Plastycznośc mózgu
To naturalna zdolność mozgu do stopniowych zmian w zakresie funkcjonowania. Mozg dzieki działaniu bodźców płynących ze swiata zewnętrznego oraz naszego ciala ma zdolność do rozwoju i zmian.
Czynniki ryzyka mogące wpłynąć na wyst.problemow rozwojowych
Obciążenie rodzinne, krwawienie w ciąży, zagrażające poronienie, choroby matki, niedojrzalosc noworodka, masa urodzeniowa, choroby noworodka, urazy okołoporodowe.
Co to są odruchy i czym rożnia się od wzorców ruchowych.
Odruch to automatyczna reakcja na określony bodziec , niepodlegajaca swiadomej kontroli. Odruchy powinny pozostac aktywne przez określony czas a nastepnie w toku normalnego rozwoju wygasaja lub przekształcają się w bardziej złozone wzorce ruchowe.
Na czym polega integracja sensomotoryczna
To proces zachodzący w OUN polegający na organizacji i wytworzeniu reakcji przystosowawczych. Prawidłowy rozwoj integracji uzależniony jest od sprawnego dzialania OUN. Szczegolna role odgrywa odgrywaja inf.z układów zmysłow westybularnego, proprioceptywnego i dotykowego.
Dlaczego rozwój dziecka w pierwszym roku nazywamy psychoruchowym
Jest to okres gdzie motoryka jest scisle powiazana z psychiką. Rozwoj dziecka uwarunkowany jest dojrzewaniem OUN i reagowaniu na rozne bodzce płynące z otoczenia. Odpowiedni dopływ bodźców i opieka matki zapewniaja naturalny proces dojrzewania i pojawienie się takich samych ruchów u wszystkich dzieci. Dlatego jest on powiazany z rozwojem strefy psychicznej.
Prawidłowy mechanizm odruchu postawy
Rozwoj postawy związany jest z jakością napiecia posturalnego. Odruch postawy zawiera zalezne od siebie składowe czyli prawidłowe napiecie posturalne, prawidłowe unerwienie, prawidłowe wzorce.
Sterowanie po kolei punktami kluczowymi ciala głowa, barkim, biodra.
Co odznacza pojęcie „diagnoza rozwojowa”
Polega na określeniu przewidywalnego kierunku zmian, zaburzeń oraz skutków.
Diagnoza pełna - obejmuje wszystke typy diagnozy
Diagnoza cząstkowa - obejmuje tylko niektóre typy diagnozy
Co to jest dysocjacja i jaką rolę spełnia
Dysocjacja to reakcja pomiędzy mobilnością i stabilnością która stanowi podstawę rozwoju ruchów selektywnych czyli swobodnych poszczególnymi częściami ciała.
Prawo cefalokaudalne
Oznacza że w wyniku uzyskania prawidłowej kontroli części ciała położonych wyżej czyli głowy i obręczy barkowej dziecko ma możliwość osiągnięcia kontroli w częściach położonych niżej czyli miednicy o konczyn dolnych.
Prawo ma charakter zwrotny czyli prawidłowa aktywność części nizej pozwala na na rozwoj funkcji czesci położonych wyżej.
Prawo proksymalno - dystalne
Odznacza ze w wyniku uzyskania centralnej stabilizacji możliwy jest rozwoj kontroli w odcinkach położonych obwodowo czyli w konczynach gornych i dolnych. Prawo ma charakter zwrotny czyli rozwoj czesci położonych dystalnie wpływa na rozwoj czesci ciala położonych proksymalnie.
Wymien elementy prawidłowego mechanizmu antygrawitacyjnego
-rozwoj wielkości i rozkładu napiecia posturalnego
-rozdzielenie globalnych synergii mięśniowych
-rozwoj orientacji w linni srodkowej ciala
-rozwoj kontroli punktow kluczowych ciala
Co warunkuje prawidłowy rozwoj czyli kształtowanie postawy i lokomocji
Rozwoj prawidłowej lokomocji możliwość podpierania się, przetaczania, pełzania warunkują możliwości ruchowe glowy i konczyn. Rozwoj chwytu i siegania ulatwia rozwoj postawy. Chodzenie na czworakach wymaga umiejętności przyjecia pozycjo „czworonożnej” i utrzymania równowagi w tej pozycji.
