Związki organiczne - najważniejszym składnikiem organicznym są białka, które stanowią 65-80 g/l. Dzielą się na 3 frakcje:

-albuminy

-globuliny 38%

-fibrynogen 65%

Miejscem powstawania większości białek jest wątroba.

ALBUMINY

1.Funkcja.

Wytwarzane w wątrobie. Ich główną funkcją (jeżeli albumin jest mniej to woda ucieka z ... krwionośnego i tworzą się obrzęki w tkankach. Albuminy pełnią funkcje nośnika różnych substancji np, kwasów tłuszczowych.

GLOBULINY

Grupa ta dzieli się na podfrakcje:

-alfa 1, alfa 2, beta, gamma. Alfa i beta globuliny pełnią funkcje transportową(przenoszą słabo rozpuszczalne w wodzie składniki osocza). Do alfa globulin należy ..., do beta żelazo (coś jeszcze).

Inne globuliny przenoszą hormony sterydowe, cholesterol, barwniki żółciowe, inne składniki krwi.

Globuliny typu gamma tworzą przeciwciała, które zwane są immunoglobulinami.

*Immunoglobuliny dzielą się na:

-immunoglobuliny G - IGG

-immunoglobuliny A

-immunoglobuliny M

-immunoglobuliny D

-immunoglobuliny E

!!!(doczytać jakie funkcje pełnią poszczególne frakcje immunoglobulin, za co są odpowiedzialne i przez co są wydzielane)!!!

FIBRYNOGEN

Białko osocza, które wytwarzane jest w wątrobie. Stanowi 6% ogólnej ilości białka zawartego w osoczu. Jest białkiem rozpuszczalnym, z którego powstają cząsteczki fibryny(białko nierozpuszczalne).

Elektroforeza białek. Pod wpływem przyłożonego pola elektrycznego białka wędrują na jakimś nośniku np. na bibule. Najlżejsze będą najszybciej się przemieszczały, natomiast ciężkie będą najwolniej.

Najcięższe białka(największa masa cząsteczkowa) to gamma? globuliny potem beta globuliny, alfa 1, 2 globuliny, albuminy. Albuminy mają najmniejszą masę cząsteczkową.

Do poza białkowych składników osocza należą: węglowodany i produkty ich przemiany, aminokwasy, amoniak, mocznik, produkty przemiany hemu: bilirubina i urobilinogen, (jeżeli zachodzi rozkład krwinki czerwonej, następuje hemoliza, hem zmienia się enzymatycznie w bilirubinę i urobilinogen), kreatynina (produkt metabolizmu kreatyny), kwas moczowy (powstaje z metabolizmu DNA i RNA).

Do jonów które występują w osoczu należą jony sodowe, potasowe, chlorkowe, wapniowe, ?, ?.

Do lipidów osocza (tłuszcze osocza) należą: cholesterol, trójglicerydy i fosfolipidy.

Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach : A, D, E, K. Hormony steroidowe: kortyzol, aldosteron, testosteron, estradiol, progesteron.

Lipoproteiny występujące w osoczu: chylomikrony, lipoproteiny o bardzo małej gęstości czyli VLDL, Lipoproteiny o małej gęstości LDL, lipoproteiny o dużej gęstości HDL. LDL - zły cholesterol, HDL - dobry cholesterol. LDL uczestniczą w tworzeniu blaszki miażdżycowej. HDL pełni funkcję odwrotną. Im więcej LDLu tym coraz gorzej. LDL wysoki mają osoby, które palą.

ERYTROCYTY

Mają kształt dwuwklęsły, nie mają jądra. Średnica ich waha się od 7 do 9 um (u=mikro), grubość na obwodzie wynosi 2 um, w środku 1 um. Takie wymiary noszą nazwę normocytów, większe od prawidłowych to są makrocyty, a mniejsze mikrocyty. W krwi obwodowej muszą występować małe ilości makrocytów, jeżeli więcej jest mikrocytów to świadczy o tym, że mamy anemię.

Powstawanie i rozwój erytrocytów nosi nazwę erytropoezy. Erytropoeza zachodzi w szpiku kostnym kości płaskich i nasadach kości długich.

Proces erytropoezy jest regulowany przez hormon - erytropoetynę, wytwarzaną w nerkach.

Jak to zachodzi:

Jeżeli organizm jest niedotleniony, to wtedy to jest sygnał dla nerek, że ma wydzielić zwiększoną ilość EPO do krwi. EPO powoduje wzmożone dojrzewanie proerytroplastów(forma dojrzewania erytrocytów) w szpiku.

Z komórek macierzystych powstają proerytroplasty, mają jądro, potem następuje stadium retikulocyta i powstanie dojrzałego erytrocyta. W przypadku niedotlenienia, we krwi możemy spotykać jeszcze pewną ilość retikulocytów, które potem dojrzewają.

