Wykład 3 30.03.08
Gospodarka finansowa a cele przedsiębiorstwa
Cel gospodarki finansowej przedsiębiorstwa:
1. Cele długoterminowe-maksymalizacja finansowych korzyści współwłaścicieli przedsiębiorstwa, przetwarzanie przedsiębiorstwa, ekspansja przedsiębiorstwa.
2. Cele bieżące- max zysków ze sprzedaży lub też zadowalający poziom, minimum kosztów, poziom zatrudnienia niezbędny do utrzymania przedsiębiorstwa na określonym poziomie, stabilizacja przychodów (równomierne przychody), płynność finansowa,
3. Inne cele-cele charakterystyczne, właściwościowe przedsiębiorstwa lub wynikające z intencji przedsiębiorstwa.
Jeśli przedsiębiorstwo jest zintegrowane całością (składa się z wielu gałęzi) gospodarka finansowa powinna stawiać taki sposób realizacji wydatków by osiągnąć cel stawiany na samym początku
Celem, do którego powinno dążyć przede wszystkim przedsiębiorstwo to maksymalizacja zysków. Powinno wystąpić zjawisko systematycznej efektywności (nadwyżka finansowa).
Jeśli wielkość efektywna wzrasta - to cel jest celem wykazującym wzrost efektywności. Wzrost wartości przedsiębiorstwa to nie tylko wzrost majątku, ale to jest także wzrost znaczenia na rynku marki, dobra sytuacja (pozycja) na rynku finansowym, możliwość pozyskiwania kapitałów.
Celem działalności przedsiębiorstwa jest uzyskiwanie efektywności sprzyjającej interesowi zarobkowemu właścicieli oraz wzrostowi wartości przedsiębiorstwa, i temu celowi powinna być podporządkowana gospodarka przedsiębiorstwa, a w tym gospodarka także finansowa.
Cały szereg działań w zakresie gospodarki finansowej sprzyja realizacji zadań w prowadzeniu gospodarki finansowej. Cele mogą być realizowane przez gospodarkę finansowa przy pomocy różnych operacji, które wymagają analizy, długookresowej strategii i bieżącej taktyki finansowej. Celem gospodarki finansowej jest również równowaga finansowa (stała zdolność finansowa). Realizacja zadań rzeczowych, inwestycyjnych czy eksploatacyjnych i jest obsługiwana przez gospodarkę finansową a to powoduje wzrost wpływów i kształtowanie się nadwyżki finansowej.
Określenie prawidłowych celów i sprawne działanie gospodarki finansowej jest podstawą do uzyskania wysokiej efektywności i rozwoju firmy.
Z równowagą finansową mamy do czynienia wtedy, kiedy:
masa przychodów i dochodów = masie realizowanych wydatków.
Kryteria oceny gospodarki finansowej
Kryteria oceny gospodarki finansowej:
Równowaga finansowa przedsiębiorstwa
Zdolność finansowa przedsiębiorstwa
Minimalizacja kosztów
Realizacja celów przedsiębiorstwa
AD 1 Równowaga finansowa przedsiębiorstwa
Masa otrzymanych przychodów i dochodów synchronizacja masie realizowanych wydatków
Terminy otrzymywanych przychodów i dochodów synchronizacja terminy realizowanych wydatkami w przedsiębiorstwie.
Równowaga finansowa jest ważna dla przedsiębiorstwa powinna być uzupełniona o kryterium płynności finanse przedsiębiorstwa (płynność finansowa-zdolność do stałego i terminowego wywiązywania się ze zobowiązań). Warunkami realizacji tej płynności jest albo posiadania środków finansowych (gotówki) albo substytutów w różnej postaci (weksle papiery wartościowe), warunkiem jest posiadanie walorów posiadających na sfinansowanie, lub walorów umożliwiających płynność.
AD 2 Zdolność finansowa przedsiębiorstwa
Posiadanie określonych środków finansowych (gotówka i jej substytuty)
Możliwość szybkiego pozyskania środków finansowych (zdolność kredytowa)
Sytuacja zdolności kredytowej danego podmiotu - kredytobiorca zdolny jest spłacić daną sumę kredytu.
AD 3 Minimalizacja kosztów
Gospodarka finansowa powinna gwarantować minimalizacje oraz terminowe pokrycie kosztów ponoszonych przez przedsiębiorstwo.
Na szczególna uwagę zasługuje tu problem minimalizacji kosztów finansowych, który wymaga od zarządzających działań w dwóch płaszczyznach:
Minimalizacja kosztów, pozyskanie i wykorzystanie kapitału
Określenie najefektywniejszej struktury kapitałów (zjawisko dzwigni finansowej)
Wzrost kapitału własnego ponad rentowność kapitału ogółem, dzięki zaangażowaniu kapitału obcego, jest nazywany efektem działania dzwigni finansowej. Zakłada się, że kapitał własny największy. Wykorzystanie kapitałów obcych pozwala na zwiększenie przychodów ze sprzedaży w stosunku do tych, które możliwe są do osiągnięcia przy finansowaniu działalności jedynie środkami własnymi.
