Zasady tworzenia prawa Wykład 1 1 marzec 2008r.

Regulacja konstytucyjna- odnosi się do Konstytucji Art. 118- 124

Art. 118- dotyczy inicjatywy ustawodawczej po przygotowaniu projektów przez specjalistów .
Specjalistami są - prawnicy specjaliści- przygotowani do tworzenia norm prawnych (zwani legislatorami), po przygotowaniu projektu - projekt trafia do Sejmu.

Art. 119 - dotyczy komu przysługuje projekt, jaki jest jego przebieg.

Art. 120- określa ostatnia część projektu ustawy, zasadą jest większość głosów zwykła- odnosi się do głosowania.

Art. 121- uchwalenie ustawy, określa w jakim terminie zostaje uchwalony przez Sejm.

Art.122- uprawnienia władzy wykonawczej - Prezydenta.

Art. 124- dotyczą postępowania w Senacie

Art. 123- odnosi się do pilnego trybu ustawy, wskazuje w jakim terminie postępowanie powinno być przeprowadzone.

Kto może decydować o pilny tryb ustawy?

Jedynym uprawnionym jest Rada Ministrów. Konstytucja określa w jakim trybie nie mogą być dokonywane w trybie pilnym ustawy:

• Kodeksy

• Ordynacje podatkowe

• Ustawy podatkowe

• Projekty budżetowe

Istotą trybu pilnego jest skrócenie postępowania - termin skrócony to 14 dni.

Główne założenia postępowania ustawodawczego:

postępowanie ustawodawcze może być wszczęte tylko i wyłącznie przez uprawnione podmioty

1. główne prace merytoryczne toczą się w Sejmie, ponieważ Sejm uchwala ustawę

2. po uchwaleniu ustawy przez Sejm konieczny jest udział Senatu, który albo ustosunkuje się do przygotowanych przez Sejm treści, albo rozpoznaje ustawę bez rozpoznania
   z wiążącym skutkiem

3. w zależności od decyzji Senatu ustawa trafia albo do Prezydenta albo do Sejmu, który może bezwzględną większością głosów propozycje Senatu odrzucić

4. do wejścia w życie ustawy konieczny jest podpis Prezydenta, który może mieć zastrzeżenia do ustawy
   i może skierować ja ponownie do Sejmu albo do Trybunału konstytucyjnego

Fazy postępowania ustawodawczego:

1. przygotowanie projektu ustawy i wykonanie inicjatywy ustawodawczej

2. postępowanie z projektem ustawy w Sejmie

3. postępowanie w Senacie z ustawą uchwalona przez Sejm

charakter obligatoryjny

4. charakter fakultatywny - postępowanie w Sejmie w sprawie rozpatrzenia poprawek Senatu lub decyzji

5. o odrzuceniu ustawy

6. charakter wyjątkowy- postępowanie w Sejmie w przypadku wniosku Prezydenta
   o ponowne rozpatrzenie ustawy

7. charakter obligatoryjny podpisanie ustawy przez Prezydenta i zarządzenie jej ogłoszenia

Cel postępowania ustawodawczego:

Celem ustawodawcy jest stanowienie dobrej ustawy. Dobra ustawa to zgodność

z zasadami w rozporządzeniu Rady Ministrów.

Senat jest izbą, która powinna uchwalić dobre ustawy.

Wykonywanie inicjatywy ustawodawczej

Inicjatywa ustawodawcza - to prawo do wniesienia przez określoną grupę podmiotów projektu ustaw do sejmu skutkujące wszczęciem postępowania ustawodawczego.

Kto może skorzystać z inicjatywy ustawodawczej?

