Na^+. Za mało jonów soduściana ulega zniszczeniukomórka lizuje.We wnętrzu komóki duże stężenie K^+, jony są aktywnie pobierane ze środowiska i są niezbędne do funkcjonowanie rybosomów, enzymów i białek transportowych. Wykorzystuje energię świetlną do syntezy ATP, ale uwaga! Nie z udziałem chlorofilu tylko błonowego białka bakteriorodopsyny, syntezowanego przy niskim stężeniu tlenu. PRZYSTOSOWANIEM DO ŚRODOWISKA HIPEROSMOTYCZNEGO jest ZWIĘKSZENIE STĘŻENIA ZWIĄZKÓW ROZPUSZCZALNYCH W CYTOPLAZMIE - Halobacterium
Methanobacterium	Bezwzględny beztlenowiec Metanogenny archeon Produktem oddychania beztlenowego z wykorzystaniem co2 jako akceptora elektronów jest metan ZDOLNOŚĆ DO METANOGENEZY TYLKO W DOMENIA ARCHAEA! Wiąże CO2 w szlaku acetylo-CoA
Picrophilus	Termofilny acydofil bezwzględny - nie rośnie w pH obojętnym Rośnie optymalnie w pH 0,7 W pH powyżej 4 lizuje pH cytoplazmy 4,6 brak ściany kom. błona komórkowa jest nie przepuszczalna dla kwasów zawiera glikoproteiny i lipoglikan Żyje w skrajnie kwaśnych glebach na terenach o aktywności wulkanicznej
Pyrococcus	Hipertermofil Metabolizuje siarkę Ścisły beztlenowiec (nie mają dysmutazy ponadtlenkowej, ale mają reduktazę ponadtlenkową, która przeprowadza redukcję ponadtlenku do H2O2 bez wytworzenia tlenu) Ziarniaki o nieregularnych kształtach Temp.opt. 67-103 stopnie Wzrost heterotroficzny Występowanie: kompostowniki samozagrzewające się hałdy górnicze urządzenia grzewcze gorące źródłą na powierzchni Ziemi i na dnie oceanów Przystosowania do wysokich temperatur: 1)białka (gęste upakowanie hydrofobowego rdzenia, dużo wiązań jonowych, cykliczny 2,3-difosfoglicerynian potasu chroni białko przed denaturacją cieplną) 2)błony(tetraetery diglicerolu) 3)DNA (odwrotna gyraza wprowadza dodatnie superskręty, cykliczny 2,3-difosfoglicerynian potasu zapobiaga zmianom chem.- depurynacja, specyficzne białka niskocząsteczkowe)
Crenarchaeota
Sulfolobus	Chemolitoautotrof utlenia związki siarki Potrafi utleniać proste związki org. Niezbędna temp.75-80-BEZWZGLĘDNY TERMOFIL stopni, KWASOLUBNY pH 2-3, obecność siarki Żyją tam gdzie występuje aktywność wulkaniczna

Typ/rodzaj	Domena Bacteria
Chloroflexi
Chloroflexus	Zielona bakteria niesiarkowa Nitkowaty fototrof anoksygeniczny, ma jeden fotosystem, mają chlorosomy termofilny W warunkach beztlenowych na świetle najwydajniej rosną chemoorganoheterotroficznie Rosną fotolitoautotroficznie z H2 lub H2S CO2 wiążą w szlaku HYDROKSYPROPIONOWY-unikatowy dla nich W ciemności rosną chemoorganotroficznie (zielone bakterie siarkowe i heliobakterie tego nie potrafią)
Cyanobacteria
Anabaena	Fotolitoautotrof,tlenowiec Sinica nitkowata, ma akinety-grubościenne formy przetrwalne, gromadzi cyjanoficynę i glikogen Heterocysty są przystosowane do wiązania azotu(gruba ściana z glikolipidów i polisacharydów nieprzepuszcza tlenu atmosferycznego,tylko fotosystem PSI)
Oscillatoria	Fotolitoautotrof,tlenowiec Sinica nitkowata
