23.10.2010
MAKROEKONOMIA
Egzamin pisemny, będą materiały do zapoznania się.
Ekonomia - jest nauką, która bada jak ludzie i całe społeczeństwa dokonują wyborów pozwalających na osiągnięcia max korzyści z wykorzystaniem z wykorzystaniem ograniczonych zasobów. Zasoby są ograniczone, natomiast potrzeby nie.
Dwa podejścia do badania procesów ekonomicznych (gospodarczych)
Mikroekonomia - zajmuje się badaniem poszczególnych rynków w ramach danej gospodarki, analizuje zachowanie jednostek i przedsiębiorstw. W przypadku jednostek wyjaśnia jak zachowują się w sytuacjach, gdy musza wydać pieniądze (konsumpcję) lub zainwestować oszczędności. Jak zachowują się na rynku firmy dążące do max swojego zysku? Odbierają sygnały rynkowe i podejmują decyzję. Jak sprzedający i kupujący wchodzą w interiekcję na rynku (popyt, podaż). Co określa cenę produktu, co decyduje o wysokości płac, zysków, stopy procentowej.
Makroekonomia - zajmuję się analizą gospodarki, jako całości, generalnie można powiedzieć zajmuje się problemami jej stabilności, wzrostu i podziału. Obszary analizy
Zmianami w poziomie działalności gospodarczej kraju (prod. krajowy brutto - produkt narodowy brutto)
Zmiany w ogólnym poziomie zmian cen, inflacja i jej wpływ w skali całej gospodarki
Zmianami w całkowitym zatrudnieniu oraz bezrobociem e skali całego kraju, rozmiary zatrudnienia
Wynikami współpracy gospodarczej z zagranicą
Problemami równowagi rynkowej w warunkach wzrostu gosp.
Dwa podejścia (czego?)
Pozytywne
Normatywne - zajmuje się ocenianiem wartościującym, czyli jak powinny wyglądać rozmiary zatrudnieni, czy płac. Bez reguł gry określające obszary, ale jak powinno być. Czy jest dobrze, czy jest źle oraz jak być powinno. Wzrost gospodarczy zależy od spełnienia poszczególnych warunków.
Teoria ekonomi jest (pozytywna) jest odzwierciedleniem uproszczonym wyjaśnieniem pewnego fragmentu lub całości obiektywnej rzeczywistości gospodarczej, np. całość to gospodarka narodowa (rozmiary PKB), a fragment rola handlu zagranicznego w procesie wzrostu gospodarczego. Etapy postępowania we wspomnianym badaniu:
Jeśli związki i relacje mają charakter konieczny, są stałe, zawsze występują określone elementy zwane prawidłowościami ekonomicznymi, np. relacja pomiędzy popytem, podażą, a ceną na dane dobro, relacje między poziomem pracy a wydajnością pracy
Słowne określenie tego typu związku i zależności stanowi sformułowanie praw ekonomicznych. Nie przestrzenie praw pod wpływem różnych czynników doprowadza do niestabilnej sytuacji, odsuwanie katastrofy w czasie, a nie docelowe i całkowite rozwiązanie problemu.
Cech praw ekonomicznych, mają charakter stochastyczny, ujawniają się w długoterminowych procesach badawczych, które pozwolą na wyodrębnienie procesów istotnych:
Obiektywny charakter - żyją sobie własnym życiem, ilekroć taki układ elementów zaistnieje zachodzi konkretna reakcja, bez wpływu ludzi i ich świadomości.
Rzeczywistość, badamy, teoria ją opisuje i daje określone rozwiązania, podając pojęcia i zjawiska, które to opisują. W tych zjawiskach ekonomia doszukuje się określonych prawidłowości, uwidacznia ze te zjawiska SA wynikiem, w których leży określona wiązka czynników , które w określonej konfiguracji doprowadzi do określonych skutków. Rozpoznanie owo jest bardzo ważne. Poznanie tego jest warunkiem podejmowania prawidłowych decyzji. Oprócz teorii ekonomi mamy do czynienia z ekonomia polityczna, kulturalna, społeczna, gospodarcza
Odczytywanie reguł gry przez specjalistów oraz wykorzystywanie ich w codziennym życiu, czyli wiadomości, informacje gospodarcze, na podstawie których podejmowane są decyzje. Zbierając je podejmują decyzje gospodarcze, polityka gospodarcza dotyczy podejmowania decyzji, w oparciu o przesłanki ekonomiczne i inne (społeczne), są to decyzje, które wywołują określone skutki gospodarcze. Polityka decyzja - skutek na rzeczywistość, która decyzja powoduje określony skutek. Istotna rola w podejmowania decyzji gospodarczych, która nie będzie naruszała obowiązujących praw oraz zasad.
