Zasady podatkowe:
I. Adam Smith- 4 klasyczne zasady:
- zasada dogodności podatku
- zasada taniości opodatkowania
- zasada pewności opodatkowania
- zasada równomierności opodatkowania
1 zasada dogodności podatku:
- pobór podatku powinien nastepować w najbardziej dogodnym dla podatnika momencie
- Smith: „płać kiedy jest to dogodne”
- najdogodniej jest płacić podatek wtedy kiedy podatnik ma środki pieniężne.
2 zasada taniości opodatkowania- 2 elementy:
-podatek powinien być niski- zbyt wysokie podatki powodują zamieranie źródeł podatkowych
- utrzymanie administracji podatkowej powinno być tanie
3 zasada pewności
- gwarancja co do sposobu i terminu zapłaty.
- państwo nie nakłada nowych podatków bez zgody organu przedstawicielskiego
4 zasada równomierności- 2 elementy:
- zasadę zdolności płatniczej
- zasadę korzyści
-osoby osiągające większe dochody muszą bardziej przyczyniać się do finansowania państwa-
płacić więcej.
II Adolf Wagner- 3 grupy zasad podatkowych:
1) fiskalne
2) społeczne
3) techniczne
1 zasady fiskalne
- maja zapewnić odpowiednie wpływy do skarbu państwa
2 zasady społeczne:-
- równość podatkowa:
- w sensie subiektywnym
- powszechność opodatkowania, z uwzględnieniem możliwości płatniczych podatnika
3 zasady techniczne:
- taniości,
- dogodności
- pewności
Podatek- publicznoprawne, nieodpłatne, przymusowe, bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu lub gminy, wynikające z ustawy podatkowej.
- publicznoprawne- świadczenie na rzecz podmiotów publicznoprawnych:
-państwo- reprezentowane przez Skarb Państwa
- jednostki samorządu terytorialnego
- nieodpłatne- świadczenie nieekwiwalentne- podatnik nie otrzymuje niczego w zamian za zapłacony podatek
- przymusowe- możliwa jest przymusowa egzekucja podatku
- bezzwrotne- raz zapłacony podatek nie podlega zwrotowi w tej samej postaci.
2 odstępstwa:
- nadpłata
- zwrot podatku
- pieniężne- wcześniej forma naturalna, inwentarz żywy, płody rolne
Opłata:
- posiada te same cechy co podatek
-1 różnica- ekwiwalentność
Cło:
- brak definicji
- część uważa za podatek, a część za opłatę
- ekwiwalentnością miałoby być dopuszczenie do obrotu.
Dopłata:
- najczęściej ukryta pod nazwą opłaty -np. opłata za wzrost wartości gruntu w przypadku inwestycji jednostki samorządu terytorialnego
Cena:
- świadczenie cywilnpoprawne - nie jest świadczeniem publicznoprawnym, nie ustala jej państwo
- nie jest przymusowa, może pojawić się dopiero gdy ktoś nie spełnia warunków umowy
- nie jest bezzwrotna- pod pewnymi warunkami można zwrócić towar i zapłaconą cenę.
- odpłatna
- czasem nieekwiwalentna
Elementy zmienne- konstrukcyjne podatku:
(zmienia się treść tych elementów, ale założenie jest niezmienne)
- podmiot,
- przedmiot,
- podstawa opodatkowania,
- stawka podatku
Niektórzy autorzy wymieniają także:
- miejsce,
- termin
- sposób świadczenia.
PODMIOT- podmiot zobowiązany do świadczenia:
2 strony:
- czynna- organ państwowy uprawniony do nakładania obowiązku podatkowego
- bierna- podmioty zobowiązany do spełnienia świadczenia podatkowego
Podatnik- osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej, podlegająca z mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu.
- jest to podmiot, który ponosi ekonomiczny ciężar świadczenia.
Płatnik- osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.
- płatnik właściwie zastępuje podatnika.
- ustawodawca nie ma zaufania „czy wszyscy sobie poradzą”
- sprzyja powszechności opodatkowania
- płatnik to instytucja związana głównie z podatkiem dochodowym,
- w podatku od spadków i darowizn notariusz.
- płatnik jest zobowiązany ustawowo
- płatnik otrzymuje za swoje obowiązki zryczałtowane wynagrodzenie.
- płatnik ponosi osobistą odpowiedzialność całym swoim majątkiem za wykonanie obowiązków obliczenia, pobrania i wpłacenia podatku.
Inkasent- osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej, obowiązana do pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.
Inkasentami są:
- sołtys
- urzędnicy w wydziałach finansowych, pracownicy spółdzielni
Pozostałe kategorie:
Następcy prawni -podmioty, które wchodzą w miejsce lub powstają po przekształceniu innych podmiotów.
Np:
- połączenie się osób prawnych, spółek handlowych
- przekształcenia osoby prawnej i spółki
- połączenie lub przekształcenie komunalnych zakładów budżetowych
np. sytuacja z ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych
Podmiot który powstał wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki podatkowe dawnego podmiotu (podmiotów)
Spadkobiercy:
- przyjmują ogół majątkowych praw i obowiązków spadkodawcy.
- prawa niemajątkowe przechodzą pod warunkiem dalszego prowadzenia określonej działalności gospodarczej związanej z tymi prawami.
Do odpowiedzialności spadkobierców za zobowiązania podatkowe stosuje się przepisy o przyjęciu i odrzuceniu spadku oraz o odpowiedzialności za długi spadkowe.
Osoby trzecie:
- brak ogólnej reguły dotyczącej osób trzecich- byłaby to przyczyna problemów w praktyce
- ustawa wymienia konkretne stany uzasadniające odpowiedzialność tak jak podatnik, płatnik i inkasent
- odpowiedzialność całym majątkiem podmiotu.
- odpowiedzialność osoby trzeciej musi wynikać z decyzji organu podatkowego.
- egzekucję zobowiązań podatkowych przeciwko osobie trzeciej tylko wtedy, gdy egzekucja wobec podatnika, płatnika i inkasenta okazała się bezskuteczna.
