1.Jakie zmiany następują?
- rozwój przemysłu i techniki;
- wzrost zapotrzebowania na artykuły żywnościowe;
- rozwój nauk przyrodniczych;
- nowe metody uprawy roli i roślin oraz chowu i hodowli zwierząt;
- dalsza specjalizacja;
2.Tendencja zmian
- przenikanie na wieś wzorów i treści życia miejskiego jest spowodowane:
+ rozwojem produkcji towarowej, rynku, handlu, stosunków towarowo-pieniężnych;
+planowe, celowe współdziałanie rolników z właścicielami kapitału: kto, ile, czego, po jakiej cenie ma wyprodukować?;
- ziemia przestaje być traktowana emocjonalnie, jako miejsce pracy i życia, a uważana jest za przedsiębiorstwo, które ma przynosić zysk; Ziemia to biznes.;
-praca indywidualna rolników jest „pracą na zamówienie” bliską systemowi nakładczemu;
- w obronie przed naruszeniem ich interesów, rolnicy tworzą liczne zrzeszenia i spółdzielnie i sami dyktują warunki co do jakości i reżimów surowców produkcyjnych;
- sukces gospodarstwa rolnego w coraz większej mierze zależy od kwalifikacji i umiejętności w coraz mniejszej od przyzwyczajeń i tradycji;
- zmiana warunków życia, zmiany w wyposażeniu gospodarstwa domowego, przekształcenia w modelu konsumpcji rodzin (prasa, radio, TV, Internet) wszystko to powoduje, ze rodzina rolnicza gubi cechy tradycyjne.
3. Gospodarstwo chłopskie jest jednocześnie warsztatem produkcyjnym, a więc miejscem pracy i produkcji dla chłopa i jego rodziny, ale także gospodarstwem domowym, a więc miejscem życia rodziny chłopskiej;
- dla tradycyjnej rodziny chłopskiej gospodarstwo (ziemia) było wszystkim, mogło zapewnić utrzymanie rodziny;
„ekonomia” V/VI w. p.n.e. nauka o gospodarstwie, o zarządzaniu majątkiem, domem = zdobywanie środków na utrzymanie, sensowne używanie pieniędzy; Arystoteles mówił: „ można dużo wydać i mało mieć” i odwrotnie; czyt. Nauka o prawach gospodarstwa domowego;
Przedmiot ekonomi (wybrane zagadnienia):
- zagadnienie społecznego gospodarstwa;
- potrzeby człowieka o charakterze materialnym;
- nauka o konsumpcji, podziale i produkcji majątku w społeczeństwie;
Ekonomia polityczna (społeczna) - problemy społecznego gospodarowania, politykos = społeczny;
Adam Smith ojciec ekonomi politycznej (1723-1790) Szkot, jego najważniejsze dzieło : „Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów”; znane powszechnie pod tytułem „Bogactwo narodów”;
Najważniejsze myśli: „ nie od przychylności rzeźnika, piwowara lub piekarza spodziewamy się naszego obiadu, lecz od ich dbałości o własny interes. Nie odwołujemy się do ich humanitarności lecz do ich egoizmu i nie mówimy im o naszych potrzebach, lecz o ich korzyściach”;
- prawa naturalne, jeśli pozwoli się im działać swobodnie, stworzą najlepsze z możliwych społeczeństw;
- oświecony egoizm jednostki jest w efekcie końcowym zgodny z interesem publicznym;
- ludzie są sobie równi z urodzenia;
- uważał, za szczególnie groźne skłonności niektórych ludzi biznesu do „zbierania tam, gdzie nigdy nic nie zasiali”;
- popierał pewne formy interwencjonizmu, zwłaszcza w dziedzinach obronności;
- nie miał jednak naszej wiedzy na temat: powstawania malej grupy ludzi bardzo bogatych, mas skrajnie ubogich, którzy cierpieli z braku jakiejkolwiek ochrony prawnej;
- „nie ma innej sztuki, której jeden rząd uczy się wcześniej od drugiego, niż sztuka drenażu pieniędzy z ludzkich kieszeni”;
Makroekonomia zadania:
- opis i analiza zjawisk rozwoju gospodarczego;
- opis i analiza funkcjonowania gospodarki jako całości;
Bada:
- dochód narodowy i czynniki wzrostu;