Obniżkę kosztów można uzyskać przede wszystkim, gdy mamy tanie obce źródła finansowania m.in. kredyty i pożyczki bankowe.
W obniżeniu kosztów obsługi finansowej istotne mają znaczenie koszty pozafinansowe np płynność w zaopatrzeniu w surowce i materiały, minimalizacja zapasów, oszczędności na magazynowaniu, a także mniejsze ubytki i straty na zapasach.
Efektywna gospodarka finansowa to taka, która umożliwia rozwój przedsiębiorstwa przy możliwie najniższych kosztach finansowych
Cele i kryteria gospodarki finansowej (tabela)
Ruchu okrężny kapitału i przemieszczanie się wartości rzeczowych
Proces wytworzenia (od pierwotnego producenta do konsumenta)
ŁAWKA = Drwal - Obróbka - Hurtownia Mebli - Sklep
Procesy te można rozważać od wartości.
Ruch wartości ma nie charakter liniowy, ale ma ruch kołowy. Z punktu, z którego wychodzi - wraca (ma ruch okrężny), po przemianie wraca do punktu wyjścia.
Mieć kapitał - zaangażować kapitał - musi się coś dziać z kapitałem - sprzedać produkt - pieniądz za wyprodukowany produkt musi się wrócić - zaangażować go w następny produkt.
Aby rozpocząć działalność trzeba mieć środki pieniężne (kapitał).
Środki - Źródło kapitału własnego. Środki angażowane w przedsiębiorstwie to: kapitał obcy (pożyczki, obligacje kredyty bankowe), inne kapitały ( środki pochodzące z dotacji, z funduszy UE, subwencje, są przyłączone do kapitału własnego po pewnym czasie. Wszystkie strumienie pieniądza koncentrują się jako zasoby pieniężne.
Zasoby pieniężne zmieniają się w środki produkcji. Wszystkie zasoby pieniężne wydaje się na środki produkcji. Produkuje się to, co jest produkowane przeistacza się w produkcję (wartość zaangażowana - niedokończona produkcja). Cały proces produkcji ma przynosić dochód. Sprzedajemy produkt, aby dostać środki pieniężne.
Postać rzeczowa = postać pieniężna
Przychód - podlega podziałowi, dzielimy tą wartość pieniądza, który uzyskamy ze sprzedaży. Spłacamy w 1 kolejności zadłużenia, dług, pożyczkę, po 2 wyodrębniamy część, która odpowiada za zużyte środki produkcji, amortyzacja, po 3 przekazać część dochodu na (fundusze scentralizowane) na rzecz z tytułu podatków, ubezpieczeń, fundusze pozabudżetowe (socjalne), po 4 wynagrodzenia pracownicze.
NADWYTŻKA F = ZYSK - AMOTYZACJA
Nadwyżka finansowa - dzieli się na zaangażowanie środków tej nadwyżki na procesy kolejnego wytworzenia produktu.
Cykl ruchu okrężnego produktu (tabela)
Forma pieniężna w formie rzeczowej forma rzeczowa na formę pieniężną i znowu to samo form pieniężna w formie rzeczowej...
Ruch okrężny w usługach i handlu ma uproszczoną postać. Produkcja usług zamienia się bezpośrednio w utarg, a w działalności handlowej nie występuje element produkcji w toku — występuje produkt (towar), który przekształca się w utarg.
Po to, aby ruch okrężny wartości mógł być w przedsiębiorstwie realizowany, muszą być przestrzegane następujące prawidłowości:
fazy ruchu okrężnego, czyli faza zaopatrzenia (faza I), faza produkcji (faza II), faza zbytu (faza III), muszą występować kolejno po sobie,
rozmieszczenie wartości składników majątkowych powinno wynikać z rodzaju działalności i w pewnym zakresie zależeć od jakości gospodarowania (np. w przemyśle ciężkim główna część wartości powinna być zaangażowana w fazę produkcji w toku, a w przemyśle lekkim — w fazy zaopatrzenia i zbytu),
wszystkie fazy powinny występować nie tylko kolejno, lecz także jednocześnie.
Ruch okrężny w przedsiębiorstwie ma charakter otwarty, tzn. że zarówno w fazie zaopatrzenia, jak i w fazie zbytu następuje powiązanie z funduszami zewnętrznymi (banki, instytucje ubezpieczeniowe, budżet, kontrahenci). Powiązanie to może mieć charakter bierny (absorpcja środków) i czynny (lokowanie środków na rynku finansowym).
Zjawiska finansowe zachodzące w przedsiębiorstwie.
Podział ze względu na podmiot, który bierze udział (dostawca, odbiorca) z punktu widzenia danej transakcji, zakup środków produkcji, rozliczenie podmiotu przedmiotem.
Ruch wartości wymiennej, - w jakim przedmiocie ta wartość jest usytuowana.
W zależności, z jakim przedmiotem w 1 fazie mamy do czynienia to mamy różny ruch okrężny środków pieniężnych