Postępowanie egzekucyjne w administracji
Opracowanie Lidia Firuta
ORGANY I INSTYTUCJE ADMINISTRACYJNE BIORĄCE UDZIAŁ W POSTĘPOWANIU EGZEKUCYJNYM W ADMINISTRACJI
ORGANY ADMINISTRACJI FINANSOWEJ:
MINISTER FINANSÓW organ naczelny
DYREKTOR IZBY SKARBOWEJ /16/
NACZELNIK URZĘDU SKARBOWEGO /400/
DYREKTOR IZBY CELNEJ /14/
NACZELNIK URZEDU CELNEGO /66/
WOJEWODA /16/
WÓJT, BURMISTRZ, PREZYDENT
SAMORZĄDOWE KOLEGIUM ODWOŁAWCZE /16/.
INSTYTUCJE ADMINISTRACJI FINANSOWEJ
MINISTERSTWO FINANSÓW
IZBA SKARBOWA
URZĄD SKARBOWY
IZBA CELNA
URZĄD CELNY
URZĄD WOJEWÓDZKI
URZĘDY GMIN, MIAST I GMIN ORAZ MIAST
SAMORZADOWE KOLEGIUM ODWOŁAWCZE
Zadania i cele działania niektórych organów
1/ Do zakresu działania Ministra Finansów między innymi należy:
- przygotowywanie projektów ustaw w tym budżetowej,
- zapewnienie realizacji dochodów i wydatków budżetu państwa oraz wykonywanie kontroli w tym zakresie,
- sprawowanie ogólnego nadzoru w sprawach podatkowych dewizowych i celnych,
- realizacji polityki zaciągania długu publicznego,
- organizowanie poboru podatków oraz niepodatkowych należności budżetowych,
- ustalanie zasad ewidencji należności i zobowiązań Skarbu Państwa,
- prowadzenie Krajowej Ewidencji Podatników,
- zapewnienie stosowania jednolitego prawa podatkowego przez podległe mu organy i instytucje,
- nadzór i kontrola nad podmiotami urządzającymi gry losowe lub zakłady wzajemne itd..
3/ Do zadań Izb Skarbowych należy między innymi:
Nadzór nad urzędami skarbowymi,
Orzecznictwo w drugiej instancji,
Rozpatrywanie odwołań od decyzji Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej,
Udzielanie oraz analizowanie prawidłowości wykorzystywania dotacji budżetowych ,
Nadzór nad działaniami niektórych organów egzekucyjnych itp.;
4/ Do zadań urzędów skarbowych należy:
Ustalanie lub określanie i pobór podatków oraz niepodatkowych należności budżetowych, jak również innych należności, na podstawie odrębnych przepisów,
Nadawanie Numerów Identyfikacji Podatkowej, prowadzenie ewidencji podatników oraz aktualizacji danych,
Wykonywanie kontroli podatkowej,
Podział i przekazywanie na zasadach określonych w odrębnych przepisach, dochodów budżetowych między budżetem państwa i budżetami samorządowymi,
Wykonywanie egzekucji administracyjnej,
Wykonywanie innych zadań określonych w odrębnych przepisach jak:
-Prowadzenie dochodzeń karnych skarbowych,
- wykonywanie funkcji oskarżyciela publicznego,
- wykonywanie kar majątkowych itp.;
5/ Zadania podatkowe administracji celnej
Wymierzanie i pobór podatku VAT z tytułu importu towarów,
Wymierzanie i pobór podatku akcyzowego w pełnym zakresie,
Prowadzenie spraw dotyczących oznaczania wyrobów znakami akcyzy.
Prowadzenie szczególnego nadzoru podatkowego,
Sprzedaż banderol podatkowych i legalizacyjnych
Prowadzenie w ograniczonym zakresie egzekucji administracyjnej.