- problemy równowagi (ogólniej i rynkowej);
- zagadnienia funkcjonowania gospodarki ( zatrudnienia, prace, handel, pieniądz, banki);
- wielkie organizacje transnarodowe;
- problemy globalne (przeludnienie, zagrożenia ekologii);
Makroekonomia bada:
- rynki funkcjonujące w danej gospodarce;
- wielkość produkcji, wysokość płac;
Czynniki produkcji:
- ziemia, praca, kapitał, organizacja, przedsiębiorczość, informacja?;
Prawa ekonomiczne - są to ogólne i wspólne dla wszystkich zasady zjawisk gospodarczych;
- Cechy praw ekonomicznych:
+ obiektywny charakter - działają niezależnie od woli ludzi;
+ charakter statystyczny - ujawniają się w sytuacjach masowych;
+ charakter historyczny - istnieją w określonych warunkach społeczno-gospodarczych;
- najważniejsze prawo (podstawowe, zasadnicze) prawo koniecznej zgodności stosunków produkcji z charakteru sił wytwórczych;
+ „Żarna dają nam społeczeństwo panów feudalnych” - pisał Karol Marks - młyn parowy, społeczeństwo kapitalistów przemysłowych;
Ekonomia
- nauka społeczna zajmująca się dokonywaniem wyborów dotyczących produkcji i dystrybucji dóbr i usług;
- nauka o konsumpcji podziale i produkcji majątku w społeczeństwie;
Czynniki wytwórcze:
- obejmują zasoby ludzi i wszystkich rzeczy wykorzystanych do produkcji dóbr i usług w celu zaspokojenia potrzeb ludzkich; dzieli się je na: ziemię, pracę, kapitał i przedsiębiorczość; inaczej zasoby- naturalne, ludzkie, kapitałowe i przedsiębiorczość.
Firma jednostka wyodrębniona pod względem prawnym, organizacyjnym oraz ekonomicznym, która zajmuje się produkcją lub sprzedażą dóbr lub sprzedażą usług;
Gospodarka podział majątku w społeczeństwie oraz środki za pomocą których majątek jest produkowany i konsumowany;
Gospodarowanie działalność polegająca na uzyskiwaniu jak największej ilości dóbr i usług z posiadanych czynników wytwórczych;
Produkcja proces, w którym zatrudniane są czynniki wytwórcze i dzięki któremu zostają wytworzone dobra i usługi w celu zaspokojenia potrzeb ludzkich; działalność ludzka zmierzająca do wytworzenia określonych dóbr;
Rynek zgromadzenie sprzedawców i nabywców w celu wymiany towarów; ogół warunków służących kupnie, sprzedaży, wymiany;
Popyt
- ujawnienie zamiaru zakupów;
- ilość dóbr, które mogą być kupione po danych cenach w danym czasie na rynku;
Podaż
- ujawnienie zamiaru sprzedaży;
- ilość dóbr przeznaczonych do sprzedaży po danej cenie;
Cena
- suma pieniężna, jaką sprzedawca obciąża klienta za towar lub usługę;
- wartość rynkowa towaru;
- ilość pieniędzy płaconych za jednostkę towaru;
Prawo popytu - wzrostowi ceny towarzyszy spadek wielkości popytu, a spadkowi ceny wzrost wielkości popytu;
Prawo podaży wzrostowi ceny towarzyszy wzrost wielkości podaży, a spadkowi ceny spadek wielkości podaży;
Monopol forma rynku na którym działa jeden sprzedawca, przy nieograniczonej liczbie nabywców;
Akcja rodzaj papierów wartościowych stanowiący tytuł własności do części majątku spółki, do udziału w podziale zysku oraz prawie uczestnictwa w walnym zgromadzeniu akcjonariuszy;
Zysk rodzaj dochodu otrzymanego przez właściciela firmy i równa się różnicy między całkowitymi przychodami ze sprzedaży produktów a całkowitymi kosztami poniesionymi na wytworzenie tych produktów;
Konkurencja rywalizacja jednostek gospodarczych o rynki zbytu, rynki surowców, siły roboczej, wdrażanie wynalazków i innowacji;
Efektywność ekonomiczna oznacza, ze zostały osiągnięte najniższe z możliwych koszty produkcji;