Na czym polega rozwój wielkości i rozkładu napięcia posturalnego
Prawidłowy rozkład napięcia posturalnego osiaga się przez prawidłowe ułożenie punktow kluczowych czyli glowy, szyi, barków i bioder. Odpowiednie poruszanie nimi wpływa na prawidlową postawe i zmianę pozycji. Stymulacje napiecia posturalnego możemy osiągnąć przez poklepywanie określonej czesci ciala czy poprzez zatrzymanie ruchu w odpowiedniej fazie i utrzymanie tej pozycji. Doswiadczenia realizowane mogą być przez skorę, aparat ruchowy, oraz przez prioproreceptory stawow i miesni.
Odpowiednie napiecie to znaczy pokonac sile grawitacji ale tez nie zbyt wysokie by nie hamowac swobodnego wykonywania ruchow. Napiecie posturalne rozwija się stopniowo od obwodowej stabilizacji i centralnej hipotonii do centralnej stabilizacji i obwodowej mobilności. U noworodka wystepuje centralna hipotonia posturalna a wraz z rozwojem im starsze niemowle tym prezentuje wiecej napiecia w czesciach centralnych.
Na czym polega kształtowanie orientacji w linii środkowej ciała?
Wraz z postepem rozwoju napiecia posturalnego dochodzi do rozwoju wzdłuż linii srodkowej ciała. Okres silnej symetrii wystepuje 16-18 tyg zycia. Około 20 tyg obserwuje się pierwsze próby przekraczania linni srodkowej ciala dotyczy to nie tylko reki ale i oczu. Dziecko musi przejść okres symetrii gdyz to umozliwia mu budowanie napiecia posturalnego i koordynacji Obureczne sieganie wymaga dobrej stabilizacji obręczy barkowej ale także stabilizacji tulowia.
Co steruje postawą w pierwszych 6 miesiącach życia dziecka i co to odznacza?
Proces dojzrewanai OUN polega na stopniowym przejmowaniu kontroli ciała przez coraz to wyżej położone struktury mózgowia. Sterowanie postawą i ruchem do 6 mies.odbywa się na poziomie rdzenia i pnia mózgu co odznacza ze są globalne synergie mięśniowe.
Zanalizuj zmiany położenia srodka ciężkości w 1 r.ż.
W wynikiu rozwoju napiecia posturalnego dochodzi do zmian położenia środka ciężkości ciała. O okresie noworodkowym znajduje się on w okolicy szyi i przemieszcza się w dół.
Ok. 5-6 miesiaca lokalizuje się w okolicy lędźwiowej
Co steruje postawą w drugim półroczu życia dziecka i co to oznacza?
Po 6 miesiacu osrodki sterujące postawa ciala znajduja się na poziomie śródmózgowia i kory mozgowej które wywieraja hamujący wpływ na rdzen i pien mozgu - umożliwiają reakcje równowagi i obronny podpór. Dzieki temu rozdzielaja się globalne synergie i możliwy jest prawidłowy proces swobodnie wykonywanych ruchow oraz rozwoj napiecia posturalnego.
Rozwój stabilizacji na wybranym przykładzie.
0-2 mies.dziecko nie siega nie potrafi się oprzec na rekach leżąc na brzuchu. Podczas ruchów ramienia łopatka podąża w tym samym kierunku co ramię.
3 mies. rozpoczyna się dysocjacja łopatki i ramienia tzn.ze podczas ruchów ramienia łopatka ustabilizowana jest na klatce piersiowej tak ze dziecko może opierac się na przedramionach w lezeniu przodem.
5 mies. nastepuje zbliżenie łopatek do osi kręgosłupa co umozliwia stabilizacje obręczy barkowej i ulatwia podpór na wyprostowanych kkg w leżeniu przodem oraz sieganie oburącz w leżeniu tyłem.
Ok. 6mies. życia w poz. promocyjnej miednica przylega do podłoża, konczyny dolne prostuja się i możliwe jest odpychanie paluchami od podłoża co wpływa na dalsze doskonalenie stabilizacji miednicy. Dziecko ma możliwość wyższego uniesienia głowy i klatki piersiowej nad podłoże co rozwija dysocjacje pomiedzy obręczami barkową i biodrową oraz umożliwia wysoki podpór na konczynach górnych z wyprostem w stawach łokciowych. Tak wiec odpowiedni poziom stabilizacji miednicy wpływa zwrotnie na dalszy rozwoj stabilizacji obręczy barkowej, konczyn gornych i dolnych.