- odpowiedzialność małżonka rozwiedzionego za zobowiązania współmałżonka sprzed rozwodu
- odpowiedzialność członka rodziny podatnika prowadzącego działalność gospodarczą
- odpowiedzialność nabywcy przedsiębiorstwa
- odpowiedzialność dzierżawcy, użytkownika
- odpowiedzialność właściciela, samoistnego posiadacza i użytkownika wieczystego rzeczy
- odpowiedzialność wspólników spółek osobowych
- odpowiedzialność członków zarządu
- odpowiedzialność gwaranta i poręczyciela
PRZEDMIOT- zdarzenie, stan faktyczny, z którym ustawodawca wiąże obowiązek podatkowy.
Obecnie mamy 11 podatków.
Wyodrębnia się 4 główne grupy:
1) dochodowe
2) przychodowe
3) majątkowe
4) konsumpcyjne
Podatek dochodowy- podatek, w którym opodatkowanie następuje wówczas, gdy znana jest już ostateczna wielkość uzyskanego dochodu.
-klasycznymi podatkami dochodowymi są PIT i CIT.
Podatek przychodowy- podatek, który obciąża osobę zobowiązaną w momencie pojawienia się przychodu.
- nie ma znaczenia koszt uzyskania przychodu, nie oblicza się nadwyżki.
- podatek wstępny, gdyż nie znamy jeszcze wielkości dochodu.
Podatki majątkowe- sięgają do majątku podatnika, mogą dotyczyć albo samego posiadania majątku albo jego przyrostu.
Podatki konsumpcyjne- przedmiotem takiego podatku jest fakt wiążący się z dokonaniem określonego wydatku związanego z zakupem dobra, usługi.
-przybierają one czasami postać podatków od towarów luksusowych, a ich wysokość jest wówczas uwzględniana w cenie takich towarów.
Inne podziały podatków:
* z punktu widzenia tożsamości podatnika formalnego i rzeczywistego:
pośrednie (VAT, akcyza)
bezpośrednie (podatek dochodowy)
* z punktu widzenia okoliczności wprowadzenia podatków:
zwyczajne,
nadzwyczajne (w sytuacjach szczególnych)
* ze względu na sposób wprowadzenia podatku:
obligatoryjny (większość)
fakultatywne (np. samoopodatkowanie się mieszkańców gmin)
* ze względu na podmiot:
podatki pobierane
od osób fizycznych
od osób prawnych
jednostek niemających osobowości prawnej.
* ze względu na charakter podatków:
rzeczowe (najważniejszy przedmiot),
osobiste (najważniejszy podmiot)
PODSTAWA OPODATKOWANIA- wartościowe lub ilościowe określenie przedmiotu opodatkowania.
- najczęściej podstawa wymiaru jest określona za pomocą wartości pieniężnej,
- wyjątki: ilość psów, samochodów, powierzchnia gruntu.
STAWKA PODATKU:
-brak definicji legalnej.
-doktryna- jest to liczba określająca wysokość podatku przy danej podstawie podatkowej.
Klasyfikacja stawek:
a) forma stawki:
- procentowa (VAT)
- kwotowa (transportowy, od nieruchomości, od posiadania psa)
- mieszana - składa się z procentów i kwoty. (PDOF, spadki i darowizny)
b) określeniem sposobu zachowania się stawki w stosunku do zmiany podstawy opodatkowania
- proporcjonalna - niezależnie od zmiany podstawy opodatkowania stawka pozostanie na tym samym poziomie (kwota podatku rośnie lub maleje wprost proporcjonalnie do podstawy opodatkowania)
- zmienna- zmieniają się wraz ze zmianą wysokości podstawy opodatkowania; zmienność może przybierać różny charakter:
* progresywna
- wraz ze wzrostem podstawy opodatkowania rośnie stawka.
- każda stawka progresywna musi zawierać maksymalny poziom, w przeciwnym razie w pewnym momencie połknęłaby całą podstawę opodatkowania.
-uważa się że stawka progresywna w pewnym momencie przekształci się w degresywną.
2 rodzaje progresji:
- globalny
- szczeblowy
Szczeblowy składa się ze stałej stawki oraz pewnej wielkości procentowej, którą jest opodatkowana nadwyżka podstawy opodatkowania w stosunku do niższej.
* regresywna
- odwrotność progresywnej
- rzadko- w początku lat 50 tych
- im wyższe wynagrodzenia tym mniejsza stawka
(walka z pracodawcami, którzy zaniżają wynagrodzenie - powody polityczne)
* degresywna
- łączy stawkę progresywną
- polega na tym, iż w miarę zmniejszania się podstawy opodatkowania maleje stawka podatkowa, gdy podstawa opodatkowania zmniejszy się do pewnej ustalonej kwoty (minimum) -wówczas stawka jest już stała, a opodatkowanie staje się proporcjonalnie.
Zobowiązanie podatkowe- wynikające z obowiązku podatkowego zobowiązanie podatnika do zapłacenia podatku na rzecz SP, województwa, powiatu albo gminy w wysokości, terminie oraz miejscu określonych przepisami prawa podatkowymi.
Obowiązek podatkowym- wynikająca z ustaw podatkowych nie skonkretyzowana powinność przymusowego świadczenia pieniężnego w związku z zaistnieniem zdarzenia określonego w tych ustawach.
-termin szerszy niż zobowiązanie podatkowe
Zobowiązanie podatkowe wygasa w całości lub w części na skutek:
1) zapłaty - najpowszechniejszy sposób, jedynie w tym przypadku ma miejsce gromadzenie dochodów publicznych w ramach działalności finansowej Skarbu Państwa lub gminy.
2) pobrania podatku przez płatnika lub inkasenta - taki sam efekt jak zapłata, płatnik bądź inkasent jest jakby reprezentantem organu podatkowego, chodzi o pobranie podatku - a nie zapłatę podatku przez płatnika lub inkasenta.