Bezrobocie to sytuacja, w której przy danych płacach występuje na rynku pracy nadwyżka podaży pracy nad popytem na nią, oznacza to, że dla części siły roboczej nie ma zatrudnienia;
Płaca nominalna ilość pieniędzy, jaką pracownik otrzymuje za swoją pracę (pensja);
Płaca minimalna to najniższa stawka płacy jaką pracodawca zobowiązany jest płacić pracownikowi;
Płaca realna ogólna ilość dóbr i usług, którą można zakupić przy danej wysokości płacy nominalnej;
Amortyzacja strata wartości kapitału w danym okresie; oznacza proces utraty wartości użytkowanego majątku trwałego i przenoszenie jej na wytworzone przez te środki produkty, utrata wiąże się z zużyciem fizycznym oraz ekonomicznym;
Dywidenda dochód przynoszony przez akcje z zysku osiąganego przez firmę;
Obligacja jest to papier wartościowy, potwierdzający zobowiązania emitenta;(państwo, przedsiębiorstwo i inne);
Kurs akcji cena akcji dopuszczonych do sprzedaży giełdowej;
Notowania ustalenie kursu akcji przez porównanie ilości akcji przeznaczonych na sprzedaż z wielkością zapotrzebowania na nie;
Inflacja wzrost ogólnego poziomu cen, spowodowany spadkiem siły nabywczej wtedy kiedy popyt wzrasta szybciej niż podaż a zarobki niż produkcja;
Stopa Inflacji procentowa zmiana poziomu cen;
Produkt krajowy brutto (PKB) wartość dóbr i usług wyprodukowanych w kraju w danym czasie (np. rok);
Pieniądz środek umożliwiający wymianę;
System gospodarczy zespół instytucji i organizacji związanych z podejmowaniem i realizacją decyzji ekonomicznych, a sposób działania instytucji i formę realizacji decyzji ekonomicznych określa się jako funkcjonowanie danego systemu gospodarczego;
Podział systemów gospodarczych:
- gospodarka wolnorynkowa/ rynkowa;
+ zasoby we władaniu prywatnym;
+alokacja zasobów to wynik mechanizmu rynkowego;
+ wyłoniła się z gospodarki naturalnej/ zwyczaje i tradycja;
+ rola zasadnicza rynku;
Gospodarka rynkowa mieszana-własnośc prywatna i alokacja zasobów , cześć zasobów w rękach państwa, ingerencja państwa, mechanizm napędowy i korygujący.
Gospodarka centralna kierowana -własność państwa i samorządów, alokacja centralnie planowana, system nakazowo rozdzielczy.
Podmioty i ich funkcjonowanie-rodzina konsument i właściciel zasobów, przedsiębiorstwo, państwo jako podmiot gosp.
Intencjonalizm państwowy-protekcjonizm, dotacje do internetowych gałęzi, polityka pieniądza i stopy procentowej, polityka podatkowa i robót publicznych, finansowanie z budżetu centralnego.
Polska transformacja systemowa.
Kierunki transformacji-ewolucyjny charakter zmian gosp., zmiany od gospodarki nakazowo-rozliczeniowej do rynkowej w strefie(materialnej, instytucjonalnej, mentalnej).
Gospodarka polska u progu transformacji- malejąca efektywność wykorzystania zasobów, wadliwa struktura przemysłu, nierównowaga gospodarcza, dominacja sektora państwowego w przemyśle, regulowana strefa finansowa, państwo nie było dobrym przedsiębiorstwem.
Program Balcerowicza-liberalizacja cen, wymiana złotego na waluty obce, zaporowy podatek od wzrostu wynagrodzeń, restrykcyjne indeksowanie płac, osiągnięcie równowagi budżetowej.
Osiągnięcia- zduszenie inflacji, ustabilizowanie towarów i usług, ukształtowanie poziomu cen, prywatyzacja sektora państwowego, zlikwidowanie dolaryzacji gosp.
Koszty transformacji-recesja, bezrobocie, napięcie w finansach publicznych.
Rola prywatyzacji-przekazanie przedsiębiorstw w ręce prywatne, wymaga sprawnego systemu zarządzania i przedsiębiorczości, tempo zależy od warunków społeczno-politycznych.
Rynek i rodzaje konkurencji.