1. posłowie - (15 posłów albo komisja sejmowa)

2. senat ( uchwała przez quorum wniesiona)

3. prezydent

4. Rada Ministrów

5. grupa 100 tys. obywateli - ustawa o inicjatywie ustawodawczej wykonywana przez obywateli, którzy posiadają czynne prawo wyborcze

Pierwszym krokiem inicjatywy ustawodawczej komitetu jest zebranie 100 tys. podpisów, nie można zmieniać projektu ustawy. Projekt ustawy wraz
z podpisami kierowany jest do Marszałka Sejmu - wówczas mówimy
o inicjatywie ustawodawczej.

Ograniczenia inicjatywy ustawodawczej.

• ch czystopodmiotowym - odnosi się do ustawy budżetowej (dokładnie do projektów budżetowych) - przysługuje Radzie Ministrów.

• zmianie przedmiotu konstytucji -

Inicjatywę konstytucyjną „wnosi” 92 posłów, czyli 1/5 składu posłów(odnosi się do ustawy
o zmianie Konstytucji)

• uchwała Senatu

• Prezydent

Pod koniec kadencji Sejmu i Senatu nie powinno się przeprowadzać inicjatywy ustawodawczej.
W każdym momencie można przeprowadzać inicjatyw ustawodawczą.

Wycofanie inicjatywy ustawodawczej.

Możliwe jest wycofanie inicjatywy ustawodawczej (odnosi się to do drugiego czytania projektu ustawy), wycofanie inicjatywy ustawodawczej powinno mieć charakter wyraźny.

Przyczyną wycofania inicjatywy ustawodawczej jest wkroczenie w kompetencję podmiotu.

( dotyczy wycofania)

Projekty szczególne:

1. wykonanie inicjatywy ludowej

2. projekty ustawy budżetowej

ad.1 Wykonanie inicjatywy ludowej- jest to niedopuszczalne odnośnie wycofania.

ad.2 Projekty ustawy budżetowej - 3 miesiące przed wykonaniem ustawy budżetowej projekt powinien być wniesiony do Sejmu;

4 miesiące - Sejm i Senat muszą się ustosunkować do projektu ustawy budżetowej, do tego terminu 4 miesięcznego ustawa powinna być uchwalona przez Radę Ministrów.

Jakie warunki powinien posiadać projekt ustawy?

• Forma

• Uzasadnienie (jest bardzo istotne, można powiedzieć najważniejsze)

FORMA- projekt ustawy powinien być przygotowany w formie pisemnej, powinien być przygotowany na podstawie rozporządzenia techniki prawodawczej.

Projekt posiada formę : tabelaryczna i opisową.

UZASADNIENIE:

1. określenie rzeczywistego stanu w dziedzinie, która ma być uwarunkowana

2. określenie projektowanego stanu wraz ze wskazaniem różnic w stosunku do stanu rzeczywistego

3. określenie celu w jakim projekt ma być przygotowany

4. określenie skutków społeczno- gospodarczych-finansowych (konieczne jest źródło finansowania, z czego wydatki mają być pokryte)

5. przedstawienie aktów wykonawczych do projektowanej ustawy

6. dołączenie do uzasadnienia oświadczenia zgodności projektowanej ustawy
   z prawem wspólnotowym

BRAKI W UZASANIENIU- mogą być poprawione przez wnioskodawcę np.; poprzez ustne wyjaśnienie wątpliwości. Możliwe jest zwrócenie projektu ustawy wnioskodawcy, jest to ostateczność, występuje gdy braki są bardzo poważne. Marszałek powinien unikać zwracania projektu.

Zwyczaje inicjatywy ustawodawczej: podmioty nie powinny wkraczać w kompetencje innych podmiotów(np.; Sejm- Prezydentowi i odwrotnie).

Polityczne znaczenie inicjatywy ustawodawczej- jest to bardzo ważne pojęcie odnosi się do:

- Rady Ministrów( RM musi posiadać inicjatywę ustawodawczą, czyli musi uchwalać projekt ustawy)

- Komisje Sejmowe- są potrzebne (są merytorycznie lepsze) niż ustawy wniesione poprzez posłów

2

---