Prochloron	Przedstawiciel nietaksonomicznej grupy sinic prochlorofitów. Zawiera chlorofil a i b, ale nie ma fikobilin (podobnie jak chloroplasty) Żyje w synbiozie z żachwami Ma karotenoidy beta karoten i zeaksantynę Potwierdzają endosymbiontyczną hipotezę pochodzenia eukariontów Margulisa
Synechococcus	Sinica,tlenowiec,fotolitoautotrof Wykazuje rytm dobowy- w ciągu dnia przeprowadza fotosyntezę, zaś azot atmosferyczny wiąże nocą, kiedy aparat fotosyntetyczny jest nieczynny Ok. 25%produkcji pierwotnej w morzach zawdzięczane jest tym sinicom
Chlorobi
Chlorobium	Zielona bakteria siarkowa Bezwzględny fototrof Przeprowadza fotosynteze anoksygenową Wykorzystuje H2S, S, S2O3^2-lub H2jako donor elektronów Może wykorzystywać Fe(II)jako donor elektronów Wiąże CO2 w red.cykl.kw.karb., mogą być organiczne źródła węgla Ma jeden fotosystem Chlorosomy mają bakteriochlorofil
Planctomycetes
Brocadia	Bezwzględny beztlenowiec Chemolitoautotrof Bakteria anamoks Uzyskuje energię z beztlenowego utleniania amoniaku Wykorzystuje NO2^-jako końcowy akceptor elektronów, amoniak jest donorem, powstaje N2 i woda reakcja zachodzi w obłonionych ANAMOKSOSOMACH Oczyszalnie ścieków, bazujące na Brocadia
Gemmata	Materiał genetyczny jest zawarty w obszarze wydzielonym od reszty cytoplazmy, występują dwie błony tworzące ciało jądrowe
Chlamydiae
Chlamydia	Chlamydia trachomatis choroba jaglica Przewlekłe pęcherzykowate zapalenie rogówki, Główna przyczyna ślepoty na świecie,choroba weneryczna Zdolność do przeżycia we wnętrzu komórek fagocytarnych dzięki zapobiegnięciu zlania się fagosomu z lizosomem
Spirochaetes
Borrelia	Borrelia burgorferi-borelioza Krętek Pierwsze objawy podobe do grypy i rumień wędrujący, później zakażenie rozprzestrzenia się na ukłąd krążenia, kostno-stawowy i ośrodkowy układ nerwowy Przenoszone przez kleszcze Chromosomy liniowe Rzęska peryplazmatyczna
Treponema	W jamie ustnej Treponema pallidum-krętek blady-kiła Choroba weneryczna,główny mechanizm uszkadzający zapalenie błony wewnętrznej naczyń krwionośnych Krętek Rzęska peryplazmatyczna
Actinobacteria	promieniowce
Corynebacterium	Corynebacterium diphtheriae maczugowiec błonicy Genom faga koduje toksynę błoniczą toksyna typu A-B Cytotoksyna:hamuje syntezę białek-śmierć komórek Może uszkadzać nerki, serce, nerwy gromadzi polifosforany
Micrococcus	Mocrococcus luteus gromadzi granule wielocukrowe
Mycobacterium	Mycobacterium tuberculosis prątek gruźlicy Wywołuje gruźlicę płuc, może też atakować nerki, kości, jelita, skórę, mają stuktury powierzchniowe, które są czynnikami wirulencji Zdolność do przeżycia we wnętrzu komórek fagocytarnych-dzięki oporności na produkty wytwarzane przez fagolizosomy Mycobacterium leprae-prątek trądu Rozległe zmiany skóry i tkanki podskórnej,zniekształcenia twarzy Bakterię można chodować wyłącznie w hodowlach tkankowych
Propionibacterium	Fermentacja propionowa, jako produkt kwas propionowy Należy do mikroflory skóry Wykorzystuje się do produkcji witaminy B12 Do produkcji serów dojrzewających-charakterystyczny zapach, smak i dziury