Rynek to ogół warunków ekonomicznych w których dochodzi do zawierania transakcji między sprzedawcami a nabywcami; transakcje zawierane są listownie lub za pomocą różnych środków łączności i przetwarzania danych lub rynek to nieprzerwalny proces przepływu informacji pomiędzy kupującymi a sprzedającymi oraz wymiany dóbr i usług dokonanywanej przez akta kupna - sprzedaży;
Schemat rynku
Towarpieniądztowar
Mechanizm rynkowy
Popyt podażcena
Zachodzące między nimi zależności przyczynowe-skutkowe;
Konkurencją nazywany jest proces oddziaływania uczestników rynku, którzy dążą do realizacji swych interesów próbują przedstawić oferty korzystne od innych;
Podział rynku
- ze względu na podmiot obrotu:
1 rynek towarów i usług
2rynek pracy
3rynek finansowy
- ze względu na przestrzeń
1 lokalny 2 regionalny 3 krajowy 4 zagraniczny 5 międzynarodowy 6 światowy;
- ze względu na stopień równoważenia
1 producenta 2 konsumenta
- ze względu na szczebel obrotu towarowego
1 zbytu 2 skupu 3 hurtowy
4 detaliczny;
- ze względu na infrastrukturę rynkową
1 siec sklepów, hurtowni;
2 Targi okresowe imprezy handlowe prezentujące zazwyczaj nowości;
3 Aukcje sprzedaż dóbr lub praw do nich w wyniku licytacji;
4 Giełdy rynek na którym kupuje i sprzedaje się towary, usługi lub instrumenty finansowe;
5 Wolne obszary celne strefy spełniające funkcje handlowo-destrybucyjne w odniesieniu do określonych dóbr nie obciążone opłatami celnymi;
Podstawowe modele rynkowe
- konkurencja doskonała:
+duża liczba producentów; + wytwarzane i sprzedawane towary homogeniczne;
+ konsumenci dobrze zorientowani o poziomie cen;
+ łatwość wejścia i wyjścia na rynku;
+ pojedynczy konsument i firma nie mająca wpływu na cenę;
- czysty monopol:
+ jedna firma, jedyny producent i dostawca;
+ zabezpieczony przed konkurencją, barierami ekonomicznymi, technologicznymi i prawnymi;
+reklama tak lub nie;
+ kombinacje cenowo ilościowe dla maksymalizacji zysku;
Monopol to wyłączny nabywca jakiegokolwiek towaru, usługi lub zasobów;
Oligopol
- mała liczba producentów lub sprzedawców dominuje na całym rynku;
- wytwarzanie identycznych produktów( stal, miedz);
- wytwarzanie produktów bardzo różniących (samochody, papierosy);
- wejście na rynek bardzo trudne;
- konkurencja niecelowa (reklama, jakość );
- skłonność do zmian cen;
Cena a wartość
Ceną nazywamy wszystko to, z czego dany podmiot musi zrezygnować w zamian za jednostkę nabytego dobra;
Cena to suma pieniężna, jaką sprzedawca obciąża klienta za towar lub usługę;
Cenę najczęściej wyrażamy w pieniądzu, ale nie tylko np. patrzenie nocą w gwiazdy;
Wartość zdolność dóbr do zaspokajania potrzeb;
Obiektywna teoria wartości jedyny czynnik tworzący wartość to praca;
Subiektywna teoria wartości wartość jest subiektywna tzn. różna dla tego samego dobra u różnych osób:
a) użytkowa;
b)wymienna
Popyt rynkowy
Producent/
przedsiębiorstworynek dóbr
Popyt jest to ilość dobra jaką nabywcy gotowi są kupić w określonym czasie przy danym poziomie cen;
Rodzaje popytu :
Produkcyjny, konsumpcyjny, globalny, regionalny, na konkretny produkt, w segmencie rynku;
Czynniki oddziaływujące na popyt ze strony konsumentów:
-wielkość ich dochodów;
- potrzeby, wymagania i gusta konsumentów;
- struktura demograficzna;
- oczekiwania konsumentów;
- efekt naśladownictwa i demonstracji;
+efekt Veblena;
+efekt snobizmu;
Efekt Veblena
Konsumenci nazwani nietypowymi, demonstrując swoją wyższość nad innymi konsumentami nabywają tym więcej dóbr im mają wyższą cenę;
Prawo Giftena mimo wzrostu cen podstawowego składnika żywności, popyt na ten składnik wzrasta;
Prawo popytu wzrost ceny (pozostałe czynniki powodują spadek popytu na dane dobro i odwrotnie);