Dochody gromadzone przez urzędu skarbowe:
Podatek od towarów i usług,
Podatek od gier,
Podatek dochodowy od osób prawnych,
Podatek dochodowy od osób fizycznych,
Podatek od spadków i darowizn,
Podatek od czynności cywilno prawnych,
Wpływy z kar i grzywien.
Dochody gromadzone przez urzędy celne:
Podatek od towarów i usług od importu towarów,
Podatek akcyzowy, opłaty za banderole
Cło i opłaty manipulacyjne.
Dochody gromadzone przez organy samorządowe / podstawowe/
Podatek rolny, leśny, od nieruchomości, od środków transportowych, od posiadania psów,
Opłaty lokalne, skarbowe, administracyjne.
Pojęcia występujące w postępowaniu administracyjnym i w egzekucji
Obowiązek podatkowy
“ Wynikająca z ustaw podatkowych nieskonkretyzowana powinność przymusowego świadczenia pieniężnego w związku z zaistnieniem zdarzenia określonego w ustawach”
Zobowiązanie podatkowe
“ Wynikające z obowiązku podatkowego zobowiązanie podatnika do zapłaty świadczenia na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu albo gminy podatków w wysokości , w terminie oraz miejscu określonych w przepisach prawa podatkowego”
Podatek
“Publicznoprawne, nieodpłatne, przymusowe oraz bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu lub gminy wynikające z ustawy podatkowej”
Przez podatki rozumie się również zaliczki na podatek, raty podatku opłaty oraz niepodatkowe należności budżetowe
Podatnik
“ osoba fizyczna, prawna lub jednostka organizacyjna nie posiadająca obowiązkowi podatkowemu”
Płatnik
“ osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczania i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie właściwemu organowi podatkowemu”
Inkasent
“ osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka nie posiadająca osobowości prawnej obowiązana do pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu”
II
USTAWA O POSTEPOWANIU EGZEKUCYJNYM
Uwagi wstępne
Jest to jedna z najstarszych ustaw działających w obiegu w administracji państwowej i samorządowej bo z 1966 roku.
Mocno nowelizowana w 1999 oraz 2002 i 2004 roku.
Zawiera przepisy prawa proceduralnego oraz materialnego.
Nie może funkcjonować samodzielnie bowiem zawiera bardzo dużo odniesień do innych ustaw i rozporządzeń.
Dotyczy to zarówno prawa proceduralnego / odniesienia do KPA i ordynacji podatkowej/ ,
jak i prawa materialnego / kodeks pracy, przepisy dotyczące emerytur i rent, zasiłków rodzinnych, prawo papierów wartościowych, umowy międzynarodowe dotyczące podwójnego opodatkowania, prawo bankowe, kodeks postępowania cywilnego, kodeks cywilny i wiele innych ustaw/.
Działy ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji;
Ogólny mówiący o celach, zasadach , metodach i kosztach prowadzenia egzekucji administracyjnej, udzielaniu pomocy obcemu państwu oraz korzystaniu z jego pomocy przy dochodzeniu należności pieniężnych,
Przepisy działu drugiego mówią o egzekucji należności pieniężnych i środkach prowadzenia tej egzekucji
Dział trzeci mówi o egzekucji obowiązków o charakterze niepieniężnym,
W czwartym dziale jest mowa o postępowaniu zabezpieczającym należności pieniężnych,
Kolejny dział dotyczy odpowiedzialności za naruszenie ustawy / odpowiedzialność odszkodowawcza i porządkowa/.
Organy egzekucyjne
Organ egzekucyjny to organ uprawniony do stosowania w całości lub części określonych w ustawie środków służących doprowadzeniu do wykonania przez zobowiązanych ich obowiązków o charakterze pieniężnym lub niepieniężnym oraz zabezpieczania wykonania tych obowiązków.
Naczelnik Urzędu Skarbowego przy pomocy Działu Egzekucyjnego w tym urzędzie stosuje egzekucję w pełnym zakresie.
Właściwy organ gmin o statusie miasta plus gminy Warszawy stosują egzekucję administracyjną bez egzekucji z nieruchomości.
