transport kolejowy


Natalia Kamińska

TiR I rok MSU

Studia Stacjonarne

Grupa III

Charakterystyka infrastruktury kolejowej w Unii Europejskiej

Transport kolejowy jest to gałąź transportu zaliczana do transportu lądowego, a szerzej, do transportu powierzchniowego. Kolejowy system transportowy obejmuje infrastrukturę, czyli linie kolejowe, stacje (dworce, przystanki), zaplecze techniczne. Drugim elementem systemu jest tabor kolejowy, czyli środki transportu (np. lokomotywy i wagony). W systemie tym operują instytucje kolejowe, do których zaliczyć można przewoźników kolejowych i administratorów infrastruktury (zarządy kolejowe). W ujęciu gospodarczym przewoźnicy świadczą usługi transportowe (zaspokajają popyt) z wykorzystaniem infrastruktury kolejowej. Infrastruktura ta z kolei jest zarządzana i udostępniana przewoźnikom przez administratorów infrastruktury. W potocznym użyciu termin kolej może odnosić się do każdego z tych głównych elementów, zwłaszcza linii kolejowej albo przedsiębiorstwa kolejowego.

Kolejowe środki transportu poruszają się po trasie wytyczonej torem kolejowym albo liną, którą poruszają się pociągi lub pojedyncze wagony, czy kabiny. Kolej jest formą transportu sztywnotorowego, tzn. jej pojazdy mogą poruszać się tylko charakterystycznym dla danej technologii torem.

Najszerzej rozpowszechniona w krajach rozwiniętych jest kolej na torze dwuszynowym (kolej konwencjonalna), zwykle o rozstawie 1435 mm, zwana też normalnotorową. Kolej konwencjonalna o napędzie mechanicznym rozwijała się od II ćwierci XIX wieku i stanowi formę przemieszczania, której rozwój poprzedził upowszechnienie się wszystkich innych mechanicznych środków transportu.

Rodzaje kolei

  • wg ogólnej charakterystyki trasy i taboru

    1. Kolej "ciężka"

    2. Kolej "lekka"

  • wg napędu (trakcji)

    1. Kolej grawitacyjna

    2. Kolej atmosferyczna

    3. Kolej parowa

    4. Kolej niezelektryfikowana

    5. Kolej elektryczna

    6. Kolej linowa