3) potrącenia - w przypadku wierzytelności wzajemnych, wymagalnych, bezspornych, przysługujących bezpośrednio podatnikowi
4) zaliczenia nadpłaty lub zaliczenia zwrotu podatku - to są działania organu podatkowego
5) zaniechania poboru - sposób nieefektywny
6) przeniesienia własności rzeczy lub praw majątkowych - sposób szczególny wygaśnięcia zobowiązania podatkowego
7) przejęcia własności nieruchomości lub prawa majątkowego w postępowaniu egzekucyjnym
8) umorzenia zaległości - sposób nieefektywny
9) przedawnienia - sposób nieefektywny
Zobowiązanie płatnika lub inkasenta wygasa całościowo lub częściowo wskutek:
1) wpłaty
2) zaliczenia nadpłaty lub zaliczenia zwrotu podatku
3) umorzenia
4) przejęcia własności nieruchomości lub przejęcia prawa majątkowego w postępowaniu egzekucyjnym
Podatek od towarów i usług:- value added tax - podatek od wartości dodanej
Cechy:
- państwowy- w całości stanowi dochód Skarbu Państwa.
- powszechny- podatnikami są wszystkie podmioty dokonujące opodatkowanych czynności niezależnie od ich statutu.
-pośredni, z punktu widzenia podatnika rzeczywistego jest podatkiem konsumpcyjnym, z punktu widzenia podatnika formalnego podatek.
- zwyczajnym
- obligatoryjnym.
Cechy typowe dla vat:
- cenotwórczość (ciężar podatku przeniesiony z podatnika formalnego na finalnego nabywcę towaru lub usługi)
- wielofazowość (takie same zasady opodatkowania obowiązują we wszystkich fazach obrotu)
- neutralność - (nie powoduje „kaskadowego” wzrostu obciążeń podatkowych)
- podatek od wartości dodanej - rozliczenia z organami skarbowymi uwarunkowane są ustaleniem kwoty podatku do zapłaty, wpłacie podlega jedynie nadwyżka podatku należnego z tytułu dokonania czynności opodatkowanej ponad kwotę podatku zapłaconego sprzedawcy lub usługodawcy przez podatnika formalnego.
Podmiot: osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Działalność gospodarczą rozumie się szeroko, jako wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Przedmiot:
1) odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2) eksport towarów;
3) import towarów;
4) wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5) wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Wyłączenia przedmiotowe:
- zbycia przedsiębiorstwa lub zakładu (oddziału) samodzielnie sporządzającego bilans;
- czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy;
- działalność podlegająca opodatkowaniu podatkiem od gier
Podstawa opodatkowania: zasadniczo- obrót, rozumiany jako kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Ustawa przewiduje jednak szereg szczegółowych rozwiązań w związku z np. importem towarów czy usług.
Stawka podatku:
- proporcjonalna, niezmienna.
- stawka podstawowa- 22%, występuje też stawka ulgowa - 7% dla ściśle określonych towarów i usług.
- w wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów stawka podatku wynosi 0 %
Stawki podatkowe mogą być stosowane w obliczeniach podatku metodą rachunku:
a) w stu - podstawa opodatkowania wyraża wartość brutto, czyli obrót wraz z należnym podatkiem
b) od sta - podstawa opodatkowania odzwierciedla wartość netto. Metoda od sta jest podstawowym sposobem obliczania podatku VAT.
Podatek akcyzowy:
Cechy: państwowy, zwyczajny, obligatoryjny, rzeczowy, pośredni, przychodowy, konsumpcyjny.
- podobnie jak VAT akcyza ma charakter cenotwórczy.
- różni ją od VATu: jednofazowość.
- różnice między VATem a akcyzą wyrażają się w funkcji: VAT-neutralny, akcyza ma funkcję stymulacyjna.
Podmiot: osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej, które dokonują czynności podlegających opodatkowaniu, a także nabywające lub posiadające wyroby akcyzowe, jeżeli od wyrobów tych nie została zapłacona akcyza w należnej wysokości, u których powstają nadmierne ubytki lub niedobory wyrobów akcyzowych zharmonizowanych, będące zleceniobiorcami usług polegających na wytwarzaniu wyrobów akcyzowych w ramach umowy o dzieło lub innej umowy.
Przedmiot:
1) produkcja wyrobów akcyzowych zharmonizowanych;
2) wyprowadzenie wyrobów akcyzowych zharmonizowanych ze składu podatkowego;
3) sprzedaż wyrobów akcyzowych na terytorium kraju;
4) eksport i import wyrobów akcyzowych;
5) nabycie wewnątrzwspólnotowe i dostawa wewnątrzwspólnotowa.
Akcyzie podlegają także ubytki lub niedobory wyrobów akcyzowych zharmonizowanych powstałe w czasie produkcji, magazynowania, przerobu, zużycia lub przewozu.
Wyroby akcyzowe- wyroby wymienione w załączniku do ustawy, 2 rodzaje: zharmonizowane- paliwa silnikowe, oleje opałowe i gaz, napoje alkoholowe oraz wyroby tytoniowe
niezharmonizowane-a contrario wszystkie inne.
Podstawa opodatkowania:
-różnorodna
- wyrażona jest przez wartość (w przypadku importu powiększoną o cło) bądź kwotę należną z tytułu sprzedaży, dostawy i nabycia wewnątrzwspólnotowego.
Stawka podatku:
- procentowa (procent podstawy opodatkowania, procent ceny detalicznej)
- kwotowa (kwota na jednostkę wyrobu)
- specyficzna- połączenie stawek podstawowych (kwota na jednostkę wyrobu i procent maksymalnej ceny detalicznej.)
Podatek od gier
- nie został uregulowany w odrębnej ustawie podatkowej.
- problematyka ta stanowi przedmiot kompleksowej ustawy o grach i zakładach wzajemnych.
Cechy: państwowy, przychodowy, zwyczajny, bezpośredni, rzeczowy, obligatoryjny
Podmiot: podmioty prowadzące działalność w zakresie gier i zakładów, o których mowa w art. 2 ustawy o grach i zakładach wzajemnych, na podstawie udzielonego zezwolenia oraz podmioty urządzające gry i loterie stanowiące monopol Państwa podlegają opodatkowaniu podatkiem od gier.
- podatnikami mogą być osoby fizyczne, prawne i jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej.
Przedmiot: działalność polegająca na urządzaniu gier i zakładów wzajemnych oraz gier i loterii stanowiących monopol Państwa.
