Ćwiczenia 4 - pediatria - Żołna 24.11.2005 r.
Zespół pourazowy OUN.
Urazy OUN to 30% wszystkich urazów.
Najgorszy wiek to 2 - 5 lat.
Podział:
otwarte - naruszenie ciągłości tkanek
zamknięte - pod kopułą kości
Objawy kliniczne:
bezpośrednie - w okolicy urazu
wtórne - związane z urazem do 6 tyg. lub dłużej
Aby nastąpił uraz musi dojąć do uderzenia w głowę i przemieszczenia mózgu, oraz uderzenia o twarde części czaszki (oponę twardą, kości czaszki).
Powikłania pourazowe:
wczesne - to zmiany związane z obrzękiem mózgu, ze wstrząśnieniem mózgu, zaburzenia w krążeniu płynu mózgowo-rdzeniowego, uszkodzenie układu naczyniowego, powikłania ropne
późne - blizny glejowe, padaczka, zaburzenia psychiczno-ruchowe, zaburzenia umysłowe
Wstrząśnienie mózgu.
Objawami zewnętrznymi są z czynnościowymi zmianami w OUN:
obrzęk mózgu (w pobliżu pnia mózgu - niebezpieczny, zagrożenie dla życia) - towarzysz wszystkim urazom OUN
Objawy:
krótkotrwała utrata przytomności (od 1 min. do kilku godzin)
bóle głowy silny
niepamięć wsteczna
wzmożone ciśnienie śródczaszkowe
nudności, wymioty
bradykardia
drgawki
zmiany na dnie oka, obrzęk tarczy n. wzrokowego
zmiany ogniskowe
Triada Cuszinga:
zaburzenia świadomości (senność, apatia, głęboka utrata przytomności)
przyśpieszenie oddechu
↑ RR
Stłuczenie mózgu.
zmiany organiczne - przerwanie ciągłości naczyń mózgu (małych)
dochodzi do tego w okolicy skroniowej i czołowej
Uraz części skroniowej:
urazy otwarte
szybkie wystąpienie objawów:
zaburzenia świadomości
drgawki
objawy ogniskowe
Urazy części czołowej:
nie ma utraty przytomności
splątanie
dezorientacja co do czasu i przestrzeni
po tych urazach występują zaburzenia psychiatryczne
Diagnostyka:
TK
RMI
W ognisku stłuczeni8a dochodzi do wylewu krwi - martwica krwotoczna, obrzęk - 48 h.
Po 48 h organizm resorbuje wylane krwinki - 2 - 3 tyg.
Później napływanie tkanki łącznej (glejowej) w te miejsca po resorpcji tzw. blizny glejowej (częsta przyczyna padaczki).
U dzieci rzadko występują stłuczenia.
Krwiaki pourazowe wewnątrzczaszkowe
są to wylewy do 10 - 15 ml. Krwi
daje to objawy ogniskowe
źródłem mogą być tętnice i żyły
Objawy kliniczne:
ostre:
ujawniają się po ok. 2 h do 2 dni po urazie
podostre:
od 3 doby do 14 dni
przewlekłe:
po 3 do 6 tyg. lub później
Umiejscowienie:
nadtwardówkowe
podtwardówkowe - między oponą twardą a mózgiem
śródmózgowe - w półkulach mózgu lub móżdżku
Jeśli krwiak przebije się do komór mózgu to krwiak śródmózgowy - zgon.
Przebieg kliniczny u pacjenta:
okres kompensacji - okres formowania się krwiaka - okres bezobjawowy (zgłasza bóle głowy, ogólne osłabienie)
okres dekompensacji - ucisk krwiaka na tkankę mózgowo - mózg przemieszcza się na drugą stronę (ciasnota śródmózgowa) - raptowne pogorszenie się stanu pacjenta - zgon.
Objawy: zaburzenia świadomości (senność, utrata przytomności), przyśpieszenie oddechu (bradykardia), ↑ RR - Triada Cuszinga; poszerzenie źrenicy po stronie innej niż krwiak, drgawki
30% śmiertelność
okres krańcowy - dokonuje się wgłobienie, ↑ ciśnienia w tylnej jamie czaszki, źrenice zwężone nie reagują na światło, odruchy zniesione, pacjent nieprzytomny, zgon.
Szanse na wyzdrowienie żadne, 70 - 80% śmiertelność.
TK i operacja.
Krwiak nadtwardówkowy.
uszkodzenie tętnicy oponowej środkowej
Uszkodzenie w okolicy płata skroniowego daje szybko objawy - burzliwe (wszystkie objawy).
Krwiaki podostre najczęściej.
TK i leczenie operacyjne we wszystkich urazach OUN>
Objawy:
zaburzenia świadomości
niedowład kończyn
nierówne źrenice
ból głowy
nudności i wymioty
Krwiak śródmózgowy
niecharakterystyczne objawy
zależy gdzie powstał
narastające objawy zaburzenia świadomości
powikłania - przebicie do komór mózgu - pogorszenie się pacjenta - zgon w większości przypadków
Postępowanie:
oceniamy stan przytomności, źrenice
podstawowe funkcje życiowe
transport na izbę przyjęć (tam podejmujemy decyzję o dalszej hospitalizacji lub nie)
podczas transportu pacjent powinien być zabezpieczony lekami p/obrzękowymi (jeśli ma objawy obrzęków): np. dekadron, furosemid, na oddziale - manitol
podczas transportu:
ułożenie pacjenta z głową lekko podniesioną
obserwacja podstawowych funkcji życiowych: tętno, ciśnienie krwi, oddech
czy u dzieci nie ma drgawek (niewielkie drgawki ogniskowe) - laki p/drgawkowe
tlen
na izbie przyjęć - po wykonaniu dodatkowych badań - zabieg, obserwacja.
Powikłania:
padaczka pourazowa
niedowład kończyn
zaburzenia zachowania
wodogłowie
zaburzenia w rozwoju psychiczno - ruchowym
bóle głowy powracające
1