Przemienne użytki zielone- użytki zielone krótkotrwałe. Monokulturowe lub mieszane zasiewu traw i motylkowatych na GO, wchodzące na pewien czas do płodozmianu.

W gospodarowaniu polowym wyróżnia się 2 okresy: darniowy (2-3 lata) i polowy.

Specyfika przemiennych UZ: wysoka wydajność (ponad 10t Sm/ha i 45t zielonki/ha). Zdolność produkcyjnego wykorzystania wysokich dawek nawożenia azotem. Uzyskiwanie paszy prymy przez okres wegetacji. Dogodniejszy rokad prac związanych z uprawą i zbiorem. Dobre stanowisko w płodozmianie. Korzystne oddziaływanie na glebę, poprawa struktury gruzełkowatej i stosunków wodnych gleby, zwiększenie zasobności w składniki pokarmowe, wzbogacanie w próchnicę, uaktywnianie życia biologicznego. Przeciwdziałanie zmęczeniu ziemi. Funkcja fitosomatyczna- przeciwdziałanie wypłukiwaniu związków azotu, zwłaszcza azotanów w głąb gleby oraz ich migracja do wód.

Gatunki roślin łąkowych przydatne na przemienne UZ: życica wielokwiatowa, westerwoldzka, mieszańcowa, życica trwała- tetraploidalna, stokłosa uniolowata, festulolium, kupkówka pospolita, rajgras wyniosły, lucerna siewna, mieszańcowa, koniczyna łąkowa, biała, perska.

Mieszanki na przemienne UZ: pojedyncze gatunki (odmiany), mieszanka kilku gatunków traw, mieszanki kilku odmian (hodowlanych) w obrębie jednego gatunku, mieszanki motylkowo-trawiaste.

Korzyści uprawy mieszanek motylkowo-trawiastych w porównaniu z kukurydzą:

	mieszanka	kukurydza
zagrożenia erozyjne	nie występuje	wysokie
chemiczna ochrona roślin	zbędna	konieczna
nawożenie mineralne	nie koniecznie	koniecznie
stosowanie gnojowicy	do 4 SD/ha	do 2 SD/ha
wymywanie azotanów	małe	duże
struktura gleby	dobra	zagrożona
bilans próchnicy	pozytywny	negatywny

Wykorzystanie przemiennych UZ: kośne do bezpośredniego spasania lub jako surowiec na kiszonkę. Pastwiskowe- krótkotrwałe pastwiska polowe (brak pasożytów zwierzęcych).

Różnorodność mikroflory oraz aktywność mikrobiologiczna w kiszonce:

Bakterie kwasu mlekowego- kwas mlekowy- dobry zapach.

Clostridium- kwas masłowy (nieprzyjemny zapach), białko- NH₃- ograniczone potrzeby.

Crinterobakterie- kwas octowy- ostry zapach.

Bakterie rozkładu białkowego- białko- NH₃- gnilny zapach.

Drożdże- aerobowy rozkład z O₂ (- straty, zagrzewanie), alkohol bez O₂ (-Zapach alkoholu).

Pleśnie- pleśnienie- ograniczone pobieranie, toksyny.

Podstawowe fazy kiszenia: tlenowa, właściwej fermentacji, stabilność kiszonki, wybierania kiszonki.

Warunki prawidłowego rozwoju bakterii kwasu mlekowego: odpowiednia zawartość s.m. (30-35%), odpowiednia zawartość cukrów, warunki beztlenowe.

Rodzaje kiszonek: z runi świeżej- 15-20% s.m., z runi przewiędniętej 30-35%s.m., z runi silnie przewiędniętej 40-50% s.m.

Straty składników pokarmowych przy kiszeniu runi łąkowej:

W polu- oddychanie roślin, podsuszenie, zbiór- 3 do 7%.

W procesie fermentacji- oddychanie, CO₂- ok. 4%.

W wypływającym soku do 7%.

W skutek wtórnej fermentacji- pleśnienia- straty powierzchniowe do 25%.

Czynniki decydujące o jakości kiszonek:

1. Podatność surowca na zakiszanie- zawartość cukrów, pojemność buforowa- obniża pH, zdolność zobojętniania ma białko, zawartość s.m.- stopień przewiędnięcia, zanieczyszczenie ziemią, występowanie bakterii kwasu mlekowego.

2. Technika zakiszania- rozdrabnianie surowca, ubicie i gęstość paszy, czas napełniania pryzmy lub silosa, dodatki kiszonkarskie, przykrycie lub owinięcie.

Zarodniki Clostridium występują w glebie powodując fermentację kwasu masłowego w kiszonce.

Przyczyny pogarszania się jakości kiszonek: rozwój grzybów pleśniowych (dostęp tlenu), fermentacja kwasu masłowego (zanieczyszczenie ziemią), procesy gnilne (dostęp tlenu i zbyt duże uwilgotnienie), fermentacja kwasu octowego (wolny przebieg kiszenia), fermentacja alkoholowa (wtórna fermentacja na skutek dostępu tlenu i działalności drożdży).

Ciągi technologiczne produkcji kiszonek z runi przewiędniętej: zbieracz pokosów- pryzma, silos. Sieczkarnia + przyczepa transportowa- pryzma, silos. Prasa rolująca + owijarka- baloty cylindryczne. Prasa kostkująca- pryzma z kostek.

Ekonomiczne uwarunkowania produkcji pasz na UZ: koszty jednostkowe produkcji plonu, energii, białka. Koszty końcowe nawożenia. Konkurencyjność w stosunku do innych pasz. Stosunek wartości uszlachetniania do kosztów produkcji w aspekcie procesu degradacji UZ. Relacja wartości progowych w technologiach produkcji zwierzęcej opartych o pasze z UZ do cen surowców rynkowych. Czynnik limitujący produkcję pasz. Skala produkcji pasz.

Możliwości obniżania kosztów produkcji pasz z UZ: substytucja wysokoenergetycznych nakładów dostarczanych z zewnątrz mechanizmami zawartymi w ekosystemach. Racjonalizacja procesów produkcji. Postęp biologiczny.

Znaczenie roślin motylkowych obniżaniu kosztów produkcji pasz na UZ: powiększenie wykorzystania motylkowych, w szczególności koniczyny białej w produkcji pasz pozwoli na oszczędność w nakładach na nawożenie azotem i i zakup koncentratów w wysokości 4 mld. Euro rocznie.

Konkurencyjność w stosunku do innych pasz: związana jest z brakiem kosztów alternatywnego użytkowania ziemi na TUZ.

---