- działalność objęta tym podatkiem jest wyłączona z opodatkowania podatkiem VAT
Podstawa opodatkowania:
- przedmiot opodatkowania jest skonkretyzowany w podstawie opodatkowania wyłącznie przez wartość.
-charakterystyczny dla tego podatku jest brak jednolitej podstawy opodatkowania oraz szczegółowe jej uregulowanie dla poszczególnych typów gier i zakładów wzajemnych.
Stawki podatkowe:
- postać wyłącznie procentową, ich wysokość jest uzależniona od rodzaju loterii, zakładu czy gry.
Szczegóły:
10 %;- dla loterii fantowych, gry bingo fantowe, gry bingo pieniężne oraz zakładów wzajemnych
15 %;- loterii pieniężnej i gry telebingo
20 %;- gier liczbowych
45 %.- gier prowadzonych w kasynach gry i w salonach gier na automatach oraz dla wideoloterii -
2%- ma zastosowanie przy opodatkowaniu zakładów wzajemnych w zakresie współzawodnictwa sportowego zwierząt na podstawie odpowiedniego zezwolenia.
Podatek obliczany jest według skali proporcjonalnej.
Podatek od spadków i darowizn:
Cechy: rzeczowy, zwyczajny, bezpośredni.
- płacony jest bezpośrednio bądź za pośrednictwem płatnika, którym najczęściej jest notariusz.
- jest podatkiem typu majątkowego od przyrostu masy majątkowej
Podmiot:
- dotyczy jedynie osób fizycznych.
- charakterystyczną cechą podatku od spadków i darowizn jest oparcie jego konstrukcji na zasadzie podziału podatników na grupy podatkowe.
- w obecnym stanie występują trzy grupy podatkowe, przynależność do danej grupy uwarunkowana jest stopniem pokrewieństwa lub powinowactwa między spadkodawcą a spadkobiercą oraz między darczyńcą a obdarowanym.
- zakwalifikowanie podatnika do jednej z trzech grup podatkowych wpływa na sposób i zakres stosowania w tym podatku zwolnień, ulg, minimum wolnego od podatku oraz wysokości stawki
- obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych, a w wypadku darowizny obowiązek podatkowy ciąży solidarnie na obdarowanym i darczyńcy.
Przedmiot: nabycie własności rzeczy i praw majątkowych tytułem
1) spadku;
2) darowizny;
3) zasiedzenia;
4) nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5) zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w postaci powołania do spadku albo w postaci zapisu.
-również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładcy na wypadek jego śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.
zasada tzw. nieograniczonego obowiązku podatkowego-jeśli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium RP, to nabycie majątku znajdującego się za granicą podlega obciążeniu w Polsce.
reguła: podatkowi nie podlega nabycie własności rzeczy ruchomych znajdujących się w kraju lub praw majątkowych wykonywanych w Polsce, jeżeli w dniu nabycia ani nabywca, ani spadkodawca czy darczyńca nie byli obywatelami polskimi oraz nie mieli stałego miejsca zamieszkania na terytorium RP.
Podstawa opodatkowania: stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego.
Stawka podatku: niejednolita.
- przy zasiedzeniu- skala proporcjonalna ze stawką 7% podstawy opodatkowania.
- pozostałe przypadki nabycia rzeczy i praw majątkowych- skala progresywna i ma charakter szczeblowy.
- wysokość stawek uzależniona jest od przynależności podatnika do jednej z trzech grup podatkowych.
- najniższe stawki w pierwszej grupie
Zwolnienia:
4 zasadnicze grupy:
- działalność rolnicza
- pozarolnicza działalnośc gospodarcza
- przedmioty gospodarstwa domowego
- nabycie domu i mieszkania
ulga mieszkaniowa- do podstawy opodatkowania nie wlicza się wartości nabytego budynku bądź lokalu mieszkalnego a także innych spółdzielczych własnościowych i lokatorskich praw do lokalu - do łącznej powierzchni nie przekraczającej 110 metrów kwadratowych.
Podatek rolny
- podstawowy podatek obciążający rolnictwo.
- stanowi dochód budżetu gminy.
- może być pobierany przez inkasenta, w roli którego najczęściej występuje sołtys.
Cechy: bezpośredni, zwyczajny i rzeczowy
Podmiot:
- osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, które są właścicielami, posiadaczami samoistnymi lub użytkownikami wieczystymi gruntów
- posiadacze gruntów stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli posiadanie wynika z umowy zawartej z właścicielem, z Agencją Nieruchomości Rolnych lub z innego tytułu prawnego albo jest bez tytułu prawnego, z wyjątkiem gruntów wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa lub będących w zarządzie Lasów Państwowych
Przedmiot: posiadanie gruntu:
2 grupy:
-grunty nie wchodzące w skład gospodarstw rolnych
- grunty gospodarstw rolnych.
gospodarstwo rolne- obszar gruntów, sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki nie posiadającej osobowości prawnej.
Podstawa opodatkowania:
- wyrażona w liczbie hektarów rzeczywistych (dla gruntów nie spełniających normy obszarowej) lub przeliczeniowych.
- jest to umowna jednostka przeliczeniowa związana z wartościowaniem ziemi rolniczej ze względu na: jej położenie, klasę i rodzaj gruntów.
Wysokość przelicznika uzależniona jest od:
- okręgu podatkowego, w którym znajduje się dany grunt (4 okręgi, przydziela minister właściwy ds. finansów publicznych w porozumieniu z ministrem właściwym ds. rolnictwa po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Izb Rolniczych)
- rodzaju użytków rolnych
- klasy bonitacyjnej gruntu.
Stawka podatku:
-kwotowa- równowartość pieniężna 2,5q żyta z hektara przeliczeniowego - dla gruntów gospodarstw rolnych i 5q żyta od hektara dla gruntów nie wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, wg średniej ceny skupu żyta.
