K O N S U M P C J O N I Z M
Pojęcie konsumpcjonizmu wywodzi się od konsumpcji, tj. zaspokajanie potrzeb jednostek, grup społecznych i społeczeństwa. Zaspokajaniu potrzeb odpowiada proces złożony z działań i zachowań człowieka. Działania te i zachowania zmierzają do określenia potrzeb, dokonania wyboru dóbr i usług, czasu i miejsca konsumpcjonizmu oraz pobudzenia nowych potrzeb.
Postawa ta charakteryzuje się nadmiernym przywiązaniem wagi do dóbr materialnych, i przekonaniem, że są one w stanie ulepszyć nasze życie. Współcześnie konsumpcjonizm staje się charakterystyczny dla wszystkich warstw społecznych, pomimo tego, że jeszcze kilkadziesiąt lat temu dotyczył jedynie najbogatszych.
Jest to poważny problem, który z roku na rok coraz bardziej się nasila, pochłaniając kolejne grupy społeczne. Ludzie, wodzeni za nos przez producentów produktów wszelakich, utracili świadomość właściwych potrzeb. Posiadanie stało się mantrą. „Potrzebuję” zostało zastąpione przez „bezwzględnie muszę mieć”. Wchodząc do sklepów, coraz częściej przestajemy zastanawiać się nad tym, co jest nam potrzebne, poszukując tego, co powszechnie uważa się za niezbędne. Świadomy wybór dyktowany przez „Ja”, zostaje brutalnie zdegradowany przez mechaniczny wybór, dokonany przez „My”. Właściwe myślenie jednostki zostaje zastąpione przez działanie ogółu.
Kupowanie jako nabywanie określonych dóbr, po pewnej cenie za określoną sumę pieniędzy, służy zaspokajaniu potrzeb ludzkich. Jednak wraz z upływem lat robienie zakupów straciło swą pierwotną formę, a stało się rozrywką i stylem życia. Jak wynika z przeprowadzanych badań robienie zakupów stało się dla Polaków rozrywką, łatwą i dostępną, substytutem relaksu i rekreacji, wypełniaczem wolnego czasu. Nie kupujemy już z konieczności, a z pasji samego kupowania. Dziś w niedzielne popołudnia na spacery chodzi się do hipermarketów. Każdą wolną chwile, dla zabicia czasu większość ludzi spędza właśnie w hipermarketach, bezmyślnie wydając każdy grosz. Wielu z nas po ciężkim dniu w pracy czy na uczelni idzie na zakupy i tam rozładowuje napięcie, zmęczenie.
Bardzo często zdarza się, że dokonujemy zakupów od wpływem chwili, trendu, mody lub też nagłej konieczności spowodowanej uszkodzeniem sprzętu, który niezbędny jest do naszej codziennej egzystencji. W obu przypadkach narażeni jesteśmy na kupowanie rzeczy o dyskusyjnej jakości. W pierwszym przypadku są niejednokrotnie dla nas zbędne, bez trudno moglibyśmy ich nie mieć. Żyjąc reklamami, zapominamy o tym, co naprawdę jest nam potrzebne.
Reasumując, konsumpcjonizm to postawa polegająca na nieusprawiedliwionej (rzeczywistymi potrzebami oraz kosztami społecznymi czy indywidualnymi) konsumpcji dóbr materialnych i usług, lub pogląd polegający na uznawaniu tej konsumpcji za wyznacznik jakości życia (lub za najważniejszą, względnie jedyną wartość) - hedonistyczny materializm.
Literatura
Baudrillard J. Społeczeństwo konsumpcyjne. Jego mity i struktury, Warszawa 2006r.
Kramera T, Altkorn J, Leksykon marketingu, wyd. PWE, Warszawa 1998r,
Wielka encyklopedia PWN T.14
Kramera T, Altkorn J, Leksykon marketingu, Warszawa 1998r, s 121-122
Baudrillard J. Społeczeństwo konsumpcyjne. Jego mity i struktury, Warszawa 2006