HEMOGLOBINA

Jest to czerwony barwnik, który składa się z 4 podjednostek białkowych. Hemoglobina A to jest 2 alfa i 2 beta. Hemoglobina F występuje u płodu. Od hem A różni się tym, że zamiast łańcuchów beta posiada łańcuchy gamma. Do łańcuchów hemoglobiny przyłączone są grupy hemowe. Hem jest to łańcuch porfirynowy zawierający żelazo.

Właściwości hemoglobiny:

-hemoglobina wiąże tlen, i tworzy się oksyhemoglobina, tlen przyłącza się do żelaza dwuwartościowego. Krew jest UTLENOWANA.

*Transport tlenu:(mówiła coś o CO2?!)

W warunkach kiedy jest obniżone ciśnienie parcjalne, tlenu, w wyższej temperaturze, przy większej koncentracji CO2, oksyhemoglobina dysocjuje, dając do środowiska tlen cząsteczkowy i dzięki temu, że uwalnianiu oksyhemoglobiny towarzyszy przyłączanie jonów wodorowych hemoglobina spełnia funkcje bufora krwi(dzięki przyłączaniu i odłączaniu jonów wodorowych).

EFEKT BOHRA

Hemoglobina ma niższe powinowactwo do tlenu w niższym pH. W wyższym pH hemoglobina ma większe powinowactwo do tlenu i jest większe wysycenie hemoglobiny tlenem.

W jaki sposób odbywa się transport dwutlenku węgla:

CO2 transportowany jest w 70% przez osocze, a w 30% przez krwinki czerwone. Jeżeli chodzi o krwinki to CO2 łączy się z hemoglobiną, dając karbaminohemoglobinę i jest transportowana do płuc. Pozostała część pod wpływem .... łączy się z wodą która jest w krwi i tworzy kwas węglowy. Ten kwas dysocjuje na jony wodorowe i jony wodorotlenowe. Jon wodorotlenowy zostaje uwolniony do osocza i w tej postaci transportowany jest do płuc.

To nie jest połączenie dwutlenku węgla z grupą hemową, tylko z hemoglobiną.

Hemoglobina również łączy się z CO tworząc karboksyhemoglobinę. Powinowactwo hemoglobiny do CO jest o około 200 razy większe niż powinowactwo do tlenu.

Met hemoglobina - utleniona hemoglobina powstała w wyniku nieodwracalnej reakcji przyłączania tlenu, co związane jest ze zmianą stopnia utlenienia żelaza wchodzącego w skład hemoglobiny z +II na +III. Jon żelaza jest związany z heminą. Nie posiada zdolności przenoszenia tlenu.

UKŁAD AB0

U każdej osoby w krwinkach czerwonych istnieją substancje grupowe, które są glikoproteinami. One są zwane antygenami i decydują o przynależności do określonej grupy krwi. Natomiast w osoczu oprócz substancji grupowych występują przeciwciała, skierowane przeciwko nieobecnej substancji.

Miejsce na układ grupowy

Układ Rh ma 40 antygenów, ale największe znaczenie ma antygen D. Jeśli on jest u ludzi wtedy osoby należą do grupy Rh +, jeśli nie ma tego antygenu to jest grupa Rh -.

Konflikt serologiczny: jest on tylko i wyłącznie wtedy, kiedy kobieta ma krew grupy Rh-, a mężczyzna krew grupy Rh+. Konflikt dotyczy dziecka, urodzonego przy następnych ciążach. Dziecko dziedziczy po ojcu grupę Rh+. Krew dostaje się w minimalnych ilościach do krwioobiegu mamy, te krwinki rozpoznane są jako obce i wytwarzane są przeciwciała. Te przeciwciała wędrują przez łożysko do płodu i je zwalczają (hemoliza krwinek). Przy pierwszej ciąży tych przeciwciał jest tak niewiele, że mają znikomy wpływ na to dziecko, lecz już przy kolejnej ciąży, we krwi są już obecne przeciwciała od początku ciąży, i atakują już od początku dziecko.

Najbardziej popularna jest grupa ARh+, najmniej popularna ABRh-.

*Aby uniknąć niebezpieczeństwa aglutynacji, wykonuje się próbę krzyżową.

Krople krwi dawcy miesza się na szkiełku z kroplą krwi biorcy, i patrzymy na obecność lub brak aglutynacji, tworzy się „glut”.

W wyniku aglutynacji krwinki się zlepiają.

Eozynofil - granulocyt kwasochłonny, bazofil - granulocyt zasadochłonny.

Leukocyty dzielą się na dwie duże grupy:

-agranulocyty dzielimy na limfocyty, monocyty

-granulocyty dzielimy na neutrofile, eozynofile, bazofile.

Mamy także limfocyty B i limfocyty T.

Białych krwinek, niezależnie od płci to jest od 4 do 10 tys.

*Właściwości granulocytów, neutrofili:

-mają zdolność do chemotaksji, jak jest jakieś ognisko zapalne w tkance one to wyczuwają i zmierzają do ogniska zapalnego.