Zwolnienia przedmiotowe:
a) zwolnienia z podatku rolnego:
- użytków rolnych klasy V, VI i VIz
- gruntów zadrzewionych i zakrzewionych na użytkach rolnych
- gruntów położonych w pasie drogi granicznej
- użytków ekologicznych,
- gruntów zajętych przez zbiorniki wodne,
- gruntów pod wałami przeciwpowodziowymi,
- gruntów wpisanych do rejestru zabytków
- gruntów stanowiących działki przyzagrodowe członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych.
b) czasowe zwolnienie z podatku
- grunty orne, łąki i pastwiska objęte melioracją (zniszczenia wskutek robót drenarskich)
- grunty gospodarstw rolnych powstałe z zagospodarowania nieużytków (na 5 lat)
- grunty gospodarstw rolnych otrzymane w drodze wymiany lub scalenia.
- grunty gospodarstw rolnych, na których zaprzestano produkcji rolnej (do 3 lat)
Zwolnienia podmiotowe:
- szkoły wyższe, publiczne i niepubliczne szkoły, placówki doskonalenia nauczycieli
- placówki naukowe PAN, jednostki badawczo-rozwojowe
- zakłady pracy chronionej, zakłady aktywności zakładowej
Ulgi: inwestycyjna, ulgi żołnierskie, ulga w podatku od gruntów położonych na terenach podgórskich i górskich, ulga w przypadku wystąpienia klęski żywiołowej.
Ulgi i zwolnienia mają charakter gospodarczy, pełnią funkcje socjalne, motywacyjne.
Podatek leśny:
Cechy: zwyczajny, obligatoryjny, bezpośredni i rzeczowy.
- zasila w całości budżety gminne
- podobnie uregulowany do podatku rolnego
Podmiot:
- osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki nie mające osobowości prawnej, które są właścicielami, użytkownikami wieczystymi lub samoistnymi posiadaczami lasów bądź posiadaczami lasów stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego.
Przedmiot: posiadanie lasu.
- wszystkie lasy z wyjątkiem lasów zajętych na wykonywanie innej działalności gospodarczej niż działalność leśna.
-las- grunty leśne sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako lasy.
Podstawa opodatkowania: powierzchnia lasu w ha, wynikająca z ewidencji gruntów i budynków.
Stawka podatkowa: równowartość pieniężną 0,220 m3 drewna obliczoną wg średniej ceny sprzedaży.
Zwolnienia:
- lasy z drzewostanem w wieku do 40 lat
- lasy wpisane indywidualnie do rejestru zabytków
- użytki ekologiczne.
Zero ulg
Podatek od czynności cywilnoprawnych
dotyczy przede wszystkim ściśle wskazanych w ustawie (a więc nie wszystkich) czynności cywilnoprawnych przenoszących własność rzeczy oraz prawa majątkowe i dokonywanych w sposób niezawodowy.
Jest to podatek typu przychodowego, o charakterze rzeczowym, bezpośrednim, zwyczajnym i obligatoryjnym.
Danina w całości zasila budżety samorządowe. Może być pobierana za pośrednictwem płatnika - w roli którego występuje notariusz.
Zakres podmiotowy: obejmuje on wszystkie podmioty dokonujące podlegających opodatkowaniu czynności cywilnoprawnych - osób fizycznych, osób prawnych, jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej. Obowiązek uiszczenia daniny ciąży solidarnie na stronach czynności cywilnoprawnej, jeżeli jedna ze stron jest zwolniona od podatku, obowiązek zapłaty spoczywa solidarnie wyłącznie na pozostałych stronach tej czynności. W przypadku podwyższenia kapitału zakładowego lub akcyjnego spółki obowiązek spoczywa na spółce.
Przedmiot: czynności cywilnoprawne dokonywane w Polsce o charakterze odpłatnym i niezawodowym, których treścią jest przeniesienie własności rzeczy i praw majątkowych (np. umowa sprzedaży, zamiany). Podatek pobierany jest również przy zawieraniu: umowy pożyczki, spółki (akt założycielski), małżeńskiej umowy majątkowej, dożywocia i ustanowienia odpłatnej renty, umów o dział spadku i zniesienie współwłasności w części dotyczącej spłat i opłat, umowy darowizny w części dotyczącej przejęcia długów, ciężarów bądź zobowiązań darczyńcy, ustanawianiu hipoteki, użytkowania, depozytu.
Zakres przedmiotowy podatku ograniczony jest przez dość liczne wyłączenia, wynikające z różnych przyczyn: społecznych (nie podlegają czynności w sprawach alimentacyjnych, świadczeń socjalnych), ekologicznych (umowy zawarte na podstawie przepisów o ochronie i kształtowaniu środowiska).
Zwolnienia: przedmiotowe i podmiotowe. Podmiotowe obejmują Skarb Państwa i jednostki budżetowe, jednostki samorządu terytorialnego i elementy obce na zasadzie wzajemności. Przedmiotowe to szeroki katalog czynności cywilnoprawnych dotyczący m.in. ułatwień w tworzeniu gospodarstwa rolnego, zamiany lokali między członkami najbliższej rodziny itd.
Podstawa opodatkowania: uzależniona jest od rodzaju czynności cywilnoprawnej podlegającej opodatkowaniu, kwestię tę ustawa określa szczegółowo dla każdej kategorii czynności. Najczęściej jednak jest to wartość nabywanych rzeczy i praw majątkowych wyrażona w cenach rynkowych. Wartość rynkową ustala się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w dniu dokonania czynności w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich stanu i stopnia zużycia oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju.
Stawki są zasadniczo proporcjonalne o charakterze procentowym lub kwotowym, uzależnionym od rodzaju nabywanej rzeczy lub praw majątkowych np. umowa sprzedaży nieruchomości - 2%, sprzedaż rzeczy ruchomych - 2% od umowy majątkowej małżeńskiej 38 zł;
Podatek od nieruchomości
jest podatkiem samorządowym, zaliczanym do podatków lokalnych.
CECHY
charakterze majątkowym, bezpośrednim i rzeczowym, a także zwyczajnym i obligatoryjnym. Jej pobór może następować za pośrednictwem inkasenta.
Podmiot: osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej, będące:
1) właścicielami nieruchomości lub obiektów budowlanych,
2) posiadaczami samoistnymi nieruchomości lub obiektów budowlanych,
3) użytkownikami wieczystymi gruntów,
4) posiadaczami nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych lub ich części, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli posiadanie wynika z tytułu prawnego, bądź jest bez tytułu.