Prawo Eugla w miarę wzrostu dochodu zmniejsza się procentowy udział wydatków na żywność, rośnie natomiast procentowy udział wydatków na dobro trwałego użytku, a następnie wzrasta w zakresie zaspokojenia potrzeb z wyższego rzędu w zakresie kształcenia ochrony zdrowia, kultury, wypoczynku, turystyki, rozrywki;
Efekt „owczego pędu” nabywanie pewnych dóbr przez dużą grupę konsumentów wyzwala u niektórych konsumentów zachowanie zwane „owczym pędem”;
Zmiany w popycie:
- dobra substytucyjne - dwa różne wybory a te same potrzeby;
+ coca i pepsi cola;
+moneta 5zł i 5 monet 1 zł;
+kino i kaseta wideo;
- dobra komplementowne wyroby konsumowane:
+buty (lewy i prawy);
+pióro i atrament;
+gitara i struna;
-zmiany w środowisku np. deszczowe lato mniejsza popyt na lody;
-zmiany w dochodach - wzrost zamożności zwiększa popyt;
-zmiany w modzie, gustach i nawykach;
Podaż rynkowa
Podaż indywidualna ilość dobra zaoferowana do sprzedaży na rynku przez przedsiębiorstwo w danym okresie i przy określonym poziomie cen;
Podaż rynkowa ilość dobra zaoferowana do sprzedaży na rynku przez wszystkie przedsiębiorstwa w danym okresie i przy określonym poziomie cen;
Rodzaje podaży
a)podaż dóbr i usług produkcyjnych;
b) podaż dóbr i usług konsumpcyjnych;
Determinanty podaży
a) ceny czynników produkcji - wiedza i umiejętność człowieka, surowce i materiały maszyn;
b)możliwości wytwórcze - stosowana technologia;
c)warunki finansowe - możliwość zaciągania kredytów;
d) zdolność przewidywania cen - analiza rynku;
Prawo podaży wraz ze wzrostem ceny produktu wzrasta jego podaż, natomiast wraz ze spadkiem ceny spada podaż;
Zmiany w Podaży
- w kosztach produkcji
- zmiana cen innych dóbr
- oczekiwania, jeśli producenci spodziewają się podwyżek cen, to mogą zmienić produkcję
+okres ultrakrótki nie ma zwiększenia produkcji
+okres krótki jest możliwość zwiększenia podaży w miarę wyższej ceny
+okres długi wszystko zmienne(budowa fabryk, szkolenie ludzi, kupno maszyn)
Cena
Alfred Marshall (1842-1924)
Pionier teorii cen, prof. W Cambridge porównywał popyt i podaż
Cena to suma jaką sprzedawca obciąża klienta z towar lub usługę,
Funkcje cen-
Informacyjna- dociera do wszystkich pobudza do określonego działania informuje klienta ile straci a ile producent zyska, redystrybucyjna- pomaga w kształtowaniu struktury spożycia, zawiera w sobie zróżnicowane zyski podatki opłaty umowne, stymulacyjna- wyższe ceny to lepsza jakość i zwiększenie produkcji, niższe ceny powodują odwrotne zachowanie
Rodzaje cen
Detaliczna, hurtowa, netto
Równowaga rynkowa to stan rynku w danym okresie w którym wielkość zapotrzebowania na dane dobro jest równa ilości tego dobra zaoferowanej do sprzedaży przy danym poziomie jego ceny rynkowej nazywanej ceną równowagi; lub
Punkt przegięcia krzywych popytu i podaży jest punktem równowagi rynkowej w którym wielkość podaży równa się wielkości popytu w danym czasie i przy danej cenie nazywanej ceną równowagi
Cena równowagi rynkowej cena czyszcząca rynek z jakiejkolwiek nadwyżki popytu lub podaży
Praca czynność wykonywana w procesie produkcji w handlu lub usługach
Ceną pracy jest płaca
Płaca nominalna, płaca realna,
Zatrudnienie praca osób których stosunek do pracodawcy oparty jest na umowie
Specyfikacje zatrudnienia
uwarunkowania demograficzne- wpływają bezpośrednio na strukturę i wielkość zasobów siły roboczej, rozwój demograficzny podporządkowany prawom rozwoju biologicznego(płodność, przyrost naturalny, umieralność),
społeczne- koszty zatrudnienia, wydatki na zdrowie, kulturę, sport, wypoczynek, czas pracy, zakres świadczeń społecznych, skala bezrobocia,
ekonomiczne- zatrudnienie to źródło dochodów pracowniczych, zatrudnienie wpływa na warunki równowagi gospodarczej(płace, ceny bezrobocie inflacje itd.)