Ekonomia wchodzi w skład społecznych, które zajmują się różnymi aspektami życia społecznego obok ekonomi, prawo, historia, socjologia. Związki to, że ekonomia korzysta a ich dorobku i stwarza im teoretyczne podstawy oceny życia społecznego. Chodź są odległe, między nimi są określone więzi współdziałania. Do nauk ekonomicznych poza ekonomią zalicza się dyscypliny: historia gospodarcza, statystyka gospodarcza, ekonomiki branżowe (budownictwa, handlu, przemysłu, przedsiębiorstwa). Przydatność branżowych ekonomi jest na etapie konkretyzacji i weryfikacji opisanych przez ekonomię prawidłowości, zachodzi istotny związek między nimi.
Ekonomia ma ścisły związek z dziedziną prawa - prawo gospodarcze, jego przedmiotem jest uzbrojenie w normy prawne, przepisy wszelakich procesów gospodarczych, obsługuje biznes.
Systemy ekonomiczne
Najbardziej klasyczna ekonomia swoje podstawowe ustalenie i reguły sformułowała na podstawie systemu rynkowego, który charakteryzuje się, że decyzje o tym co produkować, jak i w jakiej ilości, decydują konsumenci i producenci. Cena pobudza producenta do zwiększenia produkcji. System rynkowy określa się jako mechanizm u umożliwiający wydajną alokację zasobów ekonomicznych oparty na działaniu praw popyty i podaży. W tle widzimy tu walkę konkurencyjną, wymuszając pożądane działanie dla konsumenta, w kwestii ceny i jakości oferowanego produktu. Skłania do konkurencyjności, odrzuca słabeuszy, skłania on do stosowania najlepszych technik organizacyjnych produkcji, wymuszając ją przez konkurencję. Umożliwia on uzyskiwanie z dostępnych zasobów (czynników wytwórczych) max ilości dóbr służących poprawie materialnego bytu przynajmniej części społeczeństwa, która załapie się na efekty. Stymuluje to postęp techniczny, technologiczny. Rynek ten nie spełnia wszelkich oczekiwań - zawodność rynku:
Nierówny podział dochodu
Nieskuteczność konkurencji
Niepełne wykorzystanie zasobów
Nieuwzględnienie efektów wewnętrznych; kosztów oraz korzyści
Niedoskonałość produkcji dóbr publicznych; polityka interwencjonizmu danego państwa, poprzez poprawę produkcji danego dobra publicznego
Systemem gospodarczym nazywamy zbiór zasad, na który składają się następujących obszarów:
Kto decyduje o tym co produkować, jak i w jakiej ilości oraz dla kogo
O tych płaszczyznach decydują centralni planiści, w gospodarce nakazowej. Plan gospodarczy był. Na drugim biegunie gospodarka nakazowa, scentralizowana, to co było reprezentowane przez kraje socjalistyczne.
System gospodarki mieszanej, współcześnie występuje na świecie, kombinacja wolnego rynku i kontroli rządu. Problem - ile państwa, w rynku i vice versa
24.10.2010
MIARY POZIOMU SPRAWNOŚCI GOSPODARCZEJ W SKALI MAKRO
Ekonomistów interesuje jaka jest wielkość wypracowanego produktu, za pomocą narzędzi statystycznych (GUS). U podstaw liczenia leżą podstawy filozofii, co jest efektem materialnym pracy przynosi nową wartość, zatem jej wielkość (dochód) była wartością znaczącą (górnictwo, przemysł ciężki). Efekt niskie emerytury w sferze budżetowej w porównaniu do emerytur górników. Po 80 roku na podstawie porozumień m nar. GUS został zobowiązany do wykonywania sprawozdawczości zgodnie z wymogami prawa międzynarodowego.
Ocena sprawności gospodarki wymaga ustalenia
Poziomu i tempa wzrostu produkcji i usług
Siły nabywczej konsumentów
Skuteczności zmagań z bezrobociem i inflacją
Rozwój - pojęcie ogólne, zawierające zazwyczaj wzrost, ale uwzględniające również inne aspekty zamian ekonomicznych i społecznych. R pojawia się wówczas, gdy zwiększa się dobrobyt (ograniczenie ubóstwa, poprawa zdrowia, poprawa przewidywanej długości życia, zapewnienia określonego poziomu edukacji, ochrona środowiska naturalnego). W teorii i praktyce istnieją znaczne różnice w pojęciu rozwoju, im niższy poziom rozwoju owe wartości mogą występować na różnych płaszczyznach.
Rozwój zrównoważony - jest określany postulatywnie, jako konieczność respektowania by działalność gospodarcza nie naruszała praw szeroko środowiska naturalnego, współcześnie duży nacisk kładzie się na ów aspekt.