-fagocytoza - mamy granulocyt i wirusa, następnie tworzy się wgłębienie - pęcherzyk fagocytarny, do którego zbliżają się lizosomy, następuje trawienie tej bakterii (wirusa) przez enzymy lizosomu, resztki są usuwane na zewnątrz.

-zdolność do opsonizacji - zjawisko polegające na tym, że określone cząsteczki mogą przyłączać się do powierzchni patogenu i następnie ułatwiać fagocytozę. Substancje te nazywamy opsoninami i obok przeciwciał oraz elementów dopełniacza mogą to być dodatkowe, inne białka, np. fibronektyna, fibrynogen czy białko wiążące mannozę (MBL).

-zdolność do diapedezy - granulocyty obojętno chłonne mogą przenikać między komórkami śródbłonka naczyń krwionośnych.

*Właściwości eozynofilii:

-stanowią od 2 do 4 % krwinek białych, mają działanie antyhistaminowe. (histamina jest to czynnik który zwiększa przepuszczalność naczyń żylnych, w wyniku czego dochodzi do wywołania obrzęku, powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych).

-mają zdolność do fagocytozy, lecz znacznie mniejszą niż neutrofile.

-biorą udział w rekcjach uczuleniowych, immunologicznych.

*Bazofile:

-wydzielają heparynę.

-biorą udział w reakcjach anafilaktycznych (jest to reakcja alergiczna, typu natychmiastowego i nagłego, po zadziałaniu alergenu, doprowadza do zaburzeń, niewydolności krążenia, oddychania).

*Limfocyty:

Z bardzo dużym jądrem i z bardzo małą strukturą. Dzieli się je na B i T (nie do odróżnienia pod mikroskopem).

Limfocyty T odpowiadają za reakcje odpornościowe typu komórkowego, czyli takie w którym uczestniczą całe komórki.

Mamy limfocyty TH - pomocnicze (aktywują makrofagi, stymulują wzrost i podział limfocytów.

Limfocyty cytotoksyczne TC - niszczą komórki i mikroorganizmy w sposób bezpośredni.

Limfocyty supresorowe - pełnią funkcje regulatora czynności TH i TC i prowadzą do zachowania równowagi między czynnością jednych i drugich.

Limfocyty B - szpikozależne - odpowiedzialne za wytwarzanie przeciwciał, czyli reakcje odpornościowe typu humoralnego. Limfocyty te ulegają przekształceniu w komórki plazmatyczne (wytwarzają przeciwciała) i w limfocyty B pamięci.

Aktywacja limfocyty T antygenów (?).:

Powstaje limfoblast i z tego limfoblastu powstają komórki, które ....(patrz traczyk)

Immunoglobuliny powstają w wyniku pewnej reakcji immunologicznej. Mamy kontakt z jakąś bakterią i wtedy ten okres latencji trwa kilka tygodni i po tym czasie kiedy do naszego organizmu znów wniknie ta bakteria, wytworzone zostają immunoglobuliny IGM i po pewnym czasie produkowane są immunoglobuliny klasy IGG, ale stężenie immunoglobulin nie jest wcale takie duże. Mija sobie kilka lat i mamy kontakt znowu z tą samą bakterią i wtedy organizm wie już, że z tą bakterią się zetknął i okres latencji jest krótki, wynosi tylko kilka dni. Znowu są produkowane IGM i bardzo szybko i w bardzo dużym stężeniu IGG, które niszczą tą bakterie. Pierwsza reakcja to pierwotna, druga reakcja nazywana wtórną.

Monocyty:

Monocyty - grupa leukocytów (5-8% wszystkich krwinek białych). Dojrzałe monocyty nazywa się makrofagami.

Monocyty mają zdolność wydostawania się poza światło naczyń układu krążenia oraz szybkiego ruchu pełzakowatego. Są to komórki żerne, które oczyszczają krew ze skrawków obumarłych tkanek oraz bakterii (żyją około 4 dni). Produkują interferon, który hamuje namnażanie się wirusów.

Powstają przeważnie w szpiku kostnym, czasem w układzie siateczkowo-śródbłonkowym Są największe wśród białych krwinek - około 20 um.

*Trombocyty (płytki krwi):

Są to dyskowate struktury, mniejsze od pozostałych komórkowych składników krwi człowieka, otoczone błoną komórkową fragmenty cytoplazmy megakariocytów. Zawierają szereg ziarnistości odpowiedzialnych za proces inicjacji krzepnięcia, fibrynolizy i skurczu naczyń krwionośnych. W razie uszkodzenia tkanki, w osoczu rozpoczyna się seria reakcji chemicznych, w wyniku których fibrynogen zostaje przekształcony w cząsteczki fibryny, te zaś zlepiają się, tworząc siateczkę zasklepiającą ranę. W siatce tej więzną następnie erytrocyty i trombocyty - w wyniku czego powstaje skrzep. Płytki krwi nie przypominają ani białych krwinek (leukocytów), ani czerwonych krwinek (erytrocytów).

---