chemia, zwiazki definicje

Katalizatory - substancje, kt�re zwiekszaja szybkosc reakcji, pozornie nie biorac udzialu w reakcji. Biora jednak udzial w reakcjach posrednich, kt�rych energie aktywacji sa bar-dzo male, stad reakcje zachodza szybko, a zatem mimo zajscia reakcji posrednich i tak reakcja przebiega znacznie szybciej niz reakcja bezposrenia bez katalizatora.
Inhibitory - spowalniaja reakcje.
Rozpuszczalniki, kt�rych czasteczki sa dipolami, nazywamy polarnymi.
Solwatacja - proces otaczania krysztalu jonowego przez dipolowe czasteczki rozp. polar-nego.
Hydratacja - taka solwatacja , gdy rozp. jest woda.
Dysocjacja - rozpad krzysztalu jonowego na jony pod wplywem rozp. polar. Ulegaja jej zwiazki o wiazanich at. spol., kt�rych cz. sa dipolami.
Elektrolit - roztw�r, w kt�rym znajduja sie swobodne jony. Roztw�r tak przewodzi prad.
Dysocjacja elektrolityczna - ulegaja jej tez zwiazki o wiazaniach jonowych.
Dys. termiczna - pod wplywem temperatury (tylko zw. o wiazaniach jonowych).
Zasady - (roztw�r wodorotlenku) zwiazki, kt�re w roztworze wodnym oddysocjowuja jo-ny OH-. Wg Arrheniusa sa to zwiazki, kt�re w roztworze wodnym zwiekszaja stezenie jo-n�w wodorowych. Men(OH)n Obecnosc jon�w OH- powoduje zabarwienie papierka lak. na niebiesko. Wg Br�nstedta sa to czasteczki i jony, kt�re sa zdolne do przylaczania proto-n�w.
Kwasy - zwiazki, kt�re w roztw. wodnych oddysocjowuja kationy wodorowe. Zwiekszaja stezenie jon�w wodorowych. HmR-m Obecnosc jon�w H+ barwi pap. lak. na czerwono a oranz met. na r�zowo. Wg Br�nstedta sa to cz. i jony, kt�re sa zdolne do odlaczania proton�w.
Sole - zw., kt�re podzas dysocjacji rozpadaja sie na kationy metalu i aniony reszty kwa-sowej. MemnRn-m.
Szybkosc reakcji mierzymy przyrostem produkt�w w jednostce czasu (vr=DC / Dt), lub ubytkiem substrat�w w j. czasu (vr=-DA / Dt). Szybkosc reakcji zalezy od: rodzaju sub-strat�w, temperatury, cisnienia (faza gazowa), stopnia rozdrobnienia, ilosci substrat�w, stezenia.
v=k?[A]x?[B]y xA+yBTzC + mD (k - stala szybkosci danej reakcji)
Jezeli jest reakcja przebiegajaca w fazie gazowej ze zmniejszaniem objetosci, w�wczas korzystny jest wzrost cisnienia.
Przy reakcjach ze zwiekszaniem objetosci korzystny jest spadek cisnienia.
Gdy nie ma miejsca zmiana objetosci substrat�w i produkt�w, cisnienie nie gra roli.
Reakcje odwracalne, to takie reakcje, w kt�rych produkty jednej reakcji sa substratami reakcji odwrotnej. ( NH3 + H2O U NH4OH + Q; v1=k1?[NH3]?[H2O], v2=k2?[NH4OH])
V1=V2 �stan r�wnowagi reakcji chemicznej - reakcje odwracalne zachodza r�wnoczesnie z jednakowa szybkoscia. k1?[NH3]?[H2O]= k2?[NH4OH])
Stala r�wnowagi r. chem. - stosunek iloczynu stezen produkt�w do iloczynu stezen substrat�w i jest r�wna stosunkom stalych szybkosci reakcji. K=k1 / k2 (K-stala r�wno-wagi reakcji)
Stopien dysocjacji - (% cz. zdysocjowanych) wyraza stosunek ilosci cz. zdysocjowancyh do ilosci wszystkich czasteczek wprowadzonych do roztw., czyli od stezenia roztworu. a(%)= nzd / ncz = nzd / c (?100%). Zalezy od rodzaju substancji dysocjujacej, stezenia roztw. (im mniejsze, tym wiekszy), temperatury (im wieksza, tum wiekszy), dodania in-nych substancji. Elektrolity mocne (a>30%) a) wszystkie kwasy beztlenowe fluorwc�w, kwasy tlenowe fluorowc�w (bez F), H2SO4, HNO3; b) wszystkie zasady litowc�w i berylowc�w (od Ca w d�l); c) prawie wszystkie sole (rozp. w wodzie)
Elektrolity srednie (3%<A<30%) Mg(OH)2 Elektrolity slabe (a<3%) a) H2CO3, H2SiO4, kw. organiczne, H3BO3; b) Be(OH)2, Al(OH)3, zasady wszystkich pierwiastk�w grup pobocznych, NH4OH.
Stala r�wnowagi reakcji dyscocjacji (K) wyraza stosunek iloczynu stezen jon�w do stezenia czasteczek niezdysocjowancyh. Prawo rozcienczen Ostwalda - zaleznosc miedzy stala K elektrolitu, st. jego dys. a i stezeniem molowym elektrolitu. Jesli a<5% lub c / K=>400, to K=ca2.. W innym razie K= C?a2 / 1-a.
Jesli zasada jest jednowodorotlenowa, to nzd = [OH-]
Jesli kwas jest jednoprotonowy, to ac=[H+] (slaby) lub c=[H+] (mocny)
pH roztw.= 5, tzn. stezenie jon�w Wodorowych w roztw. = 10-5 mola/dm3
W kazdym roztw. wodnym [H+]?[OH-] = 10-14