Przewodniczący organu orzekającego w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych powadzi egzekucję jedynie z wynagrodzenia o pracę ukaranego.
Dyrektor Oddziału ZUS jest uprawniony do prowadzenia egzekucji z wynagrodzenia o pracę, ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego, z renty socjalnej, z wierzytelności pieniężnych oraz rachunków bankowych, bieżących świadczeń wypłacanych przez ten organ.
Dyrektor Izby Celnej stosuje wszystkie środki egzekucyjne oprócz z nieruchomości.
Dyrektor oddziału regionalnego Wojskowej Agencji Mieszkaniowej jest uprawniony do stosowania egzekucji z wynagrodzenia oraz ze świadczeń emerytalno rentowych z tytułu opłat za używanie lokalu służbowego WAM.
Inne organy wymienione w szczególnych ustawach / wojewoda, komendant straży pożarnej, dyrektor Państwowej Inspekcji Pracy, Policja Wywiad itp.;
Działanie organu egzekucyjnego w urzędzie skarbowym:
Obieg dokumentów
Kancelaria, wprowadzanie danych, rachunkowość, egzekucja,
Kontrola, wymiary
Komórki biorące udział w postępowaniu egzekucyjnym
Dział Rachunkowości Podatkowej , Dział Egzekucyjny
Organizacja działu egzekucyjnego w urzędzie skarbowym
Kierownik działu - komornik
Inspektorzy - egzekutorzy,
Referenci - poborcy,
Pracownicy pomocniczy - magazynier, kierowca, wprowadzający dane do systemu elektronicznego.
Organy nadzoru nad egzekucją administracyjną.
Organy sprawujące nadzór nad egzekucją administracyjną są jednocześnie organami odwoławczymi dla postanowień wydawanych przez nadzorowane organy oraz organami sprawującymi kontrolę przestrzegania w toku czynności egzekucyjnych przepisów ustawy przez wierzycieli i nadzorowane organy egzekucji.
Organy sprawujące nadzór mogą, w szczególnie uzasadnionych przypadkach wstrzymać na czas określony, czynności egzekucyjne lub postępowanie egzekucyjne .
Organy nadzoru to ;
Minister Finansów,
Wojewoda,
Dyrektor Izby Skarbowej,
Samorządowe Kolegium Odwoławcze.
Właściwość miejscowa organów egzekucyjnych
Generalna zasada - według miejsca położenia majątku lub miejsca zamieszkania zobowiązanego bądź miejsca prowadzenia działalności.
Ogólne zasady postępowania egzekucyjnego:
W ustawie o postępowaniu egzekucyjnym w administracji zawarte zostały zasady, którymi organ egzekucyjny powinien się kierować w toku postępowania i które mają na celu ochronę interesów dłużnika. Są to przede wszystkim:
stosowanie wyłącznie środków przewidzianych w ustawie,
stosowanie środka prowadzącego bezpośrednio do wykonania obowiązków,
zastosowanie środków najmniej uciążliwych dla zobowiązanego,
niedopuszczalność stosowania środków, gdy obowiązek został wykonany,
zasada poszanowania minimum egzystencji,
obowiązkowe prowadzenia egzekucji przez wierzyciela,
gospodarne wykonywanie czynności egzekucyjnych,
zasada uprzedniego zagrożenia /upomnienie/,
niezależność środków egzekucyjnych od represyjnych,
możliwość stosowania środków prawnych - zażalenia, skargi
Osoby występujące w postępowaniu egzekucyjnym
- dłużnik zajętej wierzytelności czyli zobowiązany jak również bank, pracodawca, trasat, podmiot prowadzący działalność maklerską, oraz inne podmioty realizujące wezwanie organu egzekucyjnego, zajęcie wierzytelności lub innego prawa majątkowego,
- wierzyciel - podmiot uprawniony do żądania wykonania obowiązku lub jego zabezpieczenia w postępowaniu egzekucyjnym lub zabezpieczającym,
- egzekutor - pracownik organu egzekucyjnego wyznaczony do wykonania czynności egzekucyjnych lub zabezpieczających / poborca skarbowy lub inspektor /,
- osoba trzecia - roszcząca sobie prawo do zajętej w postępowaniu egzekucyjnym ruchomości lub innego prawa majątkowego,
Pozycja procesowa wierzyciela w postępowaniu egzekucyjnym
Wierzyciel w postępowaniu egzekucyjnym jest stroną, która może pozywać dłużnika, wydawać postanowienia, zarządzać otwarcie pomieszczeń, przeszukiwać dłużnika i pomieszczeń, żądać pomocy innych organów w trakcie prowadzonego postępowania.
