ZSE w Rzeszowie	Pracownia elektryczna	1999/2000
Sprawozdanie z ćw. nr 1	Pomiar i regulacja prądu.	II e
20.10.1999r.

I. Cel ćwiczenia:

Celem ćwiczenia jest pomiar natężenia prądu i umiejętność jego regulacji poprzez zmianę rezystancji w obwodzie.

II. Wskazówki BHP:

Podczas wykonywania ćwiczenia należy zachować wszelkie środki ostrożności zabezpieczające przed wypadkiem. Moment nieuwagi może spowodować trwałe kalectwo, a nawet śmierć.

1. Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia należy sprawdzić czy znajdujące się na stanowisku pracy przyrządu i urządzenia nie posiadają widocznych uszkodzeń.

2. Wszelkie nieprawidłowości i wątpliwości należy jak najszybciej zgłaszać profesorowi.

3. Po zezwoleniu profesora można przystąpić do pracy.

4. Podczas wykonywania ćwiczenia starać się nie dopuszczać do przeciążeń jakichkolwiek przyrządów.

5. Jeden z uczniów stanowiących grupę powinien zajmować miejsce w pobliżu wyłącznika zasilania.

6. Przed dołączeniem do sieci całego obwodu należy sprawdzić jego poprawność.

3. Spis przyrządów:

1. Miliamperomierz i miliwoltomierz 337/E

2. Woltomierz analogowy 69/E

3. Opornica suwakowa 324a/E

4. Opornica suwakowa 324j/E

5. Opornica suwakowa 300Ω 0,6A

6. Opornica suwakowa 54Ω 1,3A

4. Przebieg ćwiczenia:

1. Pomiar bezpośredni prądu stałego.

ΔJ = kl * zakres/100 %

kl = ΔJ/zakres * 100 %

δ = ΔJ/J * 100 %

C_A = zakres/działka

Liczba działek	Zakres amper.	CA	α	J	ΔJ	δJ
dz	mA	mA/dz	dz	mA	mA	%
75	750	10	41	410	3,75	0,91
30	3000	100	43	430	15	3,48
75	7500	100	45	450	37,5	8,33

2. Regulacja prądu stałego poprzez zmianę rezystancji w obwodzie.

J_MAX = U/R_O

J_MIN = U/R_S + R_O

J = C_A * α

C_A = J_N/α_MAX

W zaprojektowanym układzie pomiary natężenia prądu wykonać dla kilku położeń suwaka:

a.) R_S < R_O

Przyjmujemy stałą R_O = 54Ω, zakres = 750 i klasę = 0,5.

Położenie suwaka	RS	JN	αMAX	CA	α	J	R=RS+RO	RS/RO	J/JMAX
-	Ω	mA	dz	A/dz	dz	mA	Ω	-	-
0	0	750	75	10	42	420	54	0	1
0,25	2,5	750	75	10	40	400	56,5	0,046	0,95
0,5	5	750	75	10	38	380	59	0,092	0,90
0,75	7,5	750	75	10	37	370	61,5	0,138	0,88
1	10	750	75	10	35	350	64	0,185	0,83

b.) R_S = R_O

Przyjmujemy stałą R_O = 54Ω, zakres = 750 i klasę = 0,5.

Położenie suwaka	RS	JN	αMAX	CA	α	J	R=RS+RO	RS/RO	J/JMAX
-	Ω	mA	dz	A/dz	dz	mA	Ω	-	-
0	0	750	75	10	42	420	54	0	1
0,25	12,5	750	75	10	34	340	66,5	0,23	0,80
0,5	25	750	75	10	29	290	79	0,46	0,69
0,75	37,5	750	75	10	25	250	91,5	0,69	0,59
1	50	750	75	10	22	220	104	0,92	0,52

c.) R_S > R_O

Przyjmujemy stałą R_O = 54Ω, zakres = 750 i klasę = 0,5.

Położenie suwaka	RS	JN	αMAX	CA	α	J	R=RS+RO	RS/RO	J/JMAX
-	Ω	mA	dz	A/dz	dz	mA	Ω	-	-
0	0	750	75	10	42	420	54	0	1
0,25	75	750	75	10	22	220	129	1,38	0,52
0,5	150	750	75	10	12	120	204	2,77	0,28
0,75	225	750	75	10	8	80	279	4,16	0,19
1	300	750	75	10	7	70	354	5,55	0,16

3. Zgrubna i dokładna regulacja prądu.

ΔJ = J_MAX - J_MIN

RS1			RS2
JMAX	JMIN	ΔJ	JMAX	JMIN	ΔJ
mA	mA	mA	mA	mA	mA
42	36	6	42	35	7

6. Wnioski:

Natężenie prądu mierzy się amperomierzem. Przed pomiarem należy obliczyć stałą amperomierza (C_A). Jest ona równa stosunkowi zakresu prądu do liczby działek. Znając stałą amperomierza i odchylenie wskazówki możemy obliczyć natężenie prądu ze wzoru J = C_A * α.

W drugim obwodzie rezystorem nastawnym włączonym w obwód szeregowo regulujemy natężenie prądu. W zależności od położenia suwaka możemy uzyskać prąd od J_MIN = U/R_S + R_O do J_MAX = U/R_O.

W trzecim obwodzie do dokładnego i zgrubnego nastawiania natężenia prądu możemy zastosować regulację dwustopniową, złożoną z dwóch rezystorów suwakowych połączonych równolegle. Rezystancje tych rezystorów powinny się znacznie od siebie różnić. Rezystor o małej rezystancji służy do zgrubnego nastawiania prądu zaś rezystor o dużej rezystancji służy do dokładnego nastawiania prądu.

VI. Wykresy:

---