Przedmiot opodatkowania: posiadanie
1) gruntu
2) budynku lub części budynku,
3) budowli lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości nie podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych lub lasy, z wyjątkiem zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej.
Podstawa opodatkowania:
1) dla gruntów - powierzchnia rzeczywista ustalona na podstawie ewidencji gruntów,
2) dla budynków lub ich części - powierzchnia użytkowa wyrażona w metrach kwadratowych,
3) dla budowli lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej wartość amortyzacyjna (kwotowo wyrażona wartość ustalona na 1 stycznia roku podatkowego, będąca podstawą odliczenia amortyzacji w tym roku, w przypadku budowli całkowicie zamortyzowanych - ich wartość z dnia 1 stycznia roku, w którym dokonano ostatniego odpisu amortyzacyjnego.)
4) dla budowli od których nie dokonuje się odpisów amortyzacyjnych - wartość rynkowa określona przez podatnika (gdy podatnik nie określił lub nie podał wartości odpowiadającej cenom rynkowym organ podatkowy powołuje biegłego)
Stawka: proporcjonalna, rodzaj stawki uzależniony jest od przedmiotu opodatkowania
- procentowe - dla budowli
- kwotowe - dla budynków i gruntów
Wysokość stawek ustala rada gminy, z tym że ustawa określa stawki maksymalne. Górne granice stawek kwotowych są jednak corocznie podwyższane przez Ministra Finansów w drodze obwieszczenia
Zwolnienia: szeroki katalog o charakterze podmiotowym i przedmiotowym, np. budowle kolejowe, budowle portowe, nieruchomości lub ich części zajęte na potrzeby prowadzenia przez stowarzyszenia statutowej działalności wśród dzieci i młodzieży w zakresie szeroko pojętej oświaty, grunty stanowiące działki przyzagrodowe członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych, którzy spełniają jeden z warunków ustawowych.
Podatek od środków transportowych
zastąpił obowiązujący do 1990 r. podatek drogowy. W 1997 r. został poddany nowelizacji, która zmieniła istotnie jego konstrukcję.
CECHY
majątkowym, bezpośrednim, rzeczowym, zwyczajnym i obligatoryjnym. Stanowi dochód gminy.
Podmiot: osoby fizyczne i osoby prawne będące właścicielami środków transportowych. Jak właścicieli traktuje się również jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, na które środek transportowy jest zarejestrowany. Jeżeli środek transportowy stanowi współwłasność dwóch lub więcej osób fizycznych lub prawnych, obowiązek podatkowy w zakresie podatku od środków transportowych ciąży solidarnie na wszystkich współwłaścicielach.
Przedmiot: przedmiotem opodatkowania jest własność wskazanego w ustawie rodzaju środków transportowych. W obecnym stanie prawnym podatkiem tym objęto:
1) samochody ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej od 3,5 tony i poniżej 12 ton,
2) samochody ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej równej lub wyższej niż 12 ton,
3) ciągniki siodłowe i balastowe przystosowane do używania łącznie z naczepą lub przyczepą o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów od 3,5 tony i poniżej 12 ton,
4) ciągniki siodłowe i balastowe przystosowane do używania łącznie z naczepą lub przyczepą o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów równej lub wyższej niż 12 ton,
5) przyczepy i naczepy, które łącznie z pojazdem silnikowym posiadają dopuszczalną masę całkowitą od 7 ton i poniżej 12 ton, z wyjątkiem związanych wyłącznie z działalnością rolniczą prowadzoną przez podatnika podatku rolnego,
6) przyczepy i naczepy, które łącznie z pojazdem silnikowym posiadają dopuszczalną masę całkowitą równą lub wyższą niż 12 ton, z wyjątkiem związanych wyłącznie z działalnością rolniczą prowadzoną przez podatnika podatku rolnego,
7) autobusy.
Podstawa opodatkowania: pokrywa się z przedmiotem opodatkowania stanowi ją wskazany w ustawie środek transportowy
Stawki mają charakter proporcjonalny i kwotowy. Ich wysokość jest uzależniona od rodzaju środka transportowego oraz jego ładowności. W ustawie określone są górne granice stawek dla poszczególnych pojazdów. Ustawowe stawki są korygowane corocznie w drodze obwieszczenia Ministra Finansów. Określając poziom stawek na dany rok, rada gminy uwzględnia rodzaj środka transportowego, jego wpływ na środowisko naturalne, rok produkcji albo liczbę miejsc siedzących.
Zwolnienia:
- pod warunkiem wzajemności - środki transportowe będące w posiadaniu przedstawicielstw dyplomatycznych, urzędów konsularnych
- środki transportowe stanowiące zapasy mobilizacyjne, pojazdy specjalne oraz pojazdy używane do celów specjalnych w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym
- środki transportowe wykorzystywane w dowozie i odwozie na maksymalną odległość w linii prostej do 150 km na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w transporcie kombinowanym
- pojazdy zabytkowe, w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym.
Rada gminy może wprowadzić inne zwolnienia przedmiotowe co do określonych kategorii pojazdów.
Podatek od posiadania psów
jest podatkiem samorządowym zaliczanym obok podatku od nieruchomości i podatku od środków transportowych - do grupy danin lokalnych.
CECHY
konsumpcyjny, bezpośredni, rzeczowy i zwyczajny. Jest to jednocześnie podatek obligatoryjny, co stwarza w praktyce niektórym gminom wiele problemów. Paradoksalnie często zdarza się, że podatek ten przynosi straty w budżecie gminnym. Postuluje się uczynienie go podatkiem fakultatywnym.
Podmiot: osoby fizyczne
Przedmiot: posiadanie psa
Podstawa opodatkowania: pokrywa się z przedmiotem opodatkowania stanowi ją liczba posiadanych psów.