Wierzyciel może być jednak skarżony za bezczynność, skarżony w postępowaniu odszkodowawczym.
Obowiązki egzekucyjne o charakterze pieniężnym
Podatki, opłaty i inne należności, do których stosuje się przepisy ordynacji podatkowej,
Grzywny i kary pieniężne wymierzane, przez organy administracji publicznej,
Należności pieniężne inne niż wymienione wyżej a pozostające w gestii organów administracji publicznej,
Należności przypadające od jednostek budżetowych,
Należności przekazane do egzekucji administracyjnej na podstawie innych ustaw,
Wpłaty na rzecz funduszy celowych,
Należności pieniężne z tytułów związanych z funduszami zagranicznymi lub przekazane do egzekucji na podstawie umów międzynarodowych.
Wszczęcie egzekucji administracyjnej należności podatkowych
Egzekucja administracyjna należności podatkowych może być wszczęta, jeżeli wierzyciel, po upływie terminu do wykonania przez zobowiązanego obowiązku , przesłał mu pisemne upomnienie, zawierające wezwanie do wykonania obowiązku z zagrożeniem skierowania sprawy na drogę postępowania egzekucyjnego.
Postępowanie może być wszczęte po upływie 7 dni od doręczenia upomnienia.
Organ egzekucyjny wszczyna egzekucje na wniosek wierzyciela na podstawie wystawionego tytułu wykonawczego.
Wszczęcie egzekucji następuje z chwilą:
a/ doręczenia zobowiązanemu odpisy tytułu wykonawczego, lub
b/ doręczenia dłużnikowi zajętej wierzytelności zawiadomienia o zajęciu wierzytelności lub innego prawa majątkowego, jeżeli to doręczenie nastąpiło przed doręczeniem zobowiązanemu tytułu wykonawczego.
Zakres stosowania przepisów KPA w egzekucji administracyjnej
O ile przepisy ustawy egzekucyjnej nie stanowią inaczej rozstrzygnięcia i zajmowane stanowiska przez organ egzekucyjny lub wierzyciela następuje w trybie przepisów kodeksu postępowania administracyjnego.
Dotyczy to wydawania postanowień rozstrzygania skarg , terminów proceduralnych, doręczeń , itp..
Podstawy zarzutu w sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego
Art.. 33 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji wyróżnia 10 zarzutów, które mogą być podstawą do składania zażaleń w tym zakresie. Wśród nich można wymienić : źle wypełniony tytuł wykonawczy, brak doręczenia upomnienia, błąd co do osoby zobowiązanego, umorzenie zaległości podatkowych lub wcześniejsze ich wykonanie, itp..
Środki zaskarżenia w postępowaniu egzekucyjnym w administracji
Zarzuty na wszczęcie postępowania egzekucyjnego art.. 33,
Zażalenia na postanowienia wydawane w postępowaniu egzekucyjnym na podstawie art.. 13, 23, 33, 39,45,56,58,59,60,64,72,159 itp..
Skarga na czynności egzekucyjne lub egzekutora oraz na bezczynność,
Skarga na przewlekłość postępowania,
Zażalenie na oszacowanie wartości ruchomości czy nieruchomości,
Zażalenie na przeprowadzoną licytację,
Zażalenia w postępowaniu zabezpieczającym,
Skargi i zażalenia osób trzecich w postępowaniu egzekucyjnym.