Gosp. zasobami siły roboczej polega na przygotowaniu do pracy, wykonaniu jej, użytkowaniu i zużyciu uzyskanych z pracy rezultatów czyli płaszczyzna: człowiek- praca- życie w rodzinie
Procesy wchodzące w skład gospodarowania siłą roboczą:
Proces odnowy siły roboczej, proces przyrostu siły roboczej, proces alokacji siły roboczej
Popyt na pracę to zapotrzebowanie na konkretną siedzę i umiejętności oraz predyspozycję psychofizyczne do podejmowania decyzji i realizacji określonych zadań jakie zgłaszają producenci w danym czasie i określonym poziomie cen
Kapitał ludzki to: predyspozycje psychofizyczne, fachowa wiedza, umiejętność doświadczenie, uczestnictwo w procesie wytwórczym
Ogólna zasada którą kieruje się producent: producent zatrudnia do poziomu optimum, czyli do punktu w którym wartość pracy pracownika jest równa jego płacy
Podaż pracy(siły roboczej)
To określona liczba ludzi w wieku zdolności do pracy i taką zdolność mających gotowa podjąć pracę za oferowaną płacę w określonym czasie na danym miejscu pracy
Czynniki wpływające na podaż siły roboczej
Stopa przyrostu rzeczywistego. Relacje ludności w wieku do pracy i do ludności pozostałej, odsetek kobiet w wieku zdolności do pracy i aktywność zawodowa, ustawowa długość tygodnia pracy, organizacji i wykorzystania;
-poziomu i rodzaju kwalifikacji, kosztów ich zdobycia;
-poziom płac realnych;
- stosunek czasu pracy do czasu wolnego;
-indywidualne decyzje pracowników;
Do jakiego momentu człowiek będzie zwiększał czas swojej pracy zarobkowej? Na ogół będzie on zwiększał czas aż do momentu, w którym uzyskana w ten sposób kolejna jednostka dochodu da mu taką satysfakcje jak dodatkowy czas na wypoczynek.
kapitał finansowy to pieniądz występujący w różnych postaciach i będący przedmiotem transakcji na rynku finansowym;
rynek pieniężny- dominują na nim transakcje krótkoterminowe do 1 roku są to lokaty i kredyty, bony pieniężne, weksle, czeki;
rynek kapitałowy- zawierane są na nim transakcje kredytowe średnio i długoterminowe a uzyskane środki pienięzne przeznaczone są głównie na inwestycje.