Zwolnienia: szeroki katalog, jak na podatek o znikomym znaczeniu fiskalnym, nie pobiera się podatku od:
- pod warunkiem wzajemności - od członków personelu przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych i osób z nimi zrównanych
- z tytułu posiadania psów będących pomocą dla osób niepełnosprawnych (niewidomych, głuchoniemych, niedołężnych)
- od osób w wieku powyżej 65 lat prowadzących samodzielnie gospodarstwo domowe - od jednego psa,
- z tytułu posiadania psów utrzymywanych w celu pilnowania gospodarstw rolnych - po dwa na każde gospodarstwo.
Rada Gminy może wprowadzić inne niż wymienione zwolnienia przedmiotowe.
Stawki mają charakter kwotowy. Maksymalną ich wysokość określa ustawa i są one co roku waloryzowane przez Ministra Finansów, ich wysokość określa Rada Gminy. Istnieje możliwość poboru przez inkasenta. Rada gminy określa zasady ustalania, poboru i terminu płatności
Uproszczone formy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych
uregulowane są osobną ustawą. Wymienia ona trzy kategorie podmiotów uprawnionych do ryczałtu
1) osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą
2) osoby osiągające przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, jeżeli umowy te nie są zawierane w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej,
3) osoby duchowne
Osoby fizyczne osiągające przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej mogą opłacać zryczałtowany podatek dochodowy w formie:
1) ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych,
2) karty podatkowej.
Osoby fizyczne osiągające przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, jeżeli umowy te nie są zawierane w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, mogą opłacać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.
Osoby duchowne, prawnie uznanych wyznań, opłacają zryczałtowany podatek dochodowy od przychodów osób duchownych.
Wpływy z podatku dochodowego opłacanego w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych oraz zryczałtowanego podatku dochodowego od przychodów osób duchownych stanowią dochód budżetu państwa. Wpływy z karty podatkowej stanowią dochody gmin.
I. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.
Podmioty: osoby fizyczne osiągające przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej, w tym również, gdy działalność ta jest prowadzona w formie spółki cywilnej osób fizycznych oraz w formie spółki jawnej osób fizycznych.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych w 2006 r. mogą opłacać podatnicy, którzy w 2005 roku uzyskali przychody z działalności gospodarczej w wysokości nieprzekraczającej 250.000 euro.
Przedmiot: przychody osiągane z pozarolniczej działalności gospodarczej, przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, jeżeli umowy te nie są zawierane w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej
Podstawa opodatkowania: przychód bez pomniejszania o koszty jego uzyskania
Stawki: Wyrażone są procentowo i zróżnicowane zależnie od konkretnych przypadków:
- 20% przychodów osiąganych w zakresie wolnych zawodów a także przychodów z najmu i umów o podobnym charakterze od nadwyżki ponad kwotę stanowiącą 4000 euro
- 17% przychodów ze świadczenia niektórych usług niematerialnych (np. wynajmu samochodów osobowych)
- 8,5% od przychodów z m.in. działalności usługowej
- 5,5% od przychodów z działalności wytwórczej i budowlanej
- 3% od przychodów m.in. z działalności usługowej w zakresie handlu
II. Karta podatkowa.
Opodatkowanie w formie karty podatkowej następuje na wniosek podatnika złożony w deklaracji według ustalonego wzoru (PIT 16). Wniosek składa się do właściwego naczelnika urzędu skarbowego nie później niż do 20 stycznia roku podatkowego, a jeżeli podatnik rozpoczyna działalność w trakcie roku podatkowego - przed rozpoczęciem działalności.
Podmioty: osoby fizyczne osiągające przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej, w tym również, gdy działalność ta jest prowadzona w formie spółki cywilnej osób fizycznych oraz w formie spółki jawnej osób fizycznych.
Przedmiot: przychody osiągane z pozarolniczej działalności gospodarczej
Stawki: kwotowe i podlegają corocznie podwyższeniu w stopniu odpowiadającym wskaźnikowi wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych w okresie pierwszych trzech kwartałów roku poprzedzającego rok podatkowy w stosunku do tego samego okresu roku ubiegłego. Ich wysokość uzależniona jest od: rodzaju i zakresu prowadzonej działalności, liczby zatrudnionych pracowników, liczby mieszkańców miejscowości, w której prowadzona jest działalność gospodarcza.
Wysokość podatku dochodowego w formie karty podatkowej ustalana jest w drodze decyzji naczelnika urzędu skarbowego odrębnie na każdy rok podatkowy.
III. Zryczałtowany podatek dochodowy od przychodów osób duchownych.
Podmioty: osoby duchowne, prawnie uznanych wyznań, osiągające przychody z opłat otrzymywanych w związku z pełnionymi funkcjami o charakterze duszpasterskim
Przedmiotem: przychód z opłat duszpasterskich
Stawki ryczałtu zarówno proboszczów, jak i przychodów wikariuszy, określone są kwotowo w załączniku do ustawy. Ich wysokość uzależniona jest od liczby mieszkańców parafii. Wysokość ryczałtu ustalana jest w drodze decyzji naczelnika urzędu skarbowego, odrębnie na każdy rok podatkowy. Osoby duchowne opłacające ryczałt są zwolnione od obowiązku składania zeznań podatkowych o wysokości osiągniętego dochodu ze źródła przychodu objętego ryczałtem.
Opłaty:
1) Opłata skarbowa uregulowana była do 2000 r. łącznie z podatkiem obciążającym czynności cywilnoprawne w jednym akcie prawnym. Od 200 roku nastąpiło normatywne rozdzielenie obu danin publicznych poprzez ujęcie opłaty skarbowej i podatku od czynności cywilnoprawnych w dwóch odrębnych ustawach
Podmiot: zgodnie z zasadą powszechości obowiązek zapłaty opłaty skarbowej ciąży na osobach fizycznych, osobach prawnych i jednostkach organizacyjnych niemających osobowości prawnej, jeżeli wystawiają (sporządzają) dokumenty, składają podania i załączniki do podań albo jeżeli na ich wniosek dokonuje się czynności urzędowych lub wydaje zaświadczenia lub zezwolenia.