Prawa osób trzecich w postępowaniu egzekucyjnym
Osoby trzecie w terminie 14 dni od powzięcia wiadomości mogą występować o wyłączenie własnego majątku spod egzekucji prowadzonej do dłużnika, u którego zajęto majątek osoby trzeciej.
Mogą składać skargi do sądu powszechnego z powództwem na organ egzekucyjny w przypadku odmowy wyłączenia majątku spod egzekucji.
Stosunek postępowania egzekucyjnego do innych postępowań
Organ egzekucyjny nie bada zasadności kwot objętych tytułem wykonawczym.
Prowadzenie postępowania egzekucyjnego i ściągnięcie zaległości wraz z odsetkami i kosztami egzekucyjnymi nie zwalnia dłużnika od odpowiedzialności z kodeksu karnego skarbowego.
Złożenie odwołania czy skargi do WSA na wysokość zobowiązania podatkowego nie stanowi przeszkody do prowadzenia postępowania egzekucyjnego.
Zbieg egzekucji
W trakcie prowadzonego postępowania egzekucyjnego może się zdążyć sytuacja, że kilka organów będzie chciało dochodzić zaspokojenia zaległości z tego samego majątku. Mogą to być organy egzekucyjne w administracji jak i komornik sądowy.
Przy zbiegu egzekucji administracyjnych przejmuje ja organ, który pierwszy wszczął postępowanie do danego majątku.
Przy zbiegu egzekucji administracyjnej z sądowa prowadzoną przez komornika organ administracyjny i sadowy wstrzymują czynności i przekazuje akta do sądu. Sąd powszechny wyznacza organ, który będzie prowadził łączną egzekucje.
Zawieszenie lub umorzenie postępowania egzekucyjnego
Przepisy ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji przewidują możliwość zawieszenia bądź umorzenia postępowania.
Art.. 56 przewiduje możliwość zawieszenia postępowania egzekucyjnego gdy:
Wstrzymano wykonanie decyzji lub rozłożono na raty spłatę zadłużenia,
Śmierć dłużnika, jeżeli obowiązek nie był ściśle związany z osoba zmarłego,
Utrata zdolności do czynności prawnych przez zobowiązanego i brak jego przedstawiciela ustawowego,
Żądanie wierzyciela
Inne przypadki przewidziane w ustawach
Art.. 59 daje możliwość umorzenia postępowania egzekucyjnego gdy:
Obowiązek został wykonany przed wszczęciem postępowania egzekucyjnego,
Zachodzi błąd co do osoby zobowiązanego,
W razie śmierci zobowiązanego, gdy obowiązek jest ściśle związany z jego osoba,
Zażądał tego wierzyciel,
Zawieszone postępowanie nie zostało wszczęte przed upływem roku od dnia zawieszenia,
Egzekucja administracyjna lub zastosowany środek są niedopuszczalne,
Gdy w prowadzonym postępowaniu egzekucyjnym nie uzyska się kwoty przewyższającej wydatki egzekucyjne.
W sprawie zawieszenia bądź umorzenia postępowania organ wydaje postanowienie, na które zobowiązanemu lub wierzycielowi służy zażalenie.
Koszty egzekucyjne w postępowaniu administracyjnym
Aktualnie taryfikator opłat za czynności egzekucyjne zawiera art.. 64 ustawy, kwestia wydatków faktycznie poniesionych zawarta jest w art.. 64 b a problem opłaty komorniczej uregulowano w art.. 66.
Od niedawna ustawa przewiduje możliwość umorzenia kosztów egzekucyjnych lub rozłożenia ich na raty / dotyczy tych zawartych w art.. 64/ .
Koszty egzekucyjne stanowią w części dochód organu egzekucyjnego.
