Rola i podstawowe składniki czynnika ludzkiego w przedsiębiorstwie.
Jednym z głównych sił wytwórczych w przedsiębiorstwie jest czynnik ludzki jednak jest on ograniczony i zarazem bardzo kosztowny, dlatego też gospodarowanie tym czynnikiem jest centralnym problemem polityki personalnej. Ludzie ze swoimi uzdolnieniami i ogromnym potencjałem możliwości stanowią bogactwo narodu, a od polityki personalnej zależy w jakim stopniu będzie ona wykorzystana dla tworzenia nowych wartości.
Przedsiębiorstwo jako instytucja ekonomiczna powinno mieć zdolność produkowania bogactwa ze swoich zasobów. Realizacja celów ekonomicznych związanych z osiąganiem nadwyżki jest zatem istotą i zasadą życia przedsiębiorstwa. Należy przy tym pamiętać, że cele ekonomiczne są realizowane przez ludzi, a jednocześnie dla ludzi, dlatego też właściciele powinni dbać o spełnianie oczekiwań i potrzeb pracowników. Ludzie jako zasób przed. W przeciwieństwie do pozostałych zasobów posiadają osobowość, prawa obywatelskie oraz kontrole nad tym, czy w ogóle pracują, jak dużo i jak dobrze.
Obok zasobów informacyjnych, finansowych, rzeczowych w przed. mówi się o zasobach kadrowych, inaczej zwanych zasobami czynnika ludzkiego. Tworzą one spójną całość z pozostałymi zasobami i narzędziami pracy.
W literaturze funkcjonują również takie terminy jak potencjał, (kapitał) ludzki, pracowniczy, społeczny. Ogólnie przyjęło się, że potencjał odzwierciedla sprawność, wydajność, możliwości, zdolności tkwiące w kimś lub czymś. Potencjał ludzki stanowi zasób szeroko rozumianej sprawności oraz możliwości i zdolności, a także motywacji tkwiących w pracownikach przed.. Według Janusza Biernata potencjał kadrowy, to zdolność do osiągania sprawności i skuteczności w działaniach pracowniczych. Stanowi element potencjału intelektualnego firmy czyli zdolności do uzyskania wartości z posiadanego kapitału intelektualnego.
W swojej pracy będę posługiwała się pojęciem kadry, personel, więc przytoczę definicje kadr. Kadry to zespół, grupa pracowników przedsiębiorstwa, organizacji, firmy, itp., wykwalifikowani, aktywni i przodujący pracownicy. W każdym przedsiębiorstwie istnieją różne zespoły pracowników o różnym stopniu niezależności i podporządkowania, a także powiązania z jego działalnością i procesem zarządzania. Trudno jest więc określić kto należy , a kto nie do tak zwanej kadry. Pojęcie kadra kojarzy się najczęściej z osobami na stanowiskach kierowniczych, które posiadają samodzielność w podejmowaniu decyzji oraz kierują zespołem pracowniczym.
Biorąc pod uwagę kryterium „cenności” i „ rzadkości” można podzielić pracowników na trzy kategorie:
rdzeń zatrudnienia, w którego skład wchodzą pracownicy niezbędni dla przedsiębiorstwa ( stanowią oni jego tzw system nerwowy), a są to:
menażerowie
technolodzy
konstruktorzy
zatrudnienie peryferyjne, obejmujące pracowników potrzebnych stale do realizacji zadań, a są to:
pracownicy łatwo dostępni na rynku pracy o niskich kosztach zatrudnienia
kontrakty zewnętrzne, obejmują osoby zatrudnione doraźnie lub na podstawie zleceń zewnętrznych. Kontrakty te mogą dotyczyć prostych, jak i specjalistycznych prac.
Podsumowując można stwierdzić, że ludzie jako jednostka oraz zespoły, które tworzą, są podstawowymi elementami organizacji. Ludzie decydują o sukcesie przedsiębiorstwa, kreują, zmieniają, zmieniają, a czasem nawet unicestwiają swoje organizacje - stanowią ich treść i formę. W organizacji są przedmiotem i podmiotem oddziaływania. Patrząc na pracownika, jako na bogactwo, porównywalne ze wszystkimi innymi zasobami, należy zastanowić się jak najlepiej go spożytkować. Rezultatem takiego podejścia będzie taka organizacja pracy, która najlepiej dostosuje się do walorów i ograniczeń tych specyficznych zasobów.
Istota ludzka sama sprawuje kontrolę nad tym, jak i ile pracuje, nad jakością oraz ilością swej produkcji. Bierze ona czynny udział w procesie wytwarzania - inaczej, niż inne zasoby przedsiębiorstwa, które uczestniczą w nim biernie.
Człowiek pracuje w grupach i tworzy grupy do pracy. Stosunki jakie panują w grupach wpływają na realizację zadań, dlatego też w organizacji pracy należy doprowadzić do harmonii między grupa a jednostką.