USTROJ III RP, ►► UMK TORUŃ - wydziały w Toruniu, ►► Archiwistyka, Ustrój III RP


USTRÓJ III RP

(opracowane pytanka od Ewy. Na podstawie moich notatek, Konstytucji oraz notatek od Ewy i Internetu)

  1. SEJM I SENAT- władza ustawodawcza

  1. SEJM:

- składa się z 460 posłów,

- wybory do sejmu są powszechne, równe, bezpośrednie, tajne,

- 4-letnia kadencja,

- wybory do Sejmu zarządza Prezydent,

- może skrócić swoją kadencję uchwałą podjętą większością co najmniej 2/3 głosów, może tego dokonać także Prezydent,

- pierwsze posiedzenie zwołuje Prezydent,

- obraduje na posiedzeniach,

- Sejm wybiera ze swojego grona Marszałka Sejmu i wicemarszałków,

- Sejm powołuje komisje stałe oraz może powołać komisje nadzwyczajne,

- posiedzenia są jawne,

- decyduje o stanie wojny i o zawarciu pokoju,

- posiada inicjatywę ustawodawczą,

- rozpatruje projekty ustaw w 3 czytaniach,
- uchwala ustawy zwykłą większością głosów,

- obradując wspólnie z Senatem pod przewodnictwem Marszałka Sejmu, działa jako Zgromadzenie Narodowe,

- posłowie i senatorowie mają te same uprawnienia,

- posłowie są przedstawicielami narodu, przed rozpoczęciem sprawowania mandatu składają przysięgę, nie można być równocześnie posłem i senatorem.

Organy Sejmu :

  1. Marszałek Sejmu

  1. Prezydium sejmu

  1. Konwent sejmu, opiniuje w szczególności :

  1. Komisje sejmowe

Klub - co najmniej 15 członków.

Koło - wystarczy 3 posłów.

  1. SENAT:

- składa się ze 100 senatorów,

- wybory do Senatu są powszechne, bezpośrednie, tajne,

- 4-letnia kadencja,

- wybory zarządza Prezydent,

- skrócenie kadencji Sejmu oznacza równocześnie skrócenie kadencji Senatu,

- obraduje na posiedzeniach,

- pierwsze posiedzenie zwołuje Prezydent,

- posiada inicjatywę ustawodawczą,

- ma prawo zgłaszania poprawek do ustaw,

- prawo publicznego wyrażania swoich opinii o sprawach państwowych.

  1. I 3. ADMINISTRACJA PUBLICZNA- zespół działań, czynności i przedsięwzięć organizatorskich i wykonawczych, prowadzonych na rzecz realizacji interesu publicznego przez różne podmioty, organy i instytucje, na podstawie ustawy i w określonych prawem formach. Dzieli się na: administrację rządową, samorządową oraz państwową.

ADMINISTRACJA SAMORZĄDOWA- ukształtowana na 3 szczeblach: gminnym, powiatowym i wojewódzkim. Organy każdej jednostki samorządu terytorialnego realizują zadania publiczne na obszarze własnej właściwości miejscowej. SAMORZĄD TERYTORIALNY wykonuje kompetencje niezastrzeżone przez Konstytucję lub ustawy dla organów innych władz publicznych w celu zaspokojenia potrzeb ludzi zamieszkujących obszar działania danej jednostki organizacyjnej. Do organów samorządu terytorialnego należą:

Organy stanowiące:

- sejmik województwa,

- rada powiatu,

- rada gminy.

Organy wykonawcze:

- marszałek i zarząd województwa,

- starosta i zarząd powiatu,

- wójt (burmistrz, prezydent).

Korzenie samorządu tkwią w początkach XX w. II RP, choć ta idea była już znana w wiekach XVIII , także w starożytności. W wieku XIX idea była już dobrze znana. Silny rozwój nastąpił w I Wojnie Światowej. Powszechnym samorządem został tylko samorząd gminy. Po II Wojnie Światowej reaktywowano samorząd. System Rad Narodowych - po między wojnami próbowano wskrzesić formy samorządu terytorialnego na mocy ustawy z 1950r.

Samorząd terytorialny :

Jest powoływany przez państwo. Władza zrzeka się z wykonywania władzy publicznej na rzecz struktur samorządowych. Samorząd w pewnym zakresie jest nadzorowany przez państwo. Podlega ewolucją, funkcjonuje w Europie wiele różnych modeli samorządu.

Kształtowanie się samorządności lokalnej cenzury wyznaczają :

Stopniowa decentralizacja władzy publicznej w nowych gminach, powiatach, województwach.

- 1990 - reforma rolna

- 1990 - ustawa o samorządzie gminnym nadała podstawy prawne do działania samorządów przy jednoczesnym istnieniu podmiotów władzy publicznej

-1990 - wybory do przywróconych struktur samorządu. Miał własne środki do działania, cechy, które charakteryzują samorząd. Należało wyposażyć samorząd w środki materialne do działania.