Koszty egzekucyjne pobierane są w pierwszej kolejności z uzyskanej egzekucji, bowiem z nich opłacani są pracownicy organu egzekucyjnego oraz utrzymanie komórki egzekucyjnej w urzędzie.
Postępowanie zabezpieczające w egzekucji administracyjnej
Zabezpieczenia dokonujemy gdy jego brak spowodowałby utrudnienie egzekucji w przypadku utraty przez dłużnika płynności finansowej. Powodem może być również unikanie wykonania przez zobowiązanego obowiązku przez nieujawnienie majątku, nierzetelne prowadzenie ksiąg lub ich w ogóle nie prowadzenie, czy też wyprzedaż majątku przez dłużnika bądź przepisywanie tego majątku na członków rodziny.
Formy zabezpieczenia należności pieniężnych:
Zajęcie pieniędzy,
Obciążenie nieruchomości zobowiązanego hipoteką przymusową,
Ustanowienie zakazu zbywania i obciążanie nieruchomości,
Obciążenie ruchomości zastawem skarbowym,
Obciążenie statku morskiego zastawem wpisanym do rejestru okrętowego.
Zajęte pieniądze wpłaca się na rachunek bankowy organu egzekucyjnego z oprocentowaniem a wista.
Zabezpieczenie ważne jest do momentu wydania decyzji i wtedy przeradza się w postępowanie egzekucyjne.
Zabezpieczenie może być dokonane w kwotach szacunkowych i obejmować przyszłe zobowiązania podatkowe, kary i grzywny, odsetki i koszty .
Pomoc obcego państwa w dochodzeniu należności
W związku z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej, dostosowano przepisy ustawy do prawa unijnego tj. w ustawie wprowadzono dodatkowy rozdział dotyczący udzielania pomocy obcemu państwu oraz korzystaniu z pomocy obcego państwa przez organy polskie.
Przepisy tego rozdziału przewidują 3 formy pomocy
- udzielanie informacji,
- powiadamianie zainteresowanej osoby o piśmie lub orzeczeniu jej dotyczącym,
- prowadzeniu egzekucji lub zabezpieczeń w zakresie należności pieniężnych wymienionych a przepisach naszej ustawy.
Aby taka pomoc mogła być realizowana Polska musi zawrzeć stosowne umowy międzynarodowe.
Środki egzekucyjne stosowane w postępowaniu administracyjnym
Egzekucja z pieniędzy,
Egzekucja z wynagrodzenia o prace,
Egzekucja ze świadczeń emerytalno rentowych oraz ubezpieczenia społecznego,
Egzekucja z rachunków bankowych,
Egzekucja z innych wierzytelności pieniężnych,
Egzekucja z praw z papierów wartościowych zapisanych na rachunku papierów wartościowych oraz z wierzytelności z rachunku pieniężnego,
Egzekucja z papierów wartościowych nie zapisanych na rachunku papierów wartościowych,
Egzekucja z weksla,
Egzekucja z autorskich praw majątkowych i praw pokrewnych oraz z praw własności przemysłowej,
Egzekucja z udziału w spółce z ograniczaną odpowiedzialnością,
Egzekucja z pozostałych praw majątkowych,
Egzekucja z ruchomości,
Egzekucja z nieruchomości
Omówienie niektórych środków stosowanych w postępowaniu egzekucyjnym w administracji
Egzekucja z wynagrodzenia o pracę
Zajęcie jest dokonane z chwilą doręczenia pracodawcy zawiadomienia o zajęciu.
Zachowuje ono moc również w przypadku zmiany miejsca pracy.
W stosunku do egzekwowanej należności pieniężnej nieważne są rozporządzenia wynagrodzeniem przekraczające częścią wolną od zajęcia.
W zawiadomieniu do pracodawcy organ egzekucyjny poucza go o jego obowiązkach związanych z informowaniem organu egzekucyjnego o przeszkodach w wykonaniu obowiązku oraz wysokości wypłacanego wynagrodzenia na 3 miesiące przed zajęciem z wszystkimi składnikami.