Streptomyces	Prątki Bakteria gramujemna denitryfikator Rozkłada chitynę-ma chitynazy Rozkłada celulozę-ma celulazy Chromosomy liniowe

TYP PROTEOBACTERIA Klasa/rodzaj
Acetobacter	Bezwzględny tlemnowiec Bakteria octowa, wytwarza celulozę Utleniają alkohol etylowy do kwasu octowego (utlenianie niecałkowite), który gromadzi się w podłożu Wykorzystuje się je do produkcji octu winnego Otrzymuje się celulozę o bardzo dużej czystości
Nitrobacter	Nitrobacter - bakterie utlaniające azotyn do azotanu, enzym: oksydoreduktaza azotynowa (NO2- -> NO3-) bakteria nitrifikacyjna (wiąże CO2 w cyklu Calvina, odwrócony transport elektronów prowadzi do powstania NADH,krótki łąńcuch oddechowy, mały zysk ATP,utleniają duże ilości substratu, ma wewnątrzcytoplazmatyczne błony, w których są enzymy) ścisły tlenowiec, ale lepiej rośnie miksotroficznie
Paracoccus	Plastyczny metabolizm- warunkowy chemolitoautotrof Bezbarwna bakteria siarkowa Denitryfikator oddychanie beztlenowe (akceptor elektronów NO^-3,produktyN2 ,N2O)
Rhizobium	Rhizobium - wiąże N2 Żyją w symbiozie z roślinami motylkowymi Występują w brodawkach korzeniowych - bakteroidy W brodawce występuje leghemoglobina wiążąca tlen - ochrona nitrogenezy Przeprowadza szlak Entnera-Dourdoroffa (glukoza ->pirogronian + aldehyd-3-fosfoglicerynowy) Wytwarza celulozę
Rhodobacter	Rhodobacter - purpurowa bakteria niesiarkowa Może wykorzystywać siarczki w mniejszym stężeniu Plastyczny metabolizm warunkowy fototrof (fotolitoautotrof/fotoorganoheterotrof/chemoorganoheterotrof) Wykorzystuje H2, zw. org. czasem zw. siarki jako donory e- Autotrof - wiąże CO2 w cyklu Calvina Ma 2 chromosomy
Rockettsia	Rickettsia prowazekii - dur plamisty (osutkowy) Gorączka, ból głowy, wyczerpanie, wysypka Dochodzi do zapalenia naczyń krwionośnych Przenoszone przez wszy
Bordetella	Bordetella pertussis - pałeczka krzuśca Ostra choroba górnych dróg oddechowych Chorują głownie dzieci Toksyna krzuśca (A-B) Cytotoksyna tchawicza zabija kom. nabłonka urzęsionego
Nitrosococcus
Nitrosomonas	Nitrosococcus, Nitrosomonas - bakterie utleniające dwuetapowo amoniak (NH3 ->NH2OH -> NO2-) 1 etap: Monooksygenaza amoniakowa AMO nie powstaje energia 2 etap: Oksydoreduktaza hydroksyloaminy HAO przekazanie e- na łańcuch oddechowy Często występują razem z Nitrobakteriami Chemolitoautotrofy bezwzględne Ściśle tlenowe CO2 wiążą w cyklu Calvina, odwrócony transport elektronów ->NADH Krótki łańcuch oddechowy - powstaje mało ATP Rosną powoli
Acidithiobacillus	Acidithiobacillus : Bezwzględny chemolitoautotrof Tlenowiec Bakteria żelazowa (utlenia Fe2+ -> Fe3+ w celu uzyskania energii) Bezbarwna bakteria siarkowa (utlenia zw. siarki -> SO42- w celu uzyskania energii) Utlenia wodór dzięki hydrogenazom w celu uzyskania energii Acydofil (kwasolubny)
Azotobacter	Azotobacter - bakteria wiążąca N2 Chemoorganoheterotrof Tlenowy Przeprowadza szlak Entnera-Dourdoroffa (glukoza ->pirogronian + aldehyd-3-fosfoglicerynowy) Ma cysty Ochrona nitrogenezy -> szybko zużywa tlen Protokooperacja z Cellulomonas
