amfibrach - stopa metryczna składająca się z trzech sylab: krótkiej, długiej i krótkiej(jednej akcentowanej między dwiema nieakcentowanymi).
amfimakr (kretyk) - stopa metryczna składająca się z trzech sylab: jednej nieakcentowanej pomiędzy dwoma akcentowanymi.
anakruza - sylaba znajdująca się przed pierwsza zgłoską akcentowaną w danym wersie sylabotonicznym
anapest - stopa metryczna składająca się z trzech sylab: jednej akcentowanej po dwóch ancentowanych
antykadencja - intonacja wznosząca w wersie lub wypowiedzi najczęściej pytającej.
aton - wyraz niesamodzielny pod względem akcentowym
cezura - cezura, czyli pauza rytmiczna pośrodku wersu.
daktyl - stopa metryczna składająca się z trzech sylab: jednej akcentowanej, po której następują dwie nieakcentowane.
diereza - pokrywanie się granicy wyrazu z granicą stopy akcentowej
enklityka - wyraz nie posiadający własnego akcentu, lecz tworzący całość akcentową z wyrazem poprzedzającym.
heksametr - w antycznej metryce poetyckiej wers sześciostopowy, złożony z daktylów lub spondejów oraz trochejów. Piąty wers musi być daktylem, szósty trochejem lub spondejem.
W heksametrze polskim zmieniono daktyle na trocheje.
hiperkataleksa - w wierszu sylabotonicznym: rozszerzenie ostatniej stopy w klauzuli wersu lub przed średniówką o dodatkową sylabę nieakcentowaną.
intonem - intonacja wznosząca lub opadająca w wersie lub wypowiedzi(antykadencja lub kadencja).
izosylabizm - jednakowa liczba sylab w wersach.
jamb - stopa metryczna składająca się z dwóch sylab: akcentowanej następującej po nieakcentowanej.
kadencja - intonacja opadająca w wersie lub wypowiedzi najczęściej twierdzącej.
kataleksa - skrócenia stopy kończącej wers lub człon wersowy o jedną lub dwie sylaby nieakcentowane.
klauzula - końcowy odcinek wersu, po którym następuje pauza.
Metrum - w antycznych wierszach iloczasowych jednostka miary równa dwu stopom albo jednej, daktylicznej. W późniejszych systemach wersyfikacyjnych, numerycznych - ustalona jednostka miary (sylaba, stopa, zestrój) albo liczba jednostek w powtarzających się wersach/
oksytoneza - akcentowanie wyrazów na ostatniej sylabie.
paroksytoneza - akcentowanie wyrazów na przedostatniej sylabie.
pentametr - wiersz pięciostopowy.
peon trzeci - stopa metryczna składająca się z czterech sylab: dwóch nieakcentowanych, akcentowanej i nieakcentowanej. Nazywana także podwójnym trochejem :D
proklityka - wyraz nie posiadający własnego akcentu, lecz tworzący całość akcentową z następującym po nim wyrazem akcentowanym.
proparoksytoneza - akcentowanie wyrazu na trzeciej sylabie od końca.
przerzutnia - przeniesienie wyrazu lub części zdania do następnego wersu (lub strofy) w celu zaakcentowania wypowiedzi bądź zwiększenia dynamiki.
Strofa - kompozycyjna część wiersza, zazwyczaj wyodrębniona graficznie. Jest nadrzędną jednostką w stosunku do wersu, w całości utoru powtarzalną i rozpatrywaną na tle innych, a jej budowa wyznaczona jest czynnikami takimi jak ilośc i konstrukcja wersów, ich wzajemny układ, liczba i układ rymów, zawartość treściowa i składniowa, postać intonacyjna i zawartość środków stylistycznych.
skandowanie - wypowiedź polegająca na podziale wyrazów na identycznie akcentowane sylaby.
spondej - stopa metryczna składająca się z dwóch sylab akcentowanych.
sylabizm - system numeryczny wiersza polegający na zachowaniu tej samej liczby sylab w każdym wersie[izosylabizm]. W wierszu sylabicznym występują także akcenty paraksytoniczne przy stosowaniu średniówki żeńskiej.
sylabotonizm - numeryczny wiersza oparty na zgodności liczby oraz układu sylab akcentowanych i nieakcentowanych w odpowiadających sobie wersach. Występuje w nim także średniówka.
system prozodyjny - czynników brzmieniowych mowy, tworzony przez intonację, akcent i pauzę, służących do akustycznego podziału fragmentów tekstu.
system wersyfikacyjny - zbiór ogólnych zasad dotyczących budowy wersu, grup wersów i całego wiersza.
średniówka żeńska - ustalenie akcentu na przedostatniej sylabie części przedśredniówkowej.
tonizm - system numeryczny wiersza, który charakteryzuje się występowaniem tej samej liczby zestrojów akcentowych (sylab pod jednym akcentem) w jednym wersie.
trypodia - typ wiersza złożonego z trzech identycznych stóp w każdym wersie.
trzynastozgłoskowiec - budowa utworu litycznego, w której w każdym wersie występuje trzynaście sylab/zgłosek. W każdym wersie po 7. sylabie występuje średniówka.
wers - każda pojedyncza linia tekstu pisanego, a także podstawowa jednostka mowy wierszowanej.
wiersz - taki podział strumienia mowy, w który pauzy stosowane sa arbitralnie.
zestrój akcentowy - obdarzona sensem grupa sylab posiadająca jeden główny akcent.