Uczestnicy rynku kapitałowego:
-przedsiębiorstwa (emitują akcje i obligace);
-osoby fizyczne( lokaty na rachunkach długoterminowych, zakup akcji i obligacji, zaciągają kredyty hipoteczne);
-rządy i władze lokalne (biorą kredyty długoterminowe na inwestycje);
-banki ( udzielają kredyty hipoteczne);
-zarządzają zasobami finansowymi funduszy emerytalnych;
Rynek papierów wartościowych - obejmuje transakcje kupna i sprzedaży akcji i obligacji; segmentacja rynku papierów wartościowych;
znaczenie giełdy papierów wartościowych:
-wypracowane na giełdach zwyczaje obowiązują czasem w handlu pozagiełdowym
-zapewniają obrót kapitałem finansowym
-umożliwiają i ułatwiają finansowanie nowych przedsięwzięć inwestycyjnych
-przez swoje notowania sa najbardziej wiarygodnym miejscem oceny spółek handlowych;
Akcja-konkretna i rozpoznawalna jednostka kapitalu,dowod uczestnictwa
we własności spolki akcyjnej
obligacja-posiada ja wierzytelnik na okreslona sume-wystawca potwierdza
zaciagniecie pozyczki wraz z obowiązkiem do wyplaty oprocentowania
weksel-zawiera przeznaczenie wyrażające do zaplacenia określonej sumy
pieniężnej we wskazanym miejscu i czasie
czek-udzielane bankowi pisemne zlecenie bezwzględnego wyplacenia
okazicielowi sumy
zapis w komputerze-staowipodstawe własności praw,znikaja walory z
ozdobnym drukiem i napisami,unika się kosztu transportu i magazynowania
papierow,taniość i szybkość funkcjonowania systemu
Przedsiebiorstwo-jest to organizacja pod jednym zarządem wyodrebniona
Ekonomicznie i prawnie celem jest działalność gospodarcza
Odrębność ekonomiczna-wylaczne dysponowanie zasobem majatkowym
przez jego właścicieli
Odrebnosc prawa-osobowosc prawa to:zzdolnosc przedsiębiorstwa do zawierania
umow, zaciagania kredytow, wystepowaniajako podmiot w handlu wew i zagr.
Zaklad-stanowi fizyczna strukture prowadzenia działalności przedsiębiorstwa
Firma-jest nazwa pod która kupiec rejestrowany prowadzi przedsiębiorstwo
Funkcje przedsiębiorstwa:jeden z podstawowych podmiotow gospodarki rynkowej,
sama okresla cele, tworzy mechanizmy społeczne(atmosfera pracy,integracja
pracownikow,konflikty),kształtują się nawyki(gospodarność,zdyscyplinowanie)
Funkcja podazowa-wytwarzanie dobr i usług,kierowanie ich na rynek
Funkcja popytowa-jako uczestnik rynku,zgłasza popyt na rzeczowe i osobowe
czynniki produkcjinp.surowce,maszyny,urzadzenia
Efektywnos c-stosunek uzyskanych efektow do wydatkowanych czynnikow produkcji
Skutecznosc- to stopien realizacji celow
Kryterium własności: a)prywatne,komunalne,państwowe,miedzynarodowe
b)spolka-zrezszenie osob lub kapitalu w celu prowadzenia działalności gospod.
-jest umowa, przedmiotem może być wyłącznie działalność gospod , stronami
umowy sa wspolnicy którzy maja wspolny cel
Kryterium wielkości: a)duze-wysoka produkcja i sprzedaz,duze koszty tzw korzyści
skal, b)srednie i male-szybka przebudowa struktury asortymentowej, linnowacyjnosc
Kryterium działalności: a)produkcja uslugowa i handlowa, b)integracja pozioma-laczenie
kilku firm
Spolka handlowa-firma utworzona w celu prowadzenia działalności handlowych
Spolka akcyjna-firma od ktorej wyma się minimalnego kapitalu statusowego
Spolka z ograniczona odpowiedzialnością-firma w ktorej pewna liczba osob zapewnia
finansowanie w zamian za uzyskane akcje. Zasada ograniczonej odpowiedzialności
sprawia ze w razie upadłości firmy maksymalna strata dla akcjonariuszy nie przekroczy
pewnej granicy.
Spolka jawna-relacje istniejące miedzy osobami prowadzacymi przedsięwzięcie
nastawione na zysk. Odpowiedzialnosc poszczególnych partnerow nie jest ograniczona
Konsorcium-krotkotrwale porozumienie przedsiębiorstw którego celem jest prowadzenie
wiekszej operacji handlowej, bankowej lub inwestycyjnej;
Koncern-jest korporacja gospodarcza przedsiębiorstw oparta na wiezi produkcyjnej
Holding-to organizacyjnie prawna forma centralnej dyspozycji gospodarcze ktora
Opierając się na posiadanych kapitalach operuje kontrolnym pakietem udziałów
Lub akcji w drugiej lub kilku spolkach. Jest to spolka spolek
Funkcja zarzadzania: planowanie(biznesplan), organizowanie(schematy organizacyjne),
zatrudnienie((przyjmowanie,ocena pracy,dokształcanie,awansowanie), kierowanie
(autorytet, style kierowaniaa-autokratyczny, b-liberalny i demokratyczny),
motywowanie, kontrolowanie;