Beggiatoa	Beggiatoa - bezbarwna bakteria siarkowa Wolnożyjąca Utlenia zw. siarki do SO42- Może gromadzić krople siarki Tlenowa
Chromatium	Chromatium - purpurowa bakteria siarkowa Fototrof anoksygenowy W komórce karotenoidy - zabarwienie purpurowe H2S utleniane do S - gromadzona jako krople siarki (utleniany też arsen III) Autotrof -CO2 wiąże w cyklu Calvina W warstwie beztlenowej wód bogatych w siarczki
Eschericha	Escherichia - pałeczka okrężnicy Chemoorganoheterotrof Prototrof Względny tlenowiec Wskaźnik zanieczyszczenia wody Szczep O157:H7 - E. coli enterokrwotoczna, ma toksyne Shiga-podobną kodowaną przez faga Brak reduktazy azotanowej asymilacyjnej Brak reduktazy azotynowej dysymilacyjnej Mezofil Fermentacja kwasów mieszanych 3 dysmutazy ponadtlenkowe i 2 katalazy
Salmonella	Samonella typhi - typ Proteobacteria, pałeczka duru brzusznego, patogen wewnątrzkomórkowy względnie beztlenowa gorączka, stan zapalny jelit, uogólnione zakażenie sepsa (bakterie w krwi + toksyny) przedostają się do komórek nabłonka -> makrofagi -> rozmnażanie migrują do opon mózgowych, nerek, płuc, wątroby szok septyczny Fermentacja kwasów mieszanych ENTEROTOKSYNA (LPS)
Shigella	Shigella dysenteriae czerwonka bakteryjna, patogen wewnątrzkomórkowy Fermentacja kwasów mieszanych toksyna Shiga - EGZOTOKSYNA (cytotoksyna) - zahamowanie syntezy białka, śmierć komórek, kodowana przez chromosom, typu A-B gorączka, bóle brzucha, wodniste stolce z krwią i śluzem ukrywa się w komórkach nabłonka i ma zdolność ucieczki z fagosomu zanim dojdzie do zlania się z lizosomom dokonuje inwazji komórek za pomocą inwazyn -> komórki są zdolne do fagocytozy! W cytoplazmie Shigella się namnaża. Wykorzystuje aktynę komórek gospodarza do wytworzenia ogonka aktynowego który popycha bakterię i umożliwia jej ruch
Yersinia	Yersinia pestis - pałeczka dżumy, 2 postaci: dymeniczna i płucna, bakteriemia (bakterie we krwi), przenoszona przez pchły czynniki wirulencji kodowane przez plazmidy namnaża się we krwi i w limfie otoczka glikoproteinowa proteaza Pla inaktywuje składniki dopełniacza
Haemophilus	Haemophilus - zapalenie opon mózgowych Występuje w nosie Auksotrof, wymaga m.in. hemu Szczepionka sprzężona przeciwko niemu zawiera węglowodan otoczkowy z dołączonym białkiem (powoduje produkcję przeciwciał spłaszczających bakterie otoczkowe) Zdolna do transformacji
Halothiobacillus	Halothiobacillus - chemolitoautotrof utlenia zwiąki siarki, ma karboksysomy Bezbarwna bakteria siarkowa Ekstremalny halofil Tlenowy
Legionella	Legionella pneumophila - choroba legionistów Zapalenie płuc Narażone osoby starsze z osłabioną odpornością
Methylococcus	Methylococcus - bakteria metanotroficzna Bezwzględny metylotrof CECHA UNIKATOWA CH4 jest jedynym źródłem węgla i energii Ma monooksygenazę metanową: CH4 + O2 -> CH3OH ->HCOH -> HCOOH -> CO2 Do asymilacji związków C1 wykorzystuje szlak rybulozomonofosforanowy i szlak serynowy Może żyć swobodnie lub w symbiozie z małżami i gąbkami morskimi lub z torfowcem.