Reakcje nastawcze
-zdolność utrzymywania głowy w poz. pośredniej zarówno w poż pronacyjnej jak i supinacyjnej
-zdolność organizacji ruchów wokół linii środkowej
-zdolnosc aktywnego przenoszenia ciężaru ciała
-zdolnośc kontrolowania środka ciężkości z możliwością utrzymania go w granicach podparcia podczas przemieszczania się w rożnych pozycjach
-możliwość wykonywania ruchów rotacyjnych tzw.kontrotacji obręczy barkowej i biodrowej
Odruchy rdzeniowe - odruch podparcia
Wyst.0-4 miesiaca zawiera dwie składowe tj.odruch magnesowy i reakcje podparcia. Odruch magnesowy - drażnienie stopy co powoduje podążanie konczyny dolnej za bodźcem jak za magnesem. Dodatnia pozycja podparcie wyzwalana jest w poz. pionowej przez postawienie stopy dziecka na podłożu. Zgiecie grzbietowe palucha i stopy wywoluje wyprost konczyny dolnej tak ze dziecko może utrzymac na niej ciężar ciala. Odruch skrzyżowanego wyprostu polega na protowaniu i przywodzeniu jednej konczyny podczas drażnienia stopy drugiej u dziecka leżacego tyłem. Odruch pchniecia konczyny podczas drażnienia stopy zgiętej konczyny nastepuje jej pchniecie (wyprost we wszystkich stawach)
Asymetryczny toniczny odruch szyjny ATOS
5tyg-6 mies obrót głowy w bok powoduje wyprost konczyn i tulowia po stronie w która zwrocona jest twarz oraz zgiecie po stronie potylicznej. Toruje sieganie pod kontrola wzroku.
Symetryczny toniczny odruch szyjny STOS
3-6 mies zgiecie glowy do klatki piersiowej wywoluje zgiecie konczyn dolnych i wyprost konczyn dolnych natomiast odchylenie glowy dziecka do tylu powoduje wyprost konczyn gornych i zgiecie konczyn dolnych. Odruch ten róznicuje aktywność kkd i kkg, przyjmowanie poz klecznej i pronacyjnej.
Odruch Moro
Jest odruchem dwufazowym. Gwałtowne odwiedzenie kkg w wyniku bodzca np.szarpniecie czegos na czym lezy lub halas pozniej nastepuje powrot do pozycji zgieciowej.
Toniczne odruchy chwytne rąk/ stopy również
0-4 mies dotkniecie dłoniowej powierzchni reki powoduje zgiecie palców i zacisniecie reki
Odruch skrócenia tułowia
Drażnienie bocznej pow.tułowia powoduje zgiecie w strone bodźca z jednoczesnym trójzgięciem konczyny dolnej po stronie przeciwnej.
Teoria rozwoju kamieni milowych
Zarówno pionierzy jak i autorzy postrzegali prawidłowy rozwoj motoryczny jako sztywny możliwy do przewidzenia proces w którym pojecie zmienności łączy się jedynie w granicach wyznaczonych genetycznie. W efekcie badan rozszerzano kryteria, tworzono skale, schematy. Dzis podstwa są rozne formy chronologicznych tabel, schematow, opisow typowych dla poszczególnych etapow rozwoju.
Reakcje nastawcze głowy w przestrzeni
Zaczynają dominować 3-4 mies.Po zmianie ułożenia dziecka w przestrzeni głowa zawsze przyjmuje ustawienie pionowe tak ze jej czubek jest najwyższym punktem w przestrzeni a oczy i usta ustawiają się poziomo.
Reakcje nastawcze głowy na ciało
Ok. 3 miesiaca ustawienie głowy w płaszczyźnie tułowia podczas badania odruchu trakcyjnego - pociągnięcia za rece gdy dziecko leży.
Reakcje nastawcze ciala na cialo
5-6 mies. Reakcję rozpoczyna skret glowy który zapoczatkowuje reakcję nastawczą barków i jednoczesnie przeciwskręt obręczy biodrowej. Stopniowo jednak miednica wykonuje ruch w tym samym kierunku co barki i obydwie obręcze ustawiaja się w jednej płaszczyźnie. Pozwala to na wytworzenie kontroli centralnej i ulatwia przetaczanie i pełzanie.
Reakcje równoważne
Ich rozwoj zaczyna się gdy dziecko potrafi kontrolowac głowę i przeciwstawiać się sile ciżekości. Czyli utrzymanie srodka ciężkości nad plaszczyzna podparcia. Powoduja kompensacyjne zmiany napiecia miesni i kontrruchy.
Supinacja - na plecach
Pronacja - na brzuchu