Jednocześnie z powiadomieniem pracodawcy o zajęciu wynagrodzenia, organ egzekucyjny powiadamia o tym dłużnika przesyłając mu zawiadomienie o zajęciu oraz odpis tytułu wykonawczego.
Zajęciu podlegają kwoty wynagrodzenia po uwzględnieniu wyłączeń wynikających z kodeksu pracy
Egzekucja z rachunków bankowych i wkładów oszczędnościowych
Zajęcie jest dokonane z chwilą doręczenia bankowi zawiadomienia o zajęciu i obejmuje również kwoty, które nie były na rachunku w dniu zajęcia.
W zawiadomieniu zawarte są wszystkie pouczenia odnośnie obowiązków i odpowiedzialności banku w stosunku do zajętej wierzytelności.
Organ egzekucyjny, równocześnie powiadamia zobowiązanego o zajęciu rachunku oraz przesyła mu odpis tytułu wykonawczego.
Zajęciu podlegają kwoty określone w tytule wykonawczym.
Zgodnie z przepisami prawa bankowego i art.. 8 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji wolna od zajęcia jest kwota określona w tych przepisach
Egzekucja z ruchomości
Zajęcie ruchomości następuje przez wpisanie jej do protokółu zajęcia i podpisania protokołu przez poborcę skarbowego. Protokół podpisuje również zobowiązany lub świadek.
Na każdej zajętej ruchomości poborca umieszcza znak zajęcia.
Zobowiązanemu doręcza się protokół zajęcia i odpis tytułu wykonawczego.
Poborca szacuje wartość niektórych ruchomości. Pozostałe szacowane są przez biegłego skarbowego.
Na oszacowanie ruchomości służy skarga w terminie 5 dni od daty zajęcia.
Zajęte ruchomości nie muszą być od razu zwiezione do magazynu urzędu chyba, że poborca uzna, iż zobowiązany usunie je spod zajęcia.
Szczególny tryb zajęcia dotyczy towarów szybko psujących się / nabiał, warzywa, zwierzęta itp../.
Zajęte towary mogą być oddane pod dozór zobowiązanemu lub osobie trzeciej.
Sprzedaż zajętych ruchomości może nastąpić w trybie licytacji, przetargu ofert, z wolnej ręki, sprzedaż po cenie oszacowania podmiotom prowadzącym działalność handlową bądź komisową.
Jeżeli wartość ruchomości przekracza 5000 zł licytacja odbywa się po uprzednim obwieszczeniu o licytacji oraz po wpłacie wadium w wysokości 1/10 kwoty oszacowania.
Cena wywołania w pierwszym terminie licytacji wynosi ¾ oszacowanej wartości ruchomości a w drugim ½ wartości.
W licytacji nie może brać udziału:
Zobowiązany,
Poborca prowadzący licytacje, pracownicy organu egzekucyjnego ich małżonkowie i dzieci,
Przedmioty nie sprzedane w trybach określonych wyżej organ egzekucyjny sprzedaje jednostkom punkty sprzedaży przedmiotów używanych lub surowców wtórnych.
Egzekucja z nieruchomości
Stosuje się jedynie wtedy, gdy egzekucja z wcześniej wymienionych środków nie doszła do skutku.
Może być prowadzona w celu wyegzekwowania należności określonych lub ustalonych w decyzji ostatecznej lub wynikającej z orzeczenia sądu zaopatrzonego w klauzulę wykonalności.
Przystąpienie do egzekucji następuje z chwilą zajęcia nieruchomości przez wezwanie zobowiązanego aby zapłacił należność pieniężną wraz z odsetkami i kosztami egzekucyjnymi.
Zajętą nieruchomość pozostawia się w zarządzie zobowiązanego, do którego stosuje się przepisy o zarządcy. Można ustanowić innego zarządcę niż zobowiązany.
Zajętą nieruchomość szacuje się przez biegłego skarbowego.
