Socjalizacja
jako rozwój społeczny, który oznaczać może proces tzw. uczłowieczania dzięki kształtowaniu się cech psychiki specyficznie ludzkich, których tworzenie się podlega prawom społecznym.
jako proces stawania się członkiem społeczeństwa w wyniku przyswajania dorobku ludzkiej kultury, co bywa utożsamiane z uczeniem się zachowań, które pozwalają przystosować się do środowiska społecznego, opanować reguły zachowania obowiązujące w danej społeczności oraz niezbędne do przeżycia wiadomości i umiejętności.
jako nabywanie kompetencji społecznych wyrażonych umiejętnościami społecznymi. (Określenie "kompetencja społeczna" stanowi wypadkową badań nad poziomem lub stopniem uspołecznienia, które w pedagogice specjalnej mają znaczenie zasadnicze. Dlatego też, prawdopodobnie, definicja kompetencji społecznych jest rozszerzeniem ustaleń Światowego Komitetu Ekspertów, dotyczących zjawiska szerszego przystosowania społecznego.
Dysfunkcje socjalizacji
Zwichnięta socjalizacja
Demoralizacja - związana z przewartościowaniem ustosunkowania do rzeczywistości. Najczęściej pod wpływem innej obyczajowości i kultury niż ta w jakiej wychowywało się dziecko.
Socjalizacja antagonistyczno-destruktywna, zwana podkulturową z uwagi na związek jednostki z wartościami i normami podkultury pozostającej w opozycji do kultury szerszej zbiorowości społecznej. (L.Pytka 1993).
Przystosowanie społeczne
efektywność lub stopień, w jakim jednostka realizuje wymogi niezależności osobistej, odpowiedzialności społecznej, oczekiwanej od niej w zależności od jej wieku oraz od wymagań środowiska.
Dobre przystosowanie
przejawia się w realistycznym spojrzeniu na siebie i otoczenie, w zrozumieniu własnych niedoskonałości, w szukaniu właściwych form rozładowania napięć emocjonalnych, w doskonaleniu umiejętności rozwiązywania konfliktów;
Złe przystosowanie
objawia się: niezadowoleniem z siebie, spostrzeganiem siebie jako osoby nieszczęśliwej, osłabieniem aktywności intelektualnej i społecznej, a pojawieniem się w ich miejsce mechanizmów obronnych, nieadekwatności występowania reakcji i jej siły, braku współdziałania w trakcie realizacji zadań grupowych.
Rozwój społeczny przez:
imitację (naśladowanie)
Identyfikację (utożsamianie)
Internalizację (uwewnętrznienie norm)
Rozwój moralny
Anomia;
Heteronomia;
Socjonomia;
Autonomia;
Typy reakcji
Reakcje wprost
Reakcje okrężne
Reakcje aspołeczne
Reakcje zaczepne
Reakcje oporne