Przedmiot: został wyznaczony przez dwie zasadnicze kategorie spraw:
a) indywidualne sprawy ze sfery administracji publicznej - to szereg czynności administracyjnych, podejmowanych na podstawie zgłoszenia lub wniosku zainteresowanego podmiotu, w grupie tej opłacie podlegają: podania i załączniki do podań, zaświadczenia, zezwolenia, czynności urzędowe z wyjątkiem tych podejmowanych z urzędu
b) sprawy związane z dokumentami wskazanymi w ustawie: wekslami, dokumentami zawierającymi oświadczenie woli poręczyciela, dokumenty stwierdzające ustanowienie pełnomocnictwa oraz ich odpisy.
Zakres przedmiotowy opłaty skarbowej podlega zawężeniu poprzez enumeratywnie wskazane w ustawie wyłączenia: opłacie skarbowej nie podlegają czynności w sprawach alimentacyjnych, opieki, kurateli, przysposobienia, wyborów, nauki i oświaty itd.
Oprócz szerokiej gamy wyłączeń ustawa przewiduje również zwolnienia dotyczące zasadniczo trzech rodzajów podmiotów:
- jednostek budżetowych
- jednostek samorządu terytorialnego
- państw obcych, ich przedstawicielstw dyplomatycznych i konsularnych oraz innych instytucji i podmiotów korzystających z immunitetów - pod warunkiem wzajemności
Stawki są zasadniczo wyrażone kwotowo, ich wysokość jest uzależniona zazwyczaj od rodzaju dokumentu lub czynności administracyjnej. Wyjątkowo kształtowane są one w zależności od podmiotów (pozwolenie na broń)
Organem właściwym w sprawie opłaty skarbowej jest wójt, burmistrz i prezydent miasta. Zasadniczo opłatę uiszcza bezpośrednio sam zainteresowany, występuje jednak instytucja płatnika notariusz jest płatnikiem opłaty od sporządzonego przez siebie dokumentu. Opłata jest w zasadzie bezzwrotna, jednak w niektórych sytuacjach może zostać zwrócona: kiedy mimo uiszczenia opłaty nie dokonano czynności urzędowej, w przypadku odwołania gdy zostało w całości uwzględnione lub decyzja której dotyczyło została chylona lub unieważniona, w innych przypadkach skutecznego wzruszania decyzji.
2) Opłata targowa jest to opłata o charakterze lokalnym. Pojawiają się głosy, iż nieekwiwalentność tej opłaty stwarza z niej uproszczony podatek od sprzedaży.
Zakres podmiotowy jest szeroki: osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, dokonujące sprzedaży na targowiskach.
Przedmiotem jest dokonywanie sprzedaży na targowiskach:
Opłatę targową pobiera się niezależnie od należności przewidzianych w odrębnych przepisach za korzystanie z urządzeń targowych oraz za inne usługi świadczone przez prowadzącego targowisko. Uiszczenie opłaty targowej nie wyłącza obowiązku zapłacenia innych danin publicznych związanych z dokonywaniem sprzedaży na mocy ustawy zwolnieni są jedynie podatnicy podatku od nieruchomości w związku z podlegającymi temu podatkowi przedmiotami opodatkowania położonymi na terenie targowiska.
Przez targowisko należy rozumieć wszelkie miejsca gdzie prowadzony jest handel, a także targowiska zadaszone oraz hale targowo-wystawowe.
Podstawa obliczenia: wyrażona jest w dniach
Stawki są wyrażone kwotowo, ustalenie ich wysokości należy do Rady Gminy, z tym że ustawa określa maksymalny pułap stawki za dzień. Rada gminy określa zasady ustalania, poboru i terminu płatności. Do rady gminy należy również zarządzenie poboru opłaty w drodze inkasa oraz wyznaczenie inkasentów i wysokości ich wynagrodzenia.
3) Opłata miejscowa nazywana niekiedy klimatyczną, podobnie jak opłata targowa wbrew swojej nazwie stanowi swoisty podatek. W doktrynie przyjmuje się, że jest to podatek typu konsumpcyjnego.
Podmioty: osoby fizyczne
Przedmiotem jest pobyt czasowy dłużej niż dobę w celach turystycznych, wypoczynkowych lub szkoleniowych w miejscowościach
- o korzystnych warunkach klimatycznych, walorach krajobrazowych oraz warunkach umożliwiających pobyt w celach skorzystania z klimatu bądź krajobrazu
- o statusie uzdrowiska
Podstawa obliczania: czas przebywania w dniach
Stawki: ustawa przyjęła górną stawkę kwotową za dzień, rzeczywistą stawkę dzienną uchwala natomiast rada gminy. Do jej kompetencji należy także ustalenie zasad ustalania, poboru i terminu płatności oraz zarządzenie poboru opłaty w drodze inkasa. W roli inkasenta występują najczęściej właściciele ośrodków wypoczynkowych, pensjonatów, hoteli, kwater prywatnych
Zwolnienia: Nie pobiera się opłaty od:
- pod warunkiem wzajemności - od członków personelu przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych oraz osób z nimi zrównanych
- od osób przebywających w szpitalach
- od osób niewidomych i ich przewodników
- od podatników podatku od nieruchomości z tytułu posiadania domów letniskowych
- od zorganizowanych grup dzieci i młodzieży szkolnej.
Od osób, od których pobierana jest opłata uzdrowiskowa, nie pobiera się opłaty miejscowej.
Rada gminy może wprowadzić inne zwolnienia przedmiotowe.
4) Opłata administracyjna w przeciwieństwie do opłaty targowej i miejscowej, opłata administracyjna jest daniną o charakterze fakultatywnym. Rada gminy może wprowadzać opłatę administracyjną za czynności urzędowe wykonywane przez organy gminy, wójta (burmistrza, prezydenta miasta), jeżeli czynności te nie są objęte przepisami o opłacie skarbowej.
Podmiotami byłyby najpewniej osoby fizyczne, osoby prawne i jednostki organizacyjne
Przedmiotem byłoby: dokonanie czynności urzędowej
Stawka ustalana przez radę gminy nie może przekroczyć kwoty wskazanej w ustawie. W praktyce opłatę administracyjną najczęściej pobiera się od czynności sporządzenia testamentu przed organem samorządowym.