Zagrożenia-

Istota, rodzaje, charakter

1. Zagrożenie:

• Niebezpieczeństwo dla zdrowia, życia, środowiska

• pośrednie lub bezpośrednie destrukcyjne oddziaływania na podmiot

• Wymaga reagowania w celu niedopuszczenia do powstania stanu niebezpiecznego

• Stan świadomości wywołany postrzeganiem zjawisk, które subiektywnie ocenia się jako niekorzystne lub niebezpieczne

2. Typologie:

1. Zasięg przestrzenny

• Lokalne

• Bezpieczeństwa państwa (narodowego)

• Bezpieczeństwa międzynarodowego

2. Częstotliwość występowania

• Stałe

• Sporadyczne

3. Prawdopodobieństwa wystąpienia

• Potencjalne

• Realne

4. Sposób postrzegania (świadomość):

• Obiektywne

• Subiektywne

5. Położenie źródła:

• Zewnętrzne

• Wewnętrzne

6. Charakter źródła

• Intencjonalne

• Przypadkowe (losowe)

7. Podział przedmiotowy:

• Zagrożenia militarne- wynikające z zastosowania przemocy zbrojnej (sił i środków o charakterze militarnym

• Zagrożenia polityczne- stan, w którym nasilają się zorganizowane działania grup społecznych (politycznych) uniemożliwiające pełnienie przez państwo jego głównych funkcji, a przez to osłabiające lub niweczące działania organów lub instytucji realizujących cele i interesy narodowe.

• Zagrożenia ekonomiczne- dotyczące problematyki produkcji, wymiany i rozdziału dóbr w państwie oraz racjonalnego nimi dysponowania.

• Zagrożenia społeczne- odnoszą się do wszystkiego co zagraża życiu i zdrowiu, tożsamości narodowej społeczeństw, bezpieczeństwu socjalnemu (gwarancja zaspokojenia potrzeb socjalnych jednostek i rodzin, aspekt materialny i społeczny) i publicznemu

• Zagrożenia ekologiczne- warunki powodujące brak pewności zdrowego życia mieszkańców państwa w ich środowisku. To takie stany zjawisk i procesów, które odbiegają od norm i stają się szkodliwe dla człowieka i przyrody

• Zagrożenia naturalne- wynikają z destrukcyjnego oddziaływania sił natury, mogą prowadzić do klęsk żywiołowych- wszelkiego rodzaju zdarzenia żywiołowe zagrażające bezpieczeństwu życia lub mienia dużej liczby osób albo też mogące wywołać poważne zakłócenia gospodarki narodowej

• Zagrożenia techniczne

3. Współczesne zagrożenia militarne

4. Kryzys

• Kryzys: Faza funkcjonowania danego podmiotu (układu, organizmu, systemu), której atrybutywną cechą jest niestabilność. Istotą kryzysu jest brak stabilności podmiotu, która powoduje zmianę jego funkcji ( a nawet całkowite ich ustanie).

• Kryzys jako okres funkcjonowania państwa- stan, w którym bezpośrednie zagrożenie żywotnych interesów państwa (w jego wnętrzu lub w bliskim otoczeniu) następuje tak szybko, że wymusza na władzach publicznych natychmiastowe podjęcie nadzwyczajnych działań

• Kryzys polityczno-militarny- destabilizacja funkcji systemu politycznego ze względu na konflikt militarny w skali poniżej progu wojny.

5. Konflikty zbrojne:

• Konflikt zbrojny- sprzeczność (spór), rozwiązywany przy wykorzystaniu sił zbrojnych (uzbrojonych grup) stosujących przemoc zbrojną.

• Rodzaje konfliktów zbrojnych:

• wojna

• Interwencja zbrojna

• Incydent zbrojny

• Przewrót wojskowy

• Blokada zbrojna

6. Tradycyjne pojmowanie wojny:

• Warunki prawne: w świetle litery prawa następuje wybuch wojny

• Warunki funkcjonalne: celem wojny jest narzucenie woli innemu państwu (organizacji politycznej, narodowi) poprzez fizyczne obezwładnienie jego sił zbrojnych

• Warunki ekonomiczne: następuje zaangażowanie wszystkich zasobów państwa

• warunki strukturalne: podmiotem działań zbrojnych są państwa (określone siły polityczne) i ich siły zbrojne

7. Zagrożenia asymetryczne- istota:

• Zdecydowanie mniejszy potencjał jednego z przeciwników

• Stosowanie metod odmiennych od zwyczajowych dla rywala

• „Obejście” przewagi przeciwnika

• Aktywność podmiotów pozapaństwowych

8. Charakter zagrożeń asymetrycznych

• Aterytorialność

• Quasi-militarny charakter

• Totalność

• Niska podatność na odstraszanie

• Niska intensywność

• Synergia wpływu

9. Najważniejsze kategorie zagrożeń asymetrycznych:

1. Terroryzm:

• Użycie siły lub groźba jej użycia

• Motywacja polityczna

• Nie respektowanie prawa wojny- atak na cele cywilne/ podmiot pozapaństwowy

• Efekt psychologiczny/ strach

2. Transnarodowa przestępczość zorganizowana

3. Użycie Broni Masowego Rażenia przez podmioty pozapaństwowe

4. Wrogie zastosowanie technologii informatycznych przez podmioty pozapństwowe

---