Wzrost gospodarczy - wzrost rozumie się jako wzrost produkcji i usług oraz przyrost realnego produktu narodowego. Jest on uwarunkowany kilkoma głównym czynnikami:
Zasoby ludzkie; struktura demograficzna, podaż pracy (wpływ obcokrajowców na poziom zatrudnienia), wykształcenie, motywacja, dyscyplina, organizacja pracy
Zasoby naturalne; ziemia, surowce, klimat
Akumulacja kapitału zarówno dobra materialne, czynniki wytwórcze oraz infrastruktura (drogi, kolej)
Technologia; nauka, inżynieria, zarządzanie, przedsiębiorczość, (słabe kraje z aspiracjami na wzrost mają najwięcej do zrobienia i niewątpliwie są one dla nich najtrudniejsze do wykonania)
KRZTAŁTOWANIE STRUKTURY
Zdolność do dokonywania zamian albo reakcji na zmiany wprowadzone przez innych wiąże się z cechami struktury produkcyjnej gospodarki, tj. zależy od trwałych a nie przejściowych cech sytemu gospodarczego. Polska odziedziczył strukturę gospodarki planowanej, przewartościowanie przemysłu ciężkiego względem innych gałęzi. Wszystko było zharmonizowane z gospodarkami krajów RWPG i całość produkcji poszczególnych krajów była dostosowywana do całości struktury. Wszystkie kraje socjalistyczne miały podobną strukturę, za wyjątkiem Czechów i Węgrów, lepsze zaawansowanie technologiczne. Zdolność do dokonywania zmian jest ściśle powiązana ze strukturą. Polski problem lat 90, związany z przekształceniem gospodarczym, jak dokonać transformacji gospodarki, zmienić strukturę, przesunąć ciężar z przemysłu ciężkiego na przemysł wytwórczy.
Schemat okrężnych przepływów pieniężnych w gospodarce
Płatności za dobra i usługi
Ziemia, praca, kapitał
Płace, renty, zyski, procenty, dochód indywidualny
Pieniężny odpowiednik strumienia finalnych dóbr i usług wytworzonych w ciągu jednego roku wyrażonych w cenach rynkowych to produkt narodowy, efekt działalności w skali makro jest PN. Składa się on z wydatków konsumpcyjnych, rządowych zakupów dóbr i usług, krajowych inwestycji prywatnych. Eksport powiększa się gdy gospodarka jest otwarta na sprzedaż dóbr za granicę. Obejmuje on dobra i usługi wytworzone w ciągu jednego roku, nie uwzględnia się zakupów z drugiej ręki oraz produkcji z lat poprzednich. Dobra finlany wytworzone w danym roku
PN = C + G + I + (X-N)
C - osobiste wydatki konsumpcyjne
G - rządowe zakupu dóbr i usług
I - krajowe inwestycje prywatne
X- N - eksport netto (różnica między eksportem a importem dóbr i usług)
PKB - co zostało wytworzone w danym roku, bez uwzględnienia otoczenia
Poszczególne
PKB (GNP) - amortyzacja, zużycie aparatu wytwórczego, zgromadzenie środków na zastąpienie starej nową i zgromadzenie na nią funduszy,
PKN (NNP) - podatki pośrednie
Dochód narodowy (NI) - opłaty za ubezpieczenia społeczne, podatki dochodowe przedsiębiorstw, nierozdzielone zyski przedsiębiorstw, płatności transferowe (rządowe i przedsiębiorstw)
Dochody osobiste (NPI) ludności - podatki osobiste
Dyspozycyjne dochody (DPI)
Porównywanie standardu życia - miernik
PNB/ 1 mieszkańca
PKB/ 1 mieszkańca
Uzyskujemy dzieląc wielkość PNB i PKB przez liczbę mieszkańców danego kraju
Chcąc porównywać kraje o różnym NNP, nie wszystkie elementy wchodzą do założeń, bez szarej strefy, pracy nieewidencjonowanej (pracy gospodarstwa domowego), im niższy poziom kraju tym mniej jest ona brany pod uwagę.
Wskaźnik parytetu siły nabywczej - odzwierciedla względną siłę nabywcza danego kraju, wymierny i wykorzystywany w EU. Jest wskaźnikiem który umożliwia włączenie do rachunku tych elementów, od których abstrahuje wskaźnik PNB, tzn. nie liczenie pracy własnej, a również wyliczanie tych produktów na potrzeby wewnętrzne gospodarki. Informacja jest pełniejsza i bardziej obrazująca rzeczywistość. Wyłącza on czynniki, które są mało porównywalne , uwzględnia źródła nie notowane w rachunku, zmniejszać dysproporcję między badanymi krajmy (Niemcy vs Grecja).
Gospodarka naturalna - http://pl.wikipedia.org/wiki/Gospodarka_naturalna
http://biznes.pwn.pl/haslo/3906924/gospodarka-naturalna.html
Linki
http://pl.wikipedia.org/wiki/Makroekonomia
http://www.abc-ekonomii.net.pl/pomoce/makroekonomia.php
http://makroekonomia.wiedza.diaboli.pl/ …
…more on www.google.pl
Ujęcie wydatkowe
Gospodarka
Społeczeństwo
Ujęcie dochodowe