- 1998 - reforma Jerzego Buzka

Na szczeblu województwa nastąpił podział na administracje państwową i rządową.

- 2002- przekształcono ( ustawa) formułę samorządu terytorialnego wprowadzając bezpośrednie wybory wójtów, burmistrzów. Wcześniej Rady wybierały kandydatów. Personalizacja władzy na szczeblu lokalnym.

Samorząd w Małej konstytucji z 1992.

Wybory do samorządu są w pełni demokratyczne. Społeczności samorządowe - obywatele mogli się swobodnie wypowiadać na referendach lokalnych. Samorząd lokalny musi istnieć w całej RP. Władza jest wykonywana przez organy wybrane w wyborach.

Konstytucja RP :

Art. 15 ust. 1 konst.

Ustrój terytorialny RP zapewnia decentralizację władzy publicznej

Art. 16 ust. 2 konst.

Samorząd terytorialny uczestniczy w sprawowaniu władzy publicznej. Przysługującą mu w ramach ustaw istotną część zadań publicznych samorząd wykonuje w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Zasada unikalności : polega na jednolitości w sferze zewnętrznej i wewnętrznej. Nie ma możliwości wprowadzania jakiejkolwiek autonomii .

Administracja samorządu terytorialnego to :

Układ organizacyjno-funkcjonalny działający w ramach struktur sił, czyli w ramach gmin, powiatów i województw jako jednostek samorządowych wspólnot samorządowych, w skład którego wchodzą:

- podmioty o strukturze prawnym organów i urzędów administracyjnych

- samorządowe jednostki organizacyjne, prezydent, starosta, marszałek

Podstawy prawne :

- ustawa 08.03.1990 o samorządzie terytorialnym

- ustawa 05.06.1998 o samorządzie powiatowym

- ustawa 05.06.1998 o samorządzie wojewódzkim

- ustawa 28.07.1998 o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa

Województwa - 16

Powiaty (314 powiatów ziemskich, 65 grodzkich)

Gminy (2478) - w gminach mogą się tworzyć tzw. Jednostki pomocnicze - sołectwa , dzielnice, osiedla

Organy samorządowe gminy:

- Rada Gminy - (uchwałodawcze) stanowiący i kontrolny

- wójt - organ wykonawczy

Powiatu :

- Rada Powiatu

- Zarząd powiatu

Województwa :

- Sejmik województwa

- Zarząd wojewódzki ( liczy 5 osób)

Pojęcie prawne jednostek samorządu terytorialnego :

Gmina :

Powiat:

Województwo :

Charakterystyka Prawna :

Gmina:

Powiat :

Zakres działania :

Gmina : do zakresu działania gminy nalezą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym

Powiat: charakter ponad gminny.

Województwo: określenie strategii rozwoju województwa, prowadzenie polityki rozwoju województwa, zadanie związane z rozwojem regionalnym na obszarze województwa.

Zadania Własne Gminy np. :

Zadania własne powiatu np. :

Zadania własne województwa np. :

Jednostki samorządu terytorialnego nie podlegają sobie. Jednostki samorządowe ( gmina) nie podlega powiatowi itd.

Nadzoruje Prezes RM , Wojewoda, Regionalne Izby Obrachunkowe

Organy Kontrolne - NIK, Naczelny Sąd Administracyjny, Skarb Państwa .

4. SĄD NAJWYŻSZY

Ma szczególne uprawnienia, tradycje sięgają zanim powstała II RP.

1984 - wprowadzono ustawę o Sądzie Najwyższym ; okres po stanie Wojennym (PRL)

Został określony jako organ sądowy posiadający uprawnienia zwierzchnie do wszystkich sądów z prawem orzekania. W hierarchii najwyższej.

Czym się zajmuje :

- kasuje i inne środki odwoławcze od orzeczeń sądów powszechnych i wojskowych

- uchwały rozstrzygające zagadnienia prawne

- rozpatrywanie projektów wyborczych, stwierdzanie ważności wyborów i referendów

Sąd najwyższy Sprawdza, czy sądy niżej położone w hierarchii prawidłowo wydały wyrok, czy działał prawidłowo. Pewna grupa spraw do zastrzegania wyroków. Uchwała Sądu nie jest prawem i dotyczy tylko tej konkretnej sprawy.

Struktura Sądu Najwyższego:

Obowiązuje od 2003r :

- Izba Cywilna

- Izba Karna

- Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych

- Izba Wojskowa

Zakres działania :

Sprawuje nadzór nad prawidłowością orzekania :

- Sądów Powszechnych

- Sądów wojskowych

Jest to nadzór JUDYKACYJNY art. 183.

Organy Sądu Najwyższego:

Powołuje Prezydent na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa.

Kto może być powołany :

- udokumentowany 10 letni staż pracy, na stanowisku: sędzia, prokurator, adwokat, radca prawny lub notariusz.

- wykluczeni są prawnicy z tytułem prof. dr hab.

- prezydent wybiera Pierwszego Prezesa - kadencja trwa 6 lat

5. Ustrój III RP opiera się na:

- przepisach Konstytucji z 1952 r.

- na Małej Konstytucji 17.10.1992 r.

- ustawie konstytucyjnej z 23.04.1992 r. o trybie przygotowania i uchwalenia konstytucji RP,

- Konstytucji z 17.10.1997 r.

6. FUNKCJE KONSTYTUCJI:

1)Funkcje prawną- polega ona na możliwości pełnienia przez konstytucję roli aktu prawnego w zakresie stosunków politycznych, społecznych i gospodarczych, które są przez nią regulowane.

2)Funkcję stabilizacyjną (petryfikującą)- utrwalenie czegoś w pewnej niezmiennej formie

3)Funkcję programową (dynamiczną)- konstytucja musi być otwarta na przyszłość i wyznaczać cele

4) Funkcja integracyjną - czyli stymulowanie obywateli z państwem, u którego podstaw leży konstytucja

5)Funkcja organizatorską- czyli taką w której konstytucja określa zasady organizacji i funkcjonowania państwa oraz jego struktury wewnętrznej

6)Funkcję wychowawczą- ma ona dwojaki cel: upowszechnienie jednych wartości, zasad i idei, a jednocześnie stymuluje przyjmowania nowych.

Stabilizacyjno-Dynamizująca

Stabilny ustrój, obraz państwa; zapisy mogą ewoluować; kształt państwa nie jest stały, zmienia się, konstytucja właśnie mówi gdzie owy ustrój w razie potrzeby można zmienić.

Prawna

Jest ich kilka, wyróżniono funkcje:

-polityczno-prawną

-ekonomiczno-prawną

Obie te funkcje , określają miejsce konstytucji wśród różnych systemów normatywnych w społeczeństwie. Do funkcji prawnych zalicza się, funkcje określającą niepozbywalny zakres suwerenności państwowej. Reguluje zależność Polski np. od UE. Funkcje prawne dotyczą ustalenia zakresu zadań strategicznych i kompetencji państwa tzn. „co wolno państwu”.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Kancelaria Krakowska, ►► UMK TORUŃ - wydziały w Toruniu, ►► Archiwistyka, Rozwój form
Typy dokumentacji, ►► UMK TORUŃ - wydziały w Toruniu, ►► Archiwistyka, Metodyka kształtowania zasobu
Kancelarie kościelne, ►► UMK TORUŃ - wydziały w Toruniu, ►► Archiwistyka, Rozwój form
archiwistyka laboratorium, ►► UMK TORUŃ - wydziały w Toruniu, ►► Archiwistyka, Ochrona archiwaliów
Kancelaria Wielkopolska, ►► UMK TORUŃ - wydziały w Toruniu, ►► Archiwistyka, Rozwój form
Kopia Standaryzacja opisu archiwalnego, ►► UMK TORUŃ - wydziały w Toruniu, ► WYDZIAŁ Prawa i Adminis
hydrobiologia 30.11.2011, ►► UMK TORUŃ - wydziały w Toruniu, ► WYDZIAŁ Biologii, WYDZIAŁ Chemii, Bio
MSG DEFINICJE, ►► UMK TORUŃ - wydziały w Toruniu, ►► Ekonomia, Międzynarodowe stosunki gospodarcze
Z poprawna polszczyzną - 2 etap, ►► UMK TORUŃ - wydziały w Toruniu, ►► Filologia polska, Stylistyka
opracowane zagadnienia na egzamin, ►► UMK TORUŃ - wydziały w Toruniu, ►► Socjologia, Praca socjalna,
Postepowanie-sadowo-administracyjne, ►► UMK TORUŃ - wydziały w Toruniu, ► WYDZIAŁ Prawa i Administra
kultura jezyka polskiego cz.2, ►► UMK TORUŃ - wydziały w Toruniu, ►► Filologia polska, Kultura jezyk
DEFINICJA DOKTRYNALNA PAPIERU WARTOŚCIOWEGO, ►► UMK TORUŃ - wydziały w Toruniu, ► WYDZIAŁ Prawa i Ad
Kultura jezyka II rok, ►► UMK TORUŃ - wydziały w Toruniu, ►► Filologia polska, Kultura jezyka - Izab
sciaga prawo st, ►► UMK TORUŃ - wydziały w Toruniu, ►► Finanse i rachunkowość (FiR), Prawo
raport ćw 5, ►► UMK TORUŃ - wydziały w Toruniu, ► WYDZIAŁ Biologii, WYDZIAŁ Chemii, Biotechnologia U

więcej podobnych podstron