Zobowiązany może wnieść zarzuty na wyszacowaną wartość nieruchomości w terminie 14 dni od dnia ukończenia opisu oszacowania.
Zajętą nieruchomość sprzedaje się w drodze licytacji publicznej
Cena wywoławcza w pierwszej licytacji wynosi 75% wartości oszacowanej nieruchomości , w drugiej licytacji 70 % a w trzeciej licytacji 65% wartości.
Licytacja odbywa się publicznie i wszystkie zastrzeżenia w trakcie licytacji zgłasza się komornikowi.
Po zamknięciu licytacji organ egzekucyjny wydaje postanowienie o przybiciu na rzecz licytanta, który zaoferował najwyższą cenę.
Z chwilą gdy przybicie stało się ostateczne wydaje się postanowienie o przyznaniu własności. W takiej sytuacji wygasają wszelkie prawa i skutki ujawnienia praw i roszczeń osobistych ciążące na nieruchomości.
Nabywca nie może żądać unieważnienia nabycia ani zmniejszenia ceny z powody wad nieruchomości lub przedmiotów z nią nabytych.
Poszczególne środki stosowane w postępowaniu egzekucyjnym omawiają studenci na kolejnych zajęciach.
Egzekucja obowiązków o charakterze niepieniężnym
Dotyczy to obowiązków z zakresu prawa pracy, bezpieczeństwa i higieny pracy, prawa budowlanego , melioracyjnego, rolnego, leśnego, spółdzielczego itp..
W postępowaniu egzekucyjnym dotyczącym obowiązków o charakterze niepieniężnym stosuje się następujące środki egzekucyjne:
Grzywnę w celu przymuszenia,
Wykonanie zastępcze, odebranie rzeczy ruchomej,
Odebranie nieruchomości,
Opróżnienie lokali i innych pomieszczeń,
Przymus bezpośredni.
Egzekucję o charakterze niepieniężnym wykonują organy określone w art.. 20 par. 2 tj;
Policja, Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencja Wywiadu, Straż Graniczna, Państwowa Inspekcja Pracy, Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna, Przedsiębiorstwa Państwowe, Spółdzielnie, Stowarzyszenia, Organizacje zawodowe , samorządowe i społeczne .
Wysokość grzywny
Grzywna może być nakładana kilkakrotnie w tej samej kwocie.
Każdorazowo nałożona grzywna nie może przekraczać kwoty 10000 zł dla osoby fizycznej a dla osób prawnych i innych jednostek organizacyjnych 50000 zl.
Przy kilkakrotnym nakładaniu grzywny nie mogą łącznie przekroczyć 50000 zł dla osób fizycznych i 200000 zł dla innych.
Przymus bezpośredni
Polega na doprowadzeniu do wykonania obowiązku podlegającego egzekucji drogą zagrożenia - zastosowania bezpośrednio skutecznych środków , nie wyłączając siły fizycznej, w celu usunięcia oporu zobowiązanego i oporu innych osób, które stoją na przeszkodzie wykonania obowiązku.
W szczególności przymus bezpośredni stosuje się w celu doprowadzenia do opuszczenia lokali, wydania rzeczy itp..
Odpowiedzialność odszkodowawcza i porządkowa
Osoba, która rości sobie prawo do rzeczy lub prawa majątkowego, które zostało w sprzedane w procesie egzekucji, może dochodzić od zobowiązanego odszkodowania na podstawie prawa cywilnego.
Zobowiązany może dochodzić odszkodowania od organu egzekucyjnego lub wierzyciela na podstawie prawa cywilnego za szkody wyrządzone wskutek niezgodnego z prawem wszczęcia lub prowadzenia egzekucji administracyjnej.
Na zobowiązanego, wierzyciela lub dłużnika zajętej wierzytelności można nałożyć karę porządkową w wysokości nie większej niż 3800 zł za:
Nieudzielenie informacji czy wyjaśnień niezbędnych do prowadzenia egzekucji.