Aleksandra Bomersbach

Filip Gęsiarz

Skrypt do tekstu MacLeoda:

Fenomenologia: Wyzwanie dla psychologii eksperymentalnej.

1) Fenomenologia a psychologia eksperymentalna

- przedmiotem badań fenomenologów były wszelkie dane doświadczenia

* Erlebnis : kolory, dźwięki, wrażenia, i wszystkie spotykane w świecie relacje

* Erfahrung : które odnoszą się do nagromadzenia przeszłych Erleibnis

- metodą badań było „wzięcie w nawias” wszelkich wcześniejszych ustaleń, pominięcie wszelkich założeń. Oznaczało z przemysłem podjęte usiłowanie by zidentyfikować ukryte założenia i je zawiesić lub przynajmniej systematycznie je zmieniać aby nie wpłynęły na badanie.

- nie należy mieszać fenomenologii psychologicznej z titchenerowską introspekcją. Różnią się m.in. tym, ze introspekcja jest redukcjonistyczna, tzn. posiada założenie, ze doświadczenie da się rozłożyć na mniejsze elementy, fenomenologia bierze to założenie „w nawias”. Oprócz tego w analizie introspekcyjnej nie ma miejsca dla sensu. W fenomenologii sens jest centralny.

- Trzy obszary w których fenomenologia psychologiczna odegrała już znaczącą rolę lub zdaje się, że może taką odegrać:

1) Fenomenalna stałość

- Postrzegany obiekt sam w sobie, czyli jako istniejący niezależnie od tego, czy się go postrzega i jak pod wpływem stymulacji nie zmienia się, zmiany bodźca powodują jednak zmianę wrażenia tego, jak ów obiekt jest doświadczany. My te zmiany nieświadomie interpretujemy w ten sposób, że stałość obiektu zostaje zachowana (cień padający na biały stół zmienia jego kolor na szarawy, ale my uważamy, że stół - właśnie jako pewien niezależny obiekt - jest dalej biały)

2) Druga osoba

- moje spostrzeżenia różnią się od spostrzeżeń drugiej osoby.

- istnieją stopnie obiektywności fenomenów (powidok jest mniej obiektywny niż stół, ponieważ porusza się i zmienia w zależności od zmian zachodzących w uwadze.)

- można wnioskować o świecie fenomenów drugiej osoby na podstawie empatii.

3)Komunikacja

- paradygmat fenomenologicznej teorii informacji: Komunikacja obejmuje:

* nadawcę (może, lub nie, stawać się odbiorcą faktycznym. Może, lub nie, być słuchany.)

* medium (język mówiony lub pisany, gesty itd. Nadawca posiada pewne idee, które przekazuje odbiorcy)

* słuchacza (niekoniecznie realny odbiorca, ale słuchacz, który istnieje w wyobraźni nadawcy (modlitwa do Boga))

* symboliczny: arbitralne wiązanie ze sobą dwóch przedmiotów.

* sygnifikatywny: słowo lub wyrażenie wskazuje na coś innego, poza siebie (ołówek jest czymś do pisania)

* percepcyjny: musi obejmować sens ekspresji i mimiki.

-problemy:

* nadawca może zdominować cały obszar łącznie z medium i odbiorcą. Np. w stanie wzburzenia

* gdy nadawca jest tak pochłonięty nadawaniem wiadomości i sposobie jej przekazania że przestaje zauważać odbiorcę.

* trudność z jasnym przekazaniem trudnej treści może doprowadzić do tego, ze nadawca straci kontakt z odbiorcą (profesorowie)

* komunikacja idealna, gdy świat odbiorcy i nadawcy się nie różnią się nie zdarza.

- jako organizmy, żyjemy w podobnych środowiskach fizycznych. W procesie ewolucji przystosowaliśmy się do nich w podobny sposób aż w końcu wykształciliśmy zdolność do użycia zastępczych form reagowania-słów, na które inne organizmy nauczyły się reagować.

---