Neisseria	Neisseria gonorrhoeae - dwoinka rzeżączki - choroba weneryczna, ma endotoksynę (LPS) odpowiedzialna za objawy choroby, ma proteazę IgA i β-laktamazy, fimbrie i pilusy - czynniki wirulencji(adhezja) Neisseria meningditis - zapalenie opon mózgowych, ma otoczkę glikoproteinową chroniącą przed fagocytozą, bardzo silna endotoksyna, proteaza IgA Zdolna do transformacji
Pseudomonas	Pseudomonas aeruginosa Pałeczko ropy błękitnej Ruch drgający dzięki pillusom typu IV Gromadzi polifosforany Rozkłada chitynę-ma chitynazy Rozkłada glikogen denitryfikator(akceptor elektronów NO^-3,produktyN2 ,N2O) Przeprowadza szlak Entnera-Dourdoroffa (glukoza ->pirogronian + aldehyd-3-fosfoglicerynowy) Komunikuje się przez QS-laktony homoserynowe Czynnik wirulencji: ELASTAZA I ALKALICZNA PROTEAZArozkład laminy będącej głównym składnikiem błony podstawnej Pseudomonas wykorzystuje isę do produkcji witaminy B12
Vibrio	Vibrio cholerae -przecinkowiec cholery, patogen zewnątrzkomórkowy toksyna cholery - EGZOTOKSYNA (enterotoksyna), typu A-B, kodowana przez faga biegunka wydzielnicza czynnik wirulencji: fimbrie/pilusy - nitkowate białkowe struktury zewnątrzkomórkowe uczestniczące w adhezji urzęsienie monotrychalne rozkłada chitynę -ma chitynazy zdolna do luminescencji wykorzystuje tlenek trimetyloaminy jako akceptor e- powstaje trimetyloamina (oddychanie beztlenowe)
Bdellovibrio	pałeczka, jedna rzęska, drapieżnik, atakuje bakterie gram ujemne, rozmnaża się w ciele gospodarza. Bdellovibrio dostaje się do peryplazmy. Hamuje syntezę DNA, RNA i białek gospodarza. Uszkadza błonę cytoplazmatyczną. Wykorzystuje aminokwasy, kw. tłuszczowe i nukleotydy gospodarza do własnych biosyntez. Rośnie w postaci długiej komórki, która dzieli się na małe urzęsione komórki. Komórki opuszczają ciało po zlizowaniu komórki gospodarza.
Desulfovibrio	oddychanie siarczanowe = bakterie redukujące siarczany (siarczany ostatecznymi akceptorami elektronów) bezwzględnie beztlenowe wiąże CO2 w szlaku acetylo-CoA chemoorganoheterortofy
Geobacter	oddychanie żelazowe (przekazuje e- na końcowy akceptor (Fe3+) za pomocą pilusów mających charakter nanodrutów) Chemoorganoheterotrof Warunkowy tlenowiec Wykorzystuje Fe3+, Mn4+, U6+ jako akceptory e- bioremediacja
Campylobacter	Campylobacter jejuni -powoduje zapalenie żołądka i jelit, mikroaerofilna, (brak katalazy) spiralna pałeczka. Wykorzystuje sulfotlenek dimetylu jako akceptor e- powstaje siarczek dimetylu Zdolny do transformacji
Helocobacter	Helicobacter pylori -spiralna, wrzody żołądka, ma ureazę(czynnik wirulencji), urzęsienie lofotrychalne (3 na 1 biegunie) rzęska czynnikiem wirulencji, adhezja do komórek żołądka, patogen zewnątrzkomórkowy Ureaza - neutralizacja kwaśnego pH w żołądku Rzęska - możliwe przedostanie się przez warstwę śluzu (mucynę) Adhezja za pomocą adhezyn (białka) do komórek śluzówki. 2005r. - nagroda Nobla dla Warrena i Mitchella. Zdolny do transformacji

---