Wykład I

Metodologia zajmuje się metodami (sposobami postępowania) w poznawaniu świata a przede wszystkim sposobami uzasadniania zdań czyli wykazywaniem prawdziwości wypowiadanych twierdzeń. Metodologia zajmuje się również różnymi czynnościami myślowymi, które porządkują nasze wiadomości w swoisty zbiór tworzących dorobek danej nauki.

dwie funkcje

uzasadnianie porządkowanie

każde twierdzenie musi być uzasadnione i uporządkowane (dążenie do teorii czyli tworzenia całościowego obrazu rzeczywistości)

Metodologia nauk społecznych

opisowa normatywna

Metodologia opisowa to metodologia tradycyjna, polega na opisie najistotniejszych faktów społecznych.

1) opisuje sposoby uzasadnienia twierdzeń, które są współcześnie lub były w minionej epoce uznawane za wystarczające do uzasadnienia jakiegoś twierdzenia za prawdziwe.

2) opisuje jakie schematy wnioskowań oraz reguł inferencyjnych były czy też są stosowane (inferencyjność to wynikanie jednych zdań drugich)

3) opisuje jak się prowadzi obserwacje, eksperyment jak się klasyfikuje wyniki badań (nauki)

Metodologia normatywna

1).postukuje że tak a tak należy uzasadnić twierdzenia

2) postuluje, że takie a takie schematy wnioskowań inferencyjnych należy uważać
za właściwe

3) postuluje że tak a tak należy prowadzić obserwacje, definiować, wyprowadzać wyniki obserwacji

Metodologia badań społecznych ustala:

1) przedmiot danej nauki oraz jej problematykę badawczą

2) ustala aparaturę pojęciową

3) ustala dopuszczalne uzasadnia twierdzeń

4) ustala wstępne założenia jakie przyjmuje się w danej nauce

Istotne są założenia antropologiczno - aksjologiczne

Czynności ………….

1) uzasadnienia zdań :

- bezpośrednie poprzez doświadczenie, konwencję terminologiczną, intuicję intelektualną

- pośrednie uzasadnienie zdań (rozumowanie) rozumowanie proste, wnioskowanie, redukcyjne, dedukcyjne

2) dobór zdań

3) rozumowanie złożone

- wyprowadzenie konsekwencji

- dowodzenie

- tłumaczenie

- wyjaśnianie

- sprawdzenie

Uzasadnienie zdań - jest testem któremu metodologia poddaje nauki społeczne, gdyż od każdej żąda aby zdała sprawę ze sposobu uzasadnia twierdzeń do zbioru których doszła.

Uznawanie zdań jest pojęciem psychologicznym

Uzasadnienie zdań - Bad. Metodologicznie uzasadnione

Uznawanie zdań z rangą naukową

(0,1,2) = (2, 10, 15)

Mamy uznanie i uzasadnienie

Uzasadnianie bezpośrednie poprzez doświadczenie, spostrzeżenia, obserwacje, eksperyment.

Spostrzeżenie to proces uzasadnia świata

Spostrzeżenia zewnętrzne i wewnętrzne.

Sądy spostrzeżeniowe - to elementy interpretacji tego co jest spostrzegane

Sądy spostrzeżeniowe na podstawie stłumionych bodźców są sądami fałszywymi, także bodźce przy źle funkcjonujących receptorach są źle odbierane (ktoś jest nie przygotowany)

Obserwacja:

To planowe spostrzeganie zjawiska bez wpływu na ich powstanie i przebieg. Przy obserwacji stawiamy pytanie na które chcemy uzyskać odpowiedź.

Obserwacja może być: bezpośrednia, pośrednia, pośrednicząca.

Wyniki obserwacji może być przeprowadzona w kategoriach: ilościowych i jakościowych

Pomiar

To taka obserwacja w której przedmiotom obserwowanym przyporządkowujemy pewne liczby i to w ten sposób, że na stosunku między liczbami, możemy wywnioskować o stosunkach między mierzonymi przedmiotami.

By zmniejszyć błąd pomiaru”

- usunąć błędy systemowe (treściowe)

- doskonalić metody i narzędzia

- dokonywać jak największej liczby pomiarów

- stosować różne sposoby mierzenia tej samej wielkości

Eksperyment

To wytworzenia przedmiotu lub zjawiska w celu ich obserwacji:

Eksperyment pozytywny - potwierdza już istniejącą wiedzę,

Eksperyment negatywny- dąży do obalenia lub podważenia głoszonych tez czyli falsyfikowania (pod względem metodycznym bardziej wartościowy)

Konwencja terminologiczna

Spełnia dodatkowe kryterium od wartości estetycznych, przez teorię, wygodna w użyciu, łatwość zastosowania w praktyce

---