Z Duża prywatna spółka dodaje wypracowany olej techniczny do produkowania paszy dla zwierząt (przykład niepolski).

Z Ustał relacje między prywatyzowaniem administracji publicznej a upaństwawianiem administracji prywatnej.

G. Administracja publiczna prowadzona przez Kościół Katolicki²⁷

Podstawy prawne

Zasadnicze znaczenie dla wskazania podstaw prawnych prowadzenia przez Kościół Katolicki administracji publicznej ma konstytucyjna zasada ustrojowa dotycząca formy regulacji stosunków Państwo—Kościół sformuło­wana w art. 25 ust. 4, zgodnie z którą: „Stosunki między Rzecząpospolitą Polską a Kościołem Katolickim określają umowa międzynarodowa zawarta ze Stolicą Apostolską i ustawy". Konsekwencją przyjęcia takiego rozwiązania jest zagwarantowanie działalności Kościoła w polskim porządku prawno-administracyjnym normami międzynarodowymi zamieszczonymi w Konkor­dacie²⁸ podpisanym 28 lipca 1993 r. i normami krajowymi zamieszczonymi w rozlicznych aktach normatywnych.

Konkordat jako umowa międzynarodowa ratyfikowana za uprzednią zgo­dą parlamentu i ogłoszona w Dzienniku Ustaw RP z chwilą wejścia w życie w dniu 25 kwietnia 1998 r. reguluje w sposób kompleksowy uprawnienia Kościoła w zakresie wykonywania jego funkcji religijnych, a także zadań ze sfery administracji publicznej. Porównanie przepisów konkordatowych z paralelnymi przepisami ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej²⁹ oraz ustaw szczegóło­wych materialnego prawa administracyjnego z zakresu prawa oświatowego, prawa o szkolnictwie wyższym, prawa prasowego etc. prowadzi do wniosku, iż uprawnienia przyznane Kościołowi w Konkordacie są jedynie potwierdze-

²⁷ Tekst pkt. G przyjęto za A. Szadok-Braturi, Administracja publicznna prowadzone przez. Kościół Katolicki, maszynopis 2002.

²⁸ Dz.U. z 1998 r. Nr 51, póz. 318.

29 Dz.U. Nr 29, póz. 154 z późn. zm.

68

niem wcześniej zagwarantowanych jego wolności i uprawnień w ustawodaw­stwie krajowym.

Jednocześnie podstawowe znaczenie dla wszystkich kościołów i związ­ków wyznaniowych ma ustawa z dnia 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania³⁰, ale jedynie w przedmiocie regulacji dotyczącej ogól­nych zasad polityki wyznaniowej państwa. Przedmiot ten wyznaczaj ą przepisy ustawy, które wypełniają treścią konstytucyjne zasady wolności sumienia i wyznania oraz stosunku państwa do kościołów i innych związków wyzna­niowych³¹.

Ustawa o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego daje podstawy do

uproszczonej typologii dziedzin administracji publicznej prowadzonej przez Kościół. I w tym zakresie można wyodrębnić cztery najbardziej znaczące obszary aktywności Kościoła, które poddane administracyjnoprawnemu reżi­mowi obejmują:

1. oświatę i szkolnictwo wyższe,

2. opiekę społeczną i zdrowotną,

3. środki przekazu i kulturę,

4. wolności obywatelskie.

Dla problematyki wykonywania administracji publicznej przez Kościół szczególne znaczenie mają postanowienia ustawowe i przepisy wykonawcze należące do materialnego prawa administracyjnego. Unormowania te kon­kretyzują uprawnienia Kościoła sformułowane w imponującym, aczkolwiek nie zamkniętym przedmiotowo, katalogu określonym w Konkordacie i w dopełniającej go ustawie o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego.

Obszerność materiału normatywnego nie pozwala na jego wyczerpującą deskrypcję. Z tych przyczyn zostaną jedynie zarysowane wybrane regulacje zamieszczone w najistotniejszych aktach prawnych z przyporządkowaniem ich do wyodrębnionych wyżej dziedzin administracji publicznej prowadzonej przez Kościół.

Oświata i szkolnictwo wyższe

Na mocy Konkordatu (art. 14) i ustawy o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego (art. 20) Kościół uzyskał prawo do zakładania i prowadzenia szkół oraz placówek oświatowych i wychowawczych na zasadach organizacyj­nych i programowych określonych przez ogólnie obowiązujące ustawy. Mają one status prawny placówek katolickich i podlegają władzy kościelnej. Nato-

30 Tekst jedn. Dz.U. z 2000 r. Nr 26, póz. 319.

³¹ Natomiast ta część ustawy, która normuje działalność związków wyznaniowych, traci charakter swoistej lex generalis i nie znajduje zastosowania wobec Kościoła Katolickiego, gdyż katalog jego uprawnień uregulowany został wyczerpująco odrębną ustawą mono-konfesyjną.

69

---