30. Główne problemy współczesnej rodziny i formy jej wsparcia.
Rodzina-grupa społeczna, składająca się z rodziców, ich dzieci i krewnych; rodziców łączy więź małżeńska, rodziców z dziećmi-więź rodzicielska, stanowiąca podstawę wychowania rodzinnego, jak również wieź formalna określają obowiązki rodziców i dzieci względem siebie.
Rodzina jest najstarszą grupą społeczną i występuje we wszystkich etapach rozwoju społeczeństwa. Jest ona naturalnym i niezastąpionym środowiskiem narodzin i rozwoju człowieka, w niej zarówno dziecko jak i człowiek dojrzały zaspokaja swoje podstawowe potrzeby. Rodzina jest jedyną grupą społeczną, która rozwija się nie tylko przez przyjmowanie nowych członków, ale przede wszystkim przez wewnętrzny rozwój-rodzenie dzieci.
28 stycznia 2010 r. Projekt ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej nad dzieckiem został skierowany do uzgodnień wewnętrznych. Ustawa określa m. in. Metody pracy z rodziną dysfunkcyjną, zasady i formy sprawowania pieczy zastępczej w tym pomocy w usamodzielnianiu jej pełnoletnich wychowanków. Ustawa reguluje ponadto zasady finansowania wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej.
Wspieranie rodziny przeżywającej trudności w wykonywaniu funkcji opiekuńczo-wychowawczych to zespół działań mających na celu przywrócenie rodzinie zdolności do wypełnienia tych funkcji.
System pieczy zastępczej to zespół instytucji i działań mających na celu zapewnienie opieki i wychowania dzieciom w przypadkach niemożności sprawowania opieki i wychowania rodziców.
Obowiązek wpierania rodziny przeżywającej trudności w wykonywaniu funkcji opiekuńczo-wychowawczych oraz organizacji pieczy zastępczej, w zakresie ustalonym ustawą, spoczywa na jednostkach samorządu terytorialnego oraz na organach administracji rządowej. Obowiązek o którym mowa jednostki samorządu terytorialnego oraz organy administracji rządowej realizują w szczególności, przy współpracy ze środowiskiem lokalnym, sądami i ich organami pomocniczymi, policją, instytucjami oświatowymi, zakładami opieki zdrowotnej, policją, instytucjami oświatowymi, zakładami opieki zdrowotnej, a także kościołami i związkami wyznaniowymi oraz organizacjami społecznymi.
Zadania z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej są realizowane zgodnie z zasadą pomocniczości, zwłaszcza jeżeli przepisy ustawy przewidują możliwość zlecania realizacji tych zadań przez organy jednostek samorządu terytorialnego.
Rodzina może otrzymać wsparcie poprzez:
Asystentów rodziny,
Zespołów interdyscyplinarnych,
Placówek wsparcia dziennego,
Innych przedmiotów lub instytucji działających na rzecz dziecka i rodziny.
Praca z rodziną będzie prowadzona w szczególności w formie:
Konsultacji i poradnictwa specjalistycznego,
Terapii i mediacji,
Organizowania usług dla rodzin z dziećmi,
Pomocy prawnej, w szczególności w zakresie prawa rodzinnego,
Organizowania dla rodzin spotkań mających na celu wymianę ich doświadczeń.
Punkty konsultacyjne dla osób uzależnionych i ofiar przemocy domowej.
Udzielają doraźnej pomocy osobom uzależnionym, ich rodzinom oraz ofiarom przemocy domowej w formie informacji i wskazują placówki oraz instytucje mogące udzielać pomocy. Współpracują z poradnią lecznictwa Odwykowego, Prokuraturą, Klubami Abstynenckimi, Urzędami Miasta oraz innymi instytucjami działającymi na rzecz osób uzależnionych. i ofiar przemocy. Porady udzielane są bezpłatnie.
Schroniska dla ofiar przemocy.
Pierwszej pomocy udzielają również schroniska dla ofiar przemocy oraz różnego rodzaju pogotowia rodzinne. Zatrudnieni są tam psycholodzy, doradcy rodzinni, a także pracownicy. Działania tego typu obejmują dwa obszary:
Udzielanie pierwszej pomocy
Zapobieganie powtarzającym się przypadkom krzywdzenia.
W rzeczywistości polskiej mało jest tego typu placówek, chociaż istnieje ogromna potrzeba ich tworzenia. Istniejące domy dla samotnych matek z dziećmi czy noclegowanie nie pełnią roli schronisk w takim zakresie, jaki byłby wymagany.
Organizacje i fundacje.
Działające fundacje i organizacje podejmują inicjatywy na rzecz ofiar przemocy. Wymienić można tutaj Komitet obrony Praw Dziecka posiadający około 1000 ośrodków w Polsce, uruchomiona w Łodzi Fundacja na rzecz Ochrony dziecka przed Okrucieństwem.
Brak bazy technicznej dla tego rodzaj instytucji oraz zaplecza z profesjonalną pomocą odbija się na skuteczności ich działania. Organizacje charytatywne powstające coraz częściej, także i przy kościołach czy różnego rodzaju fundacje nie rozwiążą całkowicie problemu. Wymaga to rozstrzygnięć na poziomie władz głównie lokalnych.
Placówki medyczne.
Ogromną rolę w cyklu niesienia pomocy ofierze przemocy domowej odgrywa szpital, ośrodek zdrowia, a przede wszystkim personel medyczny. Na konieczność odpowiedniego przygotowania tej grupy zawodowej wskazują badania sondażowe. Badania przeprowadzone przez T. Dawidsona (1978) ujawniły wysoki wskaźnik tradycyjnego wręcz mitologicznego myślenia tej grupy zawodowej, wyrażającego się w opinii, że są to sprawy do załatwienia wyłącznie w domu, a ofiara w dużym stopniu ponosi odpowiedzialność za napaść, ponieważ ją prowokuje.
Szkoła.
Szkoła może odgrywać istotną rolę w udzielaniu pierwszej pomocy przede wszystkim dziecku pokrzywdzonemu. Taka możliwość powstaje szczególnie, wtedy gdy zatrudniony jest pedagog lub szkolna pielęgniarka. Szkoła jednak w większym zakresie podaje wiedzę o sposobach poszukiwania pomocy i działalności instytucji specjalizujących się niż w